Σήμερα στην Σερβία απασχολούνται, περίπου εκατό χιλιάδες εργαζόμενοι στην βιομηχανία ενδυμάτων και υποδημάτων πολυεθνικών εταιριών. Οι συνθήκες εργασίας είναι απάνθρωπες ενώ το κράτος, όχι μόνο επιδεικνύει ανοχή αλλά και ενισχύει τις εταιρίες αυτές παρέχοντας επιδοτήσεις. Αυτό είναι το συμπέρασμα έκθεσης που δημοσίευσε η Μ.Κ.Ο. «Clean Clothes Campaign» (Εκστρατεία Καθαρά Ρούχα) για την κατάσταση στη Σερβία.
Οι χαμηλοί μισθοί, τα εξαντλητικά ωράρια, οι απλήρωτες υπερωρίες, οι αποπνικτικοί χώροι παραγωγής, τα αλαζονικά αφεντικά και διευθυντικά στελέχη, η άρνηση παροχής αδειών ακόμη και αναρρωτικών είναι οι συνθήκες που επικρατούν στην βιομηχανία υφαντουργίας και στη βιομηχανία υποδημάτων στη Σερβία αναφέρει η Clean Clothes Campaign.
Η έρευνα που πραγματοποιήθηκε το διάστημα μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου περιλαμβάνει και μαρτυρίες 48 εργαζομένων οι οποίοι ζήτησαν να μην δημοσιευτούν τα ονόματα τους για να μην απολυθούν. Οι μαρτυρίες είναι συγκλονιστικές.
Οι εργαζόμενοι κατήγγειλαν ότι με εντολή των διευθυντών, οι επιβλέποντες στους θαλάμους παραγωγής συνεχώς φωνάζουν και καταπιέζουν τους εργαζόμενους, η απειλή της απόλυσης χρησιμοποιείται για το παραμικρό ακόμη και για τη μετάβαση στην τουαλέτα.
Το ωράριο εργασίας μεταβάλλεται ανάλογα με τις παραγγελίες ενώ δεν καταβάλλονται υπερωρίες. Για τους εργαζόμενους αποτελεί πολυτέλεια η χρήση κανονικής άδειας ενώ δεν αναγνωρίζεται η απουσία από την εργασία ακόμη και στις περιπτώσεις ασθένειας.
Χαρακτηριστική είναι η μαρτυρία εργαζομένων σε εργοστάσιο της πόλης Βράνιε, όπου παράγονται υποδήματα για γνωστή ιταλική μάρκα. Το περασμένο καλοκαίρι στο εργοστάσιο αυτό, λόγω της αποπνικτικής ατμόσφαιρας υπήρξαν είκοσι περιπτώσεις λιποθυμίας και η διεύθυνση απαγόρευσε την κλήση ασθενοφόρου. «Όλες οι καταγεγραμμένες παρατυπίες στη Σερβία συνιστούν κατάφωρη παραβίαση της εργατικής νομοθεσίας και του διεθνούς δικαίου για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Η απουσία κυρώσεων κατά των παραβατών αποδεικνύει ότι οι αρχές και η επιθεώρηση εργασίας εθελοτυφλούν. Από την άλλη η κυβέρνηση, πέραν του ότι παρέχει φθηνό εργατικό δυναμικό, προσφέρει γενναιόδωρα οικονομικά οφέλη στους ξένους επενδυτές» επισημαίνεται στην έκθεση της Clean Clothes Campaign.
Στην έκθεση αναφέρεται επίσης ότι, ο μέσος μισθός στην βιομηχανία ενδυμάτων ανέρχεται σε 218 ευρώ ενώ στην βιομηχανία υποδημάτων στα 225 ευρώ ποσά που είναι κατά πολύ μικρότερα από το μέσο, αναγκαίο, ποσό διαβίωσης για μία οικογένεια που καθόρισε το υπουργείο Εμπορίου και ανέρχεται σε 590 ευρώ.