Το σημαντικό έργο που έχει ήδη υλοποιήσει στον τομέα της κατάρτισης και τα φιλόδοξα προγράμματα που προετοιμάζονται για το άμεσο μέλλον παρουσίασε ο Σπύρος Πρωτοψάλτης, Διοικητής της ΔΥΠΑ και Εθνικός Συντονιστής του Ευρωπαϊκού Έτους Δεξιοτήτων στην εκδήλωση για το Ευρωπαϊκό Έτος Δεξιοτήτων «Ενισχύοντας την Ελλάδα με Δεξιότητες για ένα Βιώσιμο Μέλλον» που διοργάνωσε η Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (ΔΥΠΑ).
Ήδη 260.000 Έλληνες έχουν ολοκληρώσει προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης και έχουν λάβει πιστοποιήσεις. Από αυτούς το 68% ήταν γυναίκες, 69% επέλεξαν προγράμματα που αφορούσαν σε ψηφιακές δεξιότητες, το 50% ήταν απόφοιτοι δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης, το 42% ήταν απόφοιτοι τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, ενώ το 58% των καταρτιζόμενων ζουν εκτός Αττικής και Κεντρικής Μακεδονίας.
Στόχος είναι η πιστοποίηση 500.000 Ελλήνων μέχρι το 2025
Μέχρι το 2025, στόχος της ΔΥΠΑ είναι να έχουν πιστοποιηθεί σε ψηφιακές και πράσινες δεξιότητες 500.000 Έλληνες, ώστε να βελτιωθεί η χαμηλή θέση που κατέχει η Ελλάδα στους ευρωπαϊκούς πίνακες που καταγράφουν τις εθνικές επιδόσεις στους τομείς της ανάπτυξης, ενεργοποίησης και αντιστοίχισης δεξιοτήτων. Επίσης 36.000 Έλληνες έχουν ολοκληρώσει προγράμματα τεχνολογικών κολοσσών με τους οποίους συνεργάζεται η ΔΥΠΑ, Microsoft, Cisco, Amazon, Huawei, Coursera και Google.
«Το Ταμείο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας αποτελεί ιστορική ευκαιρία» τόνισε ο Σπύρος Πρωτοψάλτης «με πρωτόγνωρους πόρους που θα ανέλθουν στο ένα δισεκατομμύριο ευρώ να διατίθενται μόνο για προγράμματα κατάρτισης και επανακατάρτισης ανέργων και εργαζομένων. Σε αυτή την προσπάθεια θέλουμε να διασφαλίσουμε ότι κανείς δε θα μείνει πίσω. Αναπτύσσουμε ειδικά στοχευμένα προγράμματα για ομάδες όπως οι κρατούμενοι και όσοι βρίσκονται σε προγράμματα απεξάρτησης.».
Έρχονται νέες δράσεις για 130.000 πολίτες
Η ΔΥΠΑ έχει προχωρήσει σε συνεργασίες με δήμους, συνεταιρισμούς και πανεπιστήμια, όπως επίσης σε συνεργασίες με εταιρείες και σε δράσεις Open Day των επαγγελματικών σχολών της ΔΥΠΑ σε όλη την επικράτεια. Στο πλαίσιο των μεταρρυθμίσεων που υλοποιούνται έχουν ιδρυθεί το Εθνικό Συμβούλιο Δεξιοτήτων Εργατικού Δυναμικού, η ψηφιακή πύλη δεξιοτήτων και το Εθνικό μητρώο παρόχων συνεχόμενης επαγγελματικής κατάρτισης, που προσφέρει παρακολούθηση της πορείας των αποφοίτων στην αγορά εργασίας. Διαθέτει 143 εκατομμύρια ευρώ για κτιριακή αναβάθμιση και εκσυγχρονισμό του εξοπλισμού, ενώ έχει ξεκινήσει επτά πειραματικές σχολές στον τουρισμό σε συνεργασία με το Ελληνογερμανικό Επιμελητήριο και το ΙΝΣΕΤΕ για εκπαίδευση των μαθητών σε εργασία σε ξενοδοχεία υψηλού επιπέδου.
