Σε ισχύ τέθηκε σήμερα το πρωί η συμφωνία Ισραήλ – Χαμάς που προβλέπει τετραήμερη παύση των μαχών σε αντάλλαγμα για την απελευθέρωση 50 από τους ομήρους που κρατούνται στη Γάζα.
Με τη συμφωνία θα απελευθερωθούν επίσης 150 Παλαιστίνιοι που κρατούνται σε ισραηλινές φυλακές και θα επιτραπεί σημαντική αύξηση της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα.
Η παύση ξεκίνησε στις 07.00 σήμερα Παρασκευή, όπως είχε ανακοινώσει το Κατάρ, που διαμεσολάβησε, ενώ η πρώτη ομάδα των 13 ομήρων αναμένεται να απελευθερωθεί στις 16.00.
Οι πρώτες ώρες χωρίς μάχες
Είναι οι πρώτες ώρες ανάπαυλας έπειτα από επτά εβδομάδες ανελέητων επιδρομών και επιθέσεων, ενώ η αγωνία κορυφώνεται για τους συγγενείς των ομήρων.
Ηδη, τα πρώτα φορτηγά που μεταφέρουν βοήθεια στη Γάζα μέσω του περάσματος της Ράφα εισήλθαν από την Αίγυπτο στον παλαιστινιακό θύλακο, σύμφωνα με τοπικούς αξιωματούχους.
Ενώ η Παλαιστινιακή Αρχή ανακοίνωσε ότι παρέλαβε τη λίστα με τα ονόματα 39 κρατουμένων που πρόκειται να απελευθερώσει το Ισραήλ σήμερα Παρασκευή.
Το Ισραήλ με ρίψη φυλλαδίων προειδοποιεί τους εκτοπισμένους Παλαιστινίους να μη μετακινηθούν προς τα βόρεια.
Η κίνηση του ισραηλινού στρατού έρχεται μετά την ανακοίνωση Ισραηλινών αξιωματούχων τις προηγούμενες ημέρες ότι οι κάτοικοι της Γάζας δεν μπορούν να επιστρέψουν στα σπίτια τους στον Βορρά κατά τη διάρκεια της τετραήμερης παύσης των μαχών.
Εν τω μεταξύ, ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι λίγο πριν από την έναρξη της παύσης είχε καταστρέψει τμήματα σηράγγων, καθώς και φρεάτια σηράγγων στην περιοχή του Αλ Σίφα, του μεγαλύτερου νοσοκομείου στη Λωρίδα της Γάζας.
Πώς παρακολουθείται
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Κατάρ ανακοίνωσε ότι αίθουσα επιχειρήσεων στην Ντόχα διατηρεί γραμμές επικοινωνίας σε πραγματικό χρόνο με το Ισραήλ, το πολιτικό γραφείο της Χαμάς και τη ΔΕΕΣ, έτσι ώστε κάθε πιθανή παραβίαση να «κοινοποιείται αμέσως και στις δύο πλευρές και να υπάρχει τρόπος να υποχωρήσουν από αυτήν».
Το πιο σημαντικό είναι «να διασφαλιστεί ότι το περιβάλλον στο οποίο θα γίνει η μεταφορά των ομήρων θα είναι ασφαλές», πρόσθεσε.
Ο Ανσαρί δήλωσε ότι το Κατάρ ελπίζει να παρατείνει την προσωρινή εκεχειρία πέραν των αρχικών τεσσάρων ημερών, εξασφαλίζοντας την απελευθέρωση περισσότερων ομήρων. Εξέφρασε επίσης την ελπίδα ότι θα χρησιμεύσει ως «απόδειξη της έννοιας για περαιτέρω μέτρα αποκλιμάκωσης… και για μια πιο βιώσιμη εκεχειρία στη Γάζα».
Τι αναμένεται σήμερα
- Η πρώτη ομάδα Ισραηλινών ομήρων αποτελούμενη από 13 γυναίκες και παιδιά θα απελευθερωθεί περίπου στις 4 μ.μ.
- Ο Ερυθρός Σταυρός θα τους συνοδεύσει στο συνοριακό πέρασμα της Ράφα και θα τους παραδώσει στον ισραηλινό στρατό, ο οποίος θα ξεκινήσει τη διαδικασία ταυτοποίησης.
- Οι όμηροι θα μεταφερθούν σε νοσοκομεία του Τελ Αβίβ για σωματικές και ψυχολογικές εξετάσεις.
- Τριάντα εννέα Παλαιστίνιοι κρατούμενοι θα απελευθερωθούν επίσης από το Ισραήλ, στο πλαίσιο της ανταλλαγής την πρώτη ημέρα.
- Θα μεταφερθούν από δύο ισραηλινές φυλακές, οι οποίες βρίσκονται και οι δύο νοτιοανατολικά της Χάιφα.
