Συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης παραχώρησε ο Έλληνας πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μετά το πέρας των εργασιών της συνοδούς Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης επανέλαβε τη θέση της Ελλάδας για πολιτική επίλυση του Μεσανατολικού με τη δημιουργία δύο κρατών για το Ισραήλ και την Παλαιστίνη , ώστε να μπορέσουν οι ζήσουν οι δύο λαοί ο καθένας στον τόπο του.
Αναφερόμενος τις δηλώσεις του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν για τη Χαμάς, σχολίασε ότι ο Τούρκος πρόεδρος είναι “τελείως εκτός κλίματος, όταν δεν αναγνωρίζει τι είναι η Χαμάς”. Επεσήμανε, ωστόσο, ότι “αυτό δεν πρέπει να επηρεάσει το πλαίσιο του ελληνοτουρκικού διαλόγου. Εμείς παραμένουμε εστιασμένοι στη θετική μας ατζέντα».
Για τα τα αποτελέσματα της Συνόδου κορυφής εξέφρασε την ικανοποίησή του, καθώς «στην Σύνοδο Βρέθηκε ένας ικανοποιητικός κοινός τόπος που αναγνωρίζει στο Ισραήλ το δικαίωμα στην αυτοάμυνα εντός ορίων διεθνούς δίκαιου, αλλά εκφράζει και την έντονη ανησυχία για την ανθρωπιστική κατάσταση που επικρατεί στη Γάζα. Η Σύνοδος στέλνει μήνυμα το Ισραήλ να λάβει σοβαρά υπό την κατάσταση που επικρατεί στη Γάζα και να επιτρέψει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας».
ΟΛΟΚΛΗΡΗ Η ΣΥΝΕΝΤΕΥΞΗ ΤΥΠΟΥ
Γιάννης Καντέλης (ΣΚΑΪ): Και πάλι, χθες, είχαμε μία δύσκολη συζήτηση για το αν θα είναι «ανθρωπιστική παύση» ή «ανθρωπιστικές παύσεις». Καταρχάς, αν μπορείτε να μας μεταφέρετε κάτι από αυτή την συζήτηση και αν υπήρξαν συγκρούσεις μεταξύ των μελών πάνω σε αυτό.
Δεύτερον, κατά πόσο είναι εφικτό να γίνουν αυτές οι «παύσεις» που συμφωνήθηκε για να φτάσει η ανθρωπιστική βοήθεια στους αμάχους στη Γάζα και αν έχουν όλες οι χώρες την ίδια ανησυχία για τη διάχυση της κρίσης στην ευρύτερη περιοχή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Ήταν όντως μία εκτεταμένη συζήτηση. Καταλήξαμε όμως, πιστεύω, σε έναν ικανοποιητικό κοινό τόπο ο οποίος από τη μία, όπως έχουμε πει πολλές φορές, αναγνωρίζει στο Ισραήλ το δικαίωμα στην αυτοάμυνα, εντός φυσικά των πλαισίων και των ορίων που θέτει το Διεθνές Δίκαιο και το Διεθνές Ανθρωπιστικό Δίκαιο. Από την άλλη, εκφράζει την έντονη ανησυχία της, η απόφασή μας, για την ανθρωπιστική κατάσταση η οποία επικρατεί σήμερα στη Γάζα. Πιστεύω ότι και η αναφορά σε «ανθρωπιστικές παύσεις» ακριβώς στέλνει το μήνυμα ότι πρέπει σήμερα το Ισραήλ να λάβει πολύ σοβαρά υπόψη του την κατάσταση που επικρατεί στη Γάζα και να επιτρέψει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας -είτε μιλάμε για τρόφιμα, είτε μιλάμε για νερό, είτε μιλάμε για φάρμακα- και ότι η Ευρώπη υποστηρίζει αυτή την προσέγγιση και φυσικά στέκεται στην πρώτη γραμμή για να μπορέσει να βοηθήσει, έτσι ώστε η ανθρωπιστική βοήθεια να φτάσει στη Γάζα.
Από εκεί και πέρα, προφανώς υπάρχει μία ευρεία ανησυχία για το ενδεχόμενο επέκτασης της κρίσης, κάτι το οποίο όλοι απευχόμαστε, και θέλω επίσης να τονίσω και το γεγονός ότι επανέρχεται πια στη δημόσια συζήτηση κάτι το οποίο ενδεχομένως να είχε λίγο παραπέσει τα τελευταία χρόνια ως προτεραιότητα της ευρωπαϊκής εξωτερικής πολιτικής. Και αναφέρομαι στην τελική πολιτική λύση του παλαιστινιακού ζητήματος, που δεν μπορεί να είναι άλλη από μία λύση που στηρίζεται στη φιλοσοφία των δύο κρατών.
