Μπορεί ο Εμανουέλ Μακρόν να ήλπιζε σε ξεκαθάρισμα του πολιτικού τοπίου με την αιφνιδιαστική προκήρυξη των εκλογών, αλλά η έκβαση της κάλπης έκανε ακόμη πιο περίπλοκη την εξίσωση, με αποτέλεσμα το στρατόπεδο του Γάλλου προέδρου να είναι διχασμένο μεταξύ εκείνων που θέλουν συγκυβέρνηση με την Αριστερά και εκείνων που προτιμούν σύμπραξη με την συντηρητική δεξιά.
O ίδιος ο Μακρον, βέβαια, στη συνάντησή του χθες Δευτέρα με ηγετικά στελέχη του κόμματός του και των λοιπών κεντρώων κομμάτων που τον υποστηρίζουν, δεν έδειξε να μετάνιωσε για την απόφασή του να διαλύσει την Εθνοσυνέλευση τον περασμένο μήνα, που άφησε το στρατόπεδό του με 80 βουλευτές λιγότερους και χωρίς να έχει προκύψει σαφής κοινοβουλευτική πλειοψηφία, όπως μεταδίδει η γαλλική εφημερίδα Le Monde, αφού το αριστερό Νέο Λαϊκό Μέτωπο εξέλεξε μεν 182 βουλευτές, αλλά αδυνατεί να κυβερνήσει μόνο του.
Από την άλλη αποφεύχθηκε το χειρότερο, μια συγκατοίκηση του Μακρόν με την ακροδεξιά των Μαρίν Λεπέν και Ζορντάν Μπαρντελά, προκαλώντας στεναγμούς ανακούφισης στο Ελυζέ. «Ήταν ξεκάθαρο το “όχι” στην Εθνική Συσπείρωση», λένε από το περιβάλλον του Γάλλου προέδρου, ο οποίος ετοιμάζεται να μεταβεί την Τετάρτη ανακουφισμένος στην Ουάσιγκτον για την επετειακή σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ για τα 75 χρόνια από τη σύστασή του. «Η πλειοψηφία στην Εθνοσυνέλευση υποστηρίζει σαφώς την Ουκρανία», συμπληρώνουν.
Θολό το πολιτικό τοπίο στη Γαλλία
Ωστόσο, παρά την ανακούφιση στο στρατόπεδο Μακρόν, που τερμάτισε δεύτερο στις εκλογές μπροστά από την ακροδεξιά, ο γρίφος της νέας κυβέρνησης φαντάζει λίαν δυσεπίλυτος. «Αν είχε κατακτήσει την πλειοψηφία η Εθνική Συσπείρωση, δεν θα ήταν μεν καλό μαντάτο, αλλά τουλάχιστον θα είχαμε μια σαφήνεια», σχολιάζει ο Ερβέ Μαρσέιγ, επικεφαλής της κεντρώας φιλελεύθερης Ένωσης Δημοκρατικών και Ανεξάρτητων (UDI) συμμάχου του Μακρόν.
Το πολιτικό τοπίο είναι τόσο θολό που ο Μακρόν δεν έκανε δεκτή την παραίτηση του πρωθυπουργού Γκαμπριέλ Ατάλ, καλώντας τον να παραμείνει «προς το παρόν» στο πόστο του για τη διασφάλιση της σταθερότητας της χώρας ενόψει και των Ολυμπιακών Αγώνων, μέχρι να διοριστεί ο αντικαταστάτης του.
Στο περιβάλλον του Ατάλ ελπίζουν ότι η μεταβατική αυτή τη περίοδος δεν θα τραβήξει για πολύ. Στο στρατόπεδο του αριστερού συνασπισμού από την άλλη μέσα στο κύμα ευφορίας από την απρόσμενη νίκη δηλώνουν έτοιμοι να κυβερνήσουν και να προτείνουν μέχρι τα τέλη της εβδομάδας πρωθυπουργό από τις τάξεις τους, αλλά η προοπτική να περάσουν τα ηνία της εξουσίας στην Αριστερά προκαλεί ανατριχίλα στο δεξιό κέρας της παράταξης Μακρόν με πρωτοκλασάτα στελέχη της απερχόμενης κυβέρνησης και της πρώην πλειοψηφίας να προσπαθούν από την επομένη των εκλογών να πείσουν ότι η ψήφος των Γάλλων δεν ήταν υπέρ του προγράμματος του Νέου Λαϊκού Μετώπου.
Διχασμένοι οι μακρονικοί
«Η ευρεία πλειοψηφία των Γάλλων εξέφρασε την επιθυμία της για μια πολιτική που θα προστατέψει τη χώρα από την ανασφάλεια, την μεταναστευτική πίεση ή τον εκτροχιασμό των δημοσιονομικών», σχολίασε στην πλατφόρμα Χ η υπουργός Πολιτισμού και πρώην στέλεχος του Νικολά Σαρκοζί, Ρασίντα Νταντί, προσθέτοντας ότι «το συμφέρον της Γαλλίας» είναι η συγκρότηση πλειοψηφίας στην Εθνοσυνέλευση, «που θα αντανακλά αυτό που πιστεύει η πλειοψηφία» των πολιτών.
