Tης Ελευθερίας Κόλλια
Πολύμηνος πόλεμος στην ΕΕ για την ταυτότητα των offshore
Οι απαντήσεις στα αιτήματα δικαστικών συνδρομών που υπέβαλαν οι εισαγγελείς κατά της Διαφθοράς κυρία Πόπη Παπανδρέου και κ. Αντώνης Ελευθεριάνος ήταν καθοριστικές για την εξέλιξη της υπόθεσης των Super Puma: τράπεζες στο βαϊλάτο του Γκέρνσεϊ και τη νήσο Τζέρσεϊ -κλασικούς φορολογικούς παραδείσους στα στενά της Μάγχης- βεβαίωναν ως beneficial owners – δικαιούχους της offshore Catalina (σ.σ.: στην οποία φθάνουν τα εμβάσματα των 1,6 εκατομμυρίων ευρώ) τον Γιώργο Καρατζαφέρη και τον γιο του Γιάννη, κατά 50% έκαστο.
Η διαδικασία δεν ήταν εύκολη, απαιτήθηκε χρόνος και επιμονή από τους εισαγγελείς για να αποκαλυφθούν τα στοιχεία. Η απουσία Μητρώου με τα πρόσωπα που σχετίζονται με τις εξωχώριες εταιρείες γίνεται σε αυτές τις περιπτώσεις αισθητή περισσότερο από ποτέ, και ενώ στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο στην παρούσα φάση διεξάγεται πόλεμος ως προς τη μέθοδο με την οποία θα κατονομάζονται οι εμπλεκόμενοι στα της κυριότητας μίας offshore. Το Μητρώο θεωρείται ισχυρό εργαλείο για τις δικαστικές και φορολογικές αρχές, αφού θα καθιστά δυνατή την αποκάλυψη του πραγματικού δικαιούχου, κάνοντας τη ζωή δύσκολη στους οικονομικούς εγκληματίες.
Ο κ. Ιωάννης Ναζίρης, νομικός, επιστημονικός συνεργάτης στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης, τονίζει προς «Το Βήμα» ότι στο πλαίσιο κατάρτισης της 4ης οδηγίας για το ξέπλυμα μαύρου χρήματος, η όλη προσπάθεια ξεκίνησε πολύ φιλόδοξα, με την αρχική πρόταση να προβλέπει δημόσιο Μητρώο για τις εξωχώριες εταιρείες. Αντιδράσεις και πιέσεις είχαν ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της πρότασης -από τον Μάρτιο του 2013, από την Κομισιόν- σε Μητρώο με στοιχεία που θα εμπίπτουν στη δικαιοδοσία κάθε κράτους και θα αξιοποιούνται όταν ανακύπτει ανάγκη. Το αξιοσημείωτο είναι ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει ζητήσει είτε να μην εξελιχθεί περαιτέρω η οδηγία ή, αν τελικά υπάρξει πρόοδος, να εξαιρεθεί η δική του οντότητα…
Η σημερινή συζήτηση θέλει, πάντως, όποιον κατέχει ποσοστό μεγαλύτερο του 25% να ονοματίζεται. Μετέωρα παραμένουν ωστόσο καίρια ερωτήματα: Τι θα συμβαίνει για παράδειγμα με όσους διαθέτουν ονομαστικές μετοχές;
Ο κ. Ναζίρης εκτιμά ότι «είναι δύσκολο να υπάρξει ισχυρή πολιτική βούληση ώστε να αντιμετωπισθούν φορολογικά χώρες – “μαύρα πρόβατα”, όπως για παράδειγμα το Λουξεμβούργο, και το ξέπλυμα μαύρου χρήματος στα σπλάχνα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Γίνεται πόλεμος τη στιγμή αυτή γύρω από την οδηγία, γεγονός είναι όμως ότι η διαβούλευση παραμένει ανοικτή, οπότε αναμένονται εξελίξεις ως τα τέλη του 2014. Θα ψηφιστεί το 2015 και τα κράτη – μέλη θα έχουν περιθώριο να την υιοθετήσουν τα επόμενα δύο χρόνια, ως και το 2016».