Αναδιάρθρωση-μαμούθ για τις συγκοινωνίες

Στα 6,8 δισ. ευρώ έχουν ανέλθει η συνολική κρατική επιδότηση και ο δανεισμός των αστικών συγκοινωνιών της Αθήνας από το 1994, όταν και ακυρώθηκε η ιδιωτικοποίηση της κυβέρνησης του κ. Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ως τις ημέρες μας. Παράλληλα, τα τελευταία χρόνια οι αστικές συγκοινωνίες της Αθήνας πέτυχαν πρωτοφανή εξυγίανση στα χρονικά των δημοσίων επιχειρήσεων της Ελλάδας, η οποία όμως σε μεγάλο βαθμό έγινε σε βάρος των επιβατών.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με έγγραφα που διαβίβασε στη Βουλή ο υφυπουργός Υποδομών κ.Μιχάλης Παπαδόπουλος σε απάντηση ερώτησης του βουλευτή της ΝΔ κ. Ανδρέα Λυκουρέντζου, προκύπτει:

^l Από το 1994 ως το 2010 το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών επιδοτήθηκε με 2 δισ. ευρώ.

^l Από το 1994 ως το 2009 ο ΟΑΣΑ συνομολόγησε δάνεια ύψους 4 δισ. ευρώ.

^l Από το 2010 ως το 2014 το ύψος της κρατικής επιδότησης έφτασε τα 631 εκατ. ευρώ.

^l Την ίδια περίοδο ο δανεισμός είναι πια μηδενικός.

Βεβαιωμένα χρέη του ομίλου ΟΑΣΑ στην Εφορία, ύψους 581 εκατ. ευρώ, διαγράφηκαν και αναλήφθηκαν από το Δημόσιο. Επίσης το Δημόσιο ανέλαβε δάνεια ύψους 2 δισ. ευρώ.

Με εξαίρεση δύο χρονιές, από το 1997 ως και το 2009 ο ετήσιος δανεισμός του ΟΑΣΑ δεν έπεσε ποτέ κάτω από τα 220 εκατ. ευρώ, ενώ από το 2004 και μετά «εκτοξεύτηκε», με 340 εκατ. ευρώ το ολυμπιακό έτος, 489 εκατ. ευρώ το 2006, 560 εκατ. ευρώ το 2008 και 350 εκατ. ευρώ το 2009.

Αντίστοιχα, με εξαίρεση δύο χρονιές, η κρατική επιδότηση «έτρεχε» με ετήσιο ρυθμό άνω των 115 εκατ. ευρώ που αυξανόταν καθ’ όλη τη διάρκεια της δεκαετίας του 2000. Από το 2010 όμως, όταν σταμάτησε ο δανεισμός του ΟΑΣΑ, η κρατική επιδότηση επιβαρύνθηκε και έφτασε τα 180 εκατ. ευρώ το 2011, τα 197 εκατ. ευρώ το 2012 και τα 158 εκατ. ευρώ το 2013, για να εξομαλυνθεί στα 95 εκατ. ευρώ το 2014.

Από το 1994 ως το 2010 η κρατική επιδότηση δόθηκε ως εξής:

^l Η πρώην ΕΘΕΛ, δηλαδή τα μπλε λεωφορεία, απορρόφησε σχεδόν 1,2 δισ. ευρώ.

^l Τα τρόλεϊ (πρώην ΗΛΠΑΠ) είχαν αθροιστική επιδότηση 405 εκατ. ευρώ.

^l Ο Ηλεκτρικός (πρώην ΗΣΑΠ) έλαβε σχεδόν 400 εκατ. ευρώ.

^l Στο μετρό (πρώην ΑΜΕΛ) αναλογεί επιδότηση 23,5 εκατ. ευρώ (από το 2003).

^l Το τραμ (πρώην Τραμ ΑΕ) έλαβε 17 εκατ. ευρώ (από το 2005).

^l Ο ΟΑΣΑ πήρε επιδότηση σχεδόν 40 εκατ. ευρώ.

Από το 2011, όταν συντελέστηκε η συγχώνευση των οδικών μέσων και των μέσων σταθερής τροχιάς σε δύο εταιρείες αντίστοιχα, ως σήμερα το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών έχει επιδοτηθεί με 631 εκατ. ευρώ, ως εξής:

^l Η ΟΣΥ (λεωφορεία και τρόλεϊ) έλαβε συνολικά 543 εκατ. ευρώ.

^l Η ΣΤΑΣΥ ως το 2013 έχει λάβει 87,7 εκατ. ευρώ, όμως από το 2014 δεν λαμβάνει κρατική επιδότηση.

Ετσι, τα τελευταία είκοσι χρόνια το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών έλαβε επιδότηση 2,705 δισ. ευρώ και δάνεια ύψους 4,095 δισ. ευρώ, τα οποία δόθηκαν με την εγγύηση του Δημοσίου. Αθροιστικά δηλαδή το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους επιβαρύνθηκε με 6,8 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Υποδομών, οι αστικές συγκοινωνίες έχουν πετύχει σημαντική εξυγίανση, καθώς τα συνολικά έξοδα των εταιρειών από 1 δισ. ευρώ το 2009 μειώθηκαν σε 450 εκατ. ευρώ το 2013. Παράλληλα, τα αποτελέσματα βελτιώθηκαν από ζημιές 544 εκατ. ευρώ το 2009 σε κέρδη 10 εκατ. ευρώ το 2013 – μετά την επιδότηση.

Ωστόσο, αυτό δεν έγινε χωρίς απώλειες. Το 2009 τα οχηματοχιλιόμετρα του συστήματος των αστικών συγκοινωνιών ήταν 168,4 εκατομμύρια, ενώ το 2013 μειώθηκαν σε 141 εκατομμύρια.

Η μεγάλη περικοπή σημειώθηκε στα λεωφορεία, το μεταφορικό έργο των οποίων συρρικνώθηκε από 113 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα σε 84 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα, την ίδια περίοδο. Επίσης, τα τρόλεϊ από τα 12 εκατ. οχηματοχιλιόμετρα του 2009 εκτέλεσαν 9,3 εκατ. το 2013.

Σε συνδυασμό με την κρίση, η οποία έπαιξε καταλυτικό ρόλο στις μετακινήσεις των πολιτών, η επιβατική κίνηση μειώθηκε από 851 εκατ. επιβιβάσεις το 2009 σε 642 εκατ. το 2013.

Τα δρομολόγια των λεωφορείων συρρικνώθηκαν κατά 3.300 (από 14.520 σε 11.230), ενώ ο στόλος εν κυκλοφορία από 1.730 οχήματα σε 1.301 μεταξύ 2009 και 2013. Μάλιστα, η δύναμη στόλου των λεωφορείων φτάνει τα 2.139, κάτι που συνεπάγεται ότι ονομαστικά περίπου 1.000 οχήματα δεν κυκλοφορούν.

Στα τρόλεϊ τα δρομολόγια από 2.325 μειώθηκαν σε 1.670, ενώ ο αριθμός των οχημάτων στην κυκλοφορία έπεσε από 260 σε 205 – σε σύνολο στόλου 366. Επίσης, το τακτικό προσωπικό έχει μειωθεί από 11.857 σε 8.355.