Οι πρόεδροι της Ρωσίας Βλαντίμιρ Πούτιν και των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συμφώνησαν σήμερα να συναντηθούν προσεχώς για να συζητήσουν σχετικά με την Ουκρανία, όπως πρότεινε ο ομόλογός τους της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν, με το Παρίσι και την Ουάσινγκτον να θέτουν ως όρο ότι δεν θα έχει γίνει ρωσική εισβολή στο ουκρανικό έδαφος ως τότε. Η απρόσμενη ανακοίνωση έγινε την ώρα που θεωρείτο άμεσα επικείμενο το ξέσπασμα ρωσοουκρανικού πολέμου.
«Οι πρόεδροι Μπάιντεν και Πούτιν αποδέχθηκαν καταρχήν να γίνει μια τέτοια σύνοδος», ανέφερε με ικανοποίηση το Ελιζέ σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε, διευκρινίζοντας πως θα ακολουθήσει διευρυμένη σύνοδος, με τη συμμετοχή «όλων των μερών» που εμπλέκονται στην ουκρανική κρίση, και θα τεθούν επί τάπητος «η ασφάλεια και η στρατηγική σταθερότητα στην Ευρώπη».
Όμως η σύνοδος κορυφής «δεν θα μπορέσει να γίνει παρά μόνο αν η Ρωσία δεν έχει εισβάλει στην Ουκρανία» στο μεσοδιάστημα, τόνισε η γαλλική προεδρία. Ο πρόεδρος Μπάιντεν αποδέχθηκε καταρχήν να συναντηθεί με τον πρόεδρο Πούτιν «αν δεν έχει γίνει εισβολή», επιβεβαίωσε ο Λευκός Οίκος. Ως αυτό το στάδιο, δεν έχει υπάρξει κανένα σχόλιο από πλευράς Κρεμλίνου.
Οι ΗΠΑ «έχουν δεσμευτεί να συνεχίσουν τη διπλωματία ως τη στιγμή που θα αρχίσει η εισβολή», ανέφερε σε ανακοίνωση Τύπου που δημοσιοποίησε η εκπρόσωπος της αμερικανικής προεδρίας, η Τζεν Ψάκι. «Ο πρόεδρος Μπάιντεν αποδέχθηκε καταρχήν να συναντηθεί με τον πρόεδρο Πούτιν (…) εάν δεν γίνει εισβολή». «Είμαστε ωστόσο έτοιμοι να καταφέρουμε ταχύτατα και βαριά κόστη αν η Ρωσία επιλέξει αντ’ αυτού τον πόλεμο», προειδοποίησε ωστόσο η κυρία Ψάκι, καθώς «επί του παρόντος, η Ρωσία μοιάζει να συνεχίζει τις προετοιμασίες της για να εξαπολύσει ευρείας κλίμακας επίθεση στην Ουκρανία πολύ σύντομα».
Την ατζέντα της συνόδου κορυφής θα προετοιμάσουν οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών, ο Άντονι Μπλίνκεν και ο Σεργκέι Λαβρόφ, στη συνάντησή τους που προβλέπεται να γίνει την Πέμπτη, διευκρίνισε το Ελιζέ.
Η ανακοίνωση της γαλλικής προεδρίας καταγράφηκε ενώ η Ρωσία και η Ουκρανία συνέχιζαν χθες Κυριακή να ανταλλάσσουν κατηγορίες για τις εχθροπραξίες στο Ντονμπάς ανάμεσα στα ουκρανικά στρατεύματα και τους φιλορώσους αυτονομιστές.
Δορυφορικές εικόνες της αμερικανικής εταιρείας Maxar κατέγραψαν νέα ανάπτυξη ρωσικών στρατευμάτων και υλικού κοντά στα σύνορα με την Ουκρανία, ανακοίνωσε η ίδια. Οι φωτογραφίες της Κυριακής δείχνουν «δυνάμεις κρούσης» – άρματα μάχης, τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού, πυροβόλα, υλικό και προσωπικό υποστήριξης – να διασχίζουν χιονισμένες εκτάσεις. Οι δυτικοί φοβούνται πως η κλιμάκωση των μαχών εδώ και ημέρες στη γραμμή του μετώπου στην ανατολική Ουκρανία θα χρησιμοποιηθεί ως πρόσχημα από τη Ρωσία, που έχει συγκεντρώσει κάπου 150.000 στρατιωτικούς κοντά στα σύνορα, για να προχωρήσει σε εισβολή.