Νομίζω ότι αν κάτι φάνηκε τελείως ξεκάθαρα μετά από την τραγική εισβολή της τρομοκρατικής Χαμάς στο Ισραήλ, είναι ότι το πρόβλημα ασφαλείας του Ισραήλ δεν θα αντιμετωπιστεί μόνο με όρους ασφαλείας. Θα χρειαστεί μία πολιτική λύση και η μόνη οριστική πολιτική λύση μπορεί να είναι μία λύση δύο κρατών, που θα επιτρέψει στους πολίτες του Ισραήλ και στους Παλαιστίνιους να ζήσουν ειρηνικά, ο καθένας στο δικό του κράτος.
Σπύρος Μουρελάτος (ΑΝΤ1 – ΑΠΕ): Κύριε Πρόεδρε, αν μου επιτρέπετε να παραμείνουμε στο συγκεκριμένο ζήτημα και θέλω να σας ρωτήσω κατά πόσον εσείς προβληματίζεστε από τη στάση που φαίνεται πως υιοθετεί στο Μεσανατολικό ο Πρόεδρος Erdoğan, ιδιαίτερα έναντι της Χαμάς.
Και θέλω να ρωτήσω, επίσης, εάν θεωρείτε πως αυτή η στάση που τηρεί η τουρκική ηγεσία μπορεί να ενεργήσει με αρνητικό τρόπο στις εν εξελίξει διαδικασίες της ελληνοτουρκικής επαναπροσέγγισης.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είμαι κατηγορηματικός, η Χαμάς είναι μια τρομοκρατική οργάνωση. Δεν εκφράζει τον παλαιστινιακό λαό, ο οποίος εκφράζεται θεσμικά μέσα από την Παλαιστινιακή Αρχή. Και πιστεύω ότι αν δει κανείς τις θηριωδίες οι οποίες διεπράχθησαν στο Ισραήλ την 7η Οκτωβρίου, είναι πάρα-πάρα πολύ δύσκολο να καταλήξει σε ένα αντίθετο συμπέρασμα. Θα έλεγα, λοιπόν, ότι ο Πρόεδρος Erdoğan είναι τελείως εκτός κλίματος, όταν δεν αναγνωρίζει αυτή την πραγματικότητα για το τι ακριβώς συνιστά η Χαμάς.
Από εκεί και πέρα όμως, το γεγονός ότι διαφωνούμε στο ζήτημα αυτό θεωρώ ότι δεν πρέπει να επηρεάσει το πλαίσιο του ελληνοτουρκικού διαλόγου και τα σημαντικά βήματα προόδου τα οποία έχουν γίνει τους τελευταίους μήνες.
Εμείς παραμένουμε εστιασμένοι στην θετική μας ατζέντα και στο χρονοδιάγραμμα, όπως αυτό έχει προσδιοριστεί με σαφήνεια από το Υπουργείο Εξωτερικών, για το πώς μπορούμε να φτάσουμε στο Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας την 7η Δεκεμβρίου.
Μαρία Ψαρά (STAR): Κύριε Πρόεδρε, κάνατε μια πρώτη συζήτηση για την αναθεώρηση του πολυετούς προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Παρά τις κόντρες, λοιπόν, όλες οι χώρες πάνω-κάτω συμφωνούν ότι περισσότερα χρήματα πρέπει να δοθούν στο μεταναστευτικό.
Θέλω να σας ρωτήσω: τι προβλέπεται να κερδίσει η Ελλάδα από αυτό, ποιος είναι ο στόχος τουλάχιστον. Αλλά και σε αυτά τα χρήματα -ως follow up στην ερώτηση του συναδέλφου- είναι τα 3,5 δισεκατομμύρια ευρώ για την Τουρκία. Η Ελλάδα συνεχίζει να στηρίζει αυτή τη χρηματοδότηση της Τουρκίας παρά τις δηλώσεις του Προέδρου Erdoğan περί Χαμάς, που είναι πολύ μακριά από τις ευρωπαϊκές αξίες;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κάναμε μια πρώτη συζήτηση πράγματι για τη αναθεώρηση του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου, δηλαδή του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Δεν ήταν μια εύκολη συζήτηση, διότι αφενός η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναδείξει -και σωστά κατά την άποψή μου- μια νέα πραγματικότητα η οποία απαιτεί πρόσθετους πόρους.
