Εχοντας καθιερωθεί ως η Παγκόσμια Ημέρα Μαργαρίτας, η 22η Φεβρουαρίου μπορεί να λειτουργήσει και ως υπενθύμιση πως, για να συνεχίσουμε να την απολαμβάνουμε, πρέπει να προστατεύσουμε το βασικό συστατικό της, την τεκίλα, αλλά και τον κύριο επικονιαστή της, τη νυχτερίδα, που κινδυνεύουν από την κλιματική κρίση.
Το κοκτέιλ, με βασικό συστατικό την τεκίλα ή το μεσκάλ, θεωρείται από τα πιο δημοφιλή και κλασικότερα στον κόσμο.
Ωστόσο, οι επιστήμονες προειδοποιούν πως η λειψυδρία ή, στην καλύτερη περίπτωση, η ανεπάρκεια νερού που προκαλείται από την κλιματική αλλαγή, θα εξακολουθεί να αποτελεί απειλή για την παραγωγή τροφίμων, κρασιού κι αποσταγμάτων.
Ερευνα του 2019 κατέδειξε πως η κλιματική κρίση, σε συνδυασμό με την υπερβόσκηση και άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες, ενδέχεται να διαταράξουν την καλλιέργεια τής αγαύης, βασικού συστατικού της τεκίλας – και του μεσκάλ.
Ενώ η αγαύη είναι ένα ανθεκτικό στην ξηρασία φυτό που μπορεί να αναπτυχθεί σε συνθήκες έντονης ζέστης χωρίς νερό, ο κύκλος ζωής της είναι εξαιρετικά ευαίσθητος στις μεγάλες καιρικές διακυμάνσεις που προκαλεί η κλιματική κρίση -όπως αυτή που βίωσε προσφάτως η Καλιφόρνια, από την ακραία ξηρασία στους φονικούς κατακλυσμούς- εξηγεί η Omanjana Goswami, επιστήμονας διατροφής και περιβάλλοντος.
«Η αγαύη είναι φυτό της ερήμου, συνεπώς οποιαδήποτε καιρική συνθήκη μοιάζει σε εκείνη της ερήμου, βοηθά στην ανάπτυξή της. Δυστυχώς, όμως, οι κλιματικές επιπτώσεις δεν είναι γραμμικές. Αυτό δεν σημαίνει πως επειδή καταγράφεται άνοδος θερμοκρασίας, αυτό θα μείνει σταθερό» λέει η ίδια.
Υπό απειλή οι νυχτερίδες
Η κλιματική κρίση, ωστόσο, απειλεί όχι μόνο την αγαύη, αλλά και τους επικονιαστές της.
Μέλισσες, πεταλούδες και νυχτερίδες επικονιάζουν περίπου το 30% του φαγητού που καταλήγει στο τραπέζι μας. Οπως και τα πουλιά, οι νυχτερίδες, μεταξύ άλλων, βοηθούν στη διασπορά των σπόρων. Ωστόσο, καθώς η παγκόσμια θερμοκρασία ανεβαίνει, ο καιρός γίνεται όλο και πιο ακραίος επηρεάζοντας τους σημαντικούς αυτούς επικονιαστές, και συγκεκριμένα ένα είδος νυχτερίδας που απαντάται στο Μεξικό, το οποίο είναι βασικό για την παραγωγή της τεκίλας.
«Χωρίς νυχτερίδες, δεν έχεις τεκίλα, γιατί είναι η μόνη που επικονιάζει το φυτό της αγαύης απ’όπου και φτιάχνεται η τεκίλα» εξηγεί ο Ρον Μαγκίλ, ειδικός άγριας ζωής.
Υπάρχουν εκατοντάδες είδη αγαύης, ωστόσο, βάσει νόμου, η τεκίλα αποστάζεται αποκλειστικά από μπλε αγαύη (Weber Azul) κυρίως στην επαρχία Τεκίλα του Μεξικού – και σε μερικές ακόμη συγκεκριμένες περιοχές. Τα ποτά που παρασκευάζονται από αγαύη σε άλλα μέρη, όπως στην Καλιφόρνια, μπορούν να χαρακτηριστούν απλώς αποστάγματα αγαύης.