Κατάπαυση του πυρός;
Ο Βλαντίμιρ Πούτιν αποδίδει την ανάφλεξη της βίας στις «ουκρανικές προκλήσεις». Οι φιλορώσοι αυτονομιστές προχωρούν σε εκκένωση των αμάχων, που μεταφέρονται στη Ρωσία, και κήρυξαν γενική κινητοποίηση των ανδρών που είναι σε θέση να φέρουν όπλα. Μετά την εντολή απομάκρυνσης, κάπου 53.000 πολίτες – από τα τρία εκατομμύρια που ζουν στο Ντονμπάς, όπως είναι γνωστή η ανατολική Ουκρανία – κατέφυγαν στη ρωσική επικράτεια, σύμφωνα με τη ρωσική κυβέρνηση, που κήρυξε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης στην ρωσική περιφέρεια Κουρσκ.
Από την πλευρά του, ο ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι κατήγγειλε τις «προκλήσεις» των ανταρτών που υποστηρίζονται από τη Μόσχα και κάλεσε να ξαναρχίσουν οι διαπραγματεύσεις υπό την αιγίδα του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) και να τεθεί σε εφαρμογή «άμεσα» νέα κατάπαυση του πυρός. Αξιωματούχοι των αυτονομιστών στην αυτοανακηρυγμένη Λαϊκή Δημοκρατία της Λουγκάνσκ έκαναν λόγο σήμερα για δύο άμαχους νεκρούς σε βομβαρδισμούς του πυροβολικού του ουκρανικού στρατού, στοιχείο που είναι αδύνατο να επιβεβαιωθεί από ανεξάρτητες πηγές.
Σύμφωνα με το Ελιζέ, κατά τη διάρκεια των συνδιαλέξεων των προέδρων Πούτιν και Μακρόν τονίστηκε η σημασία που έχει να εφαρμοστεί κατάπαυση του πυρός. Οι επικεφαλής της ρωσικής και της γαλλικής διπλωματίας Σεργκέι Λαβρόφ και Ζαν-Ιβ Λεντριάν αναμένεται να συζητήσουν σήμερα, σύμφωνα με τη Μόσχα.
Ποιοι βλέπουν εισβολή και σύντομα
Παρά το «διπλωματικό σπριντ», ώστε να αποφευχθεί μία ένοπλη σύρραξη, οι Ηνωμένες Πολιτείες επιμένουν ότι το Κρεμλίνο είναι έτοιμο να δώσει το πράσινο φως για μία επίθεση. Ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε πως «ό,τι συμβαίνει επί του πεδίου στην Ουκρανία υποδηλώνει ότι ο κόσμος βρίσκεται στο κατώφλι μιας ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία».
Μιλώντας στην εκπομπή του CNN «State of the Union» είπε ότι «οι ΗΠΑ είναι δεσμευμένες μέχρι την τελευταία στιγμή στο να χρησιμοποιήσουν κάθε ευκαιρία για να δουν αν η διπλωματία μπορεί να αποτρέψει τον Ρώσο πρόεδρο Πούτιν από το να προχωρήσει σε εισβολή».