Έρχεται και λέει η Ευρώπη ότι εκτός από τα 50 δισεκατομμύρια που θέλουμε και συμφωνούμε όλοι να δώσουμε στην Ουκρανία, χρειαζόμαστε πρόσθετους πόρους για το μεταναστευτικό, για την στήριξη γειτονικών χωρών με τις οποίες συνεργαζόμαστε για να περιορίσουμε τις μεταναστευτικές ροές.
Χρειαζόμαστε πρόσθετους πόρους για το Ταμείο Αλληλεγγύης, το οποίο έχει ήδη εξαγγελθεί, για να μπορούν να στηρίζονται χώρες οι οποίες έχουν πληγεί από φυσικές καταστροφές.
Χρειαζόμαστε πρόσθετους πόρους για το νέο αναπτυξιακό εργαλείο, το STEP, το οποίο έχει ήδη ανακοινωθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, καθώς και για να καλυφθεί η αύξηση του κόστους δανεισμού των δανείων του Ταμείου Ανάκαμψης.
Προφανώς υπάρχουν χώρες οι οποίες δεν θέλουν να ακούσουν τίποτα για αύξηση του προϋπολογισμού, πέραν της δέσμευσης της Ευρώπης να στηρίξει την οικονομία.
Εγώ κατέστησα απολύτως σαφή την ελληνική θέση: η Ελλάδα δεν πρόκειται να συμφωνήσει σε μία λύση η οποία θα συμπεριλαμβάνει μόνο την Ουκρανία και τίποτα άλλο.
Είναι απολύτως εύλογη η επιχειρηματολογία της Επιτροπής, χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα για το προσφυγικό και για τη διαχείριση του προβλήματος ως χώρα – εξωτερικό σύνορο της Ευρώπης, χώρα πρώτης υποδοχής. Το γνωρίζουμε πολύ καλά αυτό. Ναι, εξακολουθούμε να υποστηρίζουμε ένα πλαίσιο συνεργασίας με γειτονικές χώρες οι οποίες φιλοξενούν πολλούς μετανάστες.
Και, προφανώς κα Ψαρά, χρειαζόμαστε περισσότερα χρήματα για τις φυσικές καταστροφές. Είμαι ευγνώμων στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την ανακατανομή κονδυλίων η οποία έγινε από το Ταμείο Ανάκαμψης για να μπορέσουμε να δρομολογήσουμε γρήγορα τα έργα ανάταξης της Θεσσαλίας, αλλά δεν γίνεται αυτή τη στιγμή να λέμε ότι το Ταμείο Αλληλεγγύης έχει ουσιαστικά εξαντληθεί και χώρες οι οποίες πλήττονται από φυσικές καταστροφές δεν μπορούν να διεκδικήσουν νέους πόρους επειδή πολύ απλά τέτοιοι ευρωπαϊκοί πόροι δεν υπάρχουν.
Θεωρώ, λοιπόν, ότι πριν το τέλος του έτους είναι επιβεβλημένο, μέχρι το Δεκέμβριο, να έχει βρεθεί μία λύση στα προβλήματα αυτά. Και νομίζω ότι υπάρχει και μία ξεκάθαρη αίσθηση ότι αν πρέπει να προτεραιοποιήσουμε τις πρόσθετες παρεμβάσεις που ζητάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η αντιμετώπιση του μεταναστευτικού θα είναι η πρώτη μας προτεραιότητα.
