Τον τζίρο του Δεκεμβρίου, που ενσωματώνει και τον κύκλο εργασιών των Χριστουγέννων, πασχίζει να διασώσει η κυβέρνηση, σχεδιάζοντας τον τρόπο ανοίγματος της αγοράς, τουλάχιστον για την περίοδο των εορτών.
Χαρακτηριστικό είναι, ότι σε φυσιολογικές προ πανδημίας συνθήκες, ο τζίρος την εορταστική περίοδο αγγίζει τα 30 δισεκατομμύρια ευρώ, εκ των οποίων τα 18-20, ακριβώς στο πλαίσιο των εορτών, από τα μέσα Δεκεμβρίου και έπειτα.
Το οικονομικό επιτελείο έχει προϋπολογίσει ότι η ύφεση στο τέταρτο και τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς θα κινηθεί στο επίπεδο του 13%-15%, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι η χρονιά θα κλείσει στο -10,5%.
Ωστόσο, για να επιβεβαιωθεί αυτή η εκτίμηση (κατά τα λοιπά εφιαλτική, καθώς το ΑΕΠ επανέρχεται στα επίπεδα του 2002) θα πρέπει να διασωθεί τουλάχιστον το β΄ δεκαπενθήμερο του Δεκεμβρίου.
Χριστουγεννιάτικος τζίρος 30 δις ευρώ
Σύμφωνα με ρεπορτάζ, από την Καθημερινή της Κυριακής, μέσα στον τελευταίο μήνα του χρόνου, όλες οι επιχειρήσεις, ανεξαρτήτως κλάδου και κατηγορίας βιβλίων, τζιράρουν περίπου 30 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 18-20 δισ. καταγράφονται μετά τις 10-12 Δεκεμβρίου.
Ιδού, λοιπόν, το τελευταίο διακύβευμα της φετινής, εξαιρετικά δύσκολης χρονιάς: η αγορά να λειτουργήσει υπό συνθήκες έστω στοιχειώδους κανονικότητας μέσα στις γιορτές, ώστε να μην διογκωθεί ακόμη περισσότερο η ύφεση.
Η «υπολειτουργία» του Δεκεμβρίου μπορεί να στερήσει από το επιχειρείν ακόμη 6-8 δισ. ευρώ από τον συνολικό τζίρο του, ανεβάζοντας τις απώλειες της φετινής χρονιάς στα 50-52 δισ. ευρώ.
Αποκαλυπτικά τα νούμερα:
Στο δ΄ τρίμηνο του 2019, ο τζίρος όλων των επιχειρήσεων έφτασε στα 79 δισ. ευρώ. Από αυτά, τα 63 δισ. ευρώ συγκεντρώθηκαν από τις επιχειρήσεις με διπλογραφικά βιβλία και τα υπόλοιπα από τις εταιρείες με απλογραφικά βιβλία.
Τον περυσινό Δεκέμβριο πραγματοποιήθηκε περίπου το 40% του τζίρου ολόκληρου του δ΄ τριμήνου. Αυτό μεταφράζεται σε περίπου 30 δισ. ευρώ, με τις μεγάλες επιχειρήσεις που τηρούν διπλογραφικά βιβλία να συγκεντρώνουν τα 23,5 δισ. ευρώ.
Τα βλέμματα είναι στραμμένα κυρίως στο εμπόριο, τόσο το χονδρικό όσο και το λιανικό, το οποίο μόνο μέσα στον Δεκέμβριο τζιράρει περί τα 11 δισ. ευρώ υπό φυσιολογικές συνθήκες (ενδεχομένως και 2-3 δισ. ευρώ περισσότερα αν συμπεριληφθεί και ο κύκλος εργασιών που δεν αποτυπώνεται στις ταμειακές μηχανές και στις δηλώσεις ΦΠΑ που «παρακολουθούν» οι στατιστικές έρευνες).
Αρκεί μια μείωση της τάξεως του 20% μέσα στον Δεκέμβριο για να στερήσει από την αγορά πάνω από 2,5 δισ. ευρώ, ποσό που από μόνο του αντιστοιχεί σε περισσότερο από 1,5% του ΑΕΠ.
