Ο πρόεδρος της Βραζιλίας Λουίς Ινάσιο Λούλα ντα Σίλβα περιηγήθηκε στo κατεστραμμένο προεδρικό Μέγαρο μια μέρα μετά τα επεισόδια πολιτικής βίας στην πρωτεύουσα, Μπραζίλια, όπου χιλιάδες ακροδεξιοί εξτρεμιστές έκαναν επιδρομή στα κτίρια των των δημοκρατικούς θεσμών της χώρας, σε μια αποτυχημένη προσπάθεια να ανατρέψουν την μιας εβδομάδας κυβέρνησή του.
Η μαζική επίθεση από υποστηρικτές του πρώην προέδρου Ζαΐρ Μπολσονάρου ήταν μια εισβολή σε κυβερνητικά κτίρια που συγκρίθηκε αμέσως με την εισβολή στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ στις 6 Ιανουαρίου 2021 από οπαδούς του Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Λούλα δεν βρισκόταν στη Μπραζίλια την ώρα της επίθεσης, αλλά εκφώνησε μια οργισμένη ομιλία κατηγορώντας τον Μπολσονάρου για το χάος και υποσχόμενος ότι «όποιος εμπλέκεται θα τιμωρηθεί».
Αποκαλώντας όσους συμμετείχαν στις επιθέσεις «βάνδαλους, νεοφασίστες και φανατικούς», ο Λούλα διέταξε ομοσπονδιακή παρέμβαση στην πρωτεύουσα, θέτοντας την αστυνόμευση υπό τον έλεγχο της κεντρικής κυβέρνησης.
«Αυτό που παρακολουθούμε είναι μια τρομοκρατική επίθεση», ανακοίνωσε ο παρουσιαστής ειδήσεων Έρικ Μπανγκ στο τηλεοπτικό δίκτυο GloboNews καθώς διαδόθηκε η είδηση της αναταραχής. «Στα τρία κτίρια έχουν εισβάλει πραξικοπηματίες τρομοκράτες».
«Ήταν πολύ χειρότερο από αυτό που συνέβη στο Καπιτώλιο», δήλωσε ο πρώην ανώτατος δικαστής Μάρκο Αουρέλιο Μέλο στην εφημερίδα O Globo το βράδυ της Κυριακής, αφού η αστυνομία προχώρησε σε τουλάχιστον 300 συλλήψεις που σχετίζονται με την επίθεση. Κατά άλλους υπολογισμούς οι συλλήψεις ξεπέρασαν τις 400.
Διέλυσαν τα κτίρια-έδρες των τριών εξουσιών: Κογκρέσο, Ανώτατο Δικαστήριο, Προεδρικό Μέγαρο
Συγκλονιστικό βίντεο έδειχνε φανατικούς υποστηρικτές του Μπολσονάρου να τρέχουν από τη ράμπα στο Palácio do Planalto, τα προεδρικά γραφεία, να περιφέρονται στους διαδρόμους του κτιρίου και να βανδαλίζουν το κοντινό ανώτατο δικαστήριο, τα παράθυρα του οποίου είχαν σπάσει.
Βίντεο που αναρτήθηκαν στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έδειχναν φωτιές να καίνε μέσα στο κτίριο του Κογκρέσου. Έπιπλα έσπασαν και πετάχτηκαν, αντικείμενα φέρεται να εκλάπησαν στο προεδρικό μέγαρο και το ανώτατο δικαστήριο, ενώ σε ορισμένα σημεία οι ψεκαστήρες φαίνεται να ποτίζουν αίθουσες.
«Πετούν καρέκλες από τα παράθυρα», δήλωσε μια άλλη σαστισμένη σχολιάστρια του GloboNews, η Eliane Cantanhêde. «Καταστρέφουν δημόσια κτίρια».
Ο Λούλα, ένας βετεράνος αριστερός, ορκίστηκε νέος πρόεδρος της Βραζιλίας την περασμένη Κυριακή σε εορτασμούς που παρακολούθησαν εκατοντάδες χιλιάδες Βραζιλιάνοι.