Το επόμενο διάστημα έρχονται νέες δράσεις για συνολικά 130.000 πολίτες: πράσινες δεξιότητες για 50.000 χιλ. ανέργους και εργαζόμενους, digital and green certificates για 30.000 ανέργους, κατάρτιση σε πανεπιστήμια για 25.000 ανέργους και εργαζόμενους, AI training για 10.000 ανέργους και εργαζόμενους, επαγγελματική κατάρτιση οδηγών για 10.000 ανέργους, κατάρτιση προσωπικού ασφαλείας για 5.500 ανέργους, advance digital skills για 1.000 ανέργους.
Ανάγκη να ενισχυθεί η «ανθεκτικότητα» της Ευρώπης
Την ανάγκη για «απο-Βρυξελλοποίηση» της ευρωπαϊκής προσπάθειας και για ενίσχυση του ανθρώπινου δυναμικού τόνισε ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Μαργαρίτης Σχοινάς, ο οποίος τόνισε:
«Η έλλειψη δεξιοτήτων είναι ενδημική στην Ευρώπη, σε όλες τις χώρες και σε όλους τους τομείς. Υπάρχει παγκόσμιος ανταγωνισμός για την προσέλκυση ταλέντων. Η Ευρώπη είναι αντιμέτωπη με πολύ σκληρούς παίκτες, κυρίως τις ΗΠΑ, Ιαπωνία, Καναδά και Αυστραλία, κράτη που έχουν προετοιμαστεί για αυτόν τον αγώνα προσέλκυσης ταλέντων εδώ και δεκαετίες. Για αυτό χρειάζεται μία απο-Βρυξελλοποίηση του αγώνα. Η επανάσταση των δεξιοτήτων πρέπει να φτάσει εκεί όπου ζουν οι άνθρωποι που χρειάζονται τις δεξιότητες, στις περιφέρειες, σε νησιά, σε ορεινές περιοχές, σε όσους δεν έχουν εύκολη πρόσβαση σε συνδικάτα ή εργοδοτικές ενώσεις.»
Όπως σημείωσε ο Μαργαρίτης Σχοινάς η ενίσχυση των δεξιοτήτων αποτελεί μέρος της προσπάθειας για την ενίσχυση της «ανθεκτικότητας» της Ευρώπης, για να μπορέσει «η Ευρώπη να πατήσει γερά στα πόδια της» όπως ανέφερε χαρακτηριστικά.
«Ποιος θα κληθεί να υλοποιήσει αυτές τις προκλήσεις; Εμείς, το ανθρώπινο δυναμικό της Ε.Ε., που πρέπει να αποτελέσει τον καταλύτη της κοινωνικής ατζέντας. Χρειαζόμαστε ανθρώπους και αυτοί πρέπει να έχουν τα κατάλληλα εργαλεία- δεξιότητες. Το “business as usual” δεν είναι επιλογή» ανέφερε. Όπως ανακοίνωσε ο Μαργαρίτης Σχοινάς οι επιχειρήσεις στην Ευρώπη έχουν δεσμευτεί να προσφέρουν θέσεις κατάρτισης σε πάνω από 10 εκατομμύρια άτομα σε όλη την Ευρώπη και η Ελλάδα συμμετέχει σε αυτή την προσπάθεια με τουλάχιστον 40 οργανισμούς και επιχειρήσεις, που έχουν προσχωρήσει στο Σύμφωνο με τις δυναμικές προτάσεις κατάρτισης. Παράλληλα, σημείωσε ότι διατίθεται στην Ευρώπη το πρωτοφανές ποσό των 65 δισεκατομμυρίων ευρώ για προγράμματα κατάρτισης, εκ των οποίων τα 5 δισεκατομμύρια θα διατεθούν στην Ελλάδα.
Τέλος, ο Μαργαρίτης Σχοινάς αναφέρθηκε στην πλατφόρμα πρόσληψης εργαζομένων από τρίτες χώρες τονίζοντας ότι όσοι έρθουν στην Ευρώπη για εργασία θα πρέπει να ζουν με πλήρη σεβασμό των αρχών και αξιών που διέπουν τις ευρωπαϊκές κοινωνίες και τον ευρωπαϊκό τρόπο ζωής, για παράδειγμα το σεβασμό στις γυναίκες, στη διαφορετικότητα και στη θρησκευτική ελευθερία και στην πολυπολιτισμικότητα.
