Το κλίμα έντασης που προκλήθηκε μεταξύ των Πατριαρχείων Μόσχας και Κωνσταντινουπόλεως κορυφώθηκε με την απόφαση της Ιεράς Συνόδου,στην Μόσχα να διακόψει τη μνημόνευση του Πατριάρχη Βαρθολομαίου. Αιτία, η αναγνώριση από τον τελευταίο, του αυτοκέφαλου της ουκρανικής εκκλησίας, μετά την απόσχισή της από την Ρωσία.
Ταυτόχρονα, όπως επισημαίνεται στο ανακοινωθέν, οι μητροπολίτες του Πατριαρχείου Μόσχας δεν θα συλλειτουργούν με Μητροπολίτες του Οικουμενικού Πατριαρχείου και δεν θα συμμετέχουν στα συμβούλια των ορθοδόξων μητροπόλεων που υπάρχουν στις χώρες της Ευρώπης και της Αμερικής.
Αποσύρονται από τις επιτροπές
Ακόμη ανακοινώθηκε ότι το Πατριαρχείο Μόσχας αποσύρεται από όλες τις επιτροπές διαλόγου που προΐσταται το Οικουμενικό Πατριαρχείο (σσ.: διάλογος με τη Ρωμαιοκαθολική Εκκλησία, του Αγγλικανούς, τους προτεστάντες κα).
Ο Πατριάρχης Μόσχας καλεί τους προκαθημένους των ορθοδόξων εκκλησιών να λάβουν άμεσα θέση στο πρόβλημα που έχει ανακύψει, να προσευχηθούν και να αναλάβουν πρωτοβουλίες «για την παγκόσμια ειρήνευση στην Ορθοδοξία».
Η κίνηση δεν αποτέλεσε κεραυνό εν αιθρία, ούτε αιφνιδίασε το Οικουμενικό Πατριαρχείο αφού την ίδια περίπου στάση τήρησε το Πατριαρχείο Μόσχας, στα τέλη της δεκαετίας του ’90, με αφορμή την αυτονομία της Εκκλησίας της Εσθονίας. Το ερώτημα πλέον είναι τι στάση θα τηρήσουν οι προκαθήμενοι των υπολοίπων ορθοδόξων εκκλησιών με πρώτους τους Πατριάρχες των λεγομένων Πρεσβυγενών Πατριαρχείων Αλεξανδρείας, Αντιοχείας και Ιεροσολύμων.
Μετωπική
Η ρωσική εκκλησία είχε επιλέξει εξαρχής την μετωπική σύγκρουση με το Οικουμενικό Πατριαρχείο καθώς δεν έχει πρόθεση να δεχτεί την αυτοκεφαλία των Ουκρανών. Ο μητροπολίτης Βολοκολάμσκ, που είναι και πρόεδρος του Τμήματος Εξωτερικών Εκκλησιαστικών Σχέσεων του Πατριαρχείου της Μόσχας, άσκησε δριμεία κριτική στον κ.κ. Βαρθολομαίο κάνοντας λόγο για «ύπουλο και δόλιο σχέδιο» και αμφισβήτησε ανοιχτά το ρόλο του Οικουμενικού Πατριαρχείου ως του Πρώτου στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Όπως δήλωσε χαρακτηριστικά, «η εν λόγω πράξη έγινε κατά παράβασιν των εκκλησιαστικών κανόνων και δεν μπορεί να παραμένει αναπάντητη».
Σε άλλο σημείο είπε ότι «εάν φέρουν εις πέρας αυτό το ύπουλο θα έλεγα και δολερό σχέδιο, η πλειοψηφία των ορθοδόξων χριστιανών της Ουκρανίας δεν θα αποδεχθεί το αυτοκέφαλο αυτό. Ούτε η Ορθόδοξη Εκκλησία της Ρωσίας θα δεχθεί την εν λόγω απόφαση. Αναγκαστικά θα διακόψουμε την κοινωνία με την Κωνσταντινούπολη, και τότε η Κωνσταντινούπολη δεν θα έχει απολύτως κανένα δικαίωμα πλέον να διεκδικεί την ηγεσία στον ορθόδοξο κόσμο».
Κρεμλίνο: Μας ενδιαφέρει η ενότητα
Με μια πολύ προσεκτική δήλωση το Κρεμλίνο πήρε θέση στο ζήτημα που έχει ανακύψει. Σύμφωνα με τα όσα μεταδίδει το πρακτορείο Tass, σχολιάζοντας το ζήτημα, o εκπρόσωπος του Κρεμλίνου σημείωσε ότι υπάρχει η ανάγκη να παραμείνει ενωμένη η ορθόδοξη εκκλησία, τονίζοντας ότι το ρωσικό κράτος παρακολουθεί τις εξελίξεις, αλλά δεν μπορεί ουσιαστικά να παρέμβει.
«Μας προκαλεί ανησυχία η πληροφορία για τις πιθανές λύσεις σε ό,τι αφορά την εκκλησία της Ουκρανίας. Αλλά την ίδια ώρα αυτά τα ζητήματα άπτονται του ενδοεκκλησιαστικού διαλόγου, είναι εκκλησιαστικά ζητήματα, και βεβαίως το κράτος δεν μπορεί να παρέμβει σε αυτά. Για την Μόσχα και για ολόκληρο τον ορθόδοξο κόσμο, το μόνο προτιμώμενο σενάριο είναι αναμφίβολα η διατήρηση της ενότητας» δήλωσε ο Πεσκόφ.
Mε πληροφορίες από το www.tovima.gr και www.eleytherostypos.gr