Στον τοίχο στήνει την κυβέρνηση για τα αντισταθμιστικά μέτρα ο επικεφαλής του Eurogroup Γερούν Ντάισελμπλουμ, ο οποίος δήλωσε πως μόνο όταν θα υπερπληρωθούν οι στόχοι του προγράμματος για το πρωτογενές πλεόνασμα θα μπορεί η Ελλάδα προχωρήσει στην χρήση τους. Πρακτικά αυτό σημαίνει ότι νέα επώδυνα μέτρα αναμένεται να επωμιστούν χιλιάδες επιχειρήσεις και νοικοκυριά.
Μιλώντας στο ολλανδικό κοινοβούλιο ο κ. Ντάισελμπλουμ έδωσε το πλαίσιο που θα κινηθεί η συνεδρίαση του Eurogroup της 20ης Μαρτίου, υπογραμμίζοντας ότι «θα γίνει συζήτηση για τα μέτρα τόνωσης της ανάπτυξης που θα μπορούν να αναπτυχθούν, όταν θα υπάρχει διαρθρωτικός δημοσιονομικός χώρος πάνω από τους στόχους του προγράμματος για το πρωτογενές ισοζύγιο του προϋπολογισμού».
Οι τελευταίες δηλώσεις του επικεφαλής του Eurogroup έρχονται σε πλήρη αντίθεση με τα όσα μεταφέρει στο εσωτερικό η ελληνική κυβέρνηση, κάνοντας λόγο για “θετικά” μέτρα μετά το τελευταίο Eurogroup της 20ης Φεβρουαρίου.
Νωρίτερα ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος ανέφερε για τα αντισταθμιστικά οφέλη ότι «βασική αρχή της συμφωνίας είναι πως όποια μέτρα συμφωνηθούν για την περίοδο μετά το 2019 θα έχουν μηδενικό δημοσιονομικό αντίκτυπο, υπό την προϋπόθεση ότι θα επιτευχθεί και ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% το 2018».
Ο Ολλανδός υπουργός Οικονομικών, Γερούν Ντάισελμπλουμ ξεκαθαρίζει πως τα θετικά μέτρα θα ενεργοποιηθούν όταν ξεπεραστεί ο στόχος για το πλεόνασμα και θα αφορούν στο ποσό της υπεραπόδοσης. Εάν για παράδειγμα ο στόχος για το πρωτογενές πλεόνασμα του 2019 είναι 3,5% του ΑΕΠ και τελικά επιτευχθεί πλεόνασμα 3,7% του ΑΕΠ, τα θετικά μέτρα θα αφορούν μόλις στο 0,2% του ΑΕΠ που θα είναι και ο πρόσθετος δημοσιονομικός διαθέσιμος χώρος.
Έγγραφο ενός των τριών ευρωπαϊκών θεσμών επισημαίνει ότι η επίτευξη συμφωνίας στο Eurogroup της 20ης Μαρτίου δεν είναι ρεαλιστική παρά την όποια πρόοδο σημειώθηκε κατά την παραμονή των δανειστών στην Αθήνα. Όπως αναφέρει το έγγραφο «καλή πρόοδος σημειώθηκε στη φορολογική διοίκηση (tax administration), στην Ενέργεια, σε προγράμματα απασχόλησης (active labour) και στον εξωδικαστικό συμβιβασμό. Όμως δεν είναι ρεαλιστικό να περιμένουμε τεχνική συμφωνία (technical service level agreement) στις 20 Μαρτίου και χρειάζεται περισσότερη δουλειά, συμπεριλαμβανομένης και της δεύτερης αποστολής των θεσμών.
Όπως αναφέρει το έγγραφο που επικαλείται το euro2day.gr, οι τρεις πυλώνες είναι:
1. Η δημοσιονομική προσαρμογή μέχρι και μετά το 2018.
2. Η άμεση νομοθέτηση από πλευράς Ελλάδας.
3. Οι λοιπές διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις.
