Η στάθμη των θαλασσών του πλανήτη μπορεί κάλλιστα να ανέβει τουλάχιστον έξι μέτρα σε σχέση με το σημερινό επίπεδο, «καταπίνοντας» παράκτιες πόλεις, ακόμη και αν οι κυβερνήσεις τελικά συνεργασθούν για να περιορίσουν την άνοδο της θερμοκρασίας έως το πολύ δύο βαθμούς Κελσίου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδά τους.
Η νέα αυτή προειδοποίηση από τους επιστήμονες, η οποία πάντως δεν αφορά το άμεσο μέλλον, βασίζεται σε μια νέα μελέτη, που δείχνει ότι κατά τα προηγούμενα τρία εκατομμύρια χρόνια η στάθμη των υδάτων της Γης έχει κατ’ επανάληψη ανέβει πάνω από έξι μέτρα εξαιτίας του περιοδικού λιωσίματος των πάγων.
Οι ερευνητές της διεθνούς κοινοπραξίας «Past Global Changes» (Παρελθούσες Παγκόσμιες Μεταβολές), με επικεφαλής την γεωχημικό Αντρέα Ντάτον του Πανεπιστημίου της Φλόριντα, που έκαναν τη σχετική δημοσίευση στο περιοδικό «Science», μελέτησαν τα στοιχεία των τριών τελευταίων δεκαετιών αναφορικά με τις μεταβολές των πάγων της Ανταρκτικής και τις Γροιλανδίας στο παρελθόν και την επίπτωσή τους στη στάθμη των ωκεανών.
Το βασικό συμπέρασμα είναι ότι ακόμη και μικρές κλιματικές αλλαγές είναι αρκετές για να οδηγήσουν σε σημαντική άνοδο των υδάτων και μάλιστα μια αύξηση της τάξης των έξι μέτρων είναι κάτι καθόλου ασυνήθιστο στην κλιματολογική ιστορία του πλανήτη. Με δεδομένη τη συσσώρευση εκατοντάδων εκατομμυρίων ανθρώπων στις παράκτιες περιοχές, μια τέτοια άνοδος των υδάτων θα ήταν τρομερά καταστροφική σε ζωές και υποδομές.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, το επίπεδο του διοξειδίου του άνθρακα στην ατμόσφαιρα σήμερα είναι περίπου ίδιο με εκείνο πριν από τρία εκατομμύρια χρόνια, όταν η στάθμη των θαλασσών ήταν τουλάχιστον έξι μέτρα μεγαλύτερη σε σχέση με σήμερα. Συνεπώς, κατά τους επιστήμονες, ίσως είναι θέμα χρόνου να συμβεί κάτι ανάλογο στην εποχή μας, ακόμη κι αν υπάρξει μια σχετικά επιτυχημένη συγκράτηση της κλιματικής αλλαγής και του διοξειδίου του άνθρακα στα τωρινά περίπου επίπεδα ή λίγο μεγαλύτερα.
«Με το δυσοίωνο δεδομένο ότι τα επίπεδα του διοξειδίου συνεχίζουν να αυξάνονται, εισερχόμαστε σε αχαρτογράφητα νερά. Αυτό που δεν είναι ακόμη τόσο σίγουρο, είναι το χρονικό περιθώριο που έχουμε. Μπορεί να χρειαστούν πολλοί αιώνες ή λίγες χιλιετίες, έως ότου δούμε την πλήρη επίπτωση από το λιώσιμο των πάγων στη στάθμη των θαλασσών», δήλωσε ο παλαιοκλιματολόγος Πίτερ Κλαρκ του Πολιτειακού Πανεπιστημίου του Όρεγκον.
Πριν από 125.000 χρόνια, όταν οι πάγοι είχαν λιώσει, τα ύδατα είχαν ανέβει από έξι έως εννέα μέτρα, ενώ πριν από 400.000 χρόνια, όταν είχε υπάρξει πάλι μια θερμή περίοδος (η μέση θερμοκρασία ήταν μόνο ένα βαθμό Κελσίου μεγαλύτερη από τη σημερινή) και λιώσιμο των πάγων, η στάθμη των νερών είχε ανέβει από έξι έως 13 μέτρα.
Η κ. Ντάτον τόνισε ότι, από τη στιγμή που οι πάγοι αρχίζουν να λιώνουν μαζικά, γίνεται πλέον μη αναστρέψιμη η άνοδος της στάθμης των θαλασσών και αυτό δεν είναι μια θεωρητική πιθανότητα, αλλά γεγονός που έχει συμβεί κατ’ επανάληψη στον πλανήτη μας, ακόμη και χωρίς την παρέμβαση των ανθρώπων στο κλίμα.
Σήμερα η στάθμη των ωκεανών είναι περίπου 20 εκατοστά υψηλότερη σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδα. Οι χώρες που αναμένεται να πληγούν περισσότερο από την άνοδο των υδάτων, είναι (κατά σειρά μεγέθους πληθυσμού που θα πληγεί) η Κίνα, το Βιετνάμ, η Ινδία, η Ινδονησία, το Μπαγκλαντές, η Ιαπωνία και οι ΗΠΑ.