Γιάννης Χρηστάκος (MEGA): Κύριε Πρόεδρε, καλησπέρα. Θα ήθελα να μου επιτρέψετε να σας πάω λίγο στα εσωτερικά μας, καθώς το πρόβλημα της ακρίβειας, όπως βεβαίως γνωρίζετε, είναι ακόμα τεράστιο στη χώρα. Όμως, έρχεται χειμώνας και τον χειμώνα θα υπάρξουν, προφανώς, πρόσθετες ανάγκες και για την ενέργεια και για τη θέρμανση, τον ηλεκτρισμό. Σκοπεύετε να έχετε κάποιες πρόσθετες παρεμβάσεις επ’ αυτού;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Κύριε Χρηστάκο, γνωρίζετε ότι η κυβέρνηση έχει ήδη μεριμνήσει μέσα από την ανακοίνωση των πρωτοβουλιών μας για το επίδομα θέρμανσης. Και πολλά νοικοκυριά τα οποία θερμαίνονται με πετρέλαιο, με φυσικό αέριο, θα μπορούν να καλυφθούν από αυτή την παρέμβαση, ανάλογα πάντα με το πού βρίσκονται και το πόση ενέργεια καταναλώνουν για να θερμανθούν. Διότι μία σημαντική πρόοδος η οποία έχει συντελεστεί επί των ημερών αυτής της διακυβέρνησης είναι ακριβώς αυτή η μεγαλύτερη εξειδίκευση στη στήριξη, ανάλογα με το πού κάνει περισσότερο ή λιγότερο κρύο.
Όμως, έχουμε εντοπίσει ότι υπάρχει μία μεγάλη αδικία σε αυτή τη στήριξη, αυτή έχει να κάνει με το γεγονός ότι εκείνα τα νοικοκυριά τα οποία θερμαίνονται με ηλεκτρική ενέργεια ουσιαστικά δεν είχαν καμία στήριξη. Γι’ αυτό από τις αρχές της επόμενης εβδομάδας θα υπάρξουν ανακοινώσεις από το Υπουργείο Περιβάλλοντος για ένα νέο πλαίσιο στήριξης εκείνων των σπιτιών, των νοικοκυριών, που θερμαίνονται με ηλεκτρική ενέργεια. Θεωρώ ότι είναι μία δίκαιη και σωστή παρέμβαση, ειδικά από τη στιγμή που -καθώς θα φτάνουμε προς το τέλος του έτους και υποθέτοντας ότι δεν θα έχουμε κάποια άλλη έκρηξη στις τιμές- οι οριζόντιες επιδοτήσεις στην ηλεκτρική ενέργεια θα φθίνουν.
Σοφία Φασουλάκη (OPEN): Καλησπέρα, κ. Πρόεδρε. Πληροφορούμαστε ότι σε λίγες ημέρες θα επισκεφτείτε, προγραμματίζετε μία επίσκεψη στην Κίνα. Θα ήθελα να ρωτήσω ποιος είναι ο σκοπός της επίσκεψης αυτής και αν έχει κάποια ιδιαίτερη σημασία η χρονική συγκυρία που γίνεται αυτή η επίσκεψη, λόγω της κρίσης στη Μέση Ανατολή.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Είναι μία σύντομη επίσκεψη σε επίπεδο κορυφής, κα Φασουλάκη, η οποία ήταν προγραμματισμένη εδώ και πολύ καιρό. Θα βρεθώ λοιπόν στο Πεκίνο, καλώς εχόντων των πραγμάτων, την επόμενη Παρασκευή, για συναντήσεις με τον Κινέζο Πρόεδρο και τον Κινέζο Πρωθυπουργό.
Δεν είμαστε η μόνη Ευρωπαϊκή χώρα η οποία επισκέπτεται τη Κίνα, αλλά ο χρονισμός της επίσκεψης δεν έχει τίποτα να κάνει με τις γεωπολιτικές εξελίξεις στην περιοχή, καθώς ήταν προγραμματισμένη εδώ και πολλούς μήνες.
Θα φροντίσω όμως να την κάνω πιο σύντομη, ακριβώς επειδή δεν θέλω να λείψω από την Ελλάδα για περισσότερες μέρες από όσες είναι απαραίτητο. Τα υπόλοιπα θα μπορέσουμε να τα πούμε από την Κίνα, με το καλό, για τη σημασία αυτής της επίσκεψης.
Μαρίνα Παπαδάκη (ΕΡΤ): Κύριε Πρόεδρε, να σας ρωτήσω, επειδή είχαμε και Euro Summit σήμερα, αν σε αυτό συζητήθηκε η πρόοδος της ελληνικής οικονομίας μετά και την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας την Παρασκευή και με το δεδομένο ότι ήταν και ο Πρόεδρος του Eurogroup και η Christine Lagarde -που είχε έρθει και στην Αθήνα πριν από μερικές ημέρες. Και, στο ίδιο πλαίσιο, αν σας ανησυχούν και οι πιο αυστηροί δημοσιονομικοί κανόνες που προβλέπει και το νέο Σύμφωνο Σταθερότητας από το 2024.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Θέλω να εκφράσω την ικανοποίηση μου για το γεγονός ότι τόσο η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, όσο και ο Πρόεδρος του Eurogroup, αλλά και η Πρόεδρος της Επιτροπής, εκφράστηκαν στο Euro Summit, στη Σύνοδο Κορυφής του Ευρώ, με πολύ κολακευτικά λόγια για την πρόοδο της ελληνικής οικονομίας.
