Καθώς οι ρωσικές δυνάμεις δεν κατάφεραν να εξασφαλίσουν γρήγορη νίκη στην Ουκρανία, ανώτεροι αμερικανοί αξιωματούχοι «βλέπουν» το Κρεμλίνο στρέφεται σε νέα στρατηγική προκειμένου να πετύχει τους βασικούς εδαφικούς στόχους του, επιδιώκοντας παράλληλα να εξαναγκάσει την ουκρανική κυβέρνηση να αποδεχθεί το καθεστώς ουδετερότητας.
Σύμφωνα με τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους, στα αρχικά σχέδια του Βλαντιμίρ Πούτιν περιλαμβάνονταν η κατάληψη του Κιέβου μέσα σε λίγες ημέρες και η αντικατάσταση της κυβέρνησης του ουκρανού προέδρου, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, με ένα φιλορωσικό καθεστώς.
Τίποτα από αυτά δεν έγινε πράξη. Ανώτερος αμερικανός αξιωματούχος επισημαίνει στην Wall Street Journal ότι όλα τα στοιχεία συγκλίνουν στο εξής συμπέρασμα: πως, μετά από περισσότερες από τρεις εβδομάδες εξαντλητικής μάχης -στην οποία η Ουκρανία προέβαλε σθεναρή αντίσταση στις ρωσικές δυνάμεις- ώθησαν τον Πούτιν να αναπροσαρμόσει την τακτική του.
Το νέο σχέδιο
Η εκτίμηση για τις προθέσεις του ρώσου προέδρου, την οποία συμμερίζονται ανώτεροι αξιωματούχοι της κυβέρνησης Μπάιντεν, είναι ότι επιδιώκει να εξαναγκάσει το Κίεβο να αποδεχθεί τις ρωσικές διεκδικήσεις στα νότια και ανατολικά εδάφη της Ουκρανίας.
Έχοντας καταλάβει τόσο την Κριμαία όσο και περιοχές του Ντονμπάς το 2014, η Ρωσία επιδιώκει να εξασφαλίσει μια «χερσαία γέφυρα» μεταξύ της Ρωσίας και της χερσονήσου της Κριμαίας, καθώς και να επεκτείνει τον έλεγχό της στην περιοχή του Ντονμπάς.
Ο Πούτιν θα συνεχίσει, επίσης, τη στρατιωτική του πίεση, συμπεριλαμβανομένου του σφυροκοπήματος ουκρανικών πόλεων, επιδιώκοντας να πιέσει τον Ζελένσκι ούτως ώστε να μην ενταχθεί στη Δύση και να συμφωνήσει για ουδέτερο καθεστώς και άλλες ρωσικές απαιτήσεις.
Σε περίπτωση που απορριφθούν τα αιτήματα Πούτιν, αναμένεται να προσπαθήσει να διατηρήσει όλο το έδαφος που έχουν καταλάβει οι δυνάμεις του και να πολεμήσει, δηλώνουν αμερικανοί αξιωματούχοι. «Με βάση τις εκτιμήσεις μας, φαίνεται ότι επιστρέφει σε τακτικές πολιορκίας» επισημαίνει ένας άλλος αμερικανός αξιωματούχος.
Η αξιολόγηση του σχεδίου
Η αξιολόγηση του «Σχεδίου Β» του Πούτιν, όπως το αποκάλεσε ένας από τους αξιωματούχους, συνοδεύεται από μια σειρά από σημαντικές επιφυλάξεις. Αμερικανοί αξιωματούχοι σημειώνουν ότι ο ρώσος πρόεδρος μπορεί να επεκτείνει τους πολεμικούς του στόχους, εάν ο στρατός του αρχίσει να εμφανίζει μεγαλύτερη εναντίον των δυνάμεων της Ουκρανίας.
Ανοιχτό ερώτημα παραμένει το καθεστώς της πρωτεύουσας της Ουκρανίας. Δεδομένης της σθεναρής αντίστασης της Ουκρανίας, δεν είναι σαφές εάν ο ρωσικός στρατός μπορέσει να συγκεντρώσει αρκετά στρατεύματα για να περικυκλώσει και να καταλάβει το Κίεβο, δηλώνουν αξιωματούχοι.
