Την απόφαση να ξεκινήσει τις συνομιλίες με τα κράτη – μέλη της ΕΕ σχετικά με σειρά νομοθετικών προτάσεων για τη μεταρρύθμιση των πολιτικών για τη μετανάστευση και το άσυλο πήρε σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Οι ευρωβουλευτές ενέκριναν την έναρξη των διαπραγματεύσεων μεταξύ του ΕΚ και του Συμβουλίου της ΕΕ για όλους τους φακέλους οι οποίοι τέθηκαν σε ψηφοφορία.
Σχετικά με τον κανονισμό για τον έλεγχο (screening) των υπηκόων τρίτων χωρών στα εξωτερικά σύνορα, η απόφαση για έναρξη των διαπραγματεύσεων εγκρίθηκε με 419 ψήφους υπέρ, 126 κατά και 30 αποχές.
Όσον αφορά τις διαπραγματεύσεις για το κεντρικό σύστημα πληροφοριών σχετικά με τις καταδικαστικές αποφάσεις (ECRIS-TCN), το αποτέλεσμα ήταν 431 ψήφοι υπέρ, 121 κατά και 25 αποχές.
Οι κανόνες αυτοί θα εφαρμόζονται στα σύνορα της ΕΕ για πρόσωπα που δεν πληρούν καταρχήν τις προϋποθέσεις εισόδου στο εκάστοτε κράτος μέλος της ΕΕ. Το σχέδιο προβλέπει διαδικασίες ταυτοποίησης, λήψης δακτυλικών αποτυπωμάτων, ελέγχων ασφαλείας και προκαταρκτικής αξιολόγησης της υγείας και της ευαλωτότητάς τους.
Μέσω των τροπολογιών που ενέκριναν, οι ευρωβουλευτές προσέθεσαν στο νομοθετικό σχέδιο έναν ανεξάρτητο μηχανισμό παρακολούθησης των θεμελιωδών δικαιωμάτων, ο οποίος θα ελέγχει επίσης την επιτήρηση των συνόρων, προκειμένου να διασφαλίζεται η καταγραφή και η διερεύνηση ενδεχόμενων επαναπροωθήσεων.
Σε ό,τι αφορά τη διαχείριση του ασύλου και της μετανάστευσης που αφορά την κύρια νομοθετική πράξη της δέσμης μέτρων, αυτή στηρίχθηκε από τους ευρωβουλευτές με 413 ψήφους υπέρ, 142 κατά και 20 αποχές.
Ο κανονισμός αυτός θα καθορίζει τον τρόπο με τον οποίο η ΕΕ και τα κράτη μέλη της θα δράσουν από κοινού στον τομέα της διαχείρισης του ασύλου και της μετανάστευσης. Βάσει του σχεδίου, θα θεσπιστούν βελτιωμένα κριτήρια για τον καθορισμό του κράτους μέλους που θα καθίσταται υπεύθυνο για την εξέταση μιας αίτησης ασύλου (τα λεγόμενα «κριτήρια του Δουβλίνου») και τη δίκαιη κατανομή των ευθυνών. Οι ευρωβουλευτές θέλουν επίσης ο κανονισμός να περιλαμβάνει έναν δεσμευτικό μηχανισμό αλληλεγγύης για να βοηθήσει τις χώρες που υφίστανται μεταναστευτική πίεση, μεταξύ άλλων μετά από επιχειρήσεις έρευνας και διάσωσης στη θάλασσα.
Η απόφαση για την έναρξη διαπραγματεύσεων για τον κανονισμό για τις καταστάσεις κρίσης επιβεβαιώθηκε με 419 ψήφους υπέρ, 129 κατά και 30 αποχές. Το κείμενο αφορά πρωτίστως τις αιφνίδιες μαζικές αφίξεις υπηκόων τρίτων χωρών που οδηγούν σε κατάσταση κρίσης σε ένα συγκεκριμένο κράτος μέλος, και προβλέπει υποχρεωτικές μετεγκαταστάσεις και παρεκκλίσεις όσον αφορά τον έλεγχο και τις διαδικασίες ασύλου, βάσει πρότερης αξιολόγησης της Επιτροπής.
Επιπλέον, με 391 ψήφους υπέρ, 140 κατά και 25 αποχές, οι ευρωβουλευτές ενέκριναν την διαπραγματευτική εντολή για αλλαγές στην ισχύουσα οδηγία για τους επί μακρόν διαμένοντες υπηκόους τρίτων χωρών. Στις αλλαγές που θα επιδιώξει το ΕΚ περιλαμβάνονται η επιτάχυνση της χορήγησης αδειών μακράς διάρκειας στην ΕΕ έπειτα από 3 έτη νόμιμης διαμονής και η δυνατότητα ένταξης των ατόμων που απολαμβάνουν καθεστώτος προσωρινής προστασίας. Οι επί μακρόν διαμένοντες της ΕΕ θα μπορούν ακόμη να μετακινούνται σε άλλη χώρα της ΕΕ χωρίς πρόσθετους περιορισμούς εργασίας και τα εξαρτώμενα τέκνα τους θα λαμβάνουν αυτομάτως το ίδιο καθεστώς.
Έχοντας λάβει την έγκριση της ολομέλειας, οι ευρωβουλευτές μπορούν να αρχίσουν συνομιλίες με το Συμβούλιο της ΕΕ, σχετικά με την τελική μορφή αυτών των νομοθετικών κειμένων και σχετικά με τους φακέλους για τους οποίους τα κράτη-μέλη έχουν ήδη συμφωνήσει για τη θέση τους, ιδίως για τις διαδικασίες ελέγχου.
Το ΕΚ και οι εκ περιτροπής Προεδρίες του Συμβουλίου της ΕΕ έχουν δεσμευτεί να συνεργαστούν για την έγκριση της μεταρρύθμισης των κανόνων της ΕΕ για τη μετανάστευση και το άσυλο, πριν από τις ευρωπαϊκές εκλογές του 2024.