Το “ online shoping” ήρθε για να μείνει αφού ήδη κατά τη διάρκεια του πρώτου lockdown το 42% των Ελλήνων εξοικειώθηκε δοκιμάζοντας τηλεδιασκέψεις, το 33% αγορές από εμπορικά καταστήματα, το 14% συναλλαγές με το Δημόσιο ενώ 13 στους 100 προχώρησαν σε διαδικτυακές αγορές από super market.
«Περισσότεροι από τους μισούς σκοπεύουν μάλιστα να συνεχίσουν κάποια ή κάποιες από αυτές τις δραστηριότητες και μετά το τέλος του lockdown», εξηγεί η υπεύθυνη για τον σχεδιασμό και την υλοποίηση της έρευνας, που διεξήγαγε το ΟΠΑ, ώστε να περιγραφεί η «γενική καταναλωτική συμπεριφορά στην ιδιαίτερη αυτή συνθήκη μετά και την εμπειρία του πρώτου lockdown».
«Οι περιορισμοί στις μετακινήσεις των πολιτών και στη λειτουργία των καταστημάτων είχαν αυτή τη φορά ως αποτέλεσμα στάσεις και συμπεριφορές των πολιτών διαφοροποιημένες σε σχέση με την άνοιξη του 2020», ανέφερε μιλώντας στον ραδιοφωνικό σταθμό του ΑΠΕ ΜΠΕ, «Πρακτορείο 104.9FM», η Δρ. Μαρίνα Ψιλούτσικου, Μέλος ΕΔΙΠ Οικονομικού Πανεπιστημίου Αθηνών.
Βασικό ερώτημα για το συγκεκριμένο τμήμα της έρευνας, ήταν να εξακριβωθεί εάν οι όποιες “αλλαγές” στην κοινωνία παγιώθηκαν: «σημαντικό ήταν να δούμε ποιες ήταν οι διαφοροποιήσεις και αν απέκτησαν μόνιμο χαρακτήρα, αν η αναγκαστική υιοθέτηση εξ αποστάσεως μεθόδων επικοινωνίας και συναλλαγών οδήγησε και σε διαφορετική στάση απέναντί τους» προσθέτει η κ. Ψιλούτσικου.
Εξήγησε μάλιστα πως μια ακόμη στόχευση ήταν να διαφανεί και το αποτέλεσμα του δεύτερου lockdown σε κάτι πιο ειδικό, στην ετήσια πλέον καταναλωτική ‘μάχη’ της Black Friday «που για πρώτη φορά μεταφέρθηκε εξ ολοκλήρου online, σε συνθήκες οικονομικών προκλήσεων και αβεβαιότητας ενώ η χώρα διανύει μια περίοδο με εξαιρετικά περιορισμένη, και για ορισμένα είδη εξαλειφθείσα, δημόσια κατανάλωση».
Πώς και κατά πόσον άλλαξε λοιπόν, η καταναλωτική μας συμπεριφορά μετά από δύο lockdown; Σε ό,τι αφορά το δεύτερο, συγκριτικά με το πρώτο της άνοιξης, υπάρχει κάτι που άλλαξε στις δράσεις και στις αντιλήψεις μας;
Καταναλώνω online
«Ένας στους δύο εξοικειώθηκαν με online αγορές/δραστηριότητες και τις βρίσκουν πιο εύκολες, πιο γρήγορες και πιο χρήσιμες. Το 25% νιώθουν πιο άνετα, το 19% τις θεωρούν πιο αξιόπιστες και το 16% πιο διασκεδαστικές σε σχέση με τη γνώμη που είχαν πριν το λόκνταουν ενώ ένας στους τρεις (37%) προτίθενται να χρησιμοποιήσουν την υπηρεσία clickaway, εάν αυτή προσφερθεί», προσθέτει η κ Ψιλούτσικου.
Σε ό,τι αφορά την προσωπική τους υγεία τέλος, τουλάχιστον ένας στους τέσσερις έχουν διαφοροποιήσει τη συμπεριφορά τους λόγω covid-19.
Έτσι, όπως αναφέρει ο Ελεύθερος Τύπος, οι Έλληνες μέσα στα lockdown έχουν ακυρώσει ή αναβάλλει εξετάσεις (25%), θεραπείες (11%) και επισκέψεις στον οδοντίατρο (26%), αποφεύγουν να επισκεφθούν γιατρό για ήπια συμπτώματα (22%) κι έχουν ξεκινήσει ή αυξήσει την κατανάλωση βιταμινών (23%). Σημειωτέον την συμπεριφορά τους στα παραπάνω έχουν αλλάξει λίγο περισσότερο οι γυναίκες όπως και οι μεγαλύτεροι σε ηλικία…
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και η ακτινογραφία της τελευταίας… “ απόδρασης” πριν τον 2ο εγκλεισμό που ήταν μαζική: «Τουλάχιστον ένας στους δύο βγήκαν την ημέρα πριν το lockdown στην περιοχή τους, είτε για ψώνια είτε για να δουν φίλους και συγγενείς.
