Ανάπτυξη μεγαλύτερη από τις αρχικές εκτιμήσεις, ίσως και έως 1,5% για φέτος, προβλέπουν κορυφαία στελέχη του υπουργείου Οικονομίας σε σημερινές δηλώσεις τους στο ΑΠΕ-ΜΠΕ και στηρίζουν αυτή την εκτίμηση σε οκτώ δείκτες. Στο μεταξύ, πληροφορίες αναφέρουν ότι ο αναπτυξιακός νόμος θα παρουσιαστεί την ερχόμενη εβδομάδα, ενώ, μέσα στις επόμενες ημέρες, θα ανακοινωθούν και οι επίσημες προσκλήσεις για τις πρώτες δράσεις του νέου ΕΣΠΑ.
Συγκεκριμένα, τα στοιχεία στα οποία βασίζει το υπουργείο την εκτίμησή του για ανάπτυξη, ίσως και έως 1,5% για φέτος, είναι τα εξής:
– Μειώνεται το ανώτατο όριο δανεισμού των ελληνικών τραπεζών από τον ELA
Τη βελτίωση της ρευστότητας των ελληνικών τραπεζών, στο πλαίσιο της υποχώρησης της αβεβαιότητας και της σταθεροποίησης των ροών καταθέσεων του ιδιωτικού τομέα, καθώς και την επιτευχθείσα πρόοδο στη διαδικασία ανακεφαλοποίησης των ελληνικών τραπεζών, αντανακλά η μείωση του ανώτατου ορίου κατά 3,8 δισ. ευρώ του ανώτατου ορίου δανεισμού των ελληνικών τραπεζών, μέσω του μηχανισμού παροχής έκτακτης ρευστότητας (ELA).
Όπως ανακοίνωσε η Τράπεζα της Ελλάδος, το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ δεν διατύπωσε αντίρρηση στον καθορισμό του ανώτατου ορίου παροχής έκτακτης ενίσχυσης σε ρευστότητα (ELA) προς τις ελληνικές τράπεζες στο ποσό των 72 δισ. ευρώ έως και την Πέμπτη 21 Ιανουαρίου του 2016, μετά από αίτημα της ΤτΕ.
– Βελτιώθηκε, μετά από 16 μήνες, ο ελληνικός ΡΜΙ τον Δεκέμβριο
Οι Έλληνες κατασκευαστές κατέγραψαν μικρή βελτίωση των λειτουργικών συνθηκών τον Δεκέμβριο, κλείνοντας μια περίοδο συνεχούς επιδείνωσης, η οποία ξεκίνησε τον Σεπτέμβριο του 2014. Η ανάκαμψη του μεταποιητικού τομέα ήταν αποτέλεσμα της αυξημένης παραγωγής, η οποία επανήλθε σε πλαίσια ανάπτυξης για πρώτη φορά σε διάστημα 12 μηνών. Ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι καταγράφηκε, επίσης, μια μικρή αύξηση του αριθμού των εργαζομένων.
Ο εποχικά προσαρμοσμένος Δείκτης Υπευθύνων Προμηθειών της Markit για τον τομέα μεταποίησης στην Ελλάδα (Purchasing Managers’ Index-PMI) -ένας σύνθετος δείκτης ο οποίος έχει σχεδιαστεί, για να μετρά την απόδοση της μεταποιητικής οικονομίας, έκλεισε στις 50.2 μονάδες τον Δεκέμβριο. Η τιμή αυτή ήταν υψηλότερη από τις 48.1 μονάδες του Νοεμβρίου και υπέδειξε την πρώτη βελτίωση, μολονότι οριακή, των λειτουργικών συνθηκών σε διάστημα 16 μηνών.
Ευπρόσδεκτη ήταν από τους Έλληνες κατασκευαστές η επιστροφή της παραγωγής σε επίπεδα ανάπτυξης κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου. Επιπλέον, ο ρυθμός ανάπτυξης ήταν ο εντονότερος που έχει καταγραφεί από τον Αύγουστο του 2014. Η αύξηση της παραγωγής σημειώθηκε, παρά ακόμα μία υποχώρηση των εισερχόμενων νέων παραγγελιών. Συνολικά, οι νέες εργασίες μειώνονται σε κάθε περίοδο της έρευνας, αρχής γενομένης από τον Σεπτέμβριο του 2014, ενώ μέλη του πάνελ αποδίδουν την πρόσφατη υποχώρηση στην έλλειψη ρευστότητας στην αγορά.