Στο ίδιο μήκος κύματος ο βουλευτής του κόμματος του Μακρόν, Μπενζαμέν Χαντάντ σημείωσε στην ίδια πλατφόρμα ότι η Γαλλία δεν έκλινε προς την Αριστερά: «Συνεργαζόμενοι με τους [γκωλικούς] Ρεπουμπλικανούς, σεβόμενοι την ανεξαρτησία κάθε προσώπου, μπορούμε να συμπήξουμε ένα κεντρώο μπλοκ, που θα έχει τα ηνία στην Εθνοσυνέλευση», λέει. Τα ίδια υποστήριξαν και οι υπουργοί Οικονομίας και Εσωτερικών, Μπρούνο Λεμέρ και Ζεράλντ Νταρμανέν στον Γάλλο πρόεδρο, ο οποίος, πάντως, θεωρεί -σύμφωνα πάντα με τη Le Monde – ότι δεν μπορεί να αγνοηθεί το μήνυμα που έστειλαν τα δέκα εκατομμύρια των Γάλλων που ψήφισαν το κόμμα της Λεπέν.
Αλλά το έτερον κέρας του στρατοπέδου του Μακρόν προτιμά μια σύμπραξη με τους σοσιαλιστές και τους Πράσινους. Χαρακτηριστικό το παράδειγμα του πρώην σοσιαλιστή και πρώην βουλευτή του κόμματος του Γάλλου προέδρου, Κλεμάν Μπον, που συμφωνεί ότι δεν μπορεί να αγνοηθεί η ψήφος υπέρ της Εθνικής Συσπείρωσης τονίζοντας, όμως, ότι «το γεγονός είναι ότι το Νέο Λαϊκό Μέτωπο είναι η πρώτη δύναμη» στη νέα Βουλή.
Ο Μακρόν θεωρεί ότι το τοπίο θα είναι πιο ξεκάθαρο τις επόμενες μέρες ή εβδομάδες ευελπιστώντας ότι μετά τον σχηματισμό των πολιτικών ομάδων στην Εθνοσυνέλευση στις 18 Ιουλίου θα καρποφορήσουν οι διαβουλεύσεις για το σχηματισμό συνασπισμού με τμήμα της αριστεράς ή των δεξιών Ρεπουμπλικανών. «Υπάρχουν δυνατότητες», εκτιμούν στο Ελυζέ, μολονότι ο αριστερός συνασπισμός δείχνει -τουλάχιστον προς το παρόν – ένα αρραγές μέτωπο και η γκωλική δεξιά εμφανίζεται απρόθυμη να συνδράμει το προεδρικό στρατόπεδο.
Ο Μιτεράν «στοιχειώνει» τον Μακρόν
Αλλά οι συνεργάτες του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Ατάλ αμφιβάλλουν. «Δεν το καταφέραμε το 2022 όταν χρειαζόμασταν μόλις 40 ψήφους. Εδώ χρειαζόμαστε 130», σχολίασε ένας εξ’ αυτών.
Ο πρόεδρος της ομάδας των Ρεπουμπλικανών στη Γερουσία, Μπρούνο Ρεταγιέ, με σαφώς ειρωνική διάθεση έκανε λόγο για «γλυκά όνειρα» για συνασπισμό με τη δεξιά τη βραδιά των εκλογών του στρατοπέδου του Μακρόν. Ο τελευταίος θα χρειαστεί να δείξει υπομονή προκειμένου η χώρα να αποφύγει την ακυβερνησία.
«Ο Μιτεράν στοιχειώνει τον Μακρόν», λέει ο διανοούμενος, δημοσιογράφος και ακτιβιστής Μπερνάρ Ανρί Λεβί, τον οποίο ρωτά συχνά ο νυν ένοικος του Ελιζέ για τις πολιτικές επιλογές του πάλαι ποτέ προκατόχου του. Στο περιβάλλον του Μακρόν θεωρούν ότι μπορεί να επιστρέψει στο επίκεντρο του παιχνιδιού, αλλά σύμφωνα με τον πρώην υπουργό Δικαιοσύνης και καθηγητή Δημοσίου Δικαίου στο Πανεπιστήμιο της Βρέστης, Ζαν Ζακ Ουρβοά, ο Μακρόν «δεν θα επιλέξει τον πρωθυπουργό», αφού υποχρεούται να διορίσει εκείνον που θα υποστηρίζει η πλειοψηφία των βουλευτών, όπως έκανε το 1986 ο σοσιαλιστής Μιτεράν όταν επέλεξε τον δεξιό Σιράκ, κι όπως έκανε το 1997 ο Σιράκ με τον σοσιαλιστή Ζοσπέν.