Ιδιαιτέρως κρίσιμη ως προς την επαναφορά της εμπιστοσύνης που χάθηκε μεταξύ των κοινοτήτων της Κύπρου, χαρακτήρισε την αυριανή συνάντηση Αναστασιάδη-Ακιτζί, ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Έιντε.
Ο κ. Έιντε που είχε σήμερα χωριστές συναντήσεις τόσο με τον Κύπριο Πρόεδρο όσο και με τον Τουρκοκύπριο ηγέτη, μεταξύ άλλων τόνισε την ανάγκη:”να αντιμετωπίσουμε τις τελευταίες εξελίξεις, ώστε να ξαναχτίσουμε την εμπιστοσύνη που χάθηκε μεταξύ των κοινοτήτων».
Επισημαίνεται πως τις τελευταίες μέρες το κλίμα στη μεγαλόνησο είναι ηλεκτρισμένο, καθώς οι Τουρκοκύπριοι εκφράζουν με τον πλέον εμφανή τρόπο την αντίδραση και την δυσαρέσκεια τους, στην τροπολογία που υπερψήφισε η Κυπριακή Βουλή για ενδοσχολικές εκδηλώσεις κάθε 15 Ιανουαρίου, για υπόμνηση του δημοψηφίσματος του 1950, στο οποίο οι Ελληνοκύπριοι τάχθηκαν κατά 97% υπέρ της Ένωσης με την Ελλάδα.
Σύμφωνα με τον ειδικό σύμβουλο του ΟΗΕ, οι ηγέτες, παρά την δεδομένη αφοσίωσή τους στην αντιμετώπιση των θεμάτων που εκκρεμούν, πρέπει να λάβουν τη στήριξη των δύο κοινοτήτων, που πρέπει να εμπιστεύονται η μια την άλλη: «Γιατί εάν η Κύπρος πρόκειται να επανενωθεί, χρειάζεται η ελεύθερη βούληση των ανθρώπων που θα θεωρούν ότι το να ζουν μαζί είναι καλύτερο από το να ζουν χωριστά. Και τώρα το κλίμα δεν είναι άριστο. Νομίζω ότι όλοι το βλέπουμε αυτό».
Υπάρχει ο ρόλος των ηγετών, υπάρχει όμως και ο ρόλος της ευρύτερης κοινωνίας που πρέπει να αντιμετωπίσει το ζήτημα, πρόσθεσε, ενώ συμπλήρωσε πως: “είμαστε στο end game, η Διάσκεψη της Κύπρου συνεχίζεται, όλα τα θέματα είναι στο τραπέζι, έχει γίνει δημιουργική δουλειά, αλλά πρέπει να υπάρξει μια αμφίδρομη βάση εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο κοινοτήτων”.
Ο κ. Έιντε δήλωσε ότι δεν είναι η πρώτη φορά που υπάρχει δυσκολία στη διαδικασία. Άλλωστε και στο παρελθόν ξεπεράστηκε επειδή υπήρχε γνήσια βούληση στο υψηλότερο επίπεδο για την προσπάθεια επίλυσης αυτού του προβλήματος, μια δηλωμένη δέσμευση να επικεντρωθούμε στη λύση και όχι στα προβλήματα. Το απέδειξαν αυτό και προηγουμένως, τόνισε επισημαίνοντας ότι η επίδειξη ηγεσίας είναι να μην ψάχνεις για εμπόδια αλλά για λύσεις. Αυτό είναι που ενθαρρύνει και τους ηγέτες να πράξουν άμεσα.
Ο Ειδικός Σύμβουλος του ΓΓ, αναφέρθηκε και στο διεθνή παράγοντα, κυρίως τις εγγυήτριες δυνάμεις “αλλά και τους άλλους διεθνείς παίκτες”, υπογραμμίζοντας πως πρέπει να δούμε το ρόλο τους στο να παρέχουν την αναγκαία βοήθεια, ώστε να προχωρήσουμε σε μια τελική διευθέτηση.
Ερωτηθείς για το πώς θα υπερκεραστεί αυτή η “κρίση” και το θέμα εμπιστοσύνης, ο κ. Έιντε είπε ότι αυτό είναι ζήτημα που θα συζητήσουν οι δύο ηγέτες και δεν θέλησε ο ίδιος να προβεί σε δηλώσεις επί του θέματος σήμερα, ισχυριζόμενος πως είναι εξαιρετικά σημαντικό σε μια διαδικασία που ηγείται από τους ίδιους τους ηγέτες, να υπάρξει αύριο απευθείας διάλογος μεταξύ τους, ως προς τα συγκεκριμένα ζητήματα: “Έχουν τον κύριο λόγο οι ηγέτες, αλλά έχουν ρόλο και άλλοι στο να χτίσουν την εμπιστοσύνη μεταξύ των κοινοτήτων και όχι να την γκρεμίσουν”.