Περιορίστηκαν, επίσης, οι νέες παραγγελίες εξαγωγών, παρότι ο ρυθμός συρρίκνωσης ήταν ο ασθενέστερος σε διάστημα 13 μηνών. Τα στοιχεία της έρευνας του Δεκεμβρίου υπέδειξαν οριακή αύξηση του αριθμού των εργαζομένων στις εταιρείες του μεταποιητικού τομέα στην Ελλάδα. Με την πρόσφατη αύξηση, έκλεισε μια περίοδος οκτώ μηνών συνεχούς μείωσης των θέσεων εργασίας και σημειώθηκε γενική σταθεροποίηση του εργατικού δυναμικού στο μεταποιητικό τομέα.
Δεδομένου ότι καταγράφηκε μεγαλύτερος αριθμός εργαζομένων, οι αδιεκπεραίωτες εργασίες εξακολούθησαν να περιορίζονται, μολονότι με το βραδύτερο ρυθμό που έχει καταγραφεί σε διάστημα 23 μηνών. Μέλη του πάνελ συνέδεσαν τη μείωση αυτή με την αποπεράτωση έργων σε εκκρεμότητα.
Οι παραγωγοί αγαθών ανέφεραν μικρότερα αποθέματα ετοίμων προϊόντων κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου. Ο ρυθμός μείωσης ήταν σημαντικά ταχύτερος από τον επί μακρόν μέσο όρο που καταγράφεται στην ιστορία της έρευνας, ενώ συμμετέχοντες στην έρευνα συνέδεσαν την ταχύτερη μείωση με τους ελέγχους κεφαλαίων που επιβλήθηκαν στην αγορά.
Συγχρόνως, οι αγορές προμηθειών περιορίστηκαν για δέκατο έκτο συνεχή μήνα τον Δεκέμβριο. Ωστόσο, ο ρυθμός συρρίκνωσης εξασθένησε στο βραδύτερο που έχει καταγραφεί σε διάστημα ενός έτους. Η περιορισμένη αγοραστική δραστηριότητα ήταν αποτέλεσμα, εν μέρει, της μειωμένης ροής εισερχόμενων νέων εργασιών. Εν τω μεταξύ, τα αποθέματα εισροών εξακολούθησαν να συρρικνώνονται με δριμύ ρυθμό.
Η αύξηση των τιμών εισροών εξακολούθησε τον Δεκέμβριο, ενώ ο ρυθμός αύξησης επιταχύνθηκε στον υψηλότερο που έχει καταγραφεί σε διάστημα τριών μηνών. Ωστόσο, οι εταιρείες μείωσαν τις μέσες τιμές χρέωσης τους ακόμα μία φορά στο τέλος του 2015. Υπήρξαν ενδείξεις ότι η μείωση των τιμών εκροών συνδέθηκε με τις ανταγωνιστικές πιέσεις στον τομέα.
Τέλος, οι μέσοι χρόνοι παράδοσης προμηθειών που αντιμετώπισαν οι Έλληνες κατασκευαστές, επιμηκύνθηκαν για δέκατο τρίτο συνεχή μήνα κατά τη διάρκεια του Δεκεμβρίου.
Ο Σάμουελ Άγκας, οικονομολόγος της Markit, ο οποίος καταρτίζει την έρευνα του ελληνικού Δείκτη Υπευθύνων Προμηθειών PMI, είπε: “Έχοντας υπομείνει τα πάνδεινα κατά το μεγαλύτερο μέρος του 2015, το κλείσιμο του κύριου δείκτη πάνω από το σημείο μηδενικής μεταβολής των 50.0 μονάδων ήταν ένα ευχάριστο νέο για το μεταποιητικό τομέα στην Ελλάδα. Η πρόσφατη ανάκαμψη συνέβη σε μια περίοδο ιδιαίτερα δυσχερών οικονομικών συνθηκών, όπου οι επιβεβλημένοι έλεγχοι κεφαλαίων και η έλλειψη ρευστότητας στην αγορά εμπόδισαν την αποτελεσματική λειτουργία των παραγωγών αγαθών.
