Ανακούφιση επικρατεί εδώ και λίγες ώρες μετά την είδηση ότι οι τρεις εταίροι του κυβερνητικού συνασπισμού κατάφεραν να συμφωνήσουν μετά από μαραθώνιες διαπραγματεύσεις πολλών ημερών και υπό την πίεση αντιπολίτευσης και κοινής γνώμης, για το πώς θα καλυφθεί η τρύπα ύψους 17 δισ. ευρώ, στον προϋπολογισμό του 2024 προκειμένου να ολοκληρωθούν οι προβλεπόμενες διαδικασίες για την έγκαιρη ψήφισή του.
Η τρύπα προέκυψε έπειτα από απόφαση του Ανώτατου Συνταγματικού Δικαστηρίου, σύμφωνα με την οποία κρίθηκε αντισυνταγματική η μεταφορά κονδυλίων από προηγούμενο οικονομικό έτος και για άλλο σκοπό, στον προϋπολογισμό του 2024.
Το χρεόφρενο ισχύει και για του χρόνου
Σε σύντομες δηλώσεις τους που μεταδόθηκαν ζωντανά από την καγκελαρία, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς, ο αντικαγκελάριος και υπουργός Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ και ο καθ΄ ύλην αρμόδιος υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ έδωσαν περισσότερες λεπτομέρειες για τη λύση στην οποία συμφώνησαν.
Καταρχάς και για το 2024, κι αυτό είναι σημαντικό, δεν πρόκειται να αναληφθεί νέο χρέος πέραν του επιτρεπόμενου ποσοστού, δηλαδή θα τηρηθεί το συνταγματικά κατοχυρωμένο λεγόμενο φρένο χρέους, όπως είχε αφήσει να διαφανεί ο ίδιος ο Λίντνεραλλά και είχαν ζητήσει οι Χριστιανοδημοκράτες.
Ο καγκελάριος τόνισε ότι η κυβέρνηση συνασπισμού παραμένει στους βασικούς στόχους της, δηλαδή το μηδενικό περιβαλλοντικό αποτύπωμα, την κοινωνική συνοχή και την στήριξη της Ουκρανίας, αλλά με λιγότερα από τα προβλεπόμενα χρήματα. Άρα θα πρέπει να γίνει εξοικονόμηση πόρων αλλά και περικοπές κάτι που ήταν αναπόφευκτο αλλά και αναγκαίο.
“Δεν μας αρέσει να τις κάνουμε φυσικά, αλλά είναι αναγκαίες ώστε να μπορέσουμε να τα καταφέρουμε με τα χρήματα που έχουμε στη διάθεσή μας”, δήλωσε ο Σολτςπεριστοιχισμένος από τους δύο υπουργούς του. Θα πρέπει να καταργηθούν οι επιχορηγήσεις που βλάπτουν το κλίμα, οι δαπάνες ανά επιμέρους υπηρεσίες και θα πρέπει να μειωθούν οι ομοσπονδιακές επιδοτήσεις. Ο καγκελάριος τόνισε ακόμη ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση εμμένει στους τρεις κεντρικούς της στόχους.
“Προωθούμε τον κλιματικά ουδέτερο μετασχηματισμό της χώρας με σθένος, ενισχύουμε την κοινωνική συνοχή και παραμένουμε σταθερά στο πλευρό της Ουκρανίας στον αμυντικό πόλεμο κατά της Ρωσίας. Αυτοί οι τρεις στόχοι συνεχίζουν να καθοδηγούν την κυβέρνηση, αλλά είναι σαφές ότι πρέπει να τα καταφέρουμε με σημαντικά λιγότερα χρήματα για να επιτύχουμε αυτούς τους στόχους”, δήλωσε. Ιδιαίτερα σε ό,τι αφορά στην Ουκρανία, ο υπουργός Οικονομικών Κρίστιαν Λίντνερ διευκρίνισε ότι στον προϋπολογισμό του 2024 προβλέπονται 8 δις ευρώ για άμεση διμερή βοήθεια ενώ όπως είπε ο Όλαφ Σολτς σε περίπτωση που τα πράγματα χειροτερέψουν,”επειδή η κατάσταση στην πρώτη γραμμή του μετώπου επιδεινωθεί είτε επειδή άλλοι υποστηρικτές μειώσουν τη βοήθειά τους προς την Ουκρανία είτε επειδή η απειλή για τη Γερμανία και την Ευρώπη συνεχίζει να αυξάνεται, τότε θα πρέπει να αντιδράσουμε όσο χρειαστεί”.