Όμως χιλιάδες εξτρεμιστές υπέρ του Μπολσονάρου αρνήθηκαν να αποδεχτούν την οριακή νίκη του Λούλα στις εκλογές του Οκτωβρίου, περνώντας τις τελευταίες εβδομάδες κατασκηνώνοντας έξω από στρατιωτικές βάσεις σε όλη τη χώρα και καλώντας σε στρατιωτικό πραξικόπημα.
Ο Μπολσονάρου, ένας ακροδεξιός πρώην λοχαγός του στρατού, του οποίου ο κύριος διεθνής σύμμαχος ήταν ο Τραμπ, έφυγε αεροπορικώς από τη Βραζιλία την παραμονή της ορκωμοσίας του Λούλα και αυτή τη στιγμή βρίσκεται στη Φλόριντα. Ο ίδιος απάντησε στα γεγονότα της Κυριακής με μια σύντομη σειρά αναρτήσεων στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης υπερασπιζόμενος τα πεπραγμένα του στην κυβέρνηση, ενώ δήλωσε ότι η εισβολή σε δημόσια κτίρια ξεπερνά τα όρια.
«Οι ειρηνικές διαδηλώσεις, στο πλαίσιο του νόμου, αποτελούν μέρος της δημοκρατίας», έγραψε στο Twitter. «Ωστόσο, οι λεηλασίες και οι εισβολές σε δημόσια κτίρια, όπως αυτές που συνέβησαν σήμερα, καθώς και αυτές που ασκήθηκαν από την Αριστερά το 2013 και το 2017, αποτελούν εξαιρέσεις στον κανόνα».
Ο Μπολσονάρου απέφυγε να καταδικάσει ευθέως τον όχλο και, αντίθετα, επιτέθηκε στους ισχυρισμούς του Λούλα ότι ο ίδιος ήταν υπεύθυνος.
«Καθ’ όλη τη διάρκεια της θητείας μου, παρέμεινα πάντα εντός των τεσσάρων γραμμών του Συντάγματος, σεβόμενος και υπερασπιζόμενος τους νόμους, τη δημοκρατία, τη διαφάνεια και την ιερή ελευθερία μας. Επιπλέον, απορρίπτω τις αβάσιμες κατηγορίες που μου αποδίδονται από τον σημερινό επικεφαλής της εκτελεστικής εξουσίας στη Βραζιλία».
Η στρατιωτική αστυνομία στη Μπραζίλια έλαμψε δια της απουσίας της την Κυριακή και ο όχλος αντιμετώπισε ελάχιστη αντίσταση καθώς διαδήλωνε προς τους τα τρία κυβερνητικά κτίρια.
Το βράδυ της Κυριακής ο ανώτατος δικαστής Αλεξάντερ ντε Μοράις διέταξε την απομάκρυνση του Ιμπανέις Ρότσα, του φιλο-Μπολσοναριστή κυβερνήτη της ομοσπονδιακής περιφέρειας, όπου βρίσκεται η Μπραζίλια, από τη θέση του για 90 ημέρες, εν μέσω οργής για το γεγονός ότι οι αρχές απέτυχαν να αποτρέψουν την επίθεση.
Ο ντε Μοράις έγραψε ότι οι επιθέσεις «θα μπορούσαν να είχαν συμβεί μόνο με την ανοχή, ή ακόμη και την άμεση εμπλοκή, των αρχών δημόσιας ασφάλειας και πληροφοριών». .
Ο Λούλα δήλωσε ότι τα όργανα επιβολής του νόμου του κεφαλαίου επέδειξαν «ανικανότητα, κακή πίστη ή κακοπιστία» και υποσχέθηκε ταχεία δράση.
300 με 400 συλλήψεις στη Βραζιλία
Ωρες αργότερα, οι αρχές φάνηκε να έχουν ανακτήσει τον έλεγχο ορισμένων κτιρίων και η αστυνομία δήλωσε ότι 300 άτομα είχαν συλληφθεί. Τηλεοπτικά πλάνα έδειχναν δεκάδες ανθρώπους με χειροπέδες και ξαπλωμένους στο έδαφος, υπό την επίβλεψη αστυνομικών.
