Σε εξέλιξη βρίσκεται ο β’ κύκλος του προγράμματος «Εξοικονομώ 2023» για τα ευάλωτα νοικοκυριά, συνολικού προϋπολογισμού 110 εκατ. ευρώ, το οποίο φιλοδοξεί με την ολοκλήρωσή του και μαζί με τον α’ κύκλο να προσφέρει ενεργειακή αναβάθμιση σε 200.000 κατοικίες σε όλη τη χώρα.
Οι αιτήσεις για τον δεύτερο κύκλο του προγράμματος ξεκίνησαν την Τετάρτη 7 Φεβρουαρίου και οι δικαιούχοι θα μπορούν να τις υποβάλουν έως και τις 29 Μαρτίου 2024. Το πρόγραμμα απευθύνεται αποκλειστικά σε ενεργειακά ευάλωτα νοικοκυριά που έχουν εμπράγματο δικαίωμα (πλήρης κυριότητα, επικαρπία, ψιλή κυριότητα) σε κατοικία (μονοκατοικία ή διαμέρισμα) νόμιμο, η οποία χρησιμοποιείται ως κύρια κατοικία, δεν έχει κριθεί κατεδαφιστέα και έχει καταταγεί σε κατηγορία ενεργειακής απόδοσης χαμηλότερη ή ίση της «Γ».
Οσοι υποβάλουν αιτήσεις θα πρέπει να έχουν ατομικό εισόδημα έως 5.000 ευρώ και οικογενειακό έως 10.000 ευρώ. Το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης θα είναι 75% στην περίπτωση της ιδιοκατοίκησης από τον αιτούντα και 65% στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης σε έτερο πρόσωπο ή ενοικίασης.
Τι προβλέπεται
Σύμφωνα με την προκήρυξη θα επιδοτηθούν οι παρεμβάσεις που αφορούν αντικατάσταση κουφωμάτων, τοποθέτηση ή αναβάθμιση θερμομόνωσης, αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης-ψύξης, σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), καθώς και εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης.
Οι αιτήσεις των ενδιαφερομένων θα υποβάλλονται μόνο ηλεκτρονικά μέσω του https://exoikonomo2023.gov.gr/ και τα απαραίτητα δικαιολογητικά θα επισυνάπτονται ηλεκτρονικά, ενώ για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο και για κάθε επιλέξιμη κατοικία θα είναι δυνατή η υποβολή μόνο μιας αίτησης.
Ο σχεδιασμός του προγράμματος λαμβάνει υπόψη την ολοκληρωμένη προσέγγιση παρεμβάσεων εξοικονόμησης ενέργειας στον οικιακό κτιριακό τομέα και έχει ως στόχο:
-τη μείωση των ενεργειακών αναγκών των κτιρίων και των εκπομπών ρύπων που συμβάλλουν στην επιδείνωση του φαινομένου του θερμοκηπίου
-την εξοικονόμηση κόστους για τους πολίτες, τη βελτίωση των καθημερινών συνθηκών διαβίωσης και άνεσης καθώς και, της ασφάλειας και της υγείας των πολιτών κατά τη χρήση των κτηρίων αυτών
-την επίτευξη καθαρότερου περιβάλλοντος
Το πρόγραμμα αφορά σε κτίρια που διαθέτουν οικοδομική άδεια ή άλλο νομιμοποιητικό έγγραφο, χρησιμοποιούνται ως κύρια κατοικία και των οποίων οι ιδιοκτήτες πληρούν συγκεκριμένα εισοδηματικά κριτήρια.
Σε περίπτωση ύπαρξης περισσότερων δικαιούχων εμπράγματων δικαιωμάτων (συγκυρίων) σε επιλέξιμη κατοικία: αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας γίνεται από έναν εκ των συγκυρίων, δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει μόνον ο συγκύριος που την ιδιοκατοικεί. Αν η κύρια χρήση της υπό αίτηση κατοικίας αφορά σε έτερο πρόσωπο μη συγκύριο (ενοικίαση/δωρεάν παραχώρηση), δικαίωμα συμμετοχής στο πρόγραμμα έχει οποιοσδήποτε εκ των συγκυρίων με εμπράγματο δικαίωμα πλήρους κυριότητας / επικαρπίας (όχι ψιλή κυριότητα).
