Κατατέθηκε στη Βουλή ο νέος αναπτυξιακός νόμος που αναμένεται να ψηφιστεί στα μέσα της επόμενης εβδομάδας. Το νέο επενδυτικό πλαίσιο περιλαμβάνει επτά είδη ενισχύσεων που αφορούν τους περισσότερους κλάδους της οικονομίας με βασικότερη εξ αυτών τις φοροαπαλλαγές. Επίσης προβλέπει σταθερό φορολογικό συντελεστή για δώδεκα έτη για τις μεγάλες επενδύσεις οι οποίες δανειοδοτούνται με τη διαδικασία του fast track.
Πέραν των φοροαπαλλαγών άλλες μορφές είναι ή άμεση επιχορήγηση, η επιδότηση για τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, η χρηματοδοτική μίσθωση, ο συνδυασμός σύγχρονων εργαλείων, η χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών.
Ειδικότερα, τα είδη ενισχύσεων που παρέχει ο νέος νόμος είναι οι εξής:
1. Φορολογική απαλλαγή που συνίσταται στην απαλλαγή από την καταβολή φόρου εισοδήματος επί των πραγματοποιούμενων προ φόρου κερδών, τα οποία προκύπτουν με βάση τη φορολογική νομοθεσία, από το σύνολο των δραστηριοτήτων της επιχείρησης, αφαιρουμένου του φόρου του νομικού προσώπου ή νομικής οντότητας που αναλογεί στα κέρδη που διανέμονται ή αναλαμβάνονται από τους εταίρους. Το ποσό της φορολογικής απαλλαγής υπολογίζεται ως ποσοστό επί της αξίας των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου ή και της αξίας του καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού που αποκτάται με χρηματοδοτική μίσθωση και συνιστά ισόποσο αποθεματικό.
2. Επιχορήγηση, η οποία συνίσταται στη δωρεάν παροχή από το Δημόσιο χρηματικού ποσού για την κάλυψη τμήματος των επιλέξιμων δαπανών του επενδυτικού σχεδίου και προσδιορίζεται ως ποσοστό αυτών.
3. Επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο τμήματος των καταβαλλόμενων δόσεων χρηματοδοτικής μίσθωσης που συνάπτεται για την απόκτηση καινούριου μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού και προσδιορίζεται ως ποσοστό επί της αξίας απόκτησης αυτών που εμπεριέχεται στις καταβαλλόμενες δόσεις. Η επιδότηση της χρηματοδοτικής μίσθωσης δεν μπορεί να υπερβαίνει τα επτά 7 έτη.
4. Επιδότηση του κόστους της δημιουργούμενης απασχόλησης, η οποία συνίσταται στην κάλυψη από το Δημόσιο του μισθολογικού κόστους των νέων θέσεων εργασίας που δημιουργούνται και συνδέονται με το επενδυτικό σχέδιο και οι οποίες δεν λαμβάνουν καμία άλλη κρατική ενίσχυση.
5. Σταθεροποίηση συντελεστή φορολογίας εισοδήματος για 12 έτη. Συγκεκριμένα, στην περίπτωση που το συνολικό επιλέξιμο κόστος της επένδυσης υπερβαίνει τα 20 εκατ. ευρώ και το επενδυτικό σχέδιο δημιουργεί τουλάχιστον δύο θέσεις εργασίας ανά ένα (1) εκατ. ευρώ επιλέξιμου κόστους επένδυσης, τότε πλέον των άλλων ενισχύσεων, προβλέπεται και η σταθεροποίηση του φορολογικού συντελεστή για 12 έτη. Σε περίπτωση μείωσης του συντελεστή εφαρμόζεται ο μειωμένος. Σημειώνεται ότι οι επενδύσεις αυτές, θα αδειοδοτούνται με τη διαδικασία fast track.
6. Χρηματοδότηση επιχειρηματικού κινδύνου μέσω ταμείου συμμετοχών.
7. Παροχή ιδίων κεφαλαίων, ή οιονεί ίδιων κεφάλαια, ή επενδυτική χορηγία για την παροχή επενδύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου άμεσα ή έμμεσα σε επιλέξιμες επιχειρήσεις, αλλά και δάνεια για την παροχή επενδύσεων χρηματοδότησης επιχειρηματικού κινδύνου άμεσα ή έμμεσα σε επιλέξιμες επιχειρήσεις
Το νέο επενδυτικό πλαίσιο, περιλαμβάνει οκτώ καθεστώτα ενισχύσεων.
