Τους φόβους για επικίνδυνη κλιμάκωση των συρράξεων στη Μέση Ανατολή έχει αναζωπυρώσει η χθεσινοβραδινή αμερικανική και βρετανική επίθεση σε θέσεις των Χούθι στην Υεμένη, μετά τις δεκάδες επιθέσεις που έχουν εξαπολύσει το τελευταίο διάστημα οι σιίτες αντάρτες εναντίον εμπορικών πλοίων, ισραηλινών συμφερόντων, κατ’ αυτούς, που πλέουν στην Ερυθρά Θάλασσα.
Σύμφωνα με τους συμμάχους, η επίθεση εκδηλώθηκε εναντίον τουλάχιστον 12 θέσεων των Χούθι, στην πρωτεύουσα Σαναά και την Αλ Χουντάιντα, το μεγαλύτερο λιμάνι της Υεμένης στην Ερυθρά Θάλασσα, αλλά και κατά συστημάτων αεράμυνας και αποθηκών οπλισμού.
Από την έναρξη του πολέμου στη Λωρίδα της Γάζας, οι Χούθι εξέφρασαν τη στήριξή τους στη Χαμάς και απείλησαν ότι θα στοχεύουν με ρουκέτες και drones κάθε πλοίο που θα κατευθύνεται στο Ισραήλ. Οι επιθέσεις των ανταρτών ανάγκασαν τις μεγαλύτερες εταιρείες μεταφορών του κόσμου να αναζητήσουν άλλες εναλλακτικές οδούς από την Ερυθρά Θάλασσα και τη Διώρυγα του Σουέζ, απ’ όπου, υπό φυσιολογικές συνθήκες, περνά σχεδόν το 15% του παγκόσμιου εμπορίου.
Ποιοι είναι οι Χούθι
Σε πρωταγωνιστές των εξελίξεων έχουν μετατραπεί τις τελευταίες ημέρες οι Χούθι, η σιιτική ένοπλη οργάνωση που ιδρύθηκε το 1994 για να αντιταχθεί στον τότε πρόεδρο Αλί Αμπντουλάχ Σαλέχ, τον οποίο κατηγορούσε για διαφθορά και για υποχείριο στις διαθέσεις της Σαουδικής Αραβίας και των Ηνωμένων Πολιτειών. Τελικά, κατάφεραν να τον δολοφονήσουν το 2017 κατά τη διάρκεια επίθεσης σε αυτοκινητοπομπή που τον μετέφερε.
Αν και τυπικά η ονομασία της είναι Ανσάρ Αλλάχ («Υποστηρικτές του Θεού»), η οργάνωση είναι κυρίως γνωστή από το όνομα του ιδρυτή της, Χουσεΐν αλ Χούθι.
Από το 2014, έχει ξεσπάσει ένας αιματηρός εμφύλιος πόλεμος στη χώρα της Αραβικής Χερσονήσου ανάμεσα στους Χούθι και τις κυβερνητικές δυνάμεις, που πολλοί ερμηνεύουν ως «πόλεμο δι’ αντιπροσώπων» του Ιράν και της Σαουδικής Αραβίας, αφού οι σιίτες αντάρτες υποστηρίζονται από το Ιράν και η κυβέρνηση από τη Σαουδική Αραβία.
Η ανθρωπιστική καταστροφή λόγω του εμφυλίου πολέμου είναι τεράστια. Ο ΟΗΕ υπολογίζει ότι σχεδόν 400.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους, ενώ περίπου 4 εκατομμύρια άτομα εκτοπίστηκαν από τις εστίες τους.
Τυπικά, εδώ και ένα χρόνο έχει συμφωνηθεί κατάπαυση του πυρός, που σε γενικές γραμμές τηρείται. Μάλιστα, έχουν γίνει και ειρηνευτικές συνομιλίες ανάμεσα στις δύο πλευρές στο Ριάντ, στο πλαίσιο της γενικότερης προσέγγισης το τελευταίο διάστημα μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράν. Όμως ακόμη δεν έχει επιτευχθεί κάποια οριστική συμφωνία για ειρήνευση στη χώρα.
Ο άξονας της αντίστασης
Από την έναρξη του εμφυλίου, οι Χούθι λαμβάνουν συστηματικά βοήθεια και εκπαίδευση από την οργάνωση της Χεζμπολάχ, μαζί με την οποία, καθώς και με τη Χαμάς και την υποστήριξη του Ιράν έχουν συγκροτήσει τον λεγόμενο «άξονα αντίστασης» κατά του Ισραήλ και των ΗΠΑ.
Σύμφωνα με στοιχεία του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, η δύναμη της οργάνωσης ανέρχεται σε περίπου 120.000 άνδρες, συνυπολογίζοντας ένοπλους και άοπλους υποστηρικτές.
Σήμερα, οι Χούθι ελέγχουν όλο το βόρειο τμήμα της Υεμένης και την ακτογραμμή κατά μήκος της Ερυθράς Θάλασσας, καθώς και την πρωτεύουσα Σαναά. Ουσιαστικά, ελέγχουν το μεγαλύτερο τμήμα του πληθυσμού και ασκούν ντε φάκτο κυβερνητική εξουσία, αφού συλλέγουν φόρους και τυπώνουν χρήμα.