Με απόφαση του υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρη Αυγενάκη τις επόμενες ημέρες συγκροτείται η ομάδα εργασίας για τους ελέγχους εν όψει του Πάσχα σε κρέας και σε αβγά.
Οι έλεγχοι θα ξεκινήσουν την επόμενη εβδομάδα και θα διεξαχθούν σε σημεία λιανικής- χονδρικής, σφαγεία, πύλες εισόδου στη χώρα, εθνικές οδοί κ.α..
Τα κλιμάκια των ελεγκτών θα απαρτίζονται από στελέχη των Γενικών Διευθύνσεων Κτηνιατρικής και Τροφίμων του ΥΠΑΑΤ, του ΕΦΕΤ, του ΕΛΓΟ, των ΔΑΟΚ, της ΕΛΑΣ, της Οικονομικής Αστυνομίας, του Λιμενικού, της ΑΑΔΕ, του ΣΔΟΕ και των Αποκεντρωμένων Διοικήσεων.
Σημειώνεται ότι έχει προηγηθεί σύσκεψη του ΓΓ του ΥΠΑΑΤ, Γιώργου Στρατάκου με εκπροσώπους της Ομοσπονδίας των κρεοπωλών και της Διεπαγγελματικής κρέατος (ΕΔΟΤΟΚΚ).
Οι έλεγχοι αποσκοπούν στην προστασία των ελληνικών προϊόντων και των παραγωγών, στη διασφάλιση της ποιότητας των διακινούμενων προϊόντων και στην προστασία του καταναλωτή.
Παράλληλα συνεχίζονται οι έλεγχοι στα γαλακτοκομικά και οπωροκηπευτικά, ενώ έχουν ξεκινήσει έλεγχοι στο ελαιόλαδο και στο μέλι.
Ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, Λευτέρης Αυγενάκης δήλωσε:
«Είναι απόφαση της κυβέρνησης που υλοποιείται μέσω του ΥΠΑΑΤ να εντατικοποιήσουμε τους ελέγχους στην αγορά, στις πύλες εισόδου και όπου κρίνεται επιβεβλημένο για προστατεύσουμε με κάθε τρόπο την ελληνική παραγωγή. Προστατεύοντας τα ελληνικά προϊόντα στην πράξη στηρίζουμε τους γεωργούς, κτηνοτρόφους, αλιείς και μελισσοκόμους, τους έντιμους μεταποιητές και εμπόρους και προστατεύουμε τους καταναλωτές αλλά, εν όψει του Πάσχα οι έλεγχοι θα είναι πιο συχνοί. Θα είμαστε αμείλικτοι στην εφαρμογή του νόμου. Οι μόνοι που πρέπει να ανησυχούν για αυτό είναι εκείνοι που παρανομούν. Δεν θα το επιτρέψουμε. Ο πέλεκυς θα είναι βαρύς και αυτό θα πρέπει να το έχουν υπ’ όψιν τους οι πάντες».
Έλεγχοι στα γαλακτοκομικά
Οι έλεγχοι γίνονται σε σημεία λιανικής και στα super markets αλλά και σε πύλες εισόδου στη χώρας, δηλαδή σε λιμάνια και στα σύνορα.
Μέχρι σήμερα οι έλεγχοι στα προϊόντα γάλακτος και στα μεταποιημένα (τυροκομικά, γαλακτοκομικά κλπ) επικεντρώνονται στην ποιότητα αλλά και στις ετικέτες των προϊόντων, αν δηλαδή συμβαδίζει το περιεχόμενο με τα αναγραφόμενα και αν η σήμανση που έχουν πληροί την εθνική και ενωσιακή νομοθεσία. Λαμβάνονται δείγματα προϊόντων και αποστέλλονται για εξέταση στα εργαστήρια του Γενικού Χημείου του Κράτους και του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ, σύμφωνα με το είδος της εξέτασης που πρέπει να γίνει.
Ανάλογα τα ευρήματα – αν και εφόσον προκύψουν- διαβιβάζονται στην Γενική Διεύθυνση Τροφίμων, στον ΕΦΕΤ και στον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ για να προχωρήσει η διαδικασία επιβολής των κυρώσεων. Ενημερώνονται οι παραβάτες και κατόπιν και από την εκδίκαση της ένστασης που δικαιούνται- εφόσον δηλαδή τελεσιδικήσει η απόφαση- επιβάλλεται το πρόστιμο και ανακοινώνεται ο παραβάτης.