Η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μια ευκαιρία και μια πρόκληση, είπε ο Σκέρτσος
Στη συζήτηση που ακολούθησε με θέμα «Upskilling & reskilling insights: συζήτηση με μαθητές και εργαζόμενους», ο Υπουργός Επικρατείας Άκης Σκέρτσος σημείωσε ότι η Ελλάδα βρίσκεται αντιμέτωπη με μία ευκαιρία και μία πρόκληση: η ελληνική οικονομία αναπτύσσεται, η Ελλάδα είναι επενδυτικός προορισμός, ωστόσο υπάρχει ανάγκη για διασύνδεση των αναγκών της αγοράς εργασίας με τις δεξιότητες των εργαζομένων. Τόνισε την πρόοδο που έχει πετύχει η ΔΥΠΑ αφήνοντας πίσω το παρελθόν του ΟΑΕΔ, που θεωρούνταν κυρίως ένας οργανισμός επιδομάτων και ανεργίας, ωστόσο σημείωσε ότι «έχουμε μπροστά μας πολλή δουλειά» και ότι «απαιτείται πιο στενή συνεργασία με τις επιχειρήσεις και τους φορείς της εργοδοσίας.»
Όπως ανέφερε χαρακτηριστικά ο Άκης Σκέρτσος, «έχω αλλάξει εννέα δουλειές σε 25 χρόνια εργασιακού βίου. Η εναλλαγή είναι ο κανόνας, η κινητικότητα είναι στοιχείο της σύγχρονης οικονομίας της γνώσης και πρέπει να προσαρμοζόμαστε. Η δημόσια διοίκηση πρέπει να παρέχει τα απαραίτητα προγράμματα που έχουν ανάγκη οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι».
Στη συγκεκριμένη συζήτηση άνθρωποι που μετείχαν σε προγράμματα κατάρτισης της ΔΥΠΑ μοιράστηκαν την εμπειρία τους με το κοινό.
Η Κωνσταντίνα Αναστασέλλου, οικονομολόγος, απόφοιτος του ΑΠΘ, που μετείχε στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα της ΔΥΠΑ για Microsoft Cloud Services, ανέφερε ότι ήταν ένα πρόγραμμα «υψηλού επιπέδου, που εμπλούτισε το βιογραφικό μου και διεύρυνε τις θέσεις εργασίας για την οποίες ήμουν υποψήφια. Αυξήθηκαν οι συνεντεύξεις στις οποίες έλαβα πρόσκληση και είχα επαγγελματικές προτάσεις για τις οποίες είμαι πολύ χαρούμενη. Ήταν πέραν των προσδοκιών μου.».
Τη σημασία του γεγονότος ότι το πρόγραμμα που παρακολούθησε ήταν «σύντομο, περιεκτικό και ευέλικτο, με χρήση σύγχρονων μεθόδων, κάτι σημαντικό για μένα που είμαι εργαζόμενος» ανέφερε ο Νίκος Γεράκης, απόφοιτος του τμήματος Πολιτικών Επιστημών του Πανεπιστήμιου Κρήτης που παρακολούθησε το εκπαιδευτικό πρόγραμμα της ΔΥΠΑ Online Branding and Communication.
Κωστής Χατζηδάκης : Έμφαση στην αύξηση των μισθών και στην πιστοποίηση
Ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης σε επόμενο πάνελ της εκδήλωσης , τόνισε την ανάγκη η εκπαίδευση να συνοδευτεί από πιστοποίηση με αυστηρές εξετάσεις ενώ τόνισε ότι στην αναζήτηση προσωπικού με δεξιότητες οι επιχειρήσεις πρέπει να δώσουν κίνητρα αυξάνοντας τους μισθούς.