Για το κάθε καθεστώς ενίσχυσης, θα υπάρχει σχετική προκήρυξη και ανάλογος προϋπολογισμός.
Τα καθεστώτα-τομείς ενίσχυσης είναι τα εξής:
1. Ενισχύσεις μηχανολογικού εξοπλισμού
Σκοπός του καθεστώτος είναι η δημιουργία ενός πλαισίου ενισχύσεων περιορισμένου εύρους με ιδιαίτερα απλοποιημένες διαδικασίες. Μέσω του συγκεκριμένου καθεστώτος θα ενισχυθούν με φορολογικές απαλλαγές δαπάνες μηχανολογικού εξοπλισμού και μεταφορικών μέσων που χρησιμοποιούνται εντός της μονάδας υπό την προϋπόθεση ότι αφορούν σε αρχική επένδυση.
2. Γενική Επιχειρηματικότητα
Το συγκεκριμένο καθεστώς αποσκοπεί στην ενίσχυση υφιστάμενων ή υπό σύσταση επιχειρήσεων όλων των μορφών για το πλήρες εύρος των επιλέξιμων δαπανών που προβλέπει ο Αναπτυξιακός Νόμος. Εκτός των δαπανών περιφερειακών ενισχύσεων προβλέπεται και η παροχή ενισχύσεων για μια σειρά άλλων δαπανών η ένταση των οποίων δεν καθορίζεται από το Χάρτη Περιφερειακών Ενισχύσεων (ΧΠΕ). Τα είδη ενίσχυσης για τα υπαγόμενα σχεδία περιλαμβάνουν τη φορολογική απαλλαγή, την επιδότηση χρηματοδοτικής μίσθωσης και την επιδότηση μισθολογικού κόστους, ενώ για τα επενδυτικά σχέδια που πληρούν τις προϋποθέσεις (γεωγραφικές και άλλες) των Ειδικών Κατηγοριών Ενισχύσεων προΒλέπεται η δυνατότητα ενίσχυσης με επιχορήγηση (70% του προβλεπόμενου ορίου του ΧΠΕ).
3. Νέες ανεξάρτητες ΜΜΕ
Στόχος του καθεστώτος είναι η παροχή ενός πλήρους πλαισίου κινήτρων με βασικό στόχο τη δημιουργία νέων ανεξάρτητων επιχειρηματικών πρωτοβουλιών σε νεοσύστατες ή σε υπό ίδρυση ανεξάρτητες ΜΜΕ που προτίθενται να πραγματοποιήσουν αρχική επένδυση σε κάποιον από τους επιλέξιμους κλάδους του νόμου. Εκτός της φορολογικής απαλλαγής, της επιδότησης χρηματοδοτικής μίσθωσης και της επιδότηση μισθολογικού κόστους οι δαπάνες δύνανται να ενισχυθούν και με επιχορήγηση (70% του προβλεπόμενου ορίου του ΧΠΕ).
4. Επενδύσεις Καινοτομικού Χαρακτήρα για ΜΜΕ
Το καθεστώς απευθύνεται σε ΜΜΕ για την πραγματοποίηση επενδυτικών σχεδίων που θα αποσκοπούν στην παραγωγή καινοτόμων προϊόντων ή την εισαγωγή οργανωτικών και διαδικαστικών καινοτομιών. Το καθεστώς αποσκοπεί στην καθιέρωση ή ενίσχυση των προϊόντων καινοτομικού χαρακτήρα, καθώς και στην ενσωμάτωση οργανωτικών και διαδικαστικών καινοτομιών στις παραγωγικές και άλλες διαδικασίες, με στόχο τη συνεχή δέσμευση στην καινοτομία ως κεντρική επιλογή των ενισχυόμενων επιχειρήσεων. Εκτός των δαπανών περιφερειακών ενισχύσεων το καθεστώς δύναται να ενισχύσει σημαντικό εύρος λοιπών ειδικών δαπανών με τα ίδια είδη ενίσχυσης του καθεστώτος “Νέες ανεξάρτητες ΜΜΕ”.