Μαινόμενος ο Ακιτζί
Κορωνίδα της αυριανής συνάντησης του Τουρκοκύπριου ηγέτη με τον Νίκο Αναστασιάδη, δεν θα είναι άλλη από το θέμα της τροπολογίας για το ενωτικό δημοψήφισμα της Κυπριακής Βουλής, καθώς και ο αντίκτυπος στην τουρκική κοινότητα. Ο κ. Ακιτζί ανέφερε μεταξύ άλλων, πως έχει ήδη ενημερώσει σχετικώς τον Έσπεν Μπαρθ Έιντε, ενώ έχει στείλει και σχετική επιστολή στον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ.
Ο Τουρκοκύπριος ηγέτης απάντησε και στις προχθεσινές δηλώσεις του Νίκου Αναστασιάδη, που χαρτακτήριζε τις αντιδράσεις των Τουρκοκυπρίων υπερβολικές, ενώ σημείωνε πως και στα κατεχόμενα κάνουν εορτασμούς για την εισβολή και την ανακήρυξη του ψευδοκράτους.
“Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δεν έχει αντιληφθεί τη σοβαρότητα του όλου θέματος, το προσεγγίζει περιφρονητικά και δεν θέλει να καταλάβει τις διαστάσεις του, χαρακτηρίζοντάς το ως μια μικρή αναφορά σε ένα ιστορικό γεγονός” τόνισε ο κ. Ακιτζί, ενώ επισήμανε πως οι δηλώσεις Αναστασιάδη εμπεριείχαν εκφράσεις που έχουν την προσέγγιση «η καλύτερη άμυνα είναι η επίθεση. Δεν είναι αυτή η προσέγγιση που περιμέναμε από τον Ελληνοκύπριο ηγέτη».
Υπάρχουν σοβαροί λόγοι για την αντίδραση θυμού στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, ανέφερε ο κ. Ακιντζί, λέγοντας ότι πρέπει να γίνει πολύ καλά κατανοητό από την ηγεσία της ελληνοκυπριακής κοινότητας ότι επιθυμούμε να φτιάξουμε στο μέλλον μια ομοσπονδιακή, κοινή δομή με ειρηνικό τρόπο.
Στη βάση της αντίδρασης του κόσμου, συνέχισε, είναι η πολιτιστική και μορφωτική διάσταση. Όπως ο ίδιος επισήμανε: “…έχουμε ανάγκη την ανάπτυξη της κουλτούρας ειρήνης στα σχολεία, να αναπτυχθεί η κουλτούρα ειρήνης, ανεκτικότητας και αμοιβαίας κατανόησης και στην κοινωνία μας, και όχι να αγιοποιήσουμε στα σχολεία το δημοψήφισμα της Ένωσης που έγινε πριν 67 χρόνια. Το θέμα της Ένωσης υπήρχε ήδη στη διδακτέα ύλη, η 1η Απριλίου είναι στο «Νότο» επίσημη αργία.”
Άρα, είπε, δεν είναι θέμα αναφοράς, προσθέτοντας ότι το να υποβάλει στη Βουλή αυτή την πρόταση ένα φασιστικό, ρατσιστικό κόμμα (Χρυσή Αυγή Κύπρου) διαφοροποιεί το γεγονός. Έχει το νόημα της αγιοποίησης στα σχολεία αυτού του γεγονότος και δεν μπορεί να γίνει αποδεκτή η στάση του κυβερνώντος κόμματος (ΔΗΣΥ), του κόμματος που στήριξε τον κ. Αναστασιάδη στις προεδρικές εκλογές.
Αν τα βάλεις όλα μαζί, υποστήριξε ο κ. Ακιντζί, η κατάσταση είναι πολύ σοβαρή και σημείωσε ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά περιμένει ένα βήμα από τον Ελληνοκύπριο ηγέτη όσον αφορά το θέμα της πολιτικής ισότητας. «Περιμένουμε να προετοιμάσει πλέον την κοινότητα στο θέμα της εκ περιτροπής προεδρίας» είπε, τονίζοντας πως πρέπει να γίνουν βήματα, ώστε να φανεί ότι οι Ελληνοκύπριοι είναι έτοιμοι να μοιραστούν με τους Τουρκοκύπριους την εξουσία, ενώ πρόσθεσε πως: “Ενέργειες ακριβώς αντίθετες δεν στηρίζουν τη λύση και αυτή η εξέλιξη δεν στηρίζει την προσπάθεια που γίνεται”.
Ο κ. Ακιτζί ανέμενε από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη να τοποθετηθεί ενάντια στην απόφαση της Βουλής, όπως έκανε και ο ίδιος για δηλώσεις περί προσάρτησης των κατεχομένων στην Τουρκία, αλλά δεν μπόρεσε να το κάνει.
«Αύριο» είπε «θα πάω να συζητήσω αποκλειστικά αυτό θέμα. Το είπα και στον κ. Έιντε, αύριο δεν μπορεί να συζητηθεί άλλο θέμα εκτός από αυτό. Να το συζητήσουμε αυτό, σίγουρα ο κ. Αναστασιάδης θα πει κάποια πράγματα, να τον ακούσουμε αλλά μετά να δούμε τι θα κάνουμε και θα αξιολογήσουμε ανάλογα την κατάσταση».