Η υπουργός εργασίας Δόμνα Μιχαηλίδου επισήμανε ότι εκτός από τα πτυχία πρέπει δοθεί έμφαση και στις δεξιότητες που αποκτά ο εργαζόμενος με δική του πρωτοβουλία καθώς και στα soft skills αναγνωρίζοντας ότι έχουμε πολύ δρόμο μπροστά μας για φτάσουμε τους στόχους μας ως αγορά εργασίας στον τομέα των δεξιοτήτων.
Η σημασία της δια βίου μάθησης
Οι ομιλητές επόμενου πάνελ της εκδήλωσης αναφέρθηκαν στη σημασία της σύνδεσης του εκπαιδευτικού συστήματος με την αγορά εργασίας για την αναβάθμιση της επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
«Είχαμε αφήσει πολύ καιρό εκτός της συζήτησης την επαγγελματική εκπαίδευση. Είναι η πτυχή που ακουμπάει και στα δύο μέρη, δηλαδή στο εκπαιδευτικό σύστημα και στην αγορά εργασίας» υπογράμμισε η Ιωάννα Λυτρίβη, Υφυπουργός Παιδείας, τονίζοντας τη σημασία της συνεργασίας όλων των εμπλεκόμενων πλευρών. «Μόνο έτσι υπάρχει πιθανότητα να προχωρήσουμε, είναι εθνικός στόχος» σημείωσε η κυρία Λυτρίβη, εξηγώντας ότι πρέπει να δουλέψουν μαζί και να συνομιλήσουν όλες οι βαθμίδες της εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας, εργαζόμενοι και εργοδότες. Όπως είπε, έχουν γίνει βήματα, βρίσκονται όλοι στο ίδιο τραπέζι, αλλά δεν συνομιλούν ακριβώς. Αναφέρθηκε επίσης στον καινούργιο νόμο για την επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση, με τον οποίο ενοποιήθηκαν κάτω από ένα ενιαίο κέντρο, ένα γραφείο σταδιοδρομίας, που φιλοδοξεί να αποτελέσει τον δίαυλο επικοινωνίας της εκπαίδευσης και της αγοράς εργασίας.
Στη συζήτηση που συντόνισε ο Αντώνης Φουρλής, δημοσιογράφος της Huffingtonpost.gr, ο Χρήστος Ιωάννου, Advisor to the Board του ΣΕΒ, επισήμανε ότι οι επιχειρήσεις αισθάνονται τις αλλαγές και αυτό που χρειαζόμαστε ως χώρα είναι να έχουμε επιστημονική εικόνα για τις τάσεις και τις ανάγκες, ώστε να ανταποκρίνονται στο εκπαιδευτικό σύστημα. «Μένουν πολλά ακόμα να γίνουν. Αν θέλουμε να ξεφύγουμε θα πρέπει να κάνουμε μια δεκαετία παιδείας» είπε ο κ. Ιωάννου. Σημείωσε ότι η τεχνολογία μπορεί να βοηθήσει και τον λιγότερο εκπαιδευμένο να αναβαθμίσει γρήγορα τις δεξιότητές του, προσθέτοντας ότι η γνώση υπάρχει και χρειαζόμαστε τις δεξιότητες, τη δικτύωση και την κοινή γλώσσα για να κάνουμε το επόμενο βήμα.
Ο Χρήστος Γούλας, Γενικός Διευθυντής, Labour Institute της ΓΣΕΕ έκανε λόγο για ένα δίπολο μεταξύ των εργαζομένων. Από τη μία οι υπερεκπαιδευμένοι, που κυνηγούν συνεχώς τα προσόντα και από την άλλη οι υποεκπαιδευμένοι, οι οποίοι διαθέτουν χαμηλά προσόντα κι είναι επί της ουσίας αποκλεισμένοι από τα προγράμματα κατάρτισης. Υποστήριξε ότι οι εργαζόμενοι αντιλαμβάνονται ότι χρειάζεται να επενδύσουν στον εαυτό τους, απαιτούν όμως να υπάρχουν δημόσιοι φορείς δια βίου μάθησης και να αλλάξει η κουλτούρα των επιχειρήσεων, που θα πρέπει να φροντίζουν να καταρτίσουν και να επιμορφώσουν τους εργαζομένους τους. Συμπλήρωσε ότι η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα σε ώρες εργασίας στον ιδιωτικό τομέα, με χαμηλές αμοιβές και έλλειψη κινήτρων για τη συμμετοχή των εργαζομένων σε προγράμματα κατάρτισης.