Πιέζει το ΔΝΤ
Το ίδιο έγγραφο αναφέρει ότι «οι θεσμοί, συμπεριλαμβανομένου και του ΔΝΤ, συμπεραίνουν ότι δεν θα χρειαστούν επιπλέον μέτρα για το 2018. Η συζήτηση τώρα επικεντρώνεται για τον ορίζοντα μετά το 2018». Μάλιστα τα στοιχεία του τετάρτου τετραμήνου του 2016 για την ελληνική οικονομία, τα οποία έδειξαν ύφεση, φαίνεται πως προκάλεσαν την ανασκευή των απαιτήσεων του ΔΝΤ, με την εκπρόσωπό του Κριστίν Λαγκάρντ– κατόπιν συνεννόησής της με τον Πολ Τόμσεν – να θεωρεί «ότι πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% δεν μπορεί να επιτευχθεί μετά το 2018, ούτε για έναν επιπλέον χρόνο».
«Οι ευρωπαϊκοί θεσμοί διαφωνούν. Πιστεύουμε ότι η αναθεώρηση στοιχείων του 2016 είναι απογοητευτική αλλά δεν πρόκειται να αλλάξει δομικά (fundamentally change) την κατάσταση μέχρι το 2018. Τα ευρωπαϊκά ινστιτούτα θεωρούν ότι το τέταρτο τρίμηνο αντανακλά την καθυστέρηση της ολοκλήρωσης της δεύτερης αξιολόγησης (reflects the delay of the conclusion of the second review)» σημειώνει το Ταμείο.
Τι έχει συμφωνηθεί
Στο έγγραφο αναφέρονται και τα σημεία στα οποία έχει επιτευχθεί συμφωνία «οι ελληνικές αρχές τώρα συμφωνούν να εμπλακούν σε πακέτο δημοσιονομικών μέτρων έως και 2% του ΑΕΠ από δύο πηγές εσόδων (two pools of revenues):
1. Την αλλαγή στον φόρο εισοδήματος
2. Τις περικοπές στις συντάξεις (additional savings from pensions)
«Αυτό από μόνο του δείχνει αξιοσημείωτη πρόοδο και το πακέτο πρέπει να νομοθετηθεί τώρα, παρά το γεγονός ότι τα μέτρα για τον φόρο εισοδήματος θα εφαρμοστούν το 2019 και οι περικοπές στις συντάξεις το 2020» τονίζει το έγγραφο.
Τα αντίμετρα
Επίσης ειδική αναφορά γίνεται και στις προτάσεις της ελληνικής πλευράς για τα λεγόμενα αντισταθμιστικά μέτρα ή αντίμετρα, τα οποία συζητούνται, χωρίς όμως να γίνεται λόγος για το αν συμφωνούν ή όχι οι δανειστές με αυτά, καθώς έχουν εκφράσει ενστάσεις λόγω του ότι τα συγκεκριμένα μέτρα αφορούν σε περιορισμένες ομάδες.
«Υπάρχει συζήτηση για τα αντισταθμιστικά σε τρεις τομείς: μείωση του εταιρικού φόρου, μείωση του ΕΝΦΙΑ και διαφοροποιήσεις στην ετήσια φορολόγηση φυσικών προσώπων. Αυτά αποτελούν μέρος της συνεχιζόμενης συζήτησης και δεν υπάρχει ακόμα συμφωνία» σημειώνει το έγγραφο και προσθέτει ότι «η ελληνική πλευρά έχει επίσης προτείνει αύξηση των κρατικών δαπανών σε ορισμένους τομείς όπως οι αγρότες, η παιδική φτώχεια και η ανεργία στους νέους» και ότι τα κονδύλια αυτά μπορούν να συμφωνηθούν με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Σχετικά με την νομοθέτηση των μέτρων, σημειώνεται ότι αυτή θα πρέπει να γίνει σε μία φάση. Οι πλευρές των δανειστών συγκλίνουν στο ότι, «όλα τα μέτρα πρέπει να νομοθετηθούν με τη μία (in one go) και όχι με δόσεις».