Επιχορηγήσεις ύψους 390 δισ. ευρώ και δάνεια 360 δισ. προτείνει στη νέα συμβιβαστική του πρόταση για το Ταμείο Ανάκαμψης ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ.
Η πρόταση, που αναμενόταν αρχικά να δοθεί στις 4 το απόγευμα τοπική ώρα, καθυστέρησε για περίπου τρεις ώρες, οπότε συνέπεσε με το ξεκίνημα του, τέταρτου κατά σειρά από την Παρασκευή, δείπνου των ηγετών, οπότε και άρχισε η μαραθώνια συνεδρίαση της Συνόδου Κορυφής των ηγετών της Ε.Ε.
Σαρλ Μισέλ: Στήριγμα μιας συλλογικής δουλειάς με όλους τους ηγέτες η πρόταση
O Σαρλ Μισέλ δήλωσε σχετικά ότι «αυτή η πρόταση είναι το στήριγμα μιας συλλογικής δουλειάς με όλους τους ηγέτες. Ξέρω ότι πάντα τα τελευταία βήματα είναι τα πιο δύσκολα. Είμαι όμως πεπεισμένος ότι ακόμη και εάν είναι δύσκολα, ακόμη κι είναι σημαντικό να συνεχίσουμε να εργαζόμαστε, πιστεύω και είμαι πεπεισμένος ότι μια συμφωνία είναι εφικτή».
Εισερχόμενοι στη Σύνοδο, η Γερμανίδα Καγκελάριος αλλά και ο Γάλλος πρόεδρος άφησαν για πρώτη φορά παράθυρο ελπίδας για επίτευξη συμφωνίας.
«Υπάρχουν οι ελπίδες για μία συμβιβαστική λύση, αλλά παραμένω επιφυλακτικός ως προς το αποτέλεσμα της Συνόδου Κορυφής», δήλωσε ο Εμανουέλ Μακρόν. «Υπήρξαν στιγμές έντασης, αλλά τα πράγματα προχώρησαν και ένας συμβιβασμός είναι πιθανός», πρόσθεσε. Αρχίζω την σημερινή ημέρα με μεγάλη αποφασιστικότητα ώστε να καταγραφεί πρόοδος στην σύνοδο».
Οι συνομιλίες επαναλαμβάνονται «με εν δυνάμει ελπίδες για συμβιβαστική συμφωνία. Τίποτε δεν έχει αποφασισθεί, κατά συνέπεια θα παραμείνω επιφυλακτικός», δήλωσε ο πρόεδρος της Γαλλίας προσερχόμενος στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.
«Την χθεσινή νύκτα, έπειτα από μακρές διαπραγματεύσεις, καταλήξαμε σε ένα πλαίσιο εν δυνάμει συμφωνίας. Είναι ένα βήμα προς τα εμπρός και δίνει την ελπίδα ότι μία συμφωνία μπορεί να επιτευχθεί σήμερα, ή τουλάχιστον ότι μία συμφωνία είναι εφικτή», δήλωσε από την πλευρά της η καγκελάριος της Γερμανίας Άνγκελα Μέρκελ πριν από την επανάληψη των εργασιών της συνόδου κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Την ίδια ώρα, λίγο πριν οι 27 ηγέτες των κρατών-μελών της Ε.Ε. καθίσουν και πάλι στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων στις 18.00 (19.00 ώρα Ελλάδος), η Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν φάνηκε συγκρατημένα αισιόδοξη για την σημερινό αποτέλεσμα και κάλεσε τους ηγέτες να καταλήξουν σε λύση.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε ότι «μετά από τρεις ημέρες και τρεις νύχτες μαραθωνίου, τώρα εισερχόμαστε στην κρίσιμη φάση, αλλά έχω την εντύπωση ότι οι Ευρωπαίοι ηγέτες πραγματικά θέλουν τη συμφωνία. Έδειξαν βούληση να βρουν λύση και χρειαζόμαστε λύση».
Παράλληλα, η κ. Φον Ντερ Λάιεν τόνισε ότι «οι Ευρωπαίοι πολίτες χρειάζονται λύση, η ΕΕ χρειάζεται μία λύση, χρειάζεται συμφωνία για να ξεπεράσει αυτή την κρίση και να προετοιμάσει την Ευρώπη για το μέλλον. Είμαι θετική για σήμερα. Δεν είμαστε ακόμη εκεί, αλλά τα πράγματα κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση».
