Παρά τις ανησυχίες της ΕΕ, ο συντηρητικός Πρόεδρος τη Πολωνίας Αντρέι Ντούντα υπέγραψε αμφιλεγόμενο νόμο που ουσιαστικά θέτει υπό τον έλεγχο της κυβέρνησης τα δημόσια ΜΜΕ. Οργάνωση για την ελευθερία του Τύπου ζητά από την ΕΕ σκληρή απάντηση, αλλά ο πρόεδρος της Κομισόν επισήμανε ότι η ΕΕ δεν θέλει να χτυπήσει την Πολωνία, ενώ απέκλεισε το ενδεχόμενο κυρώσεων. Με τον νόμο που υπέγραψε ο Πρόεδρος, τερματίζονται αμέσως οι θητείες των μελών των διευθύνσεων και των συμβουλίων εποπτείας της δημόσιας ραδιοτηλεόρασης.
Στο εξής ο Υπουργός Οικονομικών θα έχει την αρμοδιότητα να διορίζει και να ανακαλεί τους νέους διευθυντές των δημόσιων μέσων ενημέρωσης, οι οποίοι επιλέγονταν μέχρι σήμερα με διαγωνισμό του Εθνικού Ραδιοτηλεοπτικού Συμβουλίου (KRRiT).
«Είναι σημαντικό για τον Πρόεδρο τα δημόσια μέσα ενημέρωσης να είναι αμερόληπτα, αντικειμενικά και αξιόπιστα» δήλωσε στους δημοσιογράφους η Μαλγκορζάτα Σαντούρσκα. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο, σήμερα τα δημόσια μέσα ενημέρωσης δεν τηρούν αυτές τις αρχές.
Ο νόμος έχει προκαλέσει σάλο και πολλοί διεθνείς οργανισμοί και οργανώσεις μέσων ενημέρωσης έχουν εκφράσει την αγανάκτησή τους για αυτά που προβλέπει το νομοσχέδιο. Οι Δημοσιογράφοι Χωρίς Σύνορα σημειώνουν ότι ο νέος νόμος «δίνει στην κυβέρνηση πλήρη έλεγχο πάνω στη δημόσια ραδιοτηλεόραση, παραβιάζοντας θεμελιώδεις κανόνες της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Εκπρόσωπος των Δημοσιογράφων Χωρίς Σύνορα ανέφερε: «Η Πολωνία παίρνει τον αντιδημοκρατικό δρόμο που έχει ήδη πάρει ο Βίκτορ Ορμπάν στην Ουγγαρία. Η Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να επιστρέψουν σε δύο κράτη μέλη να παραβιάζουν την Χάρτα Θεμελιωδών Δικαιωμάτων τόσο απροκάλυπτα».
Πληροφορίες ανέφεραν μετά την έγκριση του νόμου ότι ο Γιουνκέρ σκοπεύει να χρησιμοποιήσει μια διαδικασία που δημιουργήθηκε το 2014 και έχει στόχο τις χώρες μέλη στους κόλπους των οποίων παρατηρούνται «συστημικοί κίνδυνοι κατά του κράτους δικαίου». Αν το εν λόγω κράτος δεν αντιδράσει στις προτάσεις για αλλαγές που διατυπώνει η Επιτροπή, αυτή η τελευταία μπορεί να θέσει σε εφαρμογή μια «διαδικασία για προσβολή των θεμελιωδών ευρωπαϊκών αξιών», σύμφωνα με τη FAZ.
Πάντως, ο ίδιος ο Γιουνκέρ επιχείρησε την Πέμπτη να ρίξει τους τόνους, διαβεβαιώνοντας ότι η ΕΕ δεν θέλει να «πλήξει» την Πολωνία. «Δεν θα πρέπει να δραματοποιούμε υπερβολικά τις καταστάσεις. Η προσέγγισή μας είναι πολύ εποικοδομητική. Δεν πρόκειται να χτυπήσουμε την Πολωνία» σημείωσε ο Γιουνκέρ από το Άμστερνταμ, κατά τη διάρκεια επίσκεψης του σώματος των Επιτρόπων με αφορμή την ανάληψη της προεδρίας της ΕΕ το τρέχον εξάμηνο από την Ολλανδία.
Η Επιτροπή θα συζητήσει την ερχόμενη εβδομάδα το ζήτημα του κράτους δικαίου στην Πολωνία, μετά το αίτημα αξιωματούχου της ΕΕ να τεθεί υπό διαδικασία εποπτείας -θεωρητικά η απόφαση αυτή θα μπορούσε να οδηγήσει στην αναστολή του δικαιώματος της χώρας να ψηφίζει στην 28μελή ένωση.
Ωστόσο, ο Γιουνκέρ έκρινε απίθανο να ακολουθηθεί η διαδικασία αυτή, γνωστή ως Άρθρο 7 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Τώρα βρισκόμαστε σε συνομιλίες με την Πολωνία και δεν θέλω να κάνω εικασίες για περαιτέρω συνέπειες, οι οποίες θα μπορούσαν να συνεπάγονται μια εφαρμογή του Άρθρου 7. Δεν έχουμε φτάσει εκεί και δεν νομίζω ότι θα φτάσουμε εκεί» κατέληξε ο Γιούνκερ.
Ο Επίτροπος για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα του Συμβουλίου της Ευρώπης Νιλς Μούζνιεκς κάλεσε την Τρίτη τον συντηρητικό Πρόεδρο της Πολωνίας Αντρέι Ντούντα να μην επικυρώσει αμφιλεγόμενο νόμο που θέτει τη δημόσια ραδιοτηλεόραση «υπό τον άμεσο έλεγχο» της κυβέρνησης και ψηφίστηκε πρόσφατα από τη νέα κυβέρνηση της χώρας.
Αξίζει να σημειωθεί ότι η κόντρα με την Πολωνία είχε χτυπήσει «κόκκινο» τον Νοέμβριο, όταν η Πρωθυπουργός Μπεάτα Στσίντλο ζήτησε να απομακρυνθούν από την αίθουσα όπου πραγματοποιείται η εβδομαδιαία συνέντευξη Τύπου οι σημαίες της ΕΕ.