Σε μια ύστατη προσπάθεια να πείσουν τους ψηφοφόρους για τις επιπτώσεις μιας αποχώρησης της Βρετανίας από την Ευρωπαϊκή Ένωση, 10 νομπελίστες της Οικονομίας, οι οποίοι έχουν τιμηθεί με το βραβείο για τις έρευνές τους που εκτείνονται από τις αρχές της δεκαετίας του 1970 μέχρι και πέρυσι, έγραψαν στην εφημερίδα “The Guardian”, για τα προβλήματα που θα δημιουργούσε στην βρετανική οικονομία μία τέτοια κίνηση.
“Το Brexit θα δημιουργούσε μείζονα αβεβαιότητα για τις μελλοντικές εναλλακτικές εμπορικές ρυθμίσεις στις οποίες θα πρέπει να προχωρήσει η Βρετανία, τόσο με την υπόλοιπη Ευρώπη όσο και με σημαντικές αγορές όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς και η Κίνα”, γράφουν και προσθέτουν ότι “οι επιπτώσεις αυτές θα επιμείνουν για πολλά χρόνια. Έτσι τα οικονομικά επιχειρήματα είναι σαφώς υπέρ της παραμονής στην Ε.Ε.”.
Το Σίτι ετοιμάζεται για μια εβδομάδα αστάθειας στις συναλλαγές. Οι χρηματιστές ετοιμάζονται να περάσουν τις πρώτες ώρες της Παρασκευής εκτελώντας παραγγελίες των επενδυτών, καθώς τα αποτελέσματα θα αρχίσουν να φθάνουν περίπου μισή ώρα μετά τα μεσάνυχτα της Πέμπτης (τοπική ώρα). Μερικές πηγές στο Σίτι προειδοποιούν πως οι χρηματιστηριακές συναλλαγές μπορεί να σημειώσουν κάθετη πτώση ή να ανοίξουν πολύ χαμηλότερα, σε περίπτωση που οι Βρετανοί ψηφίσουν υπέρ του Brexit.
Ορισμένοι άλλοι οικονομολόγοι πιστεύουν πως το αποτέλεσμα μπορεί να επιδράσει κατευναστικά, έπειτα από μια περίοδο αβεβαιότητας. Ο Τζάσπερ Λόλερ, αναλυτής αγοράς στον ιστότοπο CMC Markets ανέφερε πως “η γνώση των αποτελεσμάτων θα ηρεμήσει τα νεύρα”. Ένας από τους νομπελίστες που υπογράφουν την επιστολή, ο καθηγητής Χριστόφορος Πισσαρίδης, με έδρα το London School of Economics, δήλωσε στην Guardian πως η αβεβαιότητα προκαλεί μείωση των επενδύσεων και πλήττει τη δημιουργία θέσεων απασχόλησης.
Προειδοποίησε επίσης πως η ψηφοφορία, που διεξάγεται στην αρχή του βρετανικού καλοκαιριού, θα προκαλέσει υποτίμηση της στερλίνας που θα καταστήσει ακριβότερες τις διακοπές. Η ισοτιμία της στερλίνας ενδέχεται να σημειώσει πτώση από το σημερινό επίπεδο του 1,42 δολαρίου, στο 1,20 δολάριο, και να εξισωθεί με το ευρώ, από το 1,27 ευρώ που είναι τώρα.
Απαντώντας σε επικρίσεις που διατυπώνει η εκστρατεία υπέρ της αποχώρησης, η οποία κατηγορεί τους οικονομολόγους ότι σπέρνουν τον πανικό καταστροφολογώντας, ο κ. Πισσαρίδης σημείωσε πως το να προβλέπει κανείς είναι δύσκολο και πως οι οικονομολόγοι μπορεί να διαφωνούν ή να κάνουν λάθος, όμως σ’ αυτή την περίπτωση είναι συντριπτικά υπέρ της παραμονής.
Ο ίδιος υπογράμμισε πως είναι παράλογο το γεγονός ότι οι υποστηρικτές του Brexit προσπαθούν να απορρίψουν τους οικονομολόγους ως άσχετους και πρόσθεσε ότι «η Βρετανία δεν θα ευδοκιμήσει έξω από την Ε.Ε. Η ισχυρότερη αρνητική επίδραση θα γίνει αισθητή μέσα στα πέντε επόμενα χρόνια, αλλά και θα παραμείνει μέσω της έλλειψης επενδύσεων και της ασθενέστερης διαπραγματευτικής θέσης που θα έχει η Βρετανία σε μελλοντικές διαπραγματεύσεις».