Πέραν των δειγματοληψιών στο πλαίσιο των έκτακτων ελέγχων, πάλι από μικτά κλιμάκια, γίνονται επιτόπιοι έλεγχοι ισοζυγίων, στις γαλακτοβιομηχανίες.
Στα σημεία λιανεμπορίου σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Πάτρα, Βόλο, Ιωάννινα, έχουν πραγματοποιηθεί έλεγχοι σε 85 σημεία λιανικής πώλησης από όπου έχουν σταλεί προς ανάλυση 177 δείγματα, εκ των οποίων 103 έχουν αποσταλεί για εργαστηριακή ανάλυση στο Γενικό Χημείου του Κράτους (ΓΧΚ) και 74 στα εργαστήρια του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ.
Για τη σήμανση ετικέτας έχουν συλλεχθεί 267 δείγματα και έχουν αποσταλεί σε ΕΦΕΤ (32 για ΦΕΤΑ, 113, λοιπά τυριά, 51 γάλα, 64 γιαούρτι, 3 αριάνη, 3 Κεφίρ και 1 κρέμα) και 36 στον ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ (9 ΦΕΤΑ, 20 για κίτρινα τυριά, 3 για γάλα, 1 για επιδόρπιο γιαουρτιού, 1 για γιαούρτι και 2 για κεφίρ)
Στις πύλες εισόδου έχουν πραγματοποιηθεί:
Στο λιμάνι της Ηγουμενίτσας έχουν γίνει 75 έλεγχοι, όλα σε βυτία που μεταφέρουν προϊόντα γάλακτος.
Στο λιμάνι των Πατρών έχουν γίνει 63 έλεγχοι (21 σε βυτία προϊόντων γάλακτος και 42 σε φορτία με τυριά).
Στον Προμαχώνα έχουν γίνει 4 έλεγχοι, όλοι αφορούν βυτία με προϊόντα γάλακτος.
Σημειώνεται ότι δίνεται ιδιαίτερη έμφαση στον έλεγχο προϊόντων ΠΟΠ, όπως η ΦΕΤΑ, που είναι ταυτισμένα με την ελληνική παραγωγή.
Στις γαλακτοβιομηχανίες για επιτόπιο έλεγχο ισοζυγίων έχουν πραγματοποιηθεί πέντε έλεγχοι (Αλεξανδρούπολη, Κιλκίς, Τρίπολη, Χαλκιδική).
Έλεγχοι στα οπωροκηπευτικά
Αντίστοιχοι έλεγχοι έχουν πραγματοποιηθεί και στα νωπά οπωροκηπευτικά.
Συγκεκριμένα:
- 297 έλεγχοι (Αττική, Θεσσαλονίκη, Λάρισα, Βόλος, Ιωάννινα, Πάτρα).
- Σε βιολογικά: 33 έλεγχοι (Αττική 24, Λάρισα 2, Βόλος 5, Θεσσαλονίκη και Βούλα στις Λαϊκές Βιολογικών Προϊόντων).
- Εργαστηριακοί έλεγχοι για υπολείμματα φυτοπροστατευτικών ουσιών 28 (Αττική 24, Θεσσαλονίκη 4).
- Σε εγκαταστάσεις τυποποίησης και συσκευασίας 21 έλεγχοι.
- 194 στους λιμένες Πάτρας, Ηγουμενίτσας, στον Προμαχώνα και σε διόδια.
Ειδικότερα στα οπωροκηπευτικά οι έλεγχοι αφορούν σε μήλα και στις πατάτες, ενώ έχει ξεκινήσει έλεγχος στα πορτοκάλια και στα μανταρίνια και συνεχίζεται στα ακτινίδια.
Έλεγχοι σε ελαιόλαδο και μέλι
Από τις 15.03.2024 τα μικτά κλιμάκια διενεργούν ελέγχους στο ελαιόλαδο και στο μέλι. Συνολικά έχουν ληφθεί 22 δείγματα ελαιολάδου και 16 δείγματα μελιού.
