Νέους φόρους, αυξήσεις ασφαλιστικών εισφορών και μειώσεις συντάξεων συνολικού ύψους 3,3 δισ. ευρώ (σ.σ. εκ των οποίων τα 2,5 δισ. ευρώ από φόρους) προβλέπει το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού για το 2017, ενώ περιλαμβάνει και μία αισιόδοξη εκτίμηση για επιστροφή σε ισχυρούς ρυθμούς ανάπτυξης της τάξης του 2,7% όπως αναφέρει όπως αναφέρει σε δημοσίευμά της η «Καθημερινή».
Η κυβέρνηση, σε μια προσπάθεια να διασκεδάσει τις εντυπώσεις αυτού του σκληρού μείγματος πολιτικής για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, έχει εγγράψει στο προσχέδιο κονδύλι ύψους 300 εκατ. ευρώ για δράσεις κοινωνικού χαρακτήρα στους τομείς της υγείας, της κοινωνικής προστασίας και της παιδείας.
Το ποσόν αυτό όχι μόνο δεν αντισταθμίζει τις συνολικές απώλειες από τους νέους φόρους, τις εισφορές και τις μειώσεις στις συντάξεις, αλλά προς το παρόν δεν έχει και την έγκριση της τρόικας. Σύμφωνα με την «Καθημερινή», το κονδύλι των 300 εκατ. ευρώ προκύπτει από την εκτίμηση του οικονομικού επιτελείου για υπέρβαση του στόχου του πρωτογενούς πλεονάσματος του 2017. Αρχικώς, το υπουργείο Οικονομικών προέβλεπε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2017 θα διαμορφωθεί κοντά στο 2% του ΑΕΠ, έναντι μνημονιακού στόχου για 1,75% του ΑΕΠ. Με βάση την εκτίμηση αυτή, η κυβέρνηση αποφάσισε να διοχετεύσει 300 εκατ. ευρώ για κοινωνική πολιτική, «ρίχνοντας» την πρόβλεψη για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 1,8% του ΑΕΠ.
Ωστόσο, τόσο το κονδύλι των 300 εκατ. ευρώ όσο και οι συνολικές προβλέψεις του προσχεδίου δεν έχουν το «πράσινο φως» της τρόικας, αλλά ούτε και τη διατυπωμένη αντίρρησή τους. Όλα θα συζητηθούν στις διαπραγματεύσεις που θα ακολουθήσουν στο πλαίσιο της δεύτερης αξιολόγησης και οι τελικές προβλέψεις θα ενσωματωθούν στο κείμενο του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί έως τις 21 Νοεμβρίου, αλλά και στο Μεσοπρόθεσμο Πρόγραμμα.
Το μεγαλύτερο κομμάτι της δημοσιονομικής προσαρμογής του 2017 θα προέλθει από την αύξηση της έμμεσης –κυρίως– φορολογίας και συγκεκριμένα κατά 1,46 δισ. ευρώ. Οι αυξήσεις αφορούν σε καύσιμα, τσιγάρα, καφέ, σταθερή τηλεφωνία και συνδρομητική τηλεόραση. Ταυτόχρονα, υψηλότερους φόρους θα κληθούν να πληρώσουν οι πολίτες και οι επιχειρήσεις και για τα εισοδήματά τους, καθώς αναπροσαρμόστηκε η κλίμακα φορολογίας εισοδήματος, ενώ αυξήθηκαν παράλληλα και τα ποσά της εισφοράς αλληλεγγύης.
Τα οικονομικά στοιχεία για το 2017 δεν δημιουργούν αισιοδοξία ότι ο στόχος για ανάπτυξη 2,7% μπορεί να επιτευχθεί, ενώ απομένει να αποδειχθεί στην πράξη και η πρόβλεψη για μείωση της ανεργίας στο 22,4% το επόμενο έτος, από 23,5% που αναμένεται να κλείσει φέτος.
Πρόσθετοι φόροι 2,5 δισ. για τα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις το 2017
Νέους φόρους ύψους 2,5 δισ. ευρώ θα κληθούν να πληρώσουν εκατομμύρια φορολογούμενοι και επιχειρήσεις, με βάση τα μέτρα που περιλαμβάνονται στον προϋπολογισμό για το 2017. Ωστόσο, στο ταμείο του κράτους θα εισέλθουν λιγότερα επιπλέον έσοδα από ό,τι προϋπολογίζει η κυβέρνηση, τα οποία δεν θα ξεπεράσουν τα 1,83 δισ. ευρώ.
