Οι διευρυμένες συνομιλίες μεταξύ του προέδρου των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν, του Ρώσου ομολόγου του Βλαντίμιρ Πούτιν και άλλων υψηλόβαθμων αξιωματούχων των δύο χωρών στη Γενεύη της Ελβετίας ολοκληρώθηκαν στις 17.05, τοπική ώρα (18.05 ώρα Ελλάδας), ανέφερε ένα στέλεχος του Λευκού Οίκου.
Σε πλάνα που μετέδωσε το πρακτορείο Reuters διακρίνεται ο Αμερικανός πρόεδρος να βγαίνει από τη Βίλα Λα Γκρανζ και να κάνει μια χειρονομία επιδοκιμασίας, προτού να μπει στη λιμουζίνα που τον περίμενε.
Ο Μπάιντεν αναμένεται ότι θα παραχωρήσει συνέντευξη Τύπου και στη συνέχεια θα αναχωρήσει για την Ουάσινγκτον.
Το ρωσικό πρακτορείο IFAX, επικαλούμενο μια πηγή σε μια από τις αντιπροσωπείες, μετέδωσε ότι οι συνομιλίες των δύο ηγετών ήταν αρκετά επιτυχημένες.
Οι δύο ηγέτες συζήτησαν για τον έλεγχο των εξοπλισμών, τις κυβερνοεπιθέσεις και τις παρεμβάσεις σε εκλογές.
Ένδειξη της τεταμένης σχέσης των δύο πλευρών είναι το γεγονός ότι δεν θα παρατεθεί κανένα γεύμα και οι δύο ηγέτες θα δώσουν στη συνέχεια ξεχωριστές συνεντεύξεις Τύπου, αντί για μία κοινή.
«Δεν θα συμφάγουν», είπε ένας υψηλόβαθμος Αμερικανός αξιωματούχος στους δημοσιογράφους, ενώ ο Μπάιντεν πετούσε προς τη Γενεύη.
Η συνάντηση ξεκίνησε στις 13.00 τοπική ώρα (14.00 ώρα Ελλάδας) στη Βίλα Λα Γκρανζ, μια κομψή έπαυλη μέσα σε ένα πάρκο 300 στρεμμάτων. Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν έφθασε στη Γενεύη στις 13:27 ώρα Ελλάδα και μετέβη στην έπαυλη όπου διεξήχθη η σύνοδος.
Όπως σημειώνει στην ανάλυση του το CNN η πρώτη σύνοδος των δυο ηγετών είναι από τις πιο κρίσιμες των τελευταίων ετών, και όχι μόνο επειδή οι σχέσεις μεταξύ των δύο εθνών – που κατέχουν μαζί το 90% των πυρηνικών όπλων του κόσμου – έχουν επιδεινωθεί στο χειρότερο βαθμό μετά το τέλος του Ψυχρού Πολέμου.
Οι δύο Πρόεδροι θα συναντηθούν στη Γενεύη για συνομιλίες που αντηχούν προηγούμενες ιστορικές αντιπαραθέσεις, και ενώ οι δύο χώρες βρίσκονται σε ένα στρατηγικό σταυροδρόμι του οποίου η κατεύθυνση πρέπει να οριστεί σωστά, ώστε αν αποτραπεί μια καταστροφική κλιμάκωση σε ένα νέο πεδίο μάχης – στον κυβερνοχώρο.
Οι συνομιλίες αποτελούν επίσης μια κρίσιμη πολιτική δοκιμασία για τον Τζο Μπάιντεν γιατί αντανακλούν τη συνολική πρόκληση που αντιμετωπίζει η νέα προεδρία των ΗΠΑ, τον αγώνα για τη διατήρηση της Δημοκρατίας, η οποία βρίσκεται υπό πολιορκία στο εσωτερικό και στο εξωτερικό.
Οι συνομιλίες, σε ουδέτερο ελβετικό έδαφος, είναι το αποκορύφωμα του πρώτου ταξιδιού του Μπάιντεν ως Προέδρου στο εξωτερικό. Ένα ταξίδι που χρησιμοποίησε για να αναζωογονήσει την ευρωατλαντική σχέση και να κηρύξει τον νέο αγώνα της υπεράσπισης των πολιτικών αξιών της Δύσης
Ο Πούτιν έφτασε πρώτος στην έπαυλη, όπου οι δύο ηγέτες συναντήθηκαν με τον πρόεδρο της Ελβετίας Γκι Παρμελέν, προτού να ξεκινήσουν τις συνομιλίες τους στη βιβλιοθήκη με τα ιστορικά, δερματόδετα βιβλία – πολλά από αυτά είναι γραμμένα στα κινεζικά, τα γαλλικά, τα περσικά ή τα τουρκικά.
Μπάιντεν και Πούτιν συνοδεύονταν από τους υπουργούς Εξωτερικών, τον Αμερικανό Άντονι Μπλίνκεν και τον Ρώσο Σεργκέι Λαβρόφ, καθώς και από τους διερμηνείς.
Στη συνήθως ήσυχη πόλη έχουν αναπτυχθεί 3.000-3.500 αστυνομικοί και άλλα μέλη υπηρεσιών ασφαλείας.
Μεταξύ των χιλιάδων συγγραφέων, έργα των οποίων φυλάσσονται στην έπαυλη, είναι και ο Σαρλ Πικτέ ντε Ροσμόν, ο Ελβετός διπλωμάτης που συνέταξε τη διακήρυξη της ουδετερότητας της Ελβετίας – ένας από τους πιθανούς λόγους για τους οποίους επελέγη η Γενεύη για αυτή τη σύνοδο.