Ένας στους δύο (56%) δήλωσαν πως “ είχαν ανάγκη να βγουν” ενώ ένας στους τρεις (36%) πως “ ήταν απαραίτητο να κάνουν κάποιες αγορές” ενώ μόλις το 15% θεωρούσαν πως ήταν πιθανό να μεταδώσουν ή να κολλήσουν τον ιό εκείνη την ημέρα», σύμφωνα με τα ευρήματα της έρευνας.
Πέτυχε η δικτυακή Black Friday 2020;
Κι όμως τελικά δεν ‘ξέσπασαν’ στις ηλεκτρονικές αγορές οι Έλληνες κατά τη διάρκεια της ξενόφερτης «αλλά ‘καθεστώς’ πλέον» εκπτωτικής ημέρας. Συγκεκριμένα οι πολίτες πραγματοποίησαν αγορές στη Black Friday 2020 σε ποσοστό 36% -34,3% το 2019- ενώ η μέση δαπάνη ήταν επίσης ελαφρώς αυξημένη, στα 229 € από τα 216 € της περασμένης χρονιάς.
Περισσότερο fan των… gadget οι γυναίκες και… σπιτόγατοι οι άνδρες το 2020. Οι γυναίκες ξόδεψαν φέτος 196 € , σταθερά λιγότερα σε σχέση με τους άνδρες, η μέση δαπάνη των οποίων ανήλθε σε 280 € .
Σε ό,τι αφορά το είδος των αγορών, «οι γυναίκες προτίμησαν ρούχα και παπούτσια (69%), καλλυντικά και είδη προσωπικής περιποίησης (39%) ενώ οι άνδρες ηλεκτρονικά (48%), ρούχα και παπούτσια (47%)» εξηγεί η κ Ψιλούτσικου.
Εντυπωσιακή είναι και «η αύξηση των αγορών σε ηλεκτρονικά για τις γυναίκες με 30% έναντι 14% το 2019 και σε είδη σπιτιού για τους άνδρες με 19% έναντι 7% το 2019», προσθέτει.
Ικανοποιημένοι δήλωσαν τρεις στους τέσσερις Έλληνες
Για άλλη μια χρονιά το μέγιστο ποσοστό έκπτωσης με το οποίο αγόρασαν οι Έλληνες τη συγκεκριμένη ημέρα δεν ήταν κοντά στα ‘στρατοσφαιρικά’ νούμερα του εξωτερικού αφού δεν ξεπερνούσε το 43% κατά μέσο όρο έστω και αν οι Έλληνες φαίνεται να… αρκούνται σε αυτό.
«Τα ποσοστά έκπτωσης δεν είναι στην πραγματικότητα εφάμιλλα των ποσοστών που έχουν παραδοσιακά συνδεθεί με τη Black Friday διεθνώς, ένας στους δύο (ποσοστό 46%) όμως αγόρασαν και, μάλιστα, κυρίως προϊόντα της φετινής σεζόν ενώ μόλις ένας στους έξι αγόρασε κυρίως προϊόντα στοκ», ανέφερε η κ Ψιλούτσικου.
Οι μισοί Έλληνες πριν προχωρήσουν φέτος στις αγορές τους «χρησιμοποίησαν κάποια πλατφόρμα σύγκρισης τιμών και προσφορών» (σ.σ site “ ψαχτήρι”) ενώ ένας στους τρεις καταναλωτές δεν είχε κάνει κανέναν προϋπολογισμό πριν την Black Friday 2020.
Από την άλλη μόλις ένας στους έξι Έλληνες ξόδεψε τελικά περισσότερα από όσα είχε προϋπολογίσει με τα ελληνικά εμπορικά καταστήματα να αποτελούν τη δημοφιλέστερη επιλογή (ποσοστό 63%). «Συνολικά τρεις στους τέσσερις Έλληνες δήλωσαν ικανοποιημένοι από τις αγορές τους στη Black Friday», εξηγεί η ερευνήτρια.
Οι περισσότεροι πάντως Έλληνες δεν πείστηκαν από τις προβαλλόμενες ως… “ ευκαιρίες” για πιθανές αγορές και τελικά αντιστάθηκαν στη σαγήνη της διαφημιστικής καταιγίδας: «από όσους δεν έκαναν αγορές το 58% δεν χρειάζονταν να αγοράσουν κάτι, ένας στους τρεις (33%) δήλωσαν ότι δεν είχαν ή δεν ήθελαν να διαθέσουν χρήματα κι ένας στους τέσσερις (23%) ότι δεν βρήκαν αρκετά καλές προσφορές», επισημαίνει κλείνοντας η υπεύθυνη της έρευνας.