Δημοσιεύθηκε στην Γλασκόβη το προσχέδιο συμφωνίας το οποίο καλούνται να υπογράψουν οι συμμετέχοντες στην Διάσκεψη COP26 του ΟΗΕ για το Κλίμα, ενώ εκπνέει ο χρόνος για την επίτευξη της συμφωνίας των κρατών μελών της συμφωνίας του Παρισιού . Σύμφωνα με το επίσημο πρόγραμμα η διάσκεψη ολοκληρώνεται στις 20: 00 ώρα Ελλάδος αλλά πολλοί είναι αυτοί που προβλέπουν παράταση των διαπραγματεύσεων .
Οι επικριτές των συμβιβασμών σημειώνουν ότι το προσχέδιο της συμφωνίας δεν πάει αρκετά μακριά, ωστόσο οι ρεαλιστές χαιρετούν την επιτυχία εκπόνησης ενός σχεδίου που εστιάζει στον στόχο του 1,5C. Το κείμενο θα αποτελέσει τη βάση της τελικής διαπραγμάτευσης για την εκπόνηση των στόχων της συμφωνίας ενώ τα μέχρι τώρα αποτελέσματα της συνόδου COP26 θεωρούνται πενιχρά και δεν αποκλείεται η «παρτίδα» να κριθεί στην παράταση.
Υπάρχει ακόμη πολλή δουλειά», υπογράμμισε χθες ο Βρετανός πρόεδρος της COP26 Άλοκ Σάρμα, προειδοποιώντας τις αντιπροσωπείες των χωρών: «Ο κόσμος μάς παρακολουθεί. (…) Δεν μπορούμε να τον απογοητεύσουμε».
Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, άσκησε δριμεία κριτική χθες από το βήμα της διάσκεψης στις «κενές υποσχέσεις» που έχουν δοθεί στη σύνοδο, τη στιγμή που οι επιδοτήσεις προς τα ορυκτά καύσιμα, «σύμφωνα με τα στοιχεία του ΔΝΤ, ανέρχονται σε τρισεκατομμύρια». Από αυτά, οι επιδοτήσεις και οι διαφόρων ειδών φοροαπαλλαγές για την παραγωγή και την κατανάλωση ορυκτών καυσίμων αποτελούν το 14%, ενώ το μεγαλύτερο μέρος της επιδότησης έρχεται με τη μορφή της έλλειψης προστίμων για τους θανάτους και τις επιπτώσεις στην υγεία που προξενεί η ρύπανση και της έλλειψης προστίμων για την αποσταθεροποίηση του κλίματος, που προξενείται από την έκλυση διοξειδίου του άνθρακα και άλλων αερίων του θερμοκηπίου.
Η βρετανική προεδρία, αν και υπογραμμίζει την σημασία των ζητημάτων χρηματοδότησης, στηρίζει κυρίως το να κρατηθεί ζωντανός ο στόχος του 1,5 βαθμού Κελσίου , τον θεωρούμενο πιο φιλόδοξο στόχο της συμφωνίας του Παρισιού του 2015 για τον περιορισμό της ανόδου της θερμοκρασίας «πολύ πιο κάτω» από τους 2 βαθμούς Κελσίου σε σύγκριση με τα επίπεδα της προβιομηχανικής εποχής, ει δυνατόν στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, ο κόσμος εξακολουθεί να κατευθύνεται προς μια «καταστροφική» υπερθέρμανση της τάξης των 2,7 βαθμών Κελσίου, παρά τις νέες δεσμεύσεις για το 2030 που είχαν ανακοινωθεί λίγο πριν και κατά την έναρξη της COP26.
Για τον λόγο αυτό, στο προσχέδιο συμφωνίας καλούνται τα περίπου 200 κράτη μέλη της Συμφωνίας του Παρισιού, να αναθεωρούν προς τα πάνω τις δεσμεύσεις τους για τη μείωση των εκπομπών των αερίων πιο τακτικά από αυτό που προβλέπεται από την συμφωνία του Παρισιού, και αυτό ήδη από το 2022.
Οι επιστήμονες προειδοποιούν ότι η διατήρηση της αύξησης θερμοκρασίας στους 1,5 C – πέρα από την οποία θα γίνουν αισθητές οι χειρότερες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής – απαιτεί να μειωθούν οι παγκόσμιες εκπομπές κατά 45% έως το 2030 και να μηδενιστούν συνολικά μέχρι τα μέσα του αιώνα.
Σύμφωνα με το σχέδιο συμφωνίας:
–τα ευάλωτα έθνη πρέπει να λάβουν περισσότερη βοήθεια για να αντιμετωπίσουν τις θανατηφόρες επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη ενώ οι χώρες θα πρέπει να υποβάλουν μακροπρόθεσμες στρατηγικές για την επίτευξη του μηδενικού άνθρακα.
Παρόμοια υπόσχεση είχαν δώσει οι πλούσιες χώρες που μετέχουν στη διάσκεψη πριν από 12 χρόνια, να επιτύχουν δηλαδή από το 2020 η βοήθειά τους προς τις πιο φτωχές χώρες για το κλίμα να φτάσει το συμβολικό ποσό των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Ωστόσο δεν ήσαν συνεπείς με τις υποχρεώσεις τους .
