Πρεμιέρα με τους χειρότερους οιωνούς θα κάνει ο νέος μηχανισμός λειτουργίας της χονδρεμπορικής αγοράς ρεύματος. Η τιμή του φυσικού αερίου, σε συνέχεια ενός ξέφρενου ράλι που πυροδότησαν οι ανησυχίες για την ενεργειακή επάρκεια της Ευρώπης τον χειμώνα, μετά τη μείωση των ρωσικών ροών, έφτασε να διαπραγματεύεται χθες μέχρι και πάνω από τα 149 ευρώ/MWh και έβαλε φωτιά στις χονδρεμπορικές τιμές ρεύματος.
Με εξαίρεση την Πορτογαλία και την Ισπανία, που η Ε.Ε. έχει επιτρέψει κατ’ εξαίρεση την αποσύνδεση των τιμών ρεύματος από το φυσικό αέριο και την Πολωνία που διαθέτει δωρεάν δικαιώματα CO2 για ηλεκτροπαραγωγή, σε όλες τις υπόλοιπες αγορές της Ευρώπης η χονδρεμπορική τιμή ρεύματος διαμορφώνεται σήμερα πάνω από 300 ευρώ/MWh και σε 8 χώρες πάνω από 350 ευρώ, μεταξύ των οποίων και η Ελλάδα με τιμή στα 351,70 ευρώ/MWh.
Το ράλι των τιμών, που δεν δείχνει να ανακόπτεται, τροφοδοτούν οι ανησυχίες που εκφράζονται πανευρωπαϊκά για το ενδεχόμενο η Gazprom να μην επαναφέρει σε λειτουργία τον αγωγό Nord Stream 1 μετά την προγραμματισμένη διακοπή για συντήρηση το πρώτο δεκαήμερο του Ιουλίου.
Οι εξελίξεις στο θέμα των τιμών υπονομεύουν με το «καλημέρα» τη διπλή παρέμβαση της κυβέρνησης στο σκέλος της χονδρικής και λιανικής αγοράς και προεξοφλούν τεράστια ανοίγματα για τον κρατικό προϋπολογισμό, προκειμένου να επιβεβαιωθούν οι κυβερνητικές δεσμεύσεις για απορρόφηση των αυξήσεων σε ποσοστό 80%, τις οποίες επανέλαβε χθες μιλώντας στο συνέδριο του ΤΕΕ ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας Κώστας Σκρέκας. «Από 1 Ιουλίου μειώνεται μόνιμα η αύξηση των τιμών ρεύματος κατά 80% σε όλα τα νοικοκυριά», είπε ο υπουργός.
Η έναρξη λειτουργίας του νέου μηχανισμού αναμένεται να μεταφερθεί για τις 6 Ιουλίου κι αυτό γιατί μόλις προχθές ψηφίστηκε ο νόμος που προβλέπει την εφαρμογή του και η έκδοση υπουργικής απόφασης που ορίζει τα πλαφόν και η οποία θα πρέπει αφού υπογραφεί να περάσει σε ΦΕΚ.
Μέσω του μηχανισμού, τα όποια υπερέσοδα στη χονδρεμπορική αγορά θα αντλούνται αυτόματα και θα μεταφέρονται στο Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης για να καλύψουν τις επιδοτήσεις των λογαριασμών ρεύματος. Σύμφωνα με την υπουργική απόφαση, τα υδροηλεκτρικά θα αποζημιώνονται στην τιμή των 112 ευρώ/MWh και οι ΑΠΕ στα 85 ευρώ/MWh. H τιμή αποζημίωσης για τις μονάδες φυσικού αερίου και του λιγνίτη θα καθορίζεται κάθε μήνα με βάση μια σειρά παραμέτρων. Για τον πρώτο μήνα εφαρμογής, η φόρμουλα δίνει τιμή για τις μονάδες φυσικού αερίου στα 253,98511 ευρώ/MWh και για τις μονάδες λιγνίτη 206,71544 ευρώ/MWh. Οι τιμές ωστόσο αναμένεται να κινηθούν πολύ υψηλότερα, αφού η υπουργική απόφαση στηρίζεται σε υπολογισμούς με μέση ετήσια τιμή φυσικού αερίου στα 100 ευρώ/MWh.
Νέα τιμολόγια
Στο σκέλος της λιανικής, από τον Σεπτέμβριο οι καταναλωτές θα πάρουν τους πρώτους λογαριασμούς για τις καταναλώσεις Αυγούστου χωρίς ρήτρα αναπροσαρμογής. Οι προμηθευτές θα πρέπει μέχρι τις 10 Ιουλίου να ανακοινώσουν μέσω των ιστοσελίδων τους τα νέα τιμολόγια. Για να τιμολογήσουν θα πρέπει να προβλέψουν το πού θα κινηθεί η χονδρεμπορική τιμή το επόμενο δίμηνο, δυνατότητα εξαιρετικά υψηλού ρίσκου, λόγω της υψηλής μεταβλητότητας της τιμής του φυσικού αερίου.
Από το κατά πόσο ο κάθε προμηθευτής θα επιλέξει να περάσει μέρος αυτού του ρίσκου στο τιμολόγιο θα εξαρτηθεί και το εάν τελικά η αναστολή της ρήτρας θα αυξήσει το κόστος ρεύματος. Στην περίπτωση που αυτό συμβεί, τότε η κυβέρνηση θα καταλήξει να επιδοτεί και το ρίσκο της λιανικής αγοράς, κάτι που σημαίνει ακόμη μεγαλύτερη πίεση για πρόσθετες πηγές χρηματοδότησης. Η κυβέρνηση πάντως, όπως φάνηκε από τις χθεσινές δηλώσεις του κ. Σκρέκα, φαίνεται να προσβλέπει στην ενίσχυση του ανταγωνισμού μεταξύ των παρόχων για να κρατήσουν τους πελάτες τους, οι οποίοι πλέον θα μπορούν να αναζητήσουν άλλο πάροχο αζημίως.