Οι οφειλέτες θα έχουν δύο δρόμους να διαλέξουν. Ο ένας είναι η υπαγωγή όλων των οφειλών σε μια ενιαία ρύθμιση. Ο δεύτερος, η πτώχευση, δηλαδή η ρευστοποίηση όλων των περιουσιακών στοιχείων και η παύση των εισπρακτικών μέτρων, προκειμένου ο οφειλέτης να έχει μια δεύτερη ευκαιρία.
Από την Πρωτομαγιά αλλάζει ριζικά ο τρόπος προστασίας των υπερχρεωμένων δανειοληπτών (επιχειρήσεων και φυσικών προσώπων) συμπεριλαμβανομένων όσων χάσουν τα σπίτια τους λόγω της απελευθέρωσης των πλειστηριασμών.
Το νέο πτωχευτικό θα βασίζεται στην κοινοτική οδηγία «για την προληπτική αναδιάρθρωση, την απαλλαγή από τα χρέη και τις ανικανότητες ή την έκπτωση οφειλετών» που ψηφίστηκε το καλοκαίρι του 2019.
Η σχετική οδηγία δίνει δεύτερη ευκαιρία στα φυσικά πρόσωπα που αδυνατούν να ανταποκριθούν στις δανειακές υποχρεώσεις τους, δηλαδή επιτρέπει τη ρύθμιση των οφειλών τους ή την απαλλαγή τους από τα χρέη, αφού όμως προηγουμένως ρευστοποιηθεί το σύνολο της περιουσίας τους.
Η απαλλαγή, όπως και η ρευστοποίηση, γίνεται εντός συγκεκριμένου χρονικού διαστήματος, π.χ. ενός ή δύο ετών, μετά την πάροδο του οποίου το φυσικό πρόσωπο μπορεί να «καθαρίσει» από τις οφειλές του αντίστοιχα με ό,τι προβλέπεται για τις επιχειρήσεις.
Οι εκκρεμείς υποθέσεις του νόμου Κατσέλη
Ο νόμος Κατσέλη θα αποτελέσει παρελθόν με την ψήφιση του νέου πτωχευτικού κώδικα. Όμως η κατάργηση του νόμου Κατσέλη δεν σημαίνει ότι όσοι έχουν κάνει μέχρι σήμερα αίτηση ένταξης στον νόμο θα πάψουν να προστατεύονται. Οι 100.000 περίπου περιπτώσεις εκκρεμών υποθέσεων που ήδη υπάρχουν θα συνεχίσουν να προστατεύονται με βάση το παλαιό καθεστώς. Αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ανάλογη προστασία θα συνεχίσει να υπάρχει και για νέες αιτήσεις.
Μέχρι σήμερα περισσότεροι από 70.000 δανειολήπτες έχουν βρει προστασία στις ευνοϊκές διατάξεις του νόμου, η οποία ωστόσο δείχνει σταδιακά να καθίσταται όλο και πιο δύσκολη, καθώς ένας σημαντικός αριθμός αποφάσεων που εκδίδονται από τα ειρηνοδικεία όλης της χώρας είναι πλέον αρνητικός για τους δανειολήπτες, αξιολογώντας ότι μερίδα των οφειλετών έχει καταφύγει στον νόμο μόνο και μόνο για να κερδίσει χρόνο και χωρίς να συγκεντρώνει τα απαραίτητα κριτήρια.