Το σχέδιο απόφασης αναγνωρίζει επίσης ότι χρειάζεται περισσότερη χρηματοδότηση για τις αναπτυσσόμενες χώρες πέραν των 100 δισεκατομμυρίων δολαρίων που είχαν υποσχεθεί από καιρό έως το 2020, τα οποία δεν θα παραδοθούν τουλάχιστον έως το 2022.
Το έγγραφο καλεί
– τις χώρες να επιταχύνουν τη σταδιακή κατάργηση του άνθρακα και τις επιδοτήσεις για ορυκτά καύσιμα ωστόσο δεν θέτει συγκεκριμένες ημερομηνίες ή στόχους για αυτό το θέμα.
– ζητεί επίσης από τον γενικό γραμματέα του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες να συγκαλέσει διάσκεψη κορυφής το 2023 για να εξετάσουν πώς διαμορφώνονται οι προσπάθειες για την επίτευξη των στόχων για το 2030.
Σύμφωνα με το Reuters η ΕΕ εξακολουθεί να είναι ένας από τους πιο ειλικρινείς υποστηρικτές μιας ισχυρής συμφωνίας στη Γλασκώβη, όμως σύμφωνα με πράσινες ομάδες, διπλωμάτες, παρατηρητές και συμμάχους, «η ΕΕ στη Γλασκώβη εμφανίστηκε αναποτελεσματική, περιορισμένη και μερικές φορές φαινόταν ανίκανη». Όπως δηλώνει στο Politico ο Λούκα Μπεργκαμάσκι, ιδρυτής του ιταλικού think tank Ecco, : «Υπάρχει αυτή η τεράστια αναντιστοιχία, οι διαπραγματευτές δέχονται συμφωνίες με χαμηλές προσδοκίες. Ο επικεφαλής της Πράσινης Συμφωνίας της ΕΕ Φρανς Τίμερμανς και η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είναι οι ηγέτες που λείπουν. Η ΕΕ είναι σίγουρα ο ηγέτης που λείπει».
Η εγκατάλειψη των εξορύξεων υδρογονανθράκων είναι το αντικείμενο της νέας συμμαχίας «Πέρα από το Πετρέλαιο και το Αέριο» (BOGA) που παρουσιάστηκε χθες, με πρώτα μέλη τη Δανία και την Κόστα Ρίκα, καθώς και τη Γαλλία, την Ιρλανδία, τη Σουηδία, τη Γροιλανδία, το Κεμπέκ και την Ουαλλία. Η αμερικανική πολιτεία της Καλιφόρνιας, η Πορτογαλία και η Νέα Ζηλανδία θα είναι συνδεδεμένα μέλη, ενώ η Ιταλία ανήκει στους «φίλους της BOGA».
Στον αντίποδα, στη σύνοδο απευθύνθηκε χθες μια χώρα που δεν έχει καν υπογράψει τη Συμφωνία του Παρισίου για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης, παρότι είναι η έβδομη μεγαλύτερη παραγωγός ρύπων στον κόσμο. Πρόκειται για το Ιράν, ο εκπρόσωπος του οποίου υποστήριξε ότι η χώρα δεν μπορεί να λάβει μέρος στην παγκόσμια μάχη, γιατί τελεί υπό καθεστώς ασφυκτικών οικονομικών κυρώσεων. Ο επικεφαλής της ιρανικής αποστολής Αλί Σαλατζεργκέχ υποστήριξε ότι προκειμένου να μειώσει το Ιράν τις εκπομπές ρύπων κατά μόλις 4% έως το 2030 χρειάζεται επενδύσεις 56 δισεκατομμυρίων δολαρίων, ποσά που δεν διαθέτει.
Οι Τάιμς της Νέας Υόρκης έδωσαν χθες λεπτομέρειες για το πώς επιτεύχθηκε η συμφωνία ΗΠΑ – Κίνας σχετικά με την κοινή δράση για το κλίμα. Σύμφωνα με την εφημερίδα, οικοδομήθηκε πνεύμα συνεργασίας ανάμεσα στους επικεφαλής των δύο αποστολών, Τζον Κέρι και Σιε Ζενχουά, οι οποίοι ήδη γνωρίζονταν από εικοσαετίας και επέστρεψαν αμφότεροι από τη συνταξιοδότηση για να ηγηθούν των αποστολών τους. Οι επαφές άρχισαν πολύ πριν από τη Γλασκώβη, ενώ στη διάρκεια της συνόδου οι μεταξύ τους συναντήσεις ήταν καθημερινές.
Ο βασικός στόχος της ΕΕ για την COP26 ήταν να βρει χρηματοδότηση για τις φτωχές χώρες για να τις βοηθήσει να προσαρμοστούν στις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής . Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Φρανς Τίμερμανς, την περασμένη εβδομάδα συγκεντρώθηκαν περίπου 800 εκατομμύρια δολάρια σε χρηματοδότηση προσαρμογής και «πάνω από τα τρία τέταρτα αυτό προέρχεται από την Ευρώπη. Αυτό επιβεβαιώνει τον ηγετικό ρόλο της ΕΕ στη χρηματοδότηση της προσαρμογής».
Επίσης ΕΕ πιέζει για μια συμφωνία κεκλεισμένων των θυρών που θα κάνει τις χώρες – ιδίως την Κίνα – να ανακοινώσουν νέες περικοπές εκπομπών το επόμενο έτος.
Πηγή: ΑΠΕ – ΜΠΕ