Στις ενοικιαζόμενες/δωρεάν παραχωρούμενες κατοικίες εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κανονισμού 14/07/2013 της Επιτροπής ΕΕ για τις ενισχύσεις ήσσονος σημασίας (de minimis), όπου καθορίζονται τα όρια σώρευσης.
Το πρόγραμμα χρηματοδοτείται από πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας και χορηγεί κίνητρα με τη μορφή επιχορήγησης (άμεση ενίσχυση) και επιδότησης τόκων δανείου.
Εισοδηματικά κριτήρια
Για κάθε δυνητικό ωφελούμενο, το ατομικό εισόδημα δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 5.000 ευρώ και το οικογενειακό τις 10.000 ευρώ. Το μέγιστο ποσοστό επιχορήγησης, διαμορφώνεται σε 75% στην περίπτωση της ιδιοκατοίκησης από τον αιτούντα και σε 65% στην περίπτωση δωρεάν παραχώρησης σε έτερο πρόσωπο ή ενοικίασης, αντιστοίχως.
Επιλέξιμες παρεμβάσεις
1. Αντικατάσταση κουφωμάτων
2. Τοποθέτηση/αναβάθμιση θερμομόνωσης
3. Αναβάθμιση συστήματος θέρμανσης/ψύξης
4. Σύστημα ζεστού νερού χρήσης με χρήση Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ)
5. Εγκατάσταση έξυπνου συστήματος διαχείρισης (smart home)
Αξίζει να επισημανθεί πως ο ΦΠΑ αποτελεί επιλέξιμη δαπάνη για το πρόγραμμα και δηλώνεται διακριτά στα παραστατικά. Εάν οι προμηθευτές υπάγονται σε καθεστώς μειωμένου ΦΠΑ ή απαλλάσσονται από την υποχρέωση υποβολής δήλωσης και καταβολής φόρου, πρέπει να δηλωθεί το ποσοστό ΦΠΑ που ισχύει.
Η συμμετοχή των δικαιούχων
Η ιδιωτική συμμετοχή για την υλοποίηση των παρεμβάσεων μπορεί να καλυφθεί από τους δικαιούχους του προγράμματος είτε με ίδια κεφάλαια είτε με δανειακή σύμβαση (για το ποσό που επιλέγουν ή αυτό που θα τους εγκριθεί από τον χρηματοπιστωτικό οργανισμό) είτε με συνδυασμό αυτών.
Σε περίπτωση σύναψης δανειακής σύμβασης, παρέχεται η δυνατότητα εγγυοδοσίας του προγράμματος για την εξασφάλιση του δανείου προς τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς. Η εγγυοδοσία καλύπτει το ποσό της δανειοδότησης στο 100% για τις περιπτώσεις ιδιοκατοίκησης και στο 80% για τις περιπτώσεις ενοικίασης/δωρεάν παραχώρησης, λαμβάνοντας υπόψη τους κανόνες κρατικών ενισχύσεων.
Το επιτόκιο της δανειακής σύμβασης για τις ανάγκες του προγράμματος είναι σταθερό και επιδοτούμενο, σε ποσοστό 100%.
Οι αιτήσεις χρηματοδότησης υποβάλλονται μόνον ηλεκτρονικά και υποχρεωτικά μέσω του πληροφοριακού συστήματος του επίσημου δικτυακού τόπου του προγράμματος (https://exoikonomo2023.gov.gr/).
Κατά την υποβολή της αίτησης δεν απαιτείται προσκόμιση φυσικού φακέλου με δικαιολογητικά. Τα απαραίτητα δικαιολογητικά επισυνάπτονται από τον υποψήφιο ηλεκτρονικά.
Για κάθε επιλέξιμο φυσικό πρόσωπο (για κάθε ΑΦΜ αιτούντα) και για κάθε επιλέξιμη κατοικία, είναι δυνατή η υποβολή μόνο μίας αίτησης.