Τi γίνεται με καταλύματα και εστιατόρια
Για τα ξενοδοχεία, τα καταλύματα γενικά και τα εστιατόρια, η ζημία έχει ήδη συντελεστεί από το καλοκαίρι.
Για τον μήνα Δεκέμβριο, ο τζίρος τους, με βάση τα επίσημα στοιχεία, εκτιμάται σε μερικές εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Ωστόσο, το πρόβλημα δεν είναι τόσο ποσοτικό. Χωρίς τον τζίρο των Χριστουγέννων θα τεθεί σοβαρό ζήτημα βιωσιμότητας για μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις στην επαρχία, οι οποίες περιμένουν το 15νθήμερο των εορτών για να συντηρηθούν.
Μεγάλο μερίδιο στα συνολικά έσοδα του Δεκεμβρίου έχει φυσικά η μεταποίηση, με τα συνολικά έσοδα να εκτιμώνται στα 6-7 δισ. ευρώ. Μεγάλος κλάδος είναι επίσης αυτός της επικοινωνίας, καθώς σε αυτόν ανήκουν οι μεγάλες εταιρείες κινητής και σταθερής τηλεφωνίας.
Η διασκέδαση
Όσο για τον τομέα των τεχνών, της διασκέδασης και της ψυχαγωγίας, εκτιμάται ότι τζιράρει πάνω από 600 εκατ. ευρώ από το συνολικά 1,4 δισ. ευρώ που είναι ο αθροιστικός τζίρος του δ΄ τριμήνου. Για τον συγκεκριμένο τομέα οι συνέπειες αναμένεται να είναι ούτως ή άλλως τεράστιες, καθώς, ακόμη και αν αρθεί το lockdown κάποια στιγμή μέσα στον Δεκέμβριο, είναι βέβαιο ότι θα εξακολουθήσουν να ισχύουν αυστηρά περιοριστικά μέτρα που θα «ψαλιδίσουν» αισθητά τα έσοδα.
Για να περιορίσει τις συνέπειες –και με δεδομένο ότι δύσκολα μπορεί να προβλέψει κάποιος υπό ποιες ακριβώς συνθήκες θα λειτουργήσει η οικονομία τον επόμενο μήνα– το οικονομικό επιτελείο προσπαθεί να περιορίσει τη ζημία με συνεχείς ενέσεις ρευστότητας.
Οι δύο νέες φάσεις της επιστρεπτέας προκαταβολής (αυτές του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου) θα προσθέσουν ρευστότητα 2 δισ. ευρώ στην αγορά, ενώ επιπλέον 2 δισ. ευρώ αναμένεται να «πέσουν» από τα υπόλοιπα μέτρα στήριξης: τις αποζημιώσεις ειδικού σκοπού, τα επιδόματα στους μακροχρόνια ανέργους και στους δικαιούχους του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, τις επιδοτήσεις των στεγαστικών δανείων, τα αναδρομικά των κληρονόμων και των συνταξιούχων με περισσότερα από 30 χρόνια ασφάλισης.
Δεν καταναλώνουν
Το μεγάλο στοίχημα, βέβαια, είναι αυτοί οι πόροι να πέσουν στην πραγματική οικονομία τώρα και να μην παραμείνουν σε εφεδρεία. Είναι μια τάση που καταγράφεται έντονα από την αρχή κιόλας της πανδημίας.
Λόγω της αβεβαιότητας, οι καταναλωτές συσσωρεύουν ρευστότητα και δεν καταναλώνουν, κάτι που αποτυπώνεται στις συνεχείς αυξήσεις των υπολοίπων στους τραπεζικούς λογαριασμούς.
Το στοιχείο αυτό είναι καθαρά ζήτημα ψυχολογίας. Οταν εδραιωθεί η εκτίμηση ότι το εμβόλιο θα φέρει το τέλος αυτής της περιπέτειας, αναμένεται ότι θα ανοίξουν τα «σεντούκια» προκειμένου να αξιοποιηθούν και οι ευκαιρίες που θα παρουσιάζονται τότε στην αγορά.