Η βελτίωση των επιχειρηματικών συνθηκών υποστηρίχτηκε από μια μέτρια αύξηση της παραγωγής, κάτι το οποίο οι κατασκευαστές βίωσαν για πρώτη φορά μέσα στο 2015. Η αύξηση του αριθμού των εργαζομένων, μολονότι οριακή, επίσης, βοήθησε στην αναβίωση του τομέα. Ωστόσο, η μεταποιητική οικονομία βρίσκεται ακόμα πολύ μακριά από την πλήρη ανάκαμψη.
Οι εισερχόμενες νέες παραγγελίες εξακολουθούν να συρρικνώνονται τόσο από τις εγχώριες αγορές όσο και από τις αγορές του εξωτερικού και τα αποθέματα εισροών κατέγραψαν περαιτέρω υποχώρηση. Ωστόσο, η οριακή αυτή βελτίωση των λειτουργικών συνθηκών είναι από μόνη της δείγμα σταθερής προόδου για μια οικονομία, η οποία, μέχρι πριν από ένα εξάμηνο περίπου, ήταν ιδιαίτερα επισφαλής”.
– Αύξηση των εξαγωγών
Προϊόντα αξίας 16,66 δισ. ευρώ εξήχθησαν από την Ελλάδα (εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών) στους 11 πρώτους μήνες του 2015, επίδοση που αποτελεί ρεκόρ για τη χώρα στα χρόνια του ευρώ. Να σημειωθεί ότι σε καμία άλλη χρονιά δεν είχαν καταγραφεί εξαγωγές άνω των 16 δισ. ευρώ σε επίπεδο 11μήνου. Σε ετήσια βάση, η καλύτερη επίδοση εντοπίζεται το 2012, με 16,7 δισ. ευρώ (εξαιρουμένων των καυσίμων).
Αυτό υπογραμμίζει ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων σε ανακοίνωσή του, αλλά, σύμφωνα με ανάλυση του Κέντρου Εξαγωγικών Ερευνών και Μελετών (ΚΕΕΜ) του συνδέσμου, για το 11μηνο της περυσινής χρονιάς, προκύπτει μείωση της συνολικής αξίας των ελληνικών εξαγωγών κατά 5,5%, στα 23,6 δισ. ευρώ έναντι 25,03 δισ. ευρώ του 11μήνου του 2014.
Κατά τον ΠΣΕ, οι ανισορροπίες που προκάλεσαν οι κεφαλαιακοί έλεγχοι στο εισαγωγικό εμπόριο, αποτυπώνονται ξεκάθαρα στα στοιχεία των τελευταίων μηνών. Συγκεκριμένα, το «ξεμπλοκάρισμα» συναλλαγών του τριμήνου Ιούλιου-Σεπτεμβρίου 2015 προκάλεσε αύξηση εισαγωγών τον Οκτώβριο, η οποία, όμως, δεν είχε συνέχεια και τον Νοέμβριο. Στον ενδέκατο μήνα του περασμένου χρόνου οι συνολικές εισαγωγές μειώθηκαν κατά 6,6%, στα 3,6 δισ. ευρώ από 3,9 δισ. ευρώ του Νοεμβρίου του 2014. Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, οι εισαγωγές μειώθηκαν κατά 1,8% (ή κατά 49,3 εκατ. ευρώ).
Στο διάστημα Ιανουάριος-Νοέμβριος 2014, οι συνολικές εισαγωγές της Ελλάδας μειώθηκαν κατά 9,4%, στα 39,8 δισ. ευρώ από 44 δισ. ευρώ της ίδιας περιόδου του 2014. Ωστόσο, η μείωση αυτή προέρχεται, κυρίως, από τα πετρελαιοειδή, καθώς, αν εξαιρεθούν από τον υπολογισμό, τα στοιχεία δείχνουν αύξηση εισαγωγών κατά 1,1%.
