Το δεύτερο κράτος – μέλος της Ε.Ε. που, μόλις λίγους μήνες μετά την Ελλάδα, μπήκε σε μνημόνιο, κατάφερε να βγει και να επιστρέψει στην ανάπτυξη. Πώς όμως κατόρθωσε μια χώρα 5 εκατ. κατοίκων να φιλοξενεί 1.400 πολυεθνικές επιχειρήσεις και να εξάγει πάνω από 100% του ΑΕΠ της;
Το ερώτημα αυτό επιχειρεί να απαντήσει ο Οργανισμός Ερευνας και Ανάλυσης «διαΝΕΟσις», μέσω δημοσιογραφικής έρευνας που πραγματοποίησε στη χώρα.
Οπως αναφέρεται, οι ξένες άμεσες επενδύσεις αποτέλεσαν το βασικό «όχημα» προς την ανάκαμψη. Χαρακτηριστικά είναι τα παρακάτω στοιχεία:
1. Η Ιρλανδία είναι στην 20ή θέση στην παγκόσμια κατάταξη προσέλκυσης Άμεσων Ξένων Επενδύσεων (FDI).
2. Το 2015 οι άμεσες ξένες επενδύσεις στη χώρα έφτασαν τα 167 δισ. ευρώ.
3. 1.400 πολυεθνικές έχουν την έδρα τους εκεί.
4. Κατά μέσο όρο, η χώρα προσελκύει 230 νέες ξένες επενδύσεις τον χρόνο που δημιουργούν 10.000 νέες θέσεις εργασίας.
5. Το 10% των εργαζομένων απασχολούνται σε εταιρείες FDI.
6. Για κάθε 10 θέσεις που δημιουργούνται απευθείας από τις FDI, δημιουργούνται άλλες 8 θέσεις στην ευρύτερη οικονομία.
7. Είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εξαγωγική δύναμη σε τεχνολογία πληροφοριών στον κόσμο, η πέμπτη σε αγροτικά προϊόντα στον κόσμο και η δεύτερη σε ιατρικό υλικό στην Ευρώπη.
Ποιοι άλλοι παράγοντες συνέβαλαν στην ανάκαμψη
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, έξι ακόμη συγκεκριμένες παράμετροι έδωσαν σημαντική ώθηση στην ανάκαμψη της χώρας. Συγκεκριμένα:
–H χαμηλή και σταθερή φορολογία
Ο φόρος για όλες τις επιχειρήσεις είναι στο 12,5%, ένας από τους μικρότερους στην Ε.Ε.
– Ο εξαγωγικός χαρακτήρας της χώρας
Οι εξαγωγές αποτελούν πάνω από το 100% του ΑΕΠ. Η Ιρλανδία εξάγει το 80% όσων παράγει, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι παράγει τρόφιμα που θα μπορούσαν να ταΐσουν 36 εκατ. ανθρώπους.
– Διασύνδεση της αγοράς εργασίας με τα πανεπιστήμια και την εκπαίδευση
Το 2017 εταιρείες FDI δαπάνησαν 1,8 δισ. ευρώ για Έρευνα & Ανάπτυξη (R&D) στη χώρα.
– Ελάχιστη γραφειοκρατία και μηδαμινά εμπόδια στο επιχειρείν
Το 2011 η Παγκόσμια Τράπεζα την κατέταξε πρώτη παγκοσμίως ως προς την «ευκολία του επιχειρείν».
– Η αγγλική γλώσσα και η συμμετοχή της χώρας στην ευρωζώνη
Πολλές ξένες επιχειρήσεις επιλέγουν να έχουν την ευρωπαϊκή έδρα τους στην Ιρλανδία γι’ αυτούς τους λόγους.
– Πολιτική και κοινωνική συναίνεση για τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις
Κατά τη διάρκεια της κρίσης οι μισθοί μειώθηκαν σε συμφωνία με τα εργατικά συνδικάτα. Σήμερα η ανεργία έχει επανέλθει σε μονοψήφιο ποσοστό.
Μπορεί η Ελλάδα να γίνει Ιρλανδία;
Η έρευνα έθεσε στον αναπληρωτή καθηγητή Οικονομικών στο Ollscoil Luimnigh, Στίβεν Κινσέλα, το κρίσιμο ερώτημα: «Μπορεί η Ελλάδα να γίνει Ιρλανδία;»
«Η Ελλάδα δεν μπορεί να γίνει Ιρλανδία, όσο κι αν το προσπαθήσει», απαντά και εξηγεί: «Οι δομές των δύο χωρών είναι διαφορετικές. Οι αιτίες της κρίσης, επίσης: η δική μας ξεκίνησε από τον ιδιωτικό τομέα, η δική σας από τον δημόσιο. Η μεγάλη μας διαφορά όμως είναι ότι η οικονομία της Ιρλανδίας είναι ανοιχτή και πάντα ήταν, από το 1958. Είμαστε τέταρτοι στον κόσμο από την άποψη αυτή. Το αποτέλεσμα είναι να έχουμε αυξήσει μαζικά τις εξαγωγές – και αυτό δεν έχει σχέση μόνο με τη χαμηλή φορολογία. Ο εξαγωγικός τομέας της Ελλάδας, αντίθετα, είναι πολύ μικρότερος».
«Αν σας ζητούσε ο Έλληνας πρωθυπουργός μια συμβουλή, τι θα του λέγατε;», είναι η επόμενη ερώτηση που του τίθεται.
«Δύο πράγματα. Πρώτον, να οργανώσετε ένα πολύ δυναμικό υπουργείο Ανάπτυξης, να τρέχουν όλοι να βρίσκουν Ξένες Άμεσες Επενδύσεις. Εμείς έχουμε τους καλύτερους στον κόσμο, τον IDA. Οι Πορτογάλοι εμάς αντέγραψαν. Και δεύτερον, να προσανατολίσετε το ανώτατο εκπαιδευτικό σύστημα προς την ανάπτυξη. Εσείς στην Ελλάδα αναπαράγετε τα επαγγέλματα, τους λογιστές, τους γιατρούς, τους μηχανικούς. Εμείς σταματήσαμε να το κάνουμε αυτό. Φέρτε πολυεθνικές για να κερδίσετε από την παραγωγικότητά τους! Οι εγχώριες επιχειρήσεις στην Ιρλανδία δεν είναι αρκετά ισχυρές για να ανταγωνιστούν σε παγκόσμιο επίπεδο. Πρέπει να αυξήσουν την ανταγωνιστικότητά τους. Και αυτό μπορεί να γίνει μόνο μέσω της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης», απαντά.