Κλιμακώνεται ο ενεργειακός πόλεμος ανάμεσα στη Δύση και τη Μόσχα, με την Ε.Ε. και τις χώρες του G7 να δρομολογούν την επιβολή πλαφόν στις τιμές των ρωσικών υδρογονανθράκων, τη Μόσχα να απαντάει απειλώντας να διακόψει πλήρως την παροχή των ενεργειακών της πόρων και τους Ευρωπαίους να ετοιμάζονται για έναν χειμώνα χωρίς το ρωσικό αέριο.
Μιλώντας σε δημοσιογράφους στο περιθώριο πολιτικού συνεδρίου στην πόλη Μούρναου, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, δήλωσε χθες πεπεισμένη πως «ήρθε η ώρα να καθορίσουμε ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού φυσικού αερίου που μεταφέρεται στην Ευρώπη μέσω αγωγών». Την ίδια στιγμή, πηγές προσκείμενες στη συνάντηση του G7, που μίλησαν στο Bloomberg σε καθεστώς ανωνυμίας, ανέφεραν πως η ομάδα των επτά πλουσιότερων χωρών του κόσμου είναι έτοιμη να συμφωνήσει στην επιβολή πλαφόν στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου στο πλαίσιο της σημερινής προγραμματισμένης συνάντησης. Πρόκειται για το μέτρο που έχει προτείνει η Ουάσιγκτον, ελπίζοντας να ανακόψει έτσι την άνοδο των τιμών της ενέργειας και παράλληλα να πλήξει τα έσοδα της Μόσχας.
Οπως επισημαίνει το Bloomberg, το σχέδιο του G7 θα δώσει σε όσους αγοράζουν ρωσικό πετρέλαιο υπό το πλαφόν τη δυνατότητα να λαμβάνουν κρίσιμες υπηρεσίες, όπως τη χρηματοδότηση και την ασφάλιση των δεξαμενοπλοίων.
Η Ρωσία απειλεί με εμπάργκο όσες χώρες υποστηρίξουν την πρόταση της Ουάσιγκτον.
Απαντώντας στα σχέδια των δυτικών χωρών, ο αντιπρόεδρος της ρωσικής κυβέρνησης Αλεξάντερ Νόβακ δήλωσε πως η Ρωσία θα επιβάλει εμπάργκο σε όσες χώρες υποστηρίξουν την πρόταση της Ουάσιγκτον για ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου. Χαρακτήρισε άλλωστε «παράλογο» το σχέδιο, ενώ την ίδια απειλή επανέλαβε και ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, Ντμίτρι Πεσκόφ, τονίζοντας ότι δεν θα παράσχει η Ρωσία πετρέλαιο και πετρελαιοειδή σε όσες χώρες ενταχθούν στο σχέδιο, καθώς «απλούστατα δεν θα συνεργαστούμε μαζί τους». Αλλά και ο πρώην πρόεδρος της Ρωσίας Ντμίτρι Μεντβέντεφ δήλωσε ότι η Μόσχα θα διακόψει τις προμήθειες στην Ευρώπη εάν οι Βρυξέλλες επιβάλλουν ένα τέτοιο ανώτατο όριο.
Τόσο η πρόταση της Ουάσιγκτον όσο και τα σχέδια της Ε.Ε. ενδέχεται πάντως να προσκρούσουν σε δυσκολίες. Σε ό,τι αφορά το πλαφόν στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου, η συμμετοχή της Ε.Ε. σε αυτό προϋποθέτει πως θα πεισθούν τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. να τροποποιήσουν τον έκτο γύρο κυρώσεων κατά της Ρωσίας. Κάτι τέτοιο, όμως, ενδέχεται να αποδειχθεί δύσκολο, καθώς θα υπάρξουν διαφωνίες από πλευράς ορισμένων χωρών. Η Ουγγαρία, για παράδειγμα, που διατηρεί στενές σχέσεις με τη Ρωσία έχει διαμηνύσει πως θα αντιταχθεί στην επιβολή πλαφόν στις τιμές του ρωσικού πετρελαίου. Εξάλλου, ο Γερμανός καγκελάριος Ολαφ Σολτς επιμένει πως το πλαφόν μπορεί να λειτουργήσει μόνο αν επιβληθεί σε παγκόσμιο επίπεδο και συμμετάσχουν και χώρες εκτός G7, όπως η Ινδία και η Τουρκία.