Συγκεκριμένα από τον ΕΦΕΤ ελήφθησαν 14 δείγματα ελαιολάδου για έλεγχο ως προς τις προδιαγραφές ποιότητας, αυθεντικότητας και επισήμανσης τα οποία εστάλησαν για χημικό και οργανοληπτικό έλεγχο στα εργαστήρια του ΓΧΚ, του ΕΦΕΤ, του ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ και ΔΙΜΕΑ, 3 δείγματα για έλεγχο αυθεντικότητας και νοθείας, τα οποία εστάλησαν για χημικό έλεγχο στα εργαστήρια του ΕΦΕΤ και 5 δείγματα ελαιολάδου από τον ΕΛΓΟ ΔΗΜΗΤΡΑ που εστάλησαν για εργαστηριακή ανάλυση στα εργαστήριά του. Στο μέλι ελήφθησαν 16 δείγματα από τον ΕΦΕΤ για έλεγχο ποιότητας, αυθεντικότητας και νοθείας, τα οποία εστάλησαν για ανάλυση στο ΓΧΚ.
Σημειώνεται ότι όλα τα ανωτέρω, αφορούν τους έκτακτους ελέγχους που λειτουργούν συμπληρωματικά με τους τακτικούς ελέγχους που περιλαμβάνονται στον ετήσιο προγραμματισμό του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων, του ΕΛΓΟ – ΔΗΜΗΤΡΑ και του ΕΦΕΤ.
Αποτελέσματα ελέγχων
Στα γαλακτοκομικά, έως σήμερα από τα 103 δείγματα που έχουν σταλεί στο ΓΧΚ τα 86 αφορούν τη ΦΕΤΑ, εκ των οποίων στα 57 έχουν ολοκληρωθεί οι αναλύσεις. Στα 55 δεν προέκυψαν ευρήματα ενώ, ένα είναι νοθευμένο με αγελαδινό γάλα και σε ακόμη ένα διαπιστώθηκε μεγαλύτερη υγρασία από την προβλεπόμενη και 9 δείγματα εμφανίζουν μη συμμορφώσεις σχετικά με τις απαιτήσεις επισήμανσης του Κανονισμού 1169/2011.
Σε ό,τι αφορά στην επισήμανση ετικέτας:
Ο ΕΦΕΤ εξετάζει 267 δείγματα εκ των οποίων τα 249 είναι διαφόρων γαλακτοκομικών προϊόντων. Μέχρι τώρα έχει ολοκληρωθεί η εξέταση 175 δειγμάτων και έχουν αναφερθεί 78 διαπιστωθείσες μη συμμορφώσεις, οι οποίες αφορούν σε μη ορθή ή ελλιπή αναγραφή των υποχρεωτικών ενδείξεων επί των συσκευασιών, σε μη αναγραφή της προέλευσης του γάλακτος, της χώρας καταγωγής, του αριθμού έγκρισης εγκατάστασης και μη ορθή επισήμανση ΠΟΠ προϊόντων.
Οι έκτακτοι έλεγχοι στα οπωροκηπευτικά έχουν οδηγήσει σε απόσυρση δύο παρτίδων πατάτας από την Αθήνα και Θεσσαλονίκη (πράσινες).
Ακόμη, εξετάζεται περίπτωση πιθανής ελληνοποίησης εισαγόμενου ακτινιδίου από το Ιράν.
Επιπλέον, διαπιστώθηκε μια μη συμμόρφωση, ως προς την αναγραφή σε ταμπέλα της χώρας καταγωγής σε πατάτες. Ακόμη διαπιστώθηκαν 39 μη συμμορφώσεις.
- Αναλυτικά:
Σε επιχειρήσεις χονδρικής και λιανικής διαπιστώθηκαν 26 μη συμμορφώσεις.
Σε εγκαταστάσεις τυποποίησης και συσκευασίας διαπιστώθηκαν 10 μη συμμορφώσεις.
Στον Προμαχώνα διαπιστώθηκαν 3 μη συμμορφώσεις.
Από 01.01.2024 έχουν επιβληθεί συνολικά πρόστιμα ύψους 170.000 ευρώ σε 16 επιχειρήσεις.
Έχουν επιδοθεί 57 συστάσεις- κυρίως για σημάνσεις και συσκευασίες- σε επιχειρήσεις εμπορίας νωπών οπωροκηπευτικών.
Τέλος, άνω των 300 συστάσεων έχουν αποσταλεί και παραληφθεί, εντός του 2024 σε εμπόρους, χονδρεμπόρους και εξαγωγείς αγροτικών προϊόντων για συμμόρφωσή τους στην ηλεκτρονική πλατφόρμα του ΥΠΑΑΤ Μητρώο Εμπόρων Νωπών Οπωροκηπευτικών (Μ.Ε.Ν.Ο.).
