Τριμερή συνάντηση είχε, στο Βίλνιους, ο Τούρκος πρόεδρος, Ταγίπ Ερντογάν, με τον πρωθυπουργό της Σουδίας, Ουλφ Κρίστερσον, και τον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ.
Η συνάντηση ανάμεσα στις τρεις πλευρές έγινε λίγο πριν απο τη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, την Τρίτη και την Τετάρτη κι ενώ εντείνονται οι πιέσεις στην Άγκυρα για να άρει το βέτο ώστε να ξεκινήσει η διαδκασία ένταξης της Σουηδίας στη Συμμαχία.
Cumhurbaşkanımız @RTErdogan, NATO Zirvesi nedeniyle bulunduğu Litvanya’nın başkenti Vilnius’da; İsveç Başbakanı Ulf Kristersson ve NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg’le üçlü görüşme gerçekleştirdi. pic.twitter.com/ukpZtk72Tm
— T.C. Cumhurbaşkanlığı (@tcbestepe) July 10, 2023
Η Βορειοατλαντική Συμμαχία διατρανώνει πως η Στοκχόλμη πληροί όλα τα κριτήρια, ωστόσο μέχρι και τουλάχιστον πριν από λίγες ημέρες η Τουρκία επέμενε στις ενστάσεις της.
Τις τελευταίες ώρες, πάντως, ο Ερντογάν έχει θέσει κι έναν νέο συντελεστή στη γεωπολιτική εξίσωση. Ζητά να αρχίσουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις για την είσοδο της χώρας του στην ΕΕ για να συντελεστεί η διεύρυνση του ΝΑΤΟ.
Οι Ευρωπαίοι, όμως, έσπευσαν να απαντήσουν ότι το ένα ζήτημα είναι άσχετο από το άλλο.
Η διεύρυνση του ΝΑΤΟ και η ένταξη νέων μελών σε αυτό είναι διαφορετική διαδικασία από αυτή της διεύρυνσης της ΕΕ, τόνισε η αναπληρώτρια της Κομισιόν Ντάνα Σπίναντ ερωτηθείσα σχετικά με τις δηλώσεις του Ερντογάν για την ένταξη της Τουρκίας στην ΕΕ και το μπλόκο της Άγκυρας στη Σουηδία για προσχώρηση στη βορειοατλαντική Συμμαχία.
Παράλληλα, επισήμανε ότι «η ΕΕ έχει μια πολύ συγκεκριμένη διαδικασία διεύρυνσης με πολύ πολύ ξεκάθαρο σύνολο βημάτων, τα οποία πρέπει να ακολουθήσουν όλες οι υποψήφιες χώρες, ακόμα και όσες εύχονται να γίνουν υποψήφιες χώρες».
Το παζάρι Ερντογάν
Μηνύματα προς πολλές κατευθύνσεις έστειλε ο Ερντογάν κατά την αναχώρησή του για το Βίλνιους της Λιθουανίας, εκεί που αύριο ξεκινά η Σύνοδος Κορυφής του ΝΑΤΟ. Με αφορμή το ενταξιακό της Σουηδίας, ο Τούρκος πρόεδρος υπενθύμισε πως η Τουρκία περιμένει περισσότερα από 50 χρόνια «στην είσοδο της ΕΕ», ενώ έκανε αναφορά και για τα F-16.
«Υπάρχει μια Τουρκία που περιμένει στην πόρτα της ΕΕ για περισσότερα από 50 χρόνια. Καλώ αυτές τις χώρες που άφησαν την Τουρκία να περιμένει, να μας ανοίξουν τον δρόμο να ενταχθούμε στην Ένωση. Μετά ας ανοίξουμε και το δρόμο για τη Σουηδία, όπως το κάναμε για τη Φινλανδία. Είμαστε η Τουρκία. Θα τα εκφράσω αυτά στις συναντήσεις που θα πραγματοποιήσω στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής» είπε αρχικά ο Τούρκος πρόεδρος.
«Θα συναντηθώ με τον Πρόεδρο και τον Πρωθυπουργό της Σουηδίας σήμερα το βράδυ. Θέλουμε οι υποσχέσεις που δόθηκαν να τηρηθούν. Η Τουρκία κάνει το καθήκον της ως η χώρα που συνεισφέρει τα περισσότερα στις επιχειρήσεις του ΝΑΤΟ. Θα έχουμε διμερείς συναντήσεις με ορισμένους αρχηγούς κρατών στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής» συνέχισε ο Ερντογάν.
«Θα επανεξετάσουμε τις αποφάσεις που πήραμε στη Σύνοδο Κορυφής της Μαδρίτης προκειμένου να στηρίξουμε τους εταίρους, ιδίως την Ουκρανία. Θα οργανώσουμε επίσης την πρώτη συνεδρίαση του Συμβουλίου του ΝΑΤΟ για την Ουκρανία. Σε αυτή τη διαδικασία, ενεργήσαμε με την αλληλεγγύη της συμμαχίας, όπως πάντα. Θα υπάρξει ανανέωση των αμυντικών δαπανών κατά τουλάχιστον 2%. Πάντως, ενώ μιλάμε για αύξηση των αμυντικών δαπανών, βλέπουμε ότι συζητούνται και περιορισμοί» πρόσθεσε ο Τούρκος πρόεδρος.
Αναφορικά με τον ουκρανικό είπε πως περιμένει τον Πούτιν να επισκεφτεί την Τουρκία μέσα στον Αύγουστο, ξεκαθαρίζοντας πως «δεν περιμένει αλλαγή στάσης από τον Ρώσο πρόεδρο» στο θέμα του πολέμου στην Ουκρανία.
Για το θέμα των F-16 είπε: «Ο κ. Μπάιντεν λέει ότι κινητοποιεί όλα τα μέσα που διαθέτει για τα F-16. Έχουμε μια σταθερή στάση απέναντι στην τρομοκρατία. Θα είμαστε δυνατοί απέναντι σε όλους τους εχθρούς του ΝΑΤΟ με τα βήματα που θα κάνουμε εδώ ως δύο χώρες για το θέμα των F-16. Έχουμε και την πληρωμή για το F-35. Δεν πήραμε αυτό που πληρώσαμε. Μας λυπεί το γεγονός ότι αυτό σχετίζεται με τη Σουηδία».
Ο Ερντογάν συνοδεύεται στο Βίλνιους από τον αντιπρόεδρο Σεβντέτ Γιλμάζ, τον υπουργό Εξωτερικών Χακάν Φιντάν τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ, τον επικεφαλής της ΜΙΤ, Ιμπραΐμ Καλίν και τον διευθυντή προεδρικών επικοινωνιών Φαχρετίν Αλτούν.