- Στη συνέχεια θα οδηγηθούν σε φυλακή νότια της Ραμάλα στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη και από εκεί σε κοντινό πέρασμα και θα παραδοθούν στις οικογένειές τους.
- Ανθρωπιστική βοήθεια έχει ξεκινήσει να περνά από την Αίγυπτο στη Γάζα.
- Σύμφωνα με τη Χαμάς, 200 φορτηγά με βοήθεια και περισσότερα φορτηγά με καύσιμα θα εισέρχονται στη Γάζα καθημερινά.
Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Τζο Μπάιντεν, δήλωσε ότι η συμφωνία τερματίζει τη δοκιμασία των ομήρων και προσφέρει ανακούφιση σε αθώες οικογένειες Παλαιστινίων.
Η ισραηλινή κυβέρνηση ξεκαθάρισε ότι θα ολοκληρώσει τον πόλεμο, με στόχο την εξόντωση της Χαμάς και την επιστροφή των υπόλοιπων από τους περισσότερους από 200 ομήρους που απήχθησαν στη διάρκεια της επίθεσης της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Κατά την επίθεση έχασαν τη ζωή τους 1.200 άνθρωποι, σύμφωνα με το Ισραήλ.
Η Χαμάς –την οποία το Ισραήλ, οι ΗΠΑ και άλλες χώρες της Δύσης έχουν χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση– ανακοίνωσε ότι η συμφωνία δίνει χρόνο στους Παλαιστινίους να ανακάμψουν έπειτα από τις ισραηλινές αεροπορικές και χερσαίες επιθέσεις. Το υπουργείο Υγείας της Γάζας, που ελέγχεται από τη Χαμάς, έχει ανακοινώσει ότι περισσότεροι από 14.500 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους από τις επιθέσεις.
Ποιοι όμηροι απελευθερώνονται
Τα ονόματά τους δεν έχουν γίνει γνωστά, ωστόσο είναι βέβαιο ότι πρόκειται για γυναίκες και παιδιά. Επειτα από την υπογραφή της συμφωνίας την Τετάρτη, το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού Μπέντζαμιν Νετανιάχου ανέφερε σε ανακοίνωσή του ότι «τουλάχιστον 50 όμηροι –γυναίκες και παιδιά– θα απελευθερωθούν σε χρονικό διάστημα τεσσάρων ημερών, κατά τη διάρκεια των οποίων θα υπάρξει παύση των μαχών».
Προσέφερε επίσης στη Χαμάς κίνητρο για να απελευθερώσει περισσότερους, λέγοντας: «Η απελευθέρωση κάθε 10 επιπλέον ομήρων θα έχει ως αποτέλεσμα μία επιπλέον ημέρα παύσης».
Αυτή η ρήτρα είναι σημαντική για τις οικογένειες των ομήρων, κάποιες από τις οποίες είχαν προηγουμένως εκφράσει αντιρρήσεις ως προς το ενδεχόμενο «μερικής» συμφωνίας.
Οι 50 όμηροι, που αναμένεται να απελευθερωθούν σε τέσσερις φάσεις, θα είναι Ισραηλινοί υπήκοοι ή διπλοί υπήκοοι και όχι ξένοι.
Εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών του Κατάρ δήλωσε στους δημοσιογράφους στην Ντόχα το απόγευμα της Πέμπτης ότι η πρώτη ομάδα ομήρων που θα απελευθερωθεί την Παρασκευή θα αποτελείται από 13 παιδιά και γυναίκες, κάποιες από τις οποίες είναι ηλικιωμένες.
«Ομηροι από την ίδια οικογένεια θα απελευθερωθούν ταυτόχρονα», σύμφωνα με τον Ματζίντ αλ-Ανσάρι.
Είπε επίσης ότι λίστα ονομάτων με την πρώτη ομάδα ομήρων έχει παραδοθεί στην υπηρεσία πληροφοριών Μοσάντ του Ισραήλ για να διευκολυνθεί η εφαρμογή της συμφωνίας.
Το γραφείο του Μπ. Νετανιάχου επιβεβαίωσε αργότερα ότι αξιωματούχοι «ελέγχουν τις λεπτομέρειες της λίστας και βρίσκονται σε επαφή με όλες τις οικογένειες».
Ανώτερος Αμερικανός αξιωματούχος δήλωσε την Τετάρτη ότι τουλάχιστον τρεις Αμερικανοί πολίτες –μεταξύ των οποίων η τρίχρονη Αβιγκεϊλ Ινταν, με διπλή υπηκοότητα, της οποίας οι γονείς έχασαν τη ζωή τους στο Κιμπούτς Κφαρ Αζα– είναι μεταξύ των 50 ομήρων.