5. Επιχειρηματικές συστάδες (clusters)
Στόχος του καθεστώτος είναι, μέσω της ενίσχυσης κοινών δράσεων, η προώθηση της ανταγωνιστικότητας των επιχειρήσεων που συμμετέχουν στα συνεργατικά σχήματα, καθώς και η αύξηση των σημαντικών οικονομιών που μπορούν να παραχθούν για το σύνολο της οικονομίας από τη δημιουργία πυκνών οριζόντιων και κάθετων δικτυώσεων, μέσω της διασποράς της συνεργατικής κουλτούρας στην ελληνική επιχειρηματικότητα.
6. Ενδιάμεσοι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί – Ταμεία Συμμετοχών
Στόχος του καθεστώτος είναι η σύσταση Ταμείων Συμμετοχών ή περαιτέρω ειδικότερων Ταμείων, και η συμμετοχή του Ελληνικού Δημοσίου σε αυτά μέσω επενδυτικών δραστηριοτήτων με στόχο την αύξηση του καινοτομικού περιεχομένου των ΜΜΕ και της δυνατότητας τους για εξαγωγές, καθώς και την αύξηση της απασχόλησης. Επιπλέον, μέσω του συγκεκριμένου καθεστώτος ενισχύσεων επιδιώκονται συμπληρωματικοί στόχοι, όπως για παράδειγμα η αύξηση των δικτυώσεων των ελληνικών επιχειρήσεων, ή η αναδιάρθρωσή τους.
Το Δημόσιο επενδύει σε Ταμείο συμμετοχών με εισφορά Εθνικών ή Κοινοτικών πόρων· και στη συνέχεια ο διαχειριστής των ταμείων ή του ταμείου συμμετοχών επιδιώκει τη μεγαλύτερη δυνατή μόχλευση των πόρων με πόρους του ιδιωτικού τομέα.
Η δυνατότητα καθορισμού των επιλέξιμων κλάδων και επενδυτικών σχεδίων εξαρτάται από την τελική μορφή του Ταμείου Συμμετοχών.
7. Ολοκληρωμένα Χωρικά και Κλαδικά Σχέδια
Στόχοι του καθεστώτος αποτελούν η αύξηση, αλλά και η προστασία της απασχόλησης, και η περιφερειακή σύγκλιση μέσω της αξιοποίησης των συγκριτικών πλεονεκτημάτων μιας περιοχής και της ενίσχυσης των τοπικών διασυνδέσεων. Από το καθεστώς ενισχύονται επιχειρήσεις και συνεργατικοί σχηματισμοί που συμμετέχουν σε κλαδικά ή τοπικά παραγωγικά συστήματα ή σε επιμέρους παραγωγικές αλυσίδες αξίας, που είναι δυνατό να αναπτύσσονται σε περιφερειακό και διαπεριφερειακό επίπεδο, με υποχρεωτική συμμετοχή τουλάχιστον 10 φορέων. Εκτός των επιχειρήσεων και των συνεργατικών σχηματισμών στα επενδυτικά σχήματα μπορούν να συμμετέχουν οργανισμοί έρευνας και διάδοσης γνώσεων, μη κερδοσκοπικές οργανώσεις, φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης και άλλοι συναφείς οικονομικοί παράγοντες.
8. Επενδύσεις Μείζονος Μεγέθους
Στόχος του καθεστώτος είναι η δημιουργία ενός ασφαλούς επενδυτικού περιβάλλοντος, το οποίο θα διευκολύνει την υλοποίηση πολύ μεγάλων επενδυτικών σχεδίων, τόσο από Ελληνικές όσο και από ξένες επιχειρήσεις, με στόχο την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας και τη μεταφορά γνώσης και τεχνογνωσίας. Μέσω του καθεστώτος ενισχύονται επιχειρήσεις που υλοποιούν επενδυτικά σχέδια άνω των 20 εκατ. και δημιουργούν δύο τουλάχιστον θέσεις εργασίας ανά ένα εκατομμύριο επιλέξιμης επένδυσης.