Το αποτέλεσμα όλων αυτών των μεταβολών σε εξαγωγές και εισαγωγές ήταν να μειωθεί για το 11μηνο του έτος το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου κατά 14,6%, στα 16,2 δισ. ευρώ (από 18,9 δισ. ευρώ στο 11μηνο του 2014). Εξαιρουμένων των πετρελαιοειδών, το έλλειμμα του εμπορικού ισοζυγίου μειώθηκε κατά 979,6 εκατ. ευρώ ή κατά 6,9%.
– Αύξηση της μισθωτής απασχόλησης τον Δεκέμβριο
Τον Δεκέμβριο σημειώθηκε ακόμη αύξηση. Ο λόγος για την αύξηση της μισθωτής απασχόλησης στον ιδιωτικό τομέα. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα του πληροφοριακού συστήματος ΕΡΓΑΝΗ του υπουργείου Εργασίας, τον Δεκέμβριο, καταγράφηκε θετικό ισοζύγιο προσλήψεων-αποχωρήσεων κατά 7.826 θέσεις εργασίας. Σύμφωνα με τα στοιχεία ροών μισθωτής απασχόλησης, οι αναγγελίες πρόσληψης ανήλθαν σε 142.528, ενώ οι αποχωρήσεις σε 134.702. Από τις 134.702 συνολικά αποχωρήσεις, οι 53.391 προήλθαν από οικειοθελείς αποχωρήσεις και οι 81.311 από καταγγελίες συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεις συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεις συμβάσεων ορισμένου χρόνου. Επίσης, από τη σύγκριση των ισοζυγίων των δύο μηνών, Δεκέμβριος 2015 και Δεκέμβριος 2014, προκύπτει θετική επίδοση κατά 8.660 θέσεων εργασίας, (για τον Δεκέμβριο του 2015 θετικό ισοζύγιο 7.862 θέσεων εργασίας έναντι αρνητικού ισοζυγίου 834 τον Δεκέμβριο του 2014).
Αθροιστικά για την περίοδο Ιανουάριος-Δεκέμβριος 2015, οι αναγγελίες προσλήψεων ανήλθαν σε 1.809.552 θέσεις και οι αποχωρήσεις έφτασαν τις 1.709.852, εκ των οποίων οι 1.004.705 ήταν αποτέλεσμα καταγγελιών συμβάσεων αορίστου χρόνου ή λήξεων συμβάσεων ορισμένου χρόνου και οι 705.147 οικειοθελείς αποχωρήσεις.
– Στην Ελλάδα η μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση στη βιομηχανική παραγωγή της ΕΕ
Τη μεγαλύτερη μηνιαία αύξηση στη βιομηχανική παραγωγή της ΕΕ εμφάνισε η Ελλάδα τον Νοέμβριο, σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat. Συγκεκριμένα, η βιομηχανική παραγωγή στην Ελλάδα ενισχύθηκε κατά 3,3%, ενώ στο σύνολο της ΕΕ υποχώρησε κατά 0,5% και στην Ευρωζώνη κατά 0,7%. Η μεγαλύτερη πτώση εμφανίσθηκε σε Πορτογαλία (4,9%), Μάλτα (3,7%) και Ολλανδία (3,1%). Στον αντίποδα, εκτός της Ελλάδας, σημαντική άνοδο σημείωσε και η Σλοβακία (1,9%).
– Επιστροφή του πληθωρισμού σε θετικό έδαφος, μετά από 33 μήνες
Την επιστροφή του πληθωρισμού σε θετικό έδαφος για πρώτη φορά, μετά από 33 μήνες, επισημαίνει η Eurobank στο εβδομαδιαίο οικονομικό της δελτίο “7 Ημέρες Οικονομία”. Συγκεκριμένα, η ελληνική τράπεζα επισημαίνει ότι με βάση τον εναρμονισμένο δείκτη τιμών καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) ο πληθωρισμός τον Δεκέμβριο του 2015 κινήθηκε σε θετικό έδαφος, 0,39% (-0,17% σε όρους ΔΤΚ) για πρώτη φορά, ύστερα από 33 μήνες.
– Πλεόνασμα 1,918 δισ. ευρώ στα έσοδα του 2015
Υπέρβαση εσόδων σε ταμειακή βάση ύψους 1,918 δισ. ευρώ παρουσίασε ο προϋπολογισμός του 2015.