Η πρόταση του Σαρλ Μισέλ
- Το Ταμείο προτείνεται (όπως και στην προηγούμενη πρόταση Μισέλ) να είναι τριετές (δεσμεύσεις πόρων 2021-3), με πληρωμές έως και το 2026
- Το βασικό εργαλείο, το Recovery and Resilience Facility, αυξάνεται στα 672,5 δισ. ευρώ (από 560 δισ. στην πρόταση της Κομισιόν και 625 στη συμβιβαστική πρόταση Μισέλ του Σαββάτου), με 360 δισ. επιχορηγήσεις και 312,5 δισ. δάνεια.
- Το React EU (συμπλήρωμα Συνοχής) μειώνεται στα 47,5 δισ. ευρώ, το συμπλήρωμα του Ταμείου Δίκαιης Μετάβασης συρρικνώνεται δραστικά από 32,5 σε 10 δισ. ευρώ, ενώ περικόπτονται επίσης οι επιπλέον πόροι για το Horizon Europe, το InvestEU, την αγροτική ανάπτυξη και την πολιτική γειτονίας και περιφερειακής αρωγής και καταργούνται το EU4Health και το Εργαλείο Φερεγγυότητας.
- Στο θέμα της διακυβέρνησης, προτείνεται (όπως και πριν) η Κομισιόν να εξετάζει για περίοδο δύο μηνών τα εθνικά προγράμματα ανάκαμψης και ανθεκτικότητας που θα καταθέτει κάθε κράτος-μέλος. Στη συνέχεια, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα ψηφίζει επί της εισήγησης της Επιτροπής, με την απόφαση να λαμβάνεται με ειδική πλειοψηφία. Μετά από δύο ακόμα μήνες, η Κομισιόν θα κρίνει αν πληρούνται οι προϋποθέσεις για την εκταμίευση, κατόπιν γνωμοδότησης της Οικονομικής και Δημοσιονομικής Επιτροπής της Ενωσης (όργανο που αποτελείται από ανώτερους υπαλλήλους των εθνικών διοικήσεων και των κεντρικών τραπεζών, της ΕΚΤ και της Επιτροπής). Στην «έκτακτη» περίπτωση που ένα ή περισσότερα κράτη-μέλη διαφωνούν ότι το εθνικό πρόγραμμα πληροί τις προϋποθέσεις και τα ορόσημα, το ζήτημα θα παραπέμπεται στο Συμβούλιο και οι πόροι δεν θα εκταμιεύονται έως ότου το Συμβούλιο «θα έχει συζητήσει αποφασιστικά το θέμα» – αλλά εντός περιόδου τριών μηνών.
- Ο δανεισμός της Επιτροπής για τη χρηματοδότηση του Next Generation EU πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως το τέλος του 2026 και η αποπληρωμή ως το τέλος του 2058.
Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο 2021-7 παραμένει στα 1,074 τρισ. ευρώ (η προ Συνόδου πρόταση Μισέλ), με 5 δισ. εκτός οροφής για το Αποθεματικό Ταμείο του Brexit. Αυξάνονται θεαματικά, ακόμα περισσότερο και από τη συμβιβαστική πρόταση του Σαββάτου, οι «επιστροφές» (rebates) για τους «φειδωλούς»: από 197 εκατ. (πρόταση προ Συνόδου) σε 322 εκατ. ετησίως για τη Δανία, από 1,576 δισ. σε 1,921 δισ. για την Ολλανδία, από 237 σε 565 εκατ. για την Αυστρία και από 798 εκατ. σε 1,069 δισ. για τη Σουηδία. Το ποσό για τη Γερμανία μένει το ίδιο – η οποία κατά τρόπον επιχειρεί να εξαγοράσει έτσι τη συναίνεση των μέχρι πρότινος δορυφόρων της στο Βορρά.
Διατηρείται επίσης ο στόχος να κατευθυνθεί το 30% των συνολικών δαπανών (ΠΔΠ συν Ταμείο Ανάκαμψης) σε προγράμματα και επενδύσεις που συνδέονται με την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Σχετικά με τους Ίδιους Πόρους, προτείνεται (όπως και πριν) να ισχύσει το τέλος στο πλαστικό από 1.1.2021 και στις αρχές του νέου έτους η Κομισιόν να καταθέσει προτάσεις για ψηφιακό φόρο και τη διασυνοριακή προσαρμογή άνθρακα.