Η αντιπρόεδρος Κάμαλα Χάρις στον ίδιο τόνο δήλωσε ότι «ο Πούτιν έχει πάρει την απόφασή του. Τελεία». Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διοχετεύονται από την Ουάσινγκτον «τα ρωσικά στρατεύματα είναι έτοιμα να προχωρήσουν σε εισβολή και οι Ρώσοι διοικητές που βρίσκονται στα σύνορα έχουν εκπονήσει τα σχέδια για το πως θα ελιχθούν οι μονάδες στο πεδίο της μάχης». «Αυτές οι ενέργειες, που θα θυμίζουν ρωσικές επιχειρήσεις του παρελθόντος κατά τις οποίες είχαν πραγματοποιηθεί στοχευμένες δολοφονίες, απαγωγές – εξαφανίσεις, φυλακίσεις, βασανιστήρια, κατά πάσα πιθανότητα θα γίνουν απέναντι σε αυτούς που διαφωνούν με τα όσα κάνει η Ρωσία, ενώ θα συμπεριλαμβάνουν Ρώσους και Λευκορώσους διαφωνούντες που βρίσκονται σε εξορία στην Ουκρανία, δημοσιογράφους και ακτιβιστές απέναντι στη διαφθορά, ευάλωτους πληθυσμούς όπως θρησκευτικές και εθνικές μειονότητες, αλλά και άτομα από την LGBTQI+ κοινότητα», είπε ανώτατος αμερικανός αξιωματούχος.
Αντιθέτως, οι υπηρεσίες πληροφοριών της Ουκρανίας δεν βλέπουν να υπάρχουν ρωσικές «δυνάμεις κρούσης» στα σύνορα. «Μέχρι σήμερα, οι υπηρεσίες μας δεν παρατηρούν κάποιες μονάδες κρούσης, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορούν να τις αναπτύξεις όταν θέλουν, επειδή ο κίνδυνος υπάρχει ακόμη», δήλωσαν οι ουκρανικές αρχές. Παρά την τοποθέτηση αυτή, ο βρετανός υπουργός αρμόδιος για ευρωπαϊκά θέματα υποστήριξε ότι μια ρωσική εισβολή στην Ουκρανία φαίνεται τώρα να είναι «πολύ πιο πιθανή» και όλες οι ενδείξεις υποδηλώνουν ότι «αναμένεται πολύ, πολύ σύντομα».
Η υπουργός Εξωτερικών του Ηνωμένου Βασιλείου Λιζ Τρας έφτασε στο σημείο να δηλώσει ότι ο Πούτιν «δεν θα σταματήσει στην Ουκρανία» και ότι θέλει να συνενώσει τη Σοβιετική Ένωση! Ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ σχολίασε ότι «η συνεχής πρόβλεψη από τις δυτικές χώρες ημερομηνιών για μια ρωσική εισβολή στην Ουκρανία είναι προβοκατόρικη και μπορεί να επιφέρει τα αντίθετα αποτελέσματα».
Από τη μεριά του, ο γάλλος πρόεδρος και ο ρώσος ομόλογός του είχαν μία ακόμα τηλεφωνική επικοινωνία, στην οποία συμφώνησαν να βρεθεί διπλωματική λύση στην ουκρανική κρίση. Οι υπουργοί Εξωτερικών των δύο χωρών θα συναντηθούν μέσα στις επόμενες ημέρες. Σύμφωνα με τη γαλλική προεδρία, Μακρόν και Πούτιν διαφώνησαν για το ποιος ευθύνεται για την ένταση στην ανατολική Ουκρανία, αλλά συμφώνησαν για την αναγκαιότητα επίλυσής της.
Ο Εμάνουελ Μακρόν επέρριψε την ευθύνη στους Ρώσους αυτονομιστές του Ντονμπάς και ο Πούτιν στην Ουκρανία. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον επίσης συνομίλησε με τον Μακρόν, σχολιάζοντας ότι «οι υποσχέσεις που έδωσε ο Πούτιν στον Μακρόν είναι «μια καλοδεχούμενη ένδειξη ότι το Κρεμλίνο ίσως είναι ακόμη πρόθυμο να δεσμευτεί σε μια διπλωματική λύση». Επιπλέον, σήμερα Δευτέρα, το Μόνιμο Συμβούλιο του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ) θα συνεδριάσει για την Ουκρανία. Την ίδια στιγμή, η κατάσταση στα ανατολικά σύνορα της Ουκρανίας παραμένει έκρυθμη.