Υπέρβαση εσόδων σε ταμειακή βάση ύψους 1,918 δισ. ευρώ παρουσίασε ο προϋπολογισμός του 2015, όπως προκύπτει από τα στοιχεία του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους, που δόθηκαν σήμερα στη δημοσιότητα.
Το πλεόνασμα των εσόδων φέρνει ιδιαίτερη ικανοποίηση στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης, ενόψει της διαπραγμάτευσης που αναμένεται να ξεκινήσει με τους θεσμούς για το ασφαλιστικό και τα δημοσιονομικά για την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του προγράμματος οικονομικής πολιτικής.
Επί πλέον ενισχύει τις ελπίδες της κυβέρνησης να κλείσει με πρωτογενές πλεόνασμα ακόμα και ο προϋπολογισμός του 2015.
Κύκλοι του οικονομικού επιτελείου θεωρούν ότι η εξέλιξη αυτή ενισχύει τη διαπραγματευτική θέση της κυβέρνησης, καθώς δημιουργεί περιθώρια ευελιξίας για την επίτευξη των δημοσιονομικών στόχων που έχουν τεθεί την τριετία 2016-2018.
Αναλυτικά, σύμφωνα από τα προσωρινά στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε ταμειακή βάση, προκύπτει ότι το δωδεκάμηνο Ιανουαρίου-Δεκεμβρίου 2015, σημειώθηκε πρωτογενές πλεόνασμα ύψους 2,267 δισ. ευρώ έναντι πρωτογενούς πλεονάσματος 1,872 δισ. ευρώ το 2014 και αναθεωρημένου στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 3,257 δισ. ευρώ. Την ίδια περίοδο, το έλλειμμα της γενικής κυβέρνησης ανήλθε σε 3,533 δισ. ευρώ έναντι ελλείμματος 3,697 δισ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2014 και αναθεωρημένου στόχου του προϋπολογισμού 2016 για έλλειμμα 2,573 δισ. ευρώ.
– Το 2016 υπάρχουν σημαντικές δυνατότητες ενίσχυσης της οικονομικής δραστηριότητας με την παροχή σημαντικής ρευστότητας από το κράτος προς την ιδιωτική οικονομία
Απαραίτητη προϋπόθεση γι’ αυτήν την εκτίμηση είναι η απαρέγκλιτη υλοποίηση του προϋπολογισμού, του προγράμματος ιδιωτικοποιήσεων και των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, που περιλαμβάνονται στο 3ο Μνημόνιο.
Αυτό άλλωστε επισημαίνει ο ΣΕΒ στο εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων, σημειώνοντας ότι σε διαφορετική περίπτωση, το 2016 θα αποδειχθεί «annus horribilis» (φρικτό έτος) για τις επιχειρήσεις και τους εργαζόμενους, καθώς θα συνεχισθεί η συμπίεση του διαθεσίμου εισοδήματος, λόγω υπερφορολόγησης, χωρίς την ελάφρυνση που θα επέφερε η εκκαθάριση των ληξιπροθέσμων υποχρεώσεων του Δημοσίου προς τον ιδιωτικό τομέα.
«Τα καλά νέα και το στοίχημα για το 2016 είναι ότι, εάν επιταχυνθεί η υλοποίηση των συμφωνηθέντων, όπως και αναμένεται, τότε η χρηματοδότηση κατά το 2016 από τους θεσμούς, μπορεί να ανέλθει από περίπου 13 δισ. ευρώ, όπως έχει προγραμματισθεί, σε 17-18 δισ. ευρώ» αναφέρει ο ΣΕΒ. Σύμφωνα με το δελτίο, το ποσό αυτό θα επιτρέψει τη δημιουργία ταμειακών διαθεσίμων στα επιθυμητά επίπεδα (γύρω στα 5 δισ. ευρώ) και την εξόφληση όλων σχεδόν των ληξιπρόθεσμων οφειλών (γύρω στα 7 δισ. ευρώ), ενώ το χρηματοδοτικό πρόγραμμα απαιτεί την εισροή και εσόδων από τις ιδιωτικοποιήσεις ύψους 4,8 δισ. ευρώ (1,2 δισ. ευρώ μεταφερόμενο από το 2015 και 3,6 δισ. ευρώ, σύμφωνα με το πρόγραμμα του 2016).