Για πρώτη φορά χθες Τρίτη (12/12) ο Τζο Μπάιντεν, παρότι μέγας υποστηρικτής του Ισραήλ, επέκρινε με τρόπο άνευ προηγουμένου την ισραηλινή κυβέρνησή της για την εναντίωσή της στη λύση των δυο κρατών και την προειδοποίησε πως ίσως χάσει κάθε διεθνή υποστήριξη εξαιτίας των βομβαρδισμών «στα τυφλά» στη Λωρίδα της Γάζας.
Είναι η πρώτη φορά από το ξέσπασμα του πολέμου Ισραήλ/Χαμάς την 7η Οκτωβρίου που ο πρόεδρος των ΗΠΑ εξέφρασε δημόσια και ωμά τις διαφωνίες του με τη στρατηγική του πρωθυπουργού Μπενιαμίν Νετανιάχου, με τον οποίο έχει περίπλοκη σχέση.
Η τοποθέτησή του καταγράφτηκε καθώς η Ουάσιγκτον μοιάζει να απελπίζεται για τον τρόπο που ο στρατός του κράτους-συμμάχου της διεξάγει τον πόλεμο, ειδικά για τον πελώριο αριθμό θυμάτων μεταξύ των παλαιστινίων αμάχων και για το ανθρωπιστικό χάος στην πολιορκημένη Λωρίδα της Γάζας.
Κι αυτό παρά το αμερικανικό βέτο την Παρασκευή που πέρασε σε σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που καλούσε να υπάρξει «άμεση ανθρωπιστική κατάπαυση του πυρός» στον παλαιστινιακό θύλακο.
«Βομβαρδισμοί στα τυφλά»
Είπε πως δεν έχει «καμιά αμφιβολία» πως το Ισραήλ χρειαζόταν να «αντιμετωπίσει» τη Χαμάς, αλλά, όπως προειδοποίησε, παρότι η κυβέρνηση Νετανιάχου έχει την υποστήριξη «της Ευρώπης» και «του μεγαλύτερου μέρους του κόσμου», διατρέχει κίνδυνο «να χάσει αυτή την υποστήριξη με τους βομβαρδισμούς στα τυφλά που κάνει».
Μέχρι χθες, ο κ. Μπάιντεν απέφευγε να μιλήσει για βομβαρδισμούς «στα τυφλά». Αξιοσημείωτα, έκανε τα σχόλια αυτά χωρίς κάμερες παρούσες, σε εκδήλωση με σκοπό τη συγκέντρωση κεφαλαίων για την προεκλογική του εκστρατεία στην Ουάσιγκτον.
Το βράδυ προχθές Δευτέρα, σε εκδήλωση στον Λευκό Οίκο για την εβραϊκή εορτή Χανουκά (τα εβραϊκά Φώτα), είχε ήδη επισημάνει πως το Ισραήλ πρέπει να είναι «προσεκτικό», καθώς «η παγκόσμια κοινή γνώμη μπορεί να μεταβληθεί ανά πάσα στιγμή».
Χθες, κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, ο κ. Μπάιντεν φάνηκε να κατεβάζει κάπως τον τόνο.
Είπε πως η Ουάσιγκτον «πρέπει να υποστηρίξει το Ισραήλ» μετά την «απανθρωπιά» της επίθεσης της Χαμάς την 7η Οκτωβρίου, επιμένοντας ταυτόχρονα πως «η ασφάλεια των αθώων Παλαιστίνιων είναι επίσης πηγή μεγάλης ανησυχίας».
«Τα μέτρα που λαμβάνονται πρέπει να συμμορφώνονται προς τη βούληση να γίνει ό,τι είναι δυνατόν ώστε να αποτρέπεται αθώοι άμαχοι Παλαιστίνιοι να τραυματίζονται, να δολοφονούνται, να σκοτώνονται, να χάνονται», είπε.
Ανήγγειλε εξάλλου πως ο Τζέικ Σάλιβαν, ο σύμβουλος εθνικής ασφαλείας του Λευκού Οίκου, και ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν, θα ταξιδέψουν στο Ισραήλ εντός της εβδομάδας για συνομιλίες με την κυβέρνηση πολέμου του κ. Νετανιάχου.
Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Άντονι Μπλίνκεν έκρινε την Πέμπτη πως είναι «επιτακτική ανάγκη» το Ισραήλ να καταστήσει προτεραιότητα την προστασία των αμάχων και μίλησε περί «χάσματος» ανάμεσα στη διακηρυγμένη πρόθεση για αυτό και την πραγματικότητα στο πεδίο.
Ολοένα περισσότερες φωνές στις ΗΠΑ, ειδικά στην αριστερή πτέρυγα των Δημοκρατικών, υψώνονται και καλούν τον πρόεδρο Μπάιντεν να επιδείξει πολύ μεγαλύτερη αυστηρότητα έναντι του Ισραήλ, αν όχι να θέσει όρους για τη συνέχιση της αμερικανικής στρατιωτικής βοήθειας.
«Διαφωνίες»
Αναφερόμενος στον Μπενιαμίν Νετανιάχου, ο αμερικανός πρόεδρος, 81 ετών, είπε πως είναι «καλός φίλος» όμως «πρέπει να αλλάξει, μαζί με την κυβέρνησή του», και «αυτή η κυβέρνηση κάνει πολύ δύσκολο το να αλλάξει», σύμφωνα με απομαγνητοφώνηση της τοποθέτησής του που δημοσιοποίησε ο Λευκός Οίκος.
«Αυτή είναι η πιο συντηρητική κυβέρνηση στην ιστορία του Ισραήλ» και «δεν θέλει λύση δυο κρατών», τόνισε, αναφερόμενος ονομαστικά στον Ιταμάρ Μπεν Γκβιρ, και υπενθυμίζοντας πως για τον ίδιο ισχύει το αντίθετο, θεωρεί πως η λύση των δυο κρατών είναι η μοναδική βιώσιμη στην ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση.
Επιβεβαιώνοντας τις εντάσεις με τον κυριότερο σύμμαχό του, ο ισραηλινός πρωθυπουργός Νετανιάχου αναγνώρισε χθες πως έχει «διαφωνίες» με τον αμερικανό πρόεδρο, ότι το όραμα των δυο τους για το πιο μακροπρόθεσμο μέλλον είναι πολύ διαφορετικό.
Επέμεινε πως «δεν θα επαναλάβει το λάθος του Όσλο», αναφερόμενος στις συμφωνίες του 1993 που οδήγησαν στην εγκαθίδρυση της Παλαιστινιακής Αρχής ενόψει της δημιουργίας παλαιστινιακού κράτους. Είπε επίσης πως η Λωρίδα της Γάζας δεν θα γίνει ούτε «Χαμαστάν» ούτε «Φαταχστάν», παραπέμποντας αντίστοιχα στο παλαιστινιακό ισλαμιστικό κίνημα που κυβερνά τον θύλακο από το 2007 και στην παράταξη του προέδρου της Παλαιστινιακής Αρχής Μαχμούντ Αμπάς. Δεν ξεκαθάρισε ποιο είναι το σχέδιό του για τον θύλακο.
Η κυβέρνηση των ΗΠΑ τάσσεται υπέρ της ιδέας τη διακυβέρνηση στη Λωρίδα της Γάζας να αναλάβει η Παλαιστινιακή Αρχή αφού τελειώσει ο πόλεμος.