Τρεις μήνες έχουν περάσει από το αποτυχημένο πραξικόπημα της Τουρκίας και μια νέα έκθεση της “Human Rights Watch” σοκάρει με τα πορίσματα της.
Παρά τις αντιρρήσεις της κυβέρνησης αρκετοί κρατούμενοι βασανίστηκαν στην Τουρκία. Η οργάνωση προάσπισης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων καταγράφει τουλάχιστον 13 περιπτώσεις βασανισμών.
Περισσότεροι από 35.000 άνθρωποι συνελήφθησαν σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Υπέρμαχοι των ανθρωπίνων δικαιωμάτων προσάπτουν συχνά πυκνά βασανισμούς κρατουμένων στην κυβέρνηση Ερντογάν, όπως κάνει κι η Human Rights Watch στην τελευταία έκθεσή της με τίτλο «Λευκή επιταγή – η αναστολή των διασφαλίσεων κατά των βασανιστηρίων στην Τουρκία μετά το πραξικόπημα» (A Blank Check – Τurkey’s Post-Coup Suspension of Safeguards Against Torture), η οποία δόθηκε χθες στη δημοσιότητα.
Οι κατηγορίες που διατυπώνει είναι βαριές: «Η κήρυξη κατάστασης έκτακτης ανάγκης δεν δίνει σε καμιά κυβέρνηση λευκή επιταγή να ακυρώσει το Δίκαιο». Η προστασία των κρατουμένων από κακομεταχείριση και βασανιστήρια ήρθη de facto στην Τουρκία με δύο έκτακτα κυβερνητικά διατάγματα. Ενώ ο Ταγίπ Ερντογάν με άλλο διάταγμα παρέτεινε την προφυλάκιση από τέσσερις σε 30 ημέρες. Παράλληλα οι αρχές μπορούν να αρνηθούν για έως και πέντε ημέρες σε κρατουμένους την πρόσβαση σε δικηγόρο.
Η Human Rights Watch μιλά ως εκ τούτου για «λευκή επιταγή» προς τις δυνάμεις καταστολής και τις διωκτικές αρχές ώστε «να βασανίζουν κρατουμένους και να τους κακομεταχειρίζονται κατά το δοκούν». Και καταγγέλλει ότι επικρατεί ένα «γενικευμένο κλίμα τρόμου», που επηρεάζει ακόμη και δικηγόρους και ακτιβιστές, οι οποίοι φοβούνται ότι θα είναι οι επόμενοι που θα οδηγηθούν στα κρατητήρια.
Η οργάνωση καταγράφει στο πόρισμά της 13 περιπτώσεις βασανισμού και κακομεταχείρισης κρατουμένων που τελούσαν υπό αστυνομική συνοδεία, τόσο στην πρωτεύουσα Άγκυρα, όσο και στην Κωνσταντινούπολη, την Ούρφα και την Αττάλεια. Τα θύματα φέρονται να ξυλοκοπήθηκαν άγρια, να κακοποιήθηκαν σεξουαλικά. Κάποια τα κρατούσαν σφιχτοδεμένα σε επώδυνες στάσεις, άλλα τα απείλησαν ότι θα βιάσουν συγγενείς τους. Κι όλα αυτά για να αποσπάσει η αστυνομία ομολογίες…
Ένας κρατούμενος στην Κωνσταντινούπολη κατήγγειλε στο δικηγόρο του:
«Μου έβγαλαν τα ρούχα και τα έσκισαν. Με απειλούσαν, ενώ άγγιζαν τα σεξουαλικά μου όργανα και με χτυπούσαν. Ένας μου είπε μάλιστα ότι είχε φέρει τη μάνα μου εκεί και θα τη βίαζε μπροστά μου, αν δεν μιλούσα…»
Ένας δάσκαλος στην Αττάλεια ξυλκοπήθηκε τόσο άγρια, ώστε χρειάστηκε να του αφαιρεθεί χειρουργικά τμήμα του λεπτού εντέρου του, σύμφωνα με την έκθεση. Σε πολλές περιπτώσεις οι δεσμοφύλακες αρνήθηκαν σε κρατουμένους την πρόσβαση σε δικηγόρο της αρεσκείας τους. Αντίθετα επιστράτευσαν συνηγόρους που ορίζει συνήθως το κράτος σε άπορους κατηγορούμενους, οι οποίοι είναι συνήθως άπειροι και ευάλωτοι σε εκφοβισμό. Παράλληλα υποχρέωσαν γιατρούς να υπογράψουν πορίσματα, στα οποία απουσίαζε κάθε αναφορά σε βασανισμό ή κακομεταχείριση.
Το πόρισμα, όπως λέει η Human Rights Watch, βασίζεται σε συνομιλίες με περισσότερους από 40 δικηγόρους, ακτιβιστές ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πρώην κρατουμένους, γιατρούς και ιατροδικαστές. Ορισμένα απ’ τα θύματα συνελήφθησαν ως οπαδοί του δικτύου του ιμάμη Φετουλάχ Γκιουλέν, που παρουσιάζεται απ’ τον Ερντογάν και το περιβάλλον του, ως υποκινητής του αποτυχημένου πραξικοπήματος. Άλλοι οδηγήθηκαν στα κρατητήρια κατηγορούμενοι για υποστήριξη του PKK ή αριστερών οργανώσεων.