Σε ό,τι αφορά το πλαφόν στις τιμές του αερίου, αναλυτές της αγοράς προειδοποιούν πως μπορεί να έχει ανεπιθύμητες παρενέργειες. Θα μπορούσε, για παράδειγμα, να αντιστραφεί η μείωση στην κατανάλωση αερίου που έχει ήδη επιτευχθεί. Το φθηνό αέριο θα μπορούσε, για παράδειγμα, να ενθαρρύνει τους Ευρωπαίους να καταναλώνουν περισσότερο από το καύσιμο μόλις ένα μήνα αφότου τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. συμφώνησαν να μειώσουν εθελοντικά την κατανάλωση κατά 15% μέχρι τον Απρίλιο του επόμενου έτους. Στην περίπτωση αυτή, επισημαίνουν οι αναλυτές, η αυξημένη ζήτηση θα οδηγούσε σε άνοδο των τιμών καθιστώντας, έτσι, σταδιακά την επιδότηση μη βιώσιμη για τις κυβερνήσεις.
Διέκοψε επ’ αόριστον τις ροές αερίου η ρωσική Gazpom
Συνεχίζει τον πόλεμο νεύρων η Ρωσία, διατηρώντας την αβεβαιότητα ως προς την τροφοδοσία της Ευρώπης με αέριο. Η Μόσχα ενημέρωσε αρχικά ότι θα ξεκινήσει από σήμερα να στέλνει φυσικό αέριο μέσω του Nord Stream 1, αλλά αργότερα η Gazprom ανακοίνωσε πως διακόπτει επ’ αόριστον τις ροές λόγω διαρροής. Η Μόσχα αποδίδει τα τεχνικά προβλήματα στις κυρώσεις που επιβλήθηκαν από τη Δύση μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, και έχουν ως αποτέλεσμα να μη γίνονται συνηθισμένες εργασίες συντήρησης του Nord Stream 1.
«Δεν υπάρχουν ανταλλακτικά, ένας στρόβιλος λειτουργεί, οπότε σκεφτείτε το μόνοι σας», είπε ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντ. Πεσκόφ όταν ρωτήθηκε εάν αναμένονται περισσότερες διακοπές στον αγωγό. «Δεν φταίει η Gazprom που λείπουν οι πόροι. Επομένως, η αξιοπιστία ολόκληρου του συστήματος βρίσκεται σε κίνδυνο», είπε.
Οι Βρυξέλλες υποστηρίζουν από την πλευρά τους ότι αυτό είναι πρόσχημα και η Ρωσία χρησιμοποιεί το φυσικό αέριο ως οικονομικό όπλο για αντίποινα.
Ο διευθύνων σύμβουλος της Gazprom, Αλεξέι Μίλερ, δήλωσε την Τετάρτη ότι οι κυρώσεις σημαίνουν ότι η Siemens Energy, ένας προμηθευτής εξοπλισμού αγωγών, δεν μπορούσε να πραγματοποιήσει τακτική συντήρηση. Η Siemens Energy, η οποία συνήθως εξυπηρετεί τους στρόβιλους Nord Stream 1, ανέφερε ότι δεν εμπλέκεται σε εργασίες συντήρησης που διεξάγονται τώρα από την Gazprom. Είπε, επίσης, ότι ήταν έτοιμη να βοηθήσει εάν χρειαστεί και ότι η συντήρηση αποκλείεται από τις κυρώσεις.
Οι κυβερνήσεις της Ε.Ε. προετοιμάζονται για το ενδεχόμενο η Ρωσία να σταματήσει εντελώς τις παραδόσεις, αφού η Gazprom μείωσε πρώτα τις ροές τον Ιούνιο και μετά ξανά τον Ιούλιο.
Οι μειωμένες ροές αερίου μέσω του Nord Stream 1 εδώ και πολύ καιρό, καθώς και μέσω των αγωγών της Ουκρανίας δυσχεραίνουν την προσπάθεια των ευρωπαϊκών κρατών να αυξήσουν τα αποθέματά τους ενόψει του χειμώνα.
Οι δεξαμενές αποθήκευσης της Γερμανίας έχουν πληρότητα 85%, ωστόσο το Βερολίνο λέει ότι η επίτευξη του στόχου του 95% έως την 1η Νοεμβρίου θα είναι δύσκολη, εάν οι εταιρείες και τα νοικοκυριά δεν μειώσουν την κατανάλωση.
Παράλληλα, η Γερμανία παρήγγειλε και νέα πλωτή δεξαμενή υγροποιημένου αερίου, την πέμπτη από την αρχή της κρίσης, προκειμένου να μειώσει περαιτέρω την εξάρτησή της από το ρωσικό αέριο.