Το ΔΝΤ εκτιμά ότι η Ευρωζώνη μπορεί να αντέξει οικονομικά ένα Grexit, αν λάβει τα κατάλληλα μέτρα, σύμφωνα με αποκαλυπτικό ρεπορτάζ του γερμανικού περιοδικού Spiegel, που δημοσιεύει απόρρητη έκθεση του Ταμείου με τίτλο “Η Ελλάδα μετά την έξοδο από το ευρώ”.
Όσα αναφέρονται στην έκθεση, φανερώνουν ότι οι δανειστές εξετάζουν το ενδεχόμενο εξόδου της Ελλάδας από το ευρώ και εκτιμούν ότι η έξοδος αυτή θα μπορούσε να είναι διαχειρίσιμη, υπό την προϋπόθεση να ενισχυθούν χώρες, που θα μπορούσαν να πληγούν, όπως η Ιρλανδία, η Πορτογαλία και η Ισπανία με αγορά κρατικών ομολόγων τους από τον Μηχανισμό Στήριξης και την ΕΚΤ με τα υπάρχοντα κεφάλαια.
Στο δημοσίευμα γίνεται αναφορά σε εθνικό νόμισμα της Ελλάδας αποσυνδεδεμένο από το ευρώ και στην ανάγκη υποτίμησής του, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της ελληνικής οικονομίας.
«Η Ελλάδα θα περιέλθει σε μεγάλη οικονομική οπισθοδρόμηση. Το πρώτο χαρακτηριστικό θα είναι ο υπερπληθωρισμός. Το ΔΝΤ συμβουλεύει την Ελλάδα να μην κλειδώσει το νέο νόμισμα της με το ευρώ αλλά να το αφήσει να υποτιμηθεί ώστε να αυξήσει την οικονομική ανταγωνιστικότητά της. Όμως αυτό θα έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση των τιμών σε όλα τα εισαγόμενα προϊόντα. Αυτή την τάση θα μπορούσε να την ελέγξει η Τράπεζα της Ελλάδος θέτοντας συγκεκριμένους πληθωριστικούς στόχους, με αύξηση των επιτοκίων αλλά και με νέες πολιτικές δημοσιονομικής λιτότητας».
To πιθανό σενάριο της άτακτης χρεοκοπίας
Ως πιθανό σενάριο το Spiegel αναφέρει τα εξής, σύμφωνα με τη μετάφραση της Deutsche Welle: «Εάν η κυβέρνηση Τσίπρα δεν καταφέρει να συγκεντρώσει τα απαραίτητα χρήματα (για την πληρωμή του ΔΝΤ), θα έρθει η άτακτη χρεοκοπία. Και ο ευρωπαϊκός μηχανισμός EFSF, ο μεγαλύτερος χρηματοδότης της χώρας θα ήταν αναγκασμένος να κηρύξει άμεσα απαιτητά τα δικά του δάνεια, ύψους 130 δισ. ευρώ. Ο λόγος είναι ότι τα δάνεια αυτά είναι συνδεδεμένα με τα αντίστοιχα του ΔΝΤ. Κατά συνέπεια η ελληνική κυβέρνηση δεν θα έβρισκε πλέον αγοραστές ούτε για τίτλους βραχείας διάρκειας, τα αποκαλούμενα T-Bills, με τα οποία καταφέρνει σήμερα να επιβιώσει».
Η επιλογή στην περίπτωση αυτή δεν είναι άλλη από το «να εκδώσει τίτλους για να πληρώσει προμηθευτές, συνταξιούχους και δημοσίους υπαλλήλους. Οι ειδικοί αποκαλούν τους τίτλους IOUs,από την αγγλική έκφραση I owe you, δηλαδή “σου χρωστάω”. Με αυτούς μπορεί κανείς (θεωρητικά) να πληρώσει το ρεύμα ή τη θέρμανση, αλλά και να κάνει τα ψώνια του. Λειτουργούν ως μέσα πληρωμής. Κατ’ αυτόν τον τρόπο η Ελλάδα θα καθιέρωνε ένα παράλληλο νόμισμα».
Πώς θα λειτουργήσουν τα IOUs
Το Spiegel υπονοεί ότι ιδιωτικός τομέας στην Ελλάδα θα συνεχίσει να λειτουργεί με ευρώ, ενώ ο δημόσιος τομέας με το “παράλληλο νόμισμα”που θα έχει ονομαστική αξία σε ευρώ αλλά «θεωρείται σίγουρο ότι πολύ σύντομα η πραγματική διαπραγμάτευσή του θα γίνεται σε τιμή χαμηλότερη της ονομαστικής του αξίας. Αυτό δείχνει η εμπειρία από άλλες χρεοκοπημένες χώρες, όπως η Αργεντινή προ δεκαετίας, όπου τα καταστήματα και οι επιχειρήσεις δέχονταν τους τίτλους μόνο με έκπτωση (για τον καταστηματάρχη) […] Στην Αργεντινή τα IOUs έχασαν μέχρι και το 70% της ονομαστικής αξίας τους. Ο λόγος είναι ότι προεξοφλούν την υποτίμηση ενός πιθανού νέου νομίσματος».
To Spiegel υποστηρίζει, σύμφωνα με τη μετάφραση της Deutsche Welle, ότι η ΕΚΤ έχει ήδη ερευνήσει αυτό το σενάριο για την Ελλάδα, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι ο ένας στους τρεις Έλληνες δημόσιοι υπάλληλοι θα πληρωνόταν με αυτούς τους «πληθωριστικούς» τίτλους.
Ωστόσο σύμφωνα με τους ειδικούς, σημειώνεται στο δημοσίευμα, «τα IOUs είναι μόνο μία ενδιάμεση λύση για μερικές εβδομάδες, ίσως για δύο-τρεις μήνες. Γιατί δεν υποβοηθούν τον ήδη τραυματισμένο τραπεζικό τομέα της χώρας, αλλά αντιθέτως τον αποτελειώνουν. Μόλις κυκλοφορήσουν οι πρώτοι τίτλοι, οι Έλληνες θα ορμήσουν στις τράπεζες, προσπαθώντας να προστατέψουν τις οικονομίες που έχουν σε ευρώ. Εάν η κυβέρνηση θέλει να αποτρέψει την αποψίλωση των καταθέσεων, θα πρέπει να κλείσει προσωρινά τις τράπεζες και να επιβάλει περιορισμούς στην κίνηση κεφαλαίων».