Στον τομέα των γαλακτοκομικών, από 01.01.2024 έως σήμερα έχουν επιδοθεί πρόστιμα σε 17 επιχειρήσεις, συνολικού ύψους 238.389, 44 ευρώ Οι παραβάσεις αυτές αφορούν ισοζύγια γάλακτος, εκτός ΠΟΠ προϊόντων και οδηγούν σε κυρώσεις απ’ ευθείας από το ΥΠΑΑΤ χωρίς να απαιτείται πόρισμα πρωτοβάθμιας ή δευτεροβάθμιας Επιτροπής.
Εκκρεμότητες από Επιτροπές επιβολής κυρώσεων
Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία τα πορίσματα των ελέγχων για τα προϊόντα στα οποία έχουν διαπιστωθεί παραβάσεις – παρατυπίες, αποστέλλονται στην Α΄ Βάθμια Επιτροπή Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων του ΥΠΑΑΤ.
Από το 2020 έως σήμερα, έχουν εξετασθεί συνολικά 220 υποθέσεις που εκκρεμούσαν και έχουν υποβληθεί πρόστιμα ύψους 1.503.281 ευρώ. Εξ αυτών η συντριπτική πλειονότητα των υποθέσεων, αφορούσε σε τυροκομικά προϊόντα (206 υποθέσεις). Και τα πρόστιμα που έχουν επιβληθεί σε επιχειρήσεις τυροκομικών προϊόντων είναι 1.337.100 ευρώ.
Οι υπόλοιπες 14 υποθέσεις αφορούσαν σε φυτικά προϊόντα (ελαιόλαδα κι ελιές) και τα πρόστιμα που επιβλήθηκαν, είναι 166.181 ευρώ.
Οι συνολικές εκκρεμότητες παραπομπών που παραμένουν προς εξέταση είναι 115 υποθέσεις που αφορούν σε τυροκομικά προϊόντα.
Όσον αφορά στη Β΄ βάθμια Επιτροπή Εξέτασης Παρατυπιών και Παραβάσεων του ΥΠΑΑΤ την τετραετία 2020- 2023, έχουν διαβιβασθεί 26 υποθέσεις επιχειρήσεων οι οποίες προέβησαν σε ένσταση κατά της απόφασης της Α΄ βάθμιας Επιτροπής. Εξ αυτών των 26 υποθέσεων, 8 έχουν εξετασθεί (7 για τυροκομικά προϊόντα και μία για φυτικά, σε επί πλέον 6 έχει γίνει εξέταση από την β΄ βάθμια Επιτροπή, αλλά δεν έχει ολοκληρωθεί η διαδικασία έκδοσης πρακτικών και αποστολής των αποφάσεων, ενώ για τις υπόλοιπες 12 που αφορούν σε 10 τυροκομικά και 2 φυτικά, εκκρεμεί η εξέτασή τους. Στη συνεδρίαση της β΄ βάθμιας Επιτροπής την 13η Μαρτίου 2024, εξετάστηκαν 3 υποθέσεις. Έως το τέλος της άνοιξης θα πραγματοποιηθεί η εξέταση 7 ακόμη υποθέσεων τυροκομικών προϊόντων).
Επίσης σε ακόμη 7 υποθέσεις, προκειμένου να εξετασθούν από τη Β΄ βάθμια, αναμένεται απόφαση του ΣτΕ. Οι εν λόγω υποθέσεις αφορούν ελιά καλαμών.
Τέλος, από 01.01.2024, στον τομέα των Φυτοπροστατευτικών Προϊόντων έχουν επιβληθεί πρόστιμα συνολικού ύψους 22.991 ευρώ. Συγκεκριμένα, σε 2 καταστήματα πώλησης επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 1.480 ευρώ και σε 18 υποθέσεις υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 21.511 ευρώ. Στον τομέα της Φυτοϋγείας/Φυτοϋγειονομικού Ελέγχου έχουν επιβληθεί 8 πρόστιμα, συνολικού ύψους 12.000 € και στον τομέα των Βιοκτόνων Προϊόντων, εξετάστηκαν 3 υποθέσεις και επιβλήθηκαν πρόστιμα ύψους 3.000 €.