Ανώτερος Ισραηλινός αξιωματούχος δήλωσε την Τρίτη ότι η Χαμάς θα μπορούσε επίσης να απελευθερώσει μονομερώς τους 26 υπηκόους της Ταϊλάνδης που εκτιμάται ότι περιλαμβάνονται στους ομήρους.
Η Διεθνής Επιτροπή του Ερυθρού Σταυρού (ΔΕΕΣ) έχει οριστεί να παραλάβει τους ομήρους στη Γάζα, όπως έκαναν οι υπάλληλοί της όταν η Χαμάς απελευθέρωσε δύο Ισραηλινοαμερικανίδες και δύο Ισραηλινές τον περασμένο μήνα.
Την Τετάρτη, ο Νετανιάχου επικαλέστηκε τη συμφωνία σύμφωνα με την οποία η ΔΕΕΣ θα έχει επίσης «τη δυνατότητα να επισκεφθεί τους υπόλοιπους ομήρους και να τους χορηγήσει τα απαιτούμενα φάρμακα». Ωστόσο, ο Ανσαρί δεν ήταν σε θέση να αποκαλύψει αν αυτό ίσχυε.
Οι ισραηλινές δυνάμεις που επιχειρούν στο εσωτερικό της Γάζας έχουν διασώσει μία στρατιώτη και έχουν ανασύρει τα πτώματα άλλων δύο γυναικών ομήρων – μίας ακόμα στρατιώτη και μίας πολίτη.
Η ισραηλινή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι «θα συνεχίσει τον πόλεμο προκειμένου να επιστρέψουν στην πατρίδα τους όλοι οι όμηροι, να ολοκληρωθεί η εξόντωση της Χαμάς και να διασφαλιστεί ότι δεν θα υπάρξει νέα απειλή για το κράτος του Ισραήλ από τη Γάζα».
Τι συμβαίνει στη Γάζα κατά τη διάρκεια της παύσης
Εκτενέστερη ανακοίνωση της Χαμάς που εκδόθηκε το πρωί της Τετάρτης έδωσε περισσότερες λεπτομέρειες σχετικά με τις ισραηλινές στρατιωτικές ενέργειες που σταματούν κατά τη διάρκεια της λεγόμενης «χούντνα» ή προσωρινής παύσης.
Ανέφερε ότι κάθε δραστηριότητα μη επανδρωμένων αεροσκαφών και μαχητικών ισραηλινών αεροσκαφών αναμένεται να σταματήσει για τέσσερις ημέρες στο νότιο τμήμα της Γάζας.
Ομως στο βόρειο τμήμα –που ήταν ο κύριος στόχος των ισραηλινών επιχειρήσεων για την εξάρθρωση της Χαμάς– αυτό θα ισχύει μόνο μεταξύ 10.00 και 16.00 κάθε ημέρα.
Τα ισραηλινά στρατεύματα και τα άρματα μάχης αναμένεται να παραμείνουν στις θέσεις τους εντός της Γάζας κατά τη διάρκεια της τετραήμερης παύσης, ωστόσο, σύμφωνα με την ανακοίνωση της Χαμάς, οι ισραηλινές δυνάμεις δεν θα επιτεθούν ούτε θα προχωρήσουν σε συλλήψεις.
Ο Ανσαρί δήλωσε ότι θα υπάρξει «συνολική κατάπαυση του πυρός» στον Βορρά και τον Νότο, ενώ ο επικεφαλής διαπραγματευτής του Κατάρ, ο υπουργός Εξωτερικών Μοχάμεντ αλ-Κουλαϊφί, ανέφερε στο Reuters ότι δεν θα υπάρξει «επίθεση, στρατιωτική κίνηση, επέκταση».
Για τους Παλαιστινίους στη Γάζα, 1,7 εκατομμύρια από τους οποίους έχουν εγκαταλείψει τα σπίτια τους σύμφωνα με τον ΟΗΕ, η ανάπαυλα από τις βίαιες συγκρούσεις δεν θα έρθει πολύ σύντομα.
Η συμφωνία θα επιτρέψει σε 200 φορτηγά που μεταφέρουν βοήθεια, τέσσερα βυτιοφόρα με καύσιμα και τέσσερα φορτηγά που μεταφέρουν μαγειρικό αέριο να εισέλθουν στη Γάζα μέσω του αιγυπτιακού περάσματος της Ράφα καθεμία από τις τέσσερις ημέρες.
Ωστόσο, γίνεται κατανοητό ότι τα καύσιμα –που είναι απαραίτητα για τις γεννήτριες των νοσοκομείων, την αφαλάτωση του νερού και τις εγκαταστάσεις αποχέτευσης– θα διατίθενται μόνο όσο διαρκεί η παύση.