Αίθουσες πολέμου
Στο πλαίσιο της προετοιμασίας τους για την ψηφοφορία, οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει «αίθουσες πολέμου» σε όλο το Σίτι και ανώτεροι τραπεζίτες θα βρίσκονται στα τηλέφωνά τους τις πρώτες ώρες της Παρασκευής. Οι αυτόματες ταμειακές μηχανές θα είναι πλήρως εφοδιασμένες με μετρητά και οι τεχνικές αναβαθμίσεις τους θα αναβληθούν μέχρι να γίνει γνωστό το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας ώστε οι πελάτες να έχουν πρόσβαση στα χρήματά τους χωρίς πρόβλημα.
Εταιρείες όπως ο όμιλος Lloyds Banking Group και η Royal Bank of Scotland, μαζί με αμερικανικούς ομίλους όπως οι JP Morgan Chase και Citi, θα έχουν ομάδες που θα εργάζονται όλη τη νύκτα. Χρηματιστές προειδοποιούν πως όγκοι συναλλαγών μεγαλύτεροι από τους αναμενόμενους μπορεί να σημάνουν ότι δεν θα μπορούν να ολοκληρώνουν όλες τις συναλλαγές τόσο γρήγορα όσο συνήθως.
Το χρηματιστηριακό γραφείο Charles Stanley γνωστοποίησε στους πελάτες του ότι «όποιο κι αν είναι το αποτέλεσμα, περιμένουμε ότι μπορεί να έχουμε υψηλότερο όγκο συναλλαγών και μεγαλύτερη αστάθεια στην αγορά απ’ ό,τι συνήθως στις 23 Ιουνίου και τις ημέρες μετά την ψηφοφορία» και προειδοποίησε ότι «τον άμεσο αντίκτυπο πιθανόν να αισθανθούν πιο άμεσα αυτοί από εσάς που θα θελήσουν να κάνουν συναλλαγές με μετοχές σ’ αυτές τις συνθήκες της αγοράς. Οι συναλλαγματικές ισοτιμίες μπορεί επίσης να σημειώσουν διακυμάνσεις και αυτό μπορεί να επηρεάσει συναλλαγές στο εξωτερικό που θα γίνουν αυτή την περίοδο».
Μερικοί οικονομολόγοι υποστηρίζουν ότι τα επιτόκια μπορεί να μειωθούν, πιθανόν στο μηδέν από το χαμηλό ρεκόρ του 0,5% στο οποίο έχουν κολλήσει αφότου άρχισε η χρηματοοικονομική κρίση. Αναλυτές στην JP Morgan λένε πως τα επιτόκια μπορεί να μειωθούν κατά το ένα τέταρτο της ποσοστιαίας μονάδας ήδη από τη συνεδρίαση που θα κάνει τον επόμενο μήνα η επιτροπή νομισματικής πολιτικής. Μείωση άλλου ενός τετάρτου της ποσοστιαίας μονάδας μπορεί να συμβεί τον Αύγουστο.
«Η ταχύτητα και το μέγεθος της απάντησης θα επηρεαστεί από κινήσεις στις χρηματοοικονομικές αγορές. Η επιτροπή νομισματικής πολιτικής πιθανόν να θεωρήσει πως η εξασθένηση του νομίσματος αντανακλά ασθενέστερες προσδοκίες ανάπτυξης», λένε αναλυτές της JP Morgan.
«Η απουσία ρευστότητας στην αγορά σημαίνει ότι μπορεί να δούμε απότομες κινήσεις στις τιμές και αυξημένη αστάθεια τις ώρες μετά την ανακοίνωση» των αποτελεσμάτων του δημοψηφίσματος, λένε αναλυτές στην Jefferies. Επισημαίνουν ότι η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα έχει προγραμματίσει να κάνει ένεση μετρητών στις αγορές στις 10:30 π.μ. της 24ης Ιουνίου για να βοηθήσει να αποσοβηθεί οποιοδήποτε ζήτημα ρευστότητας. Μαζί με την Τράπεζα της Αγγλίας, η ΕΚΤ θα βρίσκεται σε ετοιμότητα για την περίπτωση που ο τραπεζικός τομέας αντιμετωπίσει χρηματοδοτική κρίση.
«Πέρα από την παροχή ρευστότητας, τόσο η Τράπεζα της Αγγλίας όσο και η ΕΚΤ θα μπορούσαν να μειώσουν τα επιτόκια», λένε ακόμη οι αναλυτές της Jefferies.
ΑΠΕ-ΜΠΕ