H προετοιμασία έχει αρχίσει. Και αν οι συνθήκες το επιτρέψουν δεν αποκλείεται να επιχειρηθεί έξοδος στις αγορές ακόμη και στο τέλος Ιανουαρίου ή πάντως μέσα στους πρώτους μήνες του χρόνου
Με αυτόν τον τρόπο η κυβέρνηση επιχειρεί να στηρίξει το αφήγημά της ότι η οικονομία έχει επιστρέψει στην κανονικότητα, παρότι τα επιτόκια παραμένουν σε υψηλά επίπεδα, με την απόδοση του 10ετούς να διαμορφώνεται στο 4,3%.
Σ’υμφωνα με το ρεπορτάζ της Καθημερινής ( Ειρήνη Χρυσολωρά) η κυβέρνηση, όπως διαφαίνεται από δηλώσεις στελεχών της, προτίθεται να στηρίξει την απόφασή της με το επιχείρημα ότι η απόδοση ήταν ακόμη υψηλότερη όταν έβγαινε στις αγορές η κυβέρνηση Σαμαρά το 2014 (στο 6,2% το 10ετές), αλλά και πριν από το μνημόνιο.
Το επιχείρημα αυτό, βεβαίως, παραγνωρίζει το γεγονός ότι σήμερα είμαστε σε περίοδο σχεδόν μηδενικών επιτοκίων στην Ευρώπη (0,17% το γερμανικό δεκαετές) και ότι το σπρεντ με τα γερμανικά ομόλογα βρίσκεται στις 410 μονάδες, υψηλότερα και από το επίπεδο που βρίσκονταν όταν μπαίναμε στην κρίση, το 2010.
Υπονόμευση της ανταγωνιστικότητας
Η διαφορά αυτή, εφόσον διατηρηθεί, επισημαίνουν οικονομικοί παράγοντες, όχι μόνο καθιστά μακροπρόθεσμα απαγορευτικό το κόστος δανεισμού του Δημοσίου, καθώς μπαίνουμε σε περίοδο ανόδου των επιτοκίων διεθνώς, αλλά υπονομεύει και την ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων, το κόστος δανεισμού των οποίων ακολουθεί αυτό του κράτους.
Τα στελέχη του υπουργείου Οικονομικών διαμηνύουν, όπως και ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδης Τσακαλώτος, ότι περιμένουν την κατάλληλη στιγμή, ένα «παράθυρο ευκαιρίας» για να αποτολμήσουν την έξοδο. «Δεν θα κονταροχτυπηθούμε με τα μαμούθ», σχολιάζουν. Παράλληλα, όμως, προσθέτουν ότι η κεντρική ιδέα είναι «το ταχύτερο δυνατόν».
Η αξιολόγηση
Όλα αυτό βεβαίως, υπό την προυπόθεση, ότι στο εσωτερικό πολιτικό μέτωπο όλα θα κυλήσουν ομαλά αλλά και ότι θα είναι ευνοϊκό το κλίμα κατά την αξιολόγηση των θεσμών που ξεκινάει στις 21 Ιανουαρίου.
Η λίστα της Κομισιόν, πάντως, με τις εκκρεμότητες που πρέπει να κλείσουν, δείχνει ότι μένουν ακόμη πολλά να γίνουν, για να είναι θετική η αξιολόγησή της στις 27 Φεβρουαρίου και να δοθεί το πράσινο φως για την επιστροφή των κερδών των ευρωπαϊκών κεντρικών τραπεζών και της ΕΚΤ (644 εκατ. ευρώ) τον Μάρτιο.
Σε κάθε περίπτωση, η επιστροφή στις αγορές δεν προβλέπεται να έχει τον θριαμβευτικό χαρακτήρα που είχε σχεδιαστεί πριν από ένα χρόνο. Μετά την έκδοση του 7ετούς ομολόγου, τον Φεβρουάριο του 2018, προγραμματιζόταν η έκδοση ενός 10ετούς τίτλου, ως επισφράγισμα της εξόδου από το μνημόνιο και της επιστροφής στην κανονικότητα. Ομως, το 7ετές κόστισε τελικά ακριβά σε όσους τοποθετήθηκαν σ’ αυτό, ακολούθησε η ιταλική κρίση και η Ελλάδα αποδείχθηκε ο ασθενέστερος κρίκος, με αποτέλεσμα να βγει άδοξα από το μνημόνιο, χωρίς να επιστρέψει στις αγορές.
Με πολιτικό κριτήριο
Πάντως, στη διάρκεια των τελευταίων μηνών, τα κριτήρια με βάση τα οποία διαμηνύει το υπουργείο Οικονομικών ότι θα αποφασίσει μια έξοδο αλλάζουν συνεχώς. Πλέον, είναι σαφές ότι το πολιτικό κριτήριο θα παίξει καθοριστικό ρόλο, καθώς θεωρείται αδιανόητο να πάει η κυβέρνηση σε εκλογές χωρίς να έχει βγει στις αγορές.