Αυτή είναι μία αναγνώριση της μεγάλης προσπάθειας που έχει καταβάλει η χώρα μας όλα αυτά τα τελευταία χρόνια να μετατραπεί από το «μαύρο πρόβατο» σε μία χώρα που σήμερα μπορεί να «κάνει πρωταθλητισμό» ως προς την ευρωπαϊκή ανάπτυξη. Και βέβαια, αυτό έχει να κάνει και με την επισημοποίηση αυτής της προόδου, με την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας.
Θέλω να επαναλάβω ότι αυτό είναι μια μεγάλη προσπάθεια όλου του ελληνικού λαού. Και νομίζω ότι είναι λάθος όσοι την αντιμετωπίζουν με μικροψυχία, καθώς η επενδυτική βαθμίδα σηματοδοτεί και το οριστικό τέλος ενός κύκλου που κράτησε πάρα πολλά χρόνια για τη χώρα μας.
Μας πήγε πολύ πίσω, είχε τεράστιο τίμημα ως προς την απώλεια του Ακαθάριστου Εθνικού Προϊόντος. Η Ελλάδα έχασε το 25% του ΑΕΠ της στα χρόνια τής κρίσης. Άντεξε όμως, έδειξε ότι είναι μια χώρα ανθεκτική και σήμερα έχει κάθε δικαίωμα να ατενίζει το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία.
Ως προς τους δημοσιονομικούς κανόνες, εμείς έχουμε ήδη υποβάλει τις προτάσεις μας στη συζήτηση η οποία γίνεται στο Eurogroup. Η Ελλάδα ούτως ή άλλως σήμερα έχει από τις καλύτερες δημοσιονομικές επιδόσεις στην Ευρώπη και επιτυγχάνει τους πιο γρήγορους ρυθμούς μείωσης χρέους από οποιαδήποτε άλλη ευρωπαϊκή χώρα.
Άρα, είμαστε ήδη στον σωστό δρόμο, θέλουμε να είμαστε σίγουροι όμως ότι έχουμε τη δική μας εθνική ιδιοκτησία για την ταχύτητα με την οποία θα μειώσουμε το χρέος μας από εδώ και στο εξής.
Προφανώς αυτή η ταχύτητα θα συνδέεται και με μεταρρυθμίσεις τις οποίες ήδη έχουμε δεσμευθεί ότι θα κάνουμε -δεν μας ζητάει η Ευρώπη κάτι παραπάνω από αυτά τα οποία ήδη εμείς θέλουμε να κάνουμε- για να μπορέσουμε να κάνουμε την ελληνική οικονομία πιο ανταγωνιστική.
Θυμίζω ότι και το Ταμείο Ανάκαμψης έχει πολλές μεταρρυθμίσεις ως προαπαιτούμενο, αλλά είναι μεταρρυθμίσεις -το τονίζω- που δεν μας επιβλήθηκαν από κάποιους γραφειοκράτες στις Βρυξέλλες, εμείς τις εισηγηθήκαμε, εμείς τις υπερασπιζόμαστε και τις υλοποιούμε, επειδή πολύ απλά θεωρούμε ότι είναι σωστές.
Από εκεί και πέρα, να επαναλάβω τη μεγάλη έμφαση που δίνει η Ελλάδα στην εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους υπολογισμούς του ελλείμματος, όπως τους κάνει η Ευρώπη, για να μην κινηθούν διαδικασίες υπερβολικού ελλείμματος.
Είναι μία επιχειρηματολογία που ουσιαστικά για πρώτη φορά αναπτύχθηκε από εμένα, βλέπω ότι αποκτά μεγάλη δυναμική, και από άλλα κράτη-μέλη. Και ελπίζω, τελικά, ότι αυτή η εξαίρεση του τρόπου λογιστικής απεικόνισης των αμυντικών δαπανών θα υιοθετηθεί τελικά, όταν συμφωνήσουμε τους νέους ευρωπαϊκούς κανόνες.