Όσον αφορά στα είδη ενίσχυσης, δίνεται έμφαση σε ενισχύσεις χωρίς δημοσιονομική επιβάρυνση όπως: α) επιλογή μεταξύ παγιοποίησης οικείου συντελεστή φορολογίας εισοδήματος για 12 έτη μέχρι την εξάντληση της ενίσχυσης που δικαιούται ο φορέας βάσει του επενδυτικού του σχεδίου και φορολογική απαλλαγή με ποσοστό ενίσχυσης 10% και έως του ποσού των 10.000.000 ευρώ και β) διαδικασία επιτάχυνσης αδειοδότησης μέσω της Γενικής Διεύθυνσης Στρατηγικών Επενδύσεων του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού.
Ρυθμίσεις για το κλείσιμο των παλιών αναπτυξιακών
Στο νέο νόμο, προβλέπεται ότι οι επιχειρήσεις των οποίων η προθεσμία ολοκλήρωσης των επενδυτικών σχεδίων τους που υπήχθησαν στις διατάξεις του νόμου 3299/2004 έληξε στις 31-12-2015 θα έχουν τη δυνατότητα μέχρι 31 Δεκεμβρίου 2016 να πραγματοποιήσουν δαπάνες, τουλάχιστον του 50% του εγκεκριμένου κόστους τους. Με την πλήρωση της προϋπόθεσης αυτής οι επιχειρήσεις θα έχουν τη δυνατότητα ενάμιση (1,5) ακόμη έτους να προχωρήσουν στην πραγματοποίηση του συνόλου των επενδυτικών τους δαπανών.
Αντίστοιχη ημερομηνία, ήτοι η 30-6-2018, προβλέπεται και για τα επενδυτικά σχέδια των οποίων προθεσμία ολοκλήρωσης των λήγει την 31 Δεκεμβρίου 2016.
Ελλείψει χρημάτων, ο νέος νόμος δίνει το δικαίωμα στις επιχειρήσεις που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις των νόμων 3299/2004 και 3908/2011 να επιλέξουν αντί το κίνητρο της επιχορήγησης, με το οποίο είχε εγκριθεί η επενδυτική τους πρόταση να επιλέξουν τη χρήση του φορολογικού κινήτρου με το οποίο θα αποκτήσουν, πραγματοποιώντας κέρδη από την παραγωγική τους λειτουργία, τη δυνατότητα απαλλαγής καταβολής φόρου, ίσου με το ποσό της δικαιούμενης επιχορήγησης.
Παράλληλα, και στην περίπτωση βέβαια που δεν υπάρξει η επιλογή του κινήτρου της φορολογικής απαλλαγής, προτείνεται η καταβολή της επιχορήγησης να πραγματοποιείται σε επτά (7) ετήσιες δόσεις περιλαμβανομένου και των ενδιάμεσων δόσεων κατά την διάρκεια υλοποίησης της επένδυσης.
Σύσταση του Αναπτυξιακού Συμβουλίου
Συστήνεται το Αναπτυξιακό Συμβούλιο ως ανώτατο γνωμοδοτικό όργανο του Υπουργείου Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού για θέματα που αφορούν την αναπτυξιακή πολιτική. Σκοπός είναι η λειτουργία του ΑΣ να συντελείται σε δύο επίπεδα στοχεύοντας στο συνδυασμό της επιστημονικής γνώσης με τη συσσωρευμένη εμπειρία τόσο της Δημόσιας Διοίκησης, όσο και των εμπλεκόμενων κοινωνικών εταίρων. Στην κατεύθυνση αυτή, προΒλέπεται η λειτουργία της Επιστημονικής Επιτροπής και της Επιτροπής Κοινωνικών Εταίρων και Δημόσιας Διοίκησης (ΕΚΕΔΔ).
Ελάχιστο ύψος επενδυτικών σχεδίων
Το ελάχιστο ύψος της επένδυσης για την υπαγωγή επενδυτικών σχεδίων στα καθεστώτα ενισχύσεων του νέου αναπτυξιακού νόμου ορίζεται με βάση το μέγεθος του φορέα, ήτοι:
α. για μεγάλες επιχειρήσεις, στο ποσό των 500.000 ευρώ,
β. για μεσαίες επιχειρήσεις, συνεταιρισμούς και για σχηματισμούς συνέργειας και δικτύωσης (συστάδες-clusters), στο ποσό των 250.000 ευρώ,
γ. για πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, στο ποσό των 150.000 ευρώ,
δ. για τις Κοινωνικές Συνεταιριστικές Επιχειρήσεις (Κοιν.Σ.Επ.) του N. 4019/2011, στο ποσό 100.000 ευρώ.