Ο Ανσαρί δήλωσε ότι η πρόσθετη βοήθεια θα αρχίσει να φτάνει στη Γάζα το συντομότερο δυνατό, έπειτα από περίοδο ηρεμίας που θα την καθιστά ασφαλή για τους εργαζόμενους σε ανθρωπιστικές οργανώσεις.
Το Ισραήλ διέκοψε το ηλεκτρικό ρεύμα και το μεγαλύτερο μέρος του νερού που έφτανε στη Γάζα, ενώ σταμάτησε τις παραδόσεις τροφίμων, καυσίμων και άλλων αγαθών στη Γάζα σε αντίποινα για την επίθεση της Χαμάς.
Επέτρεψε την είσοδο 1.399 φορτηγών με ανθρωπιστικές προμήθειες μέσω της Αιγύπτου μεταξύ 21 Οκτωβρίου και 21 Νοεμβρίου, σε σύγκριση με τον μηνιαίο μέσο όρο των 10.000 πριν από τον πόλεμο, σύμφωνα με τον ΟΗΕ.
Μπλόκαρε όλες τις παραδόσεις καυσίμων μέχρι την περασμένη εβδομάδα, λέγοντας ότι θα μπορούσαν να κλαπούν από τη Χαμάς και να χρησιμοποιηθούν για στρατιωτικούς σκοπούς.
Και παρόλο που η συμφωνία θα επιτρέψει στους ανθρώπους στη Γάζα την ασφαλή διέλευση από τον Βορρά στον Νότο, δεν θα επιτρέψει στους εκατοντάδες χιλιάδες εκτοπισμένους από τον Βορρά να επιστρέψουν στα σπίτια τους.
Ποιοι είναι οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι
Η Χαμάς ανακοίνωσε ότι η συμφωνία προβλέπει επίσης την απελευθέρωση 150 Παλαιστίνιων κρατουμένων –όλοι γυναίκες και παιδιά– από τις φυλακές του Ισραήλ.
Η ανακοίνωση της ισραηλινής κυβέρνησης δεν το ανέφερε αυτό, ωστόσο, το πρωί της Τετάρτης το υπουργείο Δικαιοσύνης δημοσίευσε στα εβραϊκά λίστα με τα ονόματα 300 κρατουμένων που θα απελευθερωθούν στο πλαίσιο της συμφωνίας – με βάση την πιθανότητα ότι η Χαμάς θα συμφωνήσει να απελευθερώσει άλλους 50 ομήρους.
Η λίστα περιλαμβάνει 123 αγόρια ηλικίας 14 έως 17 ετών, ένα κορίτσι 15 ετών, 144 άνδρες 18 ετών και 32 γυναίκες ηλικίας 18 έως 59 ετών. Οι περισσότεροι είναι προφυλακισμένοι εν αναμονή της δίκης τους με κατηγορίες που κυμαίνονται από πετροπόλεμο έως απόπειρα δολοφονίας.
Η λίστα έπρεπε να δημοσιευθεί στο πλαίσιο νομικής τυπικής διαδικασίας στο Ισραήλ. Πριν από κάθε απελευθέρωση κρατουμένου οι Ισραηλινοί πολίτες έχουν 24 ώρες προθεσμία για να ασκήσουν έφεση στο Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ.
Ο Ανσαρί δήλωσε ότι το Κατάρ δεν μπορεί να αποκαλύψει λεπτομέρειες σχετικά με τους Παλαιστίνιους κρατουμένους ή το πόσοι θα απελευθερωθούν την πρώτη ημέρα. Αλλά άφησε να εννοηθεί ότι οι απελευθερώσεις θα γίνουν ταυτόχρονα με εκείνες των ομήρων στη Γάζα.
Στις φυλακές του Ισραήλ κρατούνται σήμερα περίπου 7.000 Παλαιστίνιοι που κατηγορούνται ή έχουν καταδικαστεί για αδικήματα που συνδέονται με την ασφάλεια, σύμφωνα με ισραηλινές και παλαιστινιακές οργανώσεις για τα δικαιώματα.
Σχεδόν 3.000 Παλαιστίνιοι φέρονται να έχουν συλληφθεί στην κατεχόμενη Δυτική Οχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ, όπου η βία έχει επίσης αυξηθεί, από τις 7 Οκτωβρίου.
Η ανακοίνωση της Χαμάς κατέληγε λέγοντας ότι η συμφωνία αποσκοπεί «στην εξυπηρέτηση του λαού μας και στην ενίσχυση της σταθερότητάς του απέναντι στην επιθετικότητα».
Προειδοποίησε επίσης: «Τα δάχτυλά μας παραμένουν στη σκανδάλη και οι νικητές μαχητές μας θα παραμείνουν σε επιφυλακή για να υπερασπιστούν τον λαό μας και να νικήσουν την κατοχή».