Η Ευγενία Μπόζου, Head of Government Affairs and Public Policy της Google για Ελλάδα, Κύπρο και Μάλτα, υπογράμμισε ότι υπάρχουν τέσσερις λόγοι που καθιστούν σημαντική τη συνεργασία των εταιρειών με το υπουργείο Παιδείας. Ο πρώτος είναι ότι το υπουργείο ξέρει καλύτερα τις πραγματικές ανάγκες που υπάρχουν, ο δεύτερος ότι μπορούν να επιτευχθούν πολύ καλύτερα αποτελέσματα μέσα από τη συνεργασία, ο τρίτος ότι κανείς δεν μπορεί να τα καταφέρει μόνος του και ο τέταρτος η αξιοπιστία που προσφέρει ένα πρόγραμμα όταν προσφέρεται με τη σφραγίδα του υπουργείου. «Ειδικά για την Ελλάδα πρέπει να εστιάσουμε στην μικρομεσαία επιχείρηση» προσέθεσε η κυρία Μπόζου.
Στη σημασία εστίασης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις στάθηκε και η El Liza Mohamedou, Επικεφαλής του κέντρου δεξιοτήτων του ΟΟΣΑ (OECD), καθώς αντιμετωπίζουν τις περισσότερες δυσκολίες. Υπογράμμισε ότι τα προγράμματα εκπαίδευσης και κατάρτισης πρέπει να στοχεύσουν σε αυτούς που έχουν τις χαμηλότερες δεξιότητες, σημείωσε ότι υπάρχουν πολλά προσκόμματα στην ενσωμάτωση των μεταναστών στην αγορά εργασίας και συμπλήρωσε ότι χρειάζονται οι κατάλληλες πολιτικές για την εκπαίδευση και την κατάρτιση, αλλά και η έναρξη της δια βίου μάθηση από μικρή ηλικία.
Η αναβάθμιση των δεξιοτήτων αφορά όλους
Η Αναστασία Πούλιου, Expert in qualifications and credentials- Future of VET, CEDEFOP, υποστήριξε ότι το ζήτημα αναβάθμισης των δεξιοτήτων, μας αφορά όλους, το θέμα είναι ποιοι είναι έτοιμοι να το καταλάβουν. Ανέφερε ότι οι νέοι αναζητούν, οι ηλικιωμένοι όμως δυσκολεύονται να καταλάβουν τι απαιτείται από αυτούς και προσέθεσε ότι όλες οι πλευρές έχουν αντιληφθεί την ανάγκη να δημιουργηθούν τα μικροδιαπιστευτήρια, δηλαδή έναν φάκελο που να μην περιέχει μόνο ένα πτυχίο, αλλά ο πολίτης να μπορεί να εντάξει και τις δεξιότητες που αναπτύσσει.
Την ανάγκη να επενδύσουν οι χώρες σε εξειδικευμένο προσωπικό ανέδειξε σε μήνυμά του ο Nicolas Schmit, Επίτροπος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για θέματα Εργασίας και Κοινωνικών Δικαιωμάτων. Όπως είπε η Επιτροπή αναλαμβάνει πρωτοβουλίες με σαφή στρατηγική, θέτοντας ως στόχο το 60% των ενηλίκων να μπει σε πρόγραμμα δια βίου μάθησης μέχρι το 2030. «Το Ταμείο Ανάκαμψης θα διοχετεύσει στην Ελλάδα πόρους ύψους 3,5 δις. ευρώ για την ανάπτυξη και την ενίσχυση των δεξιοτήτων» είπε ο κ. Schmit.