Ο προϋπολογισμός για το 2017 περιλαμβάνει επώδυνα μέτρα για μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες και επιχειρήσεις αρκετά από τα οποία τίθενται σε ισχύ από τον Ιανουάριο του νέου έτους, ενώ άλλα εφαρμόζονται ήδη από το δεύτερο μισό του 2016. Οι φόροι του 2017 όπως προκύπτει από το προσχέδιο του προϋπολογισμού, θα προέλθουν από τη φορολογία εισοδήματος μετά τις αναπροσαρμογές των συντελεστών, καθώς και από τα καύσιμα, τον καφέ, το Ίντερνετ και τη σταθερή τηλεφωνία.
Ειδικότερα προβλέπεται ότι από την:
• Αύξηση των συντελεστών της κλίμακας φορολογίας εισοδήματος (σ.σ. και της κλίμακας φορολόγησης των εισοδημάτων από ενοίκια) και τη μεγαλύτερη εισφορά αλληλεγγύης θα καταβληθούν περισσότεροι φόροι το επόμενο έτος ύψους 1,45 δισ. ευρώ.
• Αναπροσαρμογή των τελών κυκλοφορίας οι επιπλέον φόροι που θα καταβληθούν ανέρχονται σε 12,5 εκατ. ευρώ.
• Πλήρη εφαρμογή του συντελεστή ΦΠΑ 24%, καθώς εφαρμόστηκε από τον Ιούνιο του 2016, υπολογίζεται να καταβληθούν επιπλέον 218,4 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση του φόρου εισοδήματος στα εταιρικά οχήματα 91 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση των ΕΦΚ στα καύσιμα και στο πετρέλαιο θέρμανσης 439,6 εκατ. ευρώ. Από την 1η Ιανουαρίου 2017 ο ΕΦΚ στη βενζίνη θα αυξηθεί κατά 3 λεπτά το λίτρο, από τα 0,67 σε 0,7 ευρώ το λίτρο, ενώ στο πετρέλαιο κίνησης θα αυξηθεί κατά 8 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 σε 0,41 ευρώ το λίτρο. Ο ΕΦΚ στο υγραέριο κίνησης θα αυξηθεί κατά 10 λεπτά το λίτρο, από τα 0,33 σε 0,43 ευρώ το λίτρο. Εάν υπολογιστεί και ΦΠΑ επί της πρόσθετης διαφοράς φόρου που θα προκύψει από την αύξηση, η τελική επίπτωση στη λιανική τιμή πώλησης της βενζίνης θα είναι μια ανατίμηση της τάξεως των 4 λεπτών ανά λίτρο, με συνέπεια η αμόλυβδη να πωλείται σε τιμές που θα κινηθούν στα επίπεδα των 1,40 ευρώ το λίτρο. Στο πετρέλαιο κίνησης η αύξηση του φόρου κατά 8 λεπτά το λίτρο θα έχει ως συνέπεια η μέση λιανική τιμή να υπερβεί το 1,10 ευρώ, ενώ στο υγραέριο κίνησης κατά 12-13 λεπτά το λίτρο.
• Αναμόρφωση της φορολογίας στα επενδυτικά οχήματα 19,3 εκατ. ευρώ.
• Επιβολή τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση 14,6 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση του ΕΦΚ στην μπίρα 25,8 εκατ. ευρώ.
• Αύξηση του φόρου κατανάλωσης στα τσιγάρα (και στα ηλεκτρονικά) 142 εκατ. ευρώ.
• Επιβολή φόρου στον καφέ 62 εκατ. ευρώ. Η επιβολή του φόρου αυτού αναμένεται να επιβαρύνει κατά 10%-20% τις λιανικές τιμές πώλησης των διαφόρων ειδών καφέ.
• Επιβολή τέλους στη σταθερή τηλεφωνία 54,2 εκατ. ευρώ. Το νέο αυτό τέλος θα επιβάλλεται από την 1η Ιανουαρίου 2017 επί των καθαρών (προ ΦΠΑ) τηλεπικοινωνιακών τελών κάθε μηνιαίου ή διμηνιαίου λογαριασμού. Επί του νέου αυτού τέλους θα επιβάλλεται εν συνεχεία ο ΦΠΑ με συντελεστή 24%. Η τελική επιβάρυνση στους λογαριασμούς σταθερής τηλεφωνίας θα αγγίξει το 6%.
Τα προσδοκώμενα έσοδα από τους άμεσους φόρους ανέρχονται σε 20,36 δισ. ευρώ από 19,99 δισ. ευρώ φέτος, η οποία θα προκύψει κυρίως από την εκκαθάριση των εισοδημάτων του 2016. Τα έσοδα από έμμεσους φόρους θα είναι υψηλότερα κατά 1,46 δισ. ευρώ σε σύγκριση με το 2016.