Ως την “πιο σοβαρή πρόκληση για τις χώρες της ευρωζώνης από τον Δεκέμβριο του 2014 έως και σήμερα” χαρακτήρισε την ελληνική κρίση ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Ντόναλτν Τουσκ.
Σε έκθεση που δημοσιεύθηκε σήμερα, ανήμερα της Ημέρας της Ευρώπης, παρουσιάζονται οι “κρίσιμες πολιτικές προκλήσεις” που κλήθηκε να αντιμετωπίσει το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο από την αρχή της προεδρίας τού Ντόναλντ Τουσκ (Δεκέμβριος 2014) μέχρι σήμερα (Απρίλιος 2016).
Ο Ντόναλντ Τουσκ, σε μια προσωπική ανασκόπηση των βασικών αποφάσεων που ελήφθησαν σε αυτό το διάστημα από τους Ευρωπαίους ηγέτες επικεντρώνεται στις “πρωτοφανείς εισροές αιτούντων άσυλο και παράτυπων μεταναστών”, στην “ανάγκη αποφυγής της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη”, την “επιτακτική ανάγκη να βρεθεί μια νέα διευθέτηση με τη Βρετανία ενόψει του δημοψηφίσματος”, αλλά και την “τρομοκρατική απειλή”.
Ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με αφορμή τη δημοσίευση της έκθεσης, δήλωσε ότι “η πολιτική έχει επιστρέψει στην Ευρώπη, η ιστορία επέστρεψε και τέτοιες στιγμές χρειάζονται ηγετική ικανότητα και πολιτική ενότητα. Η Ευρώπη ωριμάζει σε μια εποχή κρίσης και σκληρών αποφάσεων. Εκεί που πολλοί βλέπουν καθαρά αρνητικά αποτελέσματα, εγώ επικεντρώνομαι στην επιτακτική ανάγκη να διατηρηθούν τα μείζονα επιτεύγματα της Ευρώπης -η Σένγκεν, η ευρωζώνη και η ενιαία αγορά- κατά τη διάρκεια μιας περιόδου αστάθειας”.
Την ίδια στιγμή, εξέφρασε τη δέσμευσή του “να συνεχίσει τις προσπάθειες οικοδόμησης συναίνεσης μεταξύ των ηγετών της ΕΕ και ενότητας, όσο δύσκολη κι αν είναι η διαδικασία”.
Ειδικότερα, σε ό,τι αφορά στην ελληνική κρίση, ο Ντ. Τουσκ την χαρακτήρισε ως “την πιο σοβαρή πρόκληση” για τις χώρες τις ευρωζώνης το 2015 και την “πιο σοβαρή από τη συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωζώνη”. Όπως υπογράμμισε, “οι αποκλίνουσες πολιτικές θέσεις έθεσαν σε κίνδυνο την ενότητα της νομισματικής ένωσης. Ως πρόεδρος της Συνόδου Κορυφής της ευρωζώνης, ήταν χρέος μου να καταβάλω κάθε προσπάθεια να διασφαλίσω την κοινή κατανόηση μεταξύ της Ελλάδας και των πιστωτών της”, ενώ στη συνέχεια περιέγραψε εν συντομία τις πολιτικές διεργασίες που χρειάστηκαν για να επιτευχθεί η συμφωνία της 13ης Ιουλίου του 2015.
Σύμφωνα με τον ίδιο, χρειάστηκαν τρεις έκτακτες Σύνοδοι Κορυφής της ευρωζώνης και μία τακτική Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ για την τελική συμφωνία, ωστόσο, όπως σημείωσε ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, “αν είχε τεθεί το ζήτημα σε επίπεδο ηγετών νωρίτερα θα ήταν αντιπαραγωγικό. Θα είχε διαβρώσει περαιτέρω την εμπιστοσύνη μεταξύ των μελών της ευρωζώνης, πολιτικοποιώντας την οικονομική βοήθεια και αποδυναμώνοντας το Eurogroup, ως όργανο λήψης αποφάσεων για τις οικονομικές υποθέσεις της ευρωζώνης”.
Αναφερόμενος στην τελευταία 17ώρη σύνοδο της 12ης Ιουλίου, κατά την οποία και επιτεύχθηκε η συμφωνία, τόνισε τα εξής: “Οι συζητήσεις μας ήταν σημαντικό να επιβεβαιώσουν μια θεμελιώδη αρχή για την οικονομική βοήθεια: οι εταίροι της ευρωζώνης παρέχουν οικονομική βοήθεια μόνο σε χώρες που έχουν υγιείς εθνικές πολιτικές. Όσες ώρες και αν χρειάστηκαν, όμως, δεν υπήρξε ποτέ καμία αμφιβολία ότι δε θα επιτρέψω να αποτύχουν οι συνομιλίες”.