«Χρειάζονται πολιτικές μηδενικής διάκρισης»
Στη συνέχεια ακολούθησε συζήτηση σχετικά με τις δεξιότητες για έναν προσβάσιμο και χωρίς αποκλεισμούς εργασιακό χώρο υπό τον συντονισμό του Αντώνη Φουρλή, δημοσιογράφου της Huffingtonpost.gr. Σύμφωνα με τον Στέλιο Κυμπουρόπουλο, Μέλος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου (Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα) η προτεραιότητα ενός εργαζόμενου είναι να εκπαιδευτεί ώστε να δέχεται και να συνεργάζεται με κάποιον που στα μάτια του θεωρείται διαφορετικός. «Στην έννοια του πολιτισμού να βάλουμε και την έννοια της διαφορετικότητας. Κάθε επιχείρηση να είναι ανοιχτή στην έννοια της διαφορετικότητας, να μην βάζει κριτήρια, να έχει ευέλικτες πολιτικές και να δίνει ίσες ευκαιρίες στον ανάπηρο πολίτη» σημείωσε ο κ. Κυμπουρόπουλος.
Υπογράμμισε ότι πρέπει να γίνει διεύρυνση της δεξαμενής των δεξιοτήτων και των ανθρώπων και να αλλάξουμε εκ βάθρων τον τρόπο που κατανοούμε το ταλέντο. «Χρειάζονται πολιτικές μηδενικής διάκρισης, να μετατραπεί σε πράξη ο νόμος για την ίση πρόσβαση στην εργασία, να πιστέψουμε από μικροί στη μοναδικότητα και την ικανότητα του κάθε ανθρώπου στο κατάλληλο περιβάλλον» συμπλήρωσε ο Ευρωβουλευτής.
Η Νίκη Δανδόλου, Ειδική Γραμματέας διαχείρισης προγραμμάτων ΕΚΤ, Υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σημείωσε ότι είναι μεγάλη η επιρροή της προσαρμοστικότητας στη δεξιότητα, λέγοντας ότι μέχρι το 2030 το 40% των ενηλίκων στην Ελλάδα θα βρίσκεται σε διαδικασία κατάρτισης κάθε χρόνο. «Η δια βίου εκπαίδευση είναι μια αναγκαιότητα για να προσαρμοστούμε στο σήμερα και στον κόσμο του αύριο» συμπλήρωσε η κυρία Δανδόλου.
Η Σοφία Εφραίμογλου, Πρόεδρος του ΕΒΕΑ επισήμανε ότι μπορεί να βλέπουμε τους δείκτες ανεργίας να μειώνονται, όμως η ανεργία των γυναικών καλά κρατεί, όπως και η περιορισμένη πρόσβαση στην νεοφυή επιχειρηματικότητα. «Οι ποσοστώσεις βοηθούν για να φτάσουμε εκεί που πρέπει» είπε η κυρία Εφραίμογλου, τονίζοντας ότι το ΕΒΕΑ θα προχωρήσει στην εκπαίδευση γυναικών άνω των 45 για να τις εντάξει εκ νέου στην αγορά εργασίας, όπως και σε πρόγραμμα αναβάθμισης δεξιοτήτων σε άνεργες γυναίκες.
Η Κατερίνα Παπανικολάου, Senior Manager, PwC στάθηκε στη σημασία να δουλέψουμε όλοι μαζί για την ορατή και τη μη ορατή διαφορετικότητα. «Υπάρχει ταλέντο, το οποίο μερικές φορές οι εταιρείες δεν είναι έτοιμες να φέρουν και να αξιοποιήσουν. Είναι σημαντικό να φέρουμε τη διαφορετικότητα της σκέψη και της οπτική του κάθε εργαζόμενου σε μία εταιρεία» τόνισε η κυρία Παπανικολάου, λέγοντας ότι έχουμε δρόμο ακόμα δρόμο για να το πετύχουμε.
Τέλος, ο Αθανάσιος Πάτσακας Senior Sales Leader για Ελλάδα, Κύπρο & Μάλτα της Amazon υπογράμμισε ότι οι μελέτες έχουν δείξει ότι όταν οι εργαζόμενοι βιώνουν τη συμπερίληψη αποδίδουν καλύτερα, θεωρούν ότι ανήκουν στον οργανισμό. «Σημασία δεν έχει μόνο να υπάρχει η κουλτούρα, αλλά να δημιουργήσουμε και το περιβάλλον που θα προάγει αυτή την κουλτούρα» είπε ο κ. Πάτσακας.