Πώς οργάνωσαν την εισβολή οι Μπολσοναριστές, πώς όλα έδειχναν ότι θα γίνει εισβολή
Ολα ξεκίνησαν όταν ο όχλος των οπαδών του Μπολσονάρου ξεκίνησε από το αρχηγείο του στρατού στη Μπραζίλια προς την καρδιά της βραζιλιάνικης δημοκρατίας, την πλατεία των Τριών Δυνάμεων, όπου στεγάζονται το Ανώτατο Δικαστήριο, το προεδρικό μέγαρο και το Κογκρέσο. Οι έδρες δηλαδή των τριών εξουσιών. Δικαστική, Εκτελεστική, Νομοθετική.
Οι μαχητές – πολλοί από τους οποίους φορούσαν την κιτρονοπράσινη σημαία της Βραζιλίας που έγινε σύμβολο του ακροδεξιού κινήματος του Μπολσονάρου – διέσπασαν τις γραμμές της αστυνομίας περίπου στις 3 μ.μ. και εισέβαλαν στη ράμπα που οδηγεί στο κτίριο του Κογκρέσου.
Λίγο αργότερα πλάνα έδειχναν δεκάδες ριζοσπάστες μέσα στους χώρους του Palácio do Planalto, των προεδρικών γραφείων όπου πραγματοποιήθηκε η τελετή ορκωμοσίας την περασμένη εβδομάδα.
Οι παρατηρητές έχουν περάσει μήνες προειδοποιώντας ότι οι σκληροπυρηνικοί του Μπολσονάρου θα μπορούσαν να οργανώσουν μια νοτιοαμερικανική εκδοχή της εισβολής στο Καπιτώλιο των ΗΠΑ με την ελπίδα να ανατρέψουν τον Λούλα. Κατά τη διάρκεια της ταραχώδους τετραετούς διακυβέρνησής του, ο Μπολσονάρου άφησε επανειλημμένα να εννοηθεί ότι μπορεί να ετοιμάζεται στρατιωτική κατάληψη και έδωσε μάχη για να υπονομεύσει το διεθνώς σεβαστό ηλεκτρονικό σύστημα ψηφοφορίας της Βραζιλίας.
«Ο Μπολσονάρου και η ομάδα του εξέτασαν πολύ προσεκτικά το τι συνέβη στις 6 Ιανουαρίου προσπαθώντας να κατανοήσουν γιατί ένας εν ενεργεία πρόεδρος απέτυχε στην προσπάθειά του να ανατρέψει τα αποτελέσματα των εκλογών», δήλωσε ο πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στη Βραζιλία, Τόμας Σάνον, στον Guardian πριν από τις περσινές εκλογές.
Τις εβδομάδες που προηγήθηκαν της ορκωμοσίας του Λούλα την 1η Ιανουαρίου υπήρξαν δύο σαφή μηνύματα για τη βία που επρόκειτο να ακολουθήσει.
Στις 13 Δεκεμβρίου, ριζοσπάστες προσπάθησαν να εισβάλουν στο αρχηγείο της ομοσπονδιακής αστυνομίας στη Μπραζίλια, πυρπολώντας λεωφορεία και αυτοκίνητα καθώς κινούνταν μέσα στην πόλη. Λίγο πριν από τα Χριστούγεννα συνελήφθη άλλος ένας εξτρεμιστής υποστηρικτής του Μπολσονάρου, ο οποίος φέρεται να ομολόγησε ότι σχεδίαζε να βομβαρδίσει το αεροδρόμιο της Μπραζίλια σε μια προσπάθεια να προκαλέσει αναταραχή που θα μπορούσε να δικαιολογήσει ένα στρατιωτικό πραξικόπημα.
H εισβολή Μπολσοναριστών στα κυβερνητικά κτίρια της Βραζιλίας μέσα από διάφορες φωτό