Μεγάλος χαμένος το Ταμείο για το Κλίμα
Κατά τα άλλα, καταργούνται οι επιχορηγήσεις για μέτρα καταπολέμησης των αερίων που βλάπουν το κλίμα, θα μειωθούν οι δαπάνες επιμέρους υπουργείων όπως και οι επιδοτήσεις σε ομοσπονδιακό επίπεδο. Αλλά ο μεγάλος χαμένος είναι το Ταμείο για το Κλίμα και τον Μετασχηματισμό της Οικονομίας (KFT), το οποίο θα παραμείνει μεν το κεντρικό περιβαλλοντικό εργαλείο, αλλά θα περικοπεί κατά 12 δις ευρώ για το 2024 ενώ μέχρι το 2027 οι περικοπές θα φτάσουν τα 45 δις ευρώ. Παρόλα αυτά, μέχρι τότε το ύψος των χρημάτων για το Ταμείο θα ανέρχεται στα 150 δις ευρώ. Αλλά υπάρχουν και καλές ειδήσεις ή υποσχέσεις που η κυβέρνηση παρά τις περικοπές και την εξοικονόμηση πόρων θα συνεχίσει να τηρεί.
Για παράδειγμα, ο Κρίστιαν Λίντνερ τόνισε ότι η μείωση του φόρου ηλεκτρικής ενέργειας θα γίνει όπως είχε προγραμματιστεί με ποσό 3 δις ευρώ. Επιπλέον θα τηρηθούν και υποσχέσεις για φορολογικές ελαφρύνσεις για επιχειρήσεις που εμπίπτουν στο νόμο περί αναπτυξιακών ευκαιριών. Και το βασικότερο δεν πρόκειται να γίνουν αυξήσεις στη φορολογία και περικοπές στα κοινωνικά επιδόματα. Αργότερα μέσα στην ημέρα συνεδριάζει και το συμβούλιο συνασπισμού με στελέχη από τα 3 κόμματα, το Σοσιαλδημοκρατικό, τους Πράσινους και τους Φιλελεύθερους, όπου θα αναλυθούν με μεγαλύτερη λεπτομέρεια τα μέτρα εξοικονόμησης της κυβέρνησης, πριν το σχέδιο νόμου του αναθεωρημένου προϋπολογισμού για το 2024 πάει προς επεξεργασία στην Επιτροπή Προϋπολογισμού.
Εάν θα ολοκληρωθεί η επεξεργασία πριν από τα Χριστούγεννα παραμένει ζητούμενο διότι δεν αποκλείεται να γίνουν κάποιες αλλαγές, μικρές ή μεγαλύτερες. Σε κάθε περίπτωση δημοσιογραφικές πληροφορίες αναφέρουν ότι η τελική ψήφιση του προϋπολογισμού για το 2024 θα γίνει το αργότερο στις 2 Φεβρουαρίου. Μέχρι τότε η χώρα θα κινείται επί τη βάσει ενός προσωρινού προϋπολογισμού με έλεγχο και περιορισμό δαπανών ανά υπουργείο. Θα γίνονται δαπάνες μόνο για τη διατήρηση της διοίκησης και την εκπλήρωση των νομικών υποχρεώσεων του κράτους. Στην πράξη, ωστόσο, το υπουργείο Οικονομικών μπορεί να επιτρέπει στα υπουργεία να χρησιμοποιούν κάθε μήνα ένα ποσοστό των κονδυλίων του σχεδίου προϋπολογισμού που δεν έχει ακόμη εγκριθεί. Ένα novum για μια κυβέρνηση με κοινοβουλευτική εντολή.