Αναμνήσεις από την Σύνοδο της Γενεύης το 1985
Το σημερινό αμερικανορωσικό τετ-α-τετ επαναφέρει αναμνήσεις από την Σύνοδο της Γενεύης το 1985 όταν οι δύο ψυχροπολεμικοί εχθροί Ρόναλντ Ρέιγκαν και Μιχαήλ Γκορμπατσόφ συναντήθηκαν για πρώτη φορά.
Ο καιρός τον Νοέμβριο εκείνον στην ελβετική πόλη μπορεί να ήταν ψυχρός, αλλά οι σχέσεις ανάμεσα στην Ουάσινγκτον και την Μόσχα ξεκίνησαν τότε να αναθερμαίνονται καθώς ο αμερικανός πρόεδρος και ο σοβιετικός ηγέτης συναντήθηκαν σε ουδέτερο έδαφος.
Πίσω στο 1985, “η ατμόσφαιρα ήταν χαλαρή…Είχαν αμφότεροι από κάτι για να σαγηνεύσουν την άλλη πλευρά”, θυμάται ο πρώην ανταποκριτής του AFP Ντιντιέ Λαπεϊρονί, ο οποίος είχε καλύψει δημοσιογραφικά τις συνομιλίες των δύο ηγετών.
“Ταυτόχρονα, όλοι γνωρίζαμε ότι επρόκειτο για μια ιστορική στιγμή”, προσθέτει.
Κι όμως της συνάντησης αυτής είχε προηγηθεί κάτι, που θα μπορούσε να έχει ερμηνευτεί ως κακός οιωνός.
Λίγο πριν ο πρόεδρος Ρέιγκαν φθάσει σε έναν από τους χώρους διεξαγωγής της συνόδου, ένας Ελβετός στρατιώτης που βρισκόταν στην τιμητική φρουρά, καταπονημένος από το τσουχτερό κρύο, λιποθύμησε.
Έξι χρόνια πριν από την διάλυση της Σοβιετικής Ένωσης, η Σύνοδος της Γενεύης του 1985 είχε επικεντρωθεί στην αποκλιμάκωση της κούρσας των πυρηνικών εξοπλισμών ανάμεσα στις δύο υπερδυνάμεις με την ελπίδα για βελτίωση των σχέσεων Ανατολής-Δύσης.
Η τριήμερη εκείνη σύνοδος είχε καλυφθεί από 3.500 δημοσιογράφους.
Ο Νικολά Μπουρζί, ο οποίος βρισκόταν στο αεροδρόμιο της Γενεύης για να καλύψει την άφιξη του Ρέιγκαν για λογαριασμό του AFP, θυμάται ότι υπήρχε διάχυτη μια αίσθηση “χαράς”.
“Υπήρχε μια αίσθηση χαλαρότητας”, θυμάται ο ίδιος.
Κουβέντα δίπλα στο τζάκι
Μια από τις αξέχαστες φωτογραφίες από τη Σύνοδο ήταν εκείνη με τους δύο ισχυρότερους άνδρες στον πλανήτη να κάθονται στην πολυθρόνα τους, δίπλα στο τζάκι και να χαμογελούν ο ένας στον άλλον, σαν να έβλεπε κάποιος δύο παλιούς φίλους να συζητούν.
Εξίσου καλή ήταν η διάθεση και των συζύγων τους, της Ραΐσα Γκορμπατσόβα και της Νάνσι Ρέιγκαν, οι οποίες συζήτησαν πίνοντας τσάι έχοντας απέναντί τους τούς φωτογράφους.
Η Μαρί-Νοέλ Μπλεσίζ, η οποία είχε αναλάβει να παρακολουθήσει το πρόγραμμα των συζύγων για το AFP, θυμάται ότι είχε δει την Γκορμπατσόβα να επισκέπτεται την έδρα των Ηνωμένων Εθνών στη Γενεύη για να “χαιρετήσει το προσωπικό στον ΟΗΕ, όπου έγινε δεκτή με έντονα χειροκροτήματα”.
Μια άλλη ένδειξη ότι έλιωνε ο πάγος ήταν η πρώτη χειραψία ανάμεσα στον Γκορμπατσόφ και τον Ρέιγκαν, η οποία διήρκεσε επτά δευτερόλεπτα.
Η ιστορική στιγμή έλαβε χώρα μπροστά από την έπαυλη Villa Fleur d’Eau του 19ου αιώνα στην Λίμνη της Γενεύης.
Σήμερα η έπαυλη αυτή πωλείται.
Η χειραψία έγινε μπροστά στα μάτια φωτογράφων και δημοσιογράφων, οι οποίοι περίμεναν στον κήπο μέσα σε δριμύ ψύχος.
Καθώς οι Αμερικανοί είχαν επιλέξει την μεγάλη έπαυλη για την πρώτη ημέρα της συνόδου, ο Ρέιγκαν είχε φθάσει πρώτος εκεί για να υποδεχτεί τον Γκορμπατσόφ, “δείχνοντας πολύ ευδιάθετος”, λέει ο Κλοντ Σματζά, ένας πρώην υποδιευθυντής του ελβετικού τηλεοπτικού δικτύου TSR, ο οποίος ήταν παρών.
“Αμέσως έβλεπες την πολύ αμερικανική, πολύ καλιφορνέζικη πλευρά του Ρέιγκαν να σφίγγει το χέρι του Γκορμπατσόφ και να βάζει το άλλο χέρι του στον ώμο του σοβιετικού ηγέτη για να τον οδηγήσει μέσα στον χώρο και υπήρχε ανταλλαγή χαμόγελων. Οι δυό τους ήθελαν να δείξουν ότι ένιωθαν πολύ άνετα”, θυμάται ο δημοσιογράφος.