Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που αιφνιδιάστηκαν από την ανακοίνωση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών, πως η Τουρκία είναι έτοιμη να υπογράψει την Συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα. Κι ακόμη περισσότεροι ήταν εκείνοι που αναρωτήθηκαν για τα κίνητρα πίσω από την αιφνίδια στροφή του Τούρκου προέδρου υπέρ της «πράσινης» μετάβασης, μιλώντας ανοιχτά για ένα μεγάλο δώρο από την Άγκελα Μέρκελ στον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν προτού εκείνη αφήσει απερχόμενη την Καγκελαρία.
Η απάντηση δεν κρύβεται στην, όψιμη έστω, οικολογική… ευαισθησία του Ταγίπ Ερντογάν και την δίνει το αποκαλυπτικό ρεπορτάζ της ενημερωτικής ιστοσελίδας T24: Πίσω από την στροφή Ερντογάν βρίσκεται ένα deal ύψους 3 δις δολαρίων με την Παγκόσμια Τράπεζα, το οποίο έκλεισε με τις «πλάτες» και την πίεση της Γερμανίας πρωτίστως, και της Γαλλίας δευτερευόντως.
Το αποχαιρετιστήριο “δώρο” της Μέρκελ στον Ερντογάν
Θα μπορούσε να είναι και το αποχαιρετιστήριο δώρο της Άνγκελα Μέρκελ στον Ταγίπ Ερντογάν – η τελευταία, από τις πολλές, γενναιόδωρες κινήσεις της Γερμανίδας καγκελαρίου προς την Άγκυρα στα 16 χρόνια της θητείας της: Σ’ αυτό το τελευταίο «δώρο» πριν εγκαταλείψει την καγκελαρία, η Μέρκελ φέρεται να πίεσε την Παγκόσμια Τράπεζα για να συμφωνήσει χαμηλότοκα δάνεια ύψους 3 δις δολαρίων προς την Τουρκία.
Το κόλπο ήταν σχετικά απλό: Ο Ερντογάν επέμενε επί μήνες να αφαιρεθεί η Τουρκία από την λίστα των αναπτυγμένων χωρών και να μπει σε εκείνη των αναπτυσσόμενων. Με αυτήν την «μετάταξη», που τελικά έγινε, η Τουρκία – όπως και όλες οι αναπτυσσόμενες χώρες – μπορεί να έχει πρόσβαση στις χρηματοδοτήσεις από το Πράσινο Ταμείο για το Κλίμα, συνολικού ύψους 100 δισ. δολαρίων.
Από αυτό το Ταμείο αναλογούν στην Άγκυρα 3 δις δολάρια για επενδύσεις στην αειφόρο ανάπτυξη. Το deal, όπως επισημαίνει το Τ24, κυοφορείτο και είχε προαναγγείλει πριν από το καλοκαίρι ο αναπληρωτής υπουργός Περιβάλλοντος, Μεχμέτ Εμίν Μπιρπανάρ, δηλώνοντας στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή για το Κλίμα ότι το υπουργείο του διαπραγματεύεται εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης.
«Τρία δισεκατομμύρια δολάρια είναι ένα πολύ σοβαρό ποσό για χρηματοδότηση έργων φιλικών προς το περιβάλλον», έλεγε τότε ο Μπιρπανάρ.
Το Πράσινο Ταμείο και οι “αδικίες” της Συμφωνίας του Παρισιού
Έως ότου επέλθει η συμφωνία και κριθεί η Τουρκία επιλέξιμη για το Πράσινο Ταμείο, ο Ερντογάν αρνείτο σθεναρά την υπογραφή της Συμφωνία του Παρισιού. Την Συμφωνία του Παρισιού είχαν κυρώσει 196 κράτη μέλη του ΟΗΕ το 2015 και τέθηκε σε ισχύ το 2016. Από τον Μάρτιο του 2021, 191 κράτη μέλη του ΟΗΕ συμμετείχαν επίσημα στη συμφωνία, μεταξύ των οποίων 19 από τα 20 μέλη της G20 – η Τουρκία ήταν η μόνη χώρα της G20 που έμενε εκτός.
Ο Ερντογάν στην γενική συνέλευση του ΟΗΕ υποστήριξε πως ο λόγος που η Τουρκία δεν επικύρωνε την Συμφωνία ήταν η ύπαρξη «αδικιών» στην δομή της ως προς τον καταμερισμό των ευθυνών για την κλιματική αλλαγή και την αντιμετώπισή της. Τώρα όμως, όπως είπε, διαπίστωσε ότι υπήρξε… πρόοδος στο θέμα των αδικιών και , ως εκ τούτου, θα την επικυρώσει.
Στη πραγματικότητα, η μόνη πρόοδος που συντελέστηκε ήταν ότι απέδωσαν καρπούς οι πιέσεις της Μέρκελ, και η Τουρκία θα πάρει γενναιόδωρο οικονομικό μέρισμα για την «πράσινη» μετάβαση – η οποία εξακολουθεί να μην βρίσκεται στις προτεραιότητες του Ερντογάν.
“Ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν… επιταχύνει την κλιματική αλλαγή”
Είναι χαρακτηριστικά τα όσα δηλώνει στο T24 o επικεφαλής του Ιδρύματος για το Κλίμα (limklim-Der) Οντέρ Αλντζεντίκ επισημαίνοντας ότι εκείνο που ενδιαφέρει την Άγκυρα είναι τα χαμηλότοκα δάνεια και όχι η επιβράδυνση της κλιματικής αλλαγής.
Με βάση τα στοιχεία που έδωσε άλλωστε, οι εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα στην Τουρκία ήταν 506 δισ. τόνοι το 2019 και ο στόχος που έχει θέσει η κυβέρνηση Ερντογάν για το 2030 είναι οι… 929 δισ. τόνοι. «Το κίνητρο της κυβέρνησης στην Τουρκία δεν είναι να μειώσει τις εκπομπές και να επιβραδύνει την κλιματική αλλαγή, αλλά να την επιταχύνει» κατέληξε χαρακτηριστικά ο Αλντζεντίκ.