Η αμερικανική εφημερίδα διευκρινίζει ότι η ερμηνεία της στρατηγικής του Πούτιν δεν είναι η επίσημη αξιολόγηση της κοινότητας πληροφοριών, αλλά η άποψη ορισμένων αμερικανών αξιωματούχων οι οποίοι έχουν πρόσβαση σε απόρρητες πληροφορίες.
Δεν έχει αλλάξει στόχο, αλλά τακτική
«Ο στόχος του δεν έχει αλλάξει καθόλου» δηλώνει ο Ντάνιελ Φριντ, πρώην ανώτερος αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ που διετέλεσε πρέσβης των ΗΠΑ στην Πολωνία. «Αυτό που έχει αλλάξει είναι η τακτική του».
«Ο γρήγορος ‘αποκεφαλισμός’ της ουκρανικής κυβέρνησης δεν λειτούργησε» παρατηρεί. «Τώρα θέλει απλώς να τη σφυροκοπά επειδή αντιστέκεται με απώτερο σκοπό να παραδοθεί».
Επί του παρόντος, οι ρωσικές δυνάμεις αντιμετωπίζουν τεράστιες προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένων των στρατιωτικών απωλειών, οι οποίες θα μπορούσαν να αγγίζουν και τους 7.000 Ρώσους στρατιώτες, σύμφωνα με υπολογισμούς των ΗΠΑ.
Στη Μαριούπολη και σε άλλες πόλεις, οι ρωσικές δυνάμεις έχουν επιστρέψει σε ορισμένες από τις τακτικές πολιορκίας που εφάρμοσαν στο Γκρόζνι το 1999 και το 2000 κατά τη διάρκεια του δεύτερου πολέμου της Τσετσενίας, όταν ο Πούτιν ανέβηκε στην εξουσία ως πρωθυπουργός και στη συνέχεια ως πρόεδρος.
Μετά από εβδομάδες σκληρών μαχών, τα ρωσικά στρατεύματα έχουν εισχωρήσει στους δρόμους της Μαριούπολης, ενός σημαντικού στρατηγικού στόχου για τη Μόσχα, καθώς επιδιώκει να δημιουργήσει έναν διάδρομο από τη χερσόνησο της Κριμαίας προς τη δυτική Ρωσία. Η κατάληψη της πόλης θα δώσει στους Ρώσους μια νίκη στο πεδίο της μάχης, η οποία όμως θα επιτευχθεί με υψηλό κόστος.
«Είδαμε σκόπιμες στοχεύσεις πόλεων και κωμοπόλεων και αμάχων σε όλη τη διάρκεια των τελευταίων εβδομάδων» δήλωσε ο αμερικανός υπουργός Άμυνας Λόιντ Όστιν την Κυριακή στο CBS News. «Λαμβάνει τέτοιου είδους μέτρα επειδή… η επιχείρησή του έχει κολλήσει».
Ο John Herbst, πρώην πρεσβευτής των ΗΠΑ στην Ουκρανία, συμφωνεί ότι ο ρωσικός στρατός είχε αλλάξει την τακτική του στο πεδίο της μάχης, αλλά δηλώνει ότι δεν υπάρχει καμία ένδειξη ότι ο Πούτιν έχει υποχωρήσει από τις απαιτήσεις του.
Ο κύριος σκοπός του Πούτιν, που συμφώνησε σε συνομιλίες με την Ουκρανία, λέει ο κ. Herbst, είναι να οδηγήσει τη Δύση σε παραχωρήσεις, δημιουργώντας παράλληλα την εντύπωση στο ρωσικό κοινό ότι είναι ανοιχτός στη διπλωματία.
«Νομίζω ότι ξεκίνησε τις διαπραγματεύσεις σε πολύ χαμηλό επίπεδο επειδή συνειδητοποίησε ότι τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά στο πεδίο της μάχης» δηλώνει ο κ. Herbst. «Εξακολουθεί να προσπαθεί να κερδίσει τον πόλεμο στο πεδίο της μάχης, αλλά σε καμία περίπτωση δεν έχει υποστηρίξει δημοσίως κάτι άλλο εκτός από τις μαξιμαλιστικές επιδιώξεις του».