Ο Abdul Naseer ξόδεψε περισσότερο από ένα μήνα για να περάσει κρυφά από τα αφγανικά και ιρανικά σύνορα και να φτάσει στο Τσεσμέ, μια μικρή παραθαλάσσια πόλη της Τουρκίας σε πολύ κοντινή απόσταση από την Ελλάδα. Αλλά καθώς ο 22χρονος έτρεμε από το κρύο ένα πρωί του Δεκεμβρίου, φαινόταν σχεδόν αδύνατο να διανύσει αυτά τα τελευταία λίγες εκατοντάδες μέτρα. Το νερό ήταν κρύο, οι άνεμοι ισχυροί και ο λαθρέμπορος στον οποίο είχε δώσει 800 δολάρια για μια θέση σε μια βάρκα δε φαινόταν πουθενά.
Είχε περάσει μια εβδομάδα από τη στιγμή που η τελευταία από τις πλαστικές βάρκες που χωρούν 40 άτομα, και έχουν γίνει το κύριο μέσο προς την ΕΕ, είχε φύγει από αυτή τη συγκεκριμένη παραλία, ανέφερε. Περίπου 1.200 άνθρωποι τριγύριζαν στην ακτή, καίγοντας σκουπίδια για να ζεσταθούν και κρατώντας τα παιδιά τους μπροστά από το γαλάζιο λαμπερό νερό αγναντεύοντας προς το στόχο τους.
Τις εβδομάδες μετά την προκαταρκτική συμφωνία της Τουρκίας με την ΕΕ για να βοηθήσει στη διαχείριση της ροής των παράνομων μεταναστών, οι συμμορίες που διεξάγουν το μεγαλύτερο μέρος (αν όχι όλο) του λαθρεμπορίου στην Τουρκία έχουν βρεθεί για πρώτη φορά υπό συνεχή πίεση από την αστυνομία. Σχεδόν 800 άνθρωποι έχουν συλληφθεί και 450 έχουν καταδικαστεί, τόνισε ο Himmet Uygun, επικεφαλής των πολιτικών για τη μετανάστευση στην επαρχία του Izmir.
«Ακόμη και για εμάς είναι μια διαδικασία που ακόμη μαθαίνουμε –δεν είχε χρειαστεί να αντιμετωπίσουμε κάτι τέτοιο ξανά στο παρελθόν», εξήγησε. «Τώρα παίρνουμε αυστηρά μέτρα και εκείνοι γνωρίζουν– αν μπουν σε αυτή τη δουλειά, θα τους πιάσουμε». Αν και ο άμεσος αντίκτυπος έχει γίνει αισθητός σε μέρη όπως το Τσέσμε, μετά βίας έχει αναχαιτίσει την καθημερινή ροή των μεταναστών προς την Ελλάδα: Σχεδόν 40.000 έφτασαν μόνο τις πρώτες μέρες του Δεκεμβρίου. Έπειτα από μια αρχική πτώση, ο αριθμός των ανθρώπων που φτάνουν στις παραλίες της Ελλάδας έχουν επιστρέψει στα υψηλά του περασμένου μήνα.
Αντ’ αυτού, συνεντεύξεις περίπου 12 ανθρώπων που εμπλέκονται στο λαθρεμπόριο αποκαλύπτουν μια διαδικασία γρήγορης προσαρμογής που καταδεικνύει την ελαστικότητα του προσοδοφόρου εμπορίου και το πόσο δύσκολο θα είναι για την Τουρκία να το πατάξει πλήρως, σύμφωνα με τα όσα αναφέρουν οι FT και αναμεταδίδει το euro2day. Καθισμένος σε ένα γεμάτο καφέ στην Κωνσταντινούπολη, ένας από τους λαθρεμπόρους περιέγραψε την προηγούμενη ζωή του ως χειρούργος στη Συρία και τη δική του αποτυχημένη προσπάθεια να διασχίσει το Αιγαίο, κατά την οποία τσαλαβουτούσε στο νερό για 12 ώρες πριν διασωθεί από την τουρκική ακτοφυλακή.
Ο Γιατρός, όπως είναι γνωστός στους κύκλους των λαθρεμπόρων, καταζητείται από τη Europol, σύμφωνα με δύο δυτικούς διπλωμάτες, και ηγείται μιας από τις μεγαλύτερες ομάδες λαθρεμπόρων στην Τουρκία. Εκείνο το απόγευμα, σχεδίαζε να μεταφέρει τουλάχιστον 15 βάρκες με πρόσφυγες, αλλά κατάφερε να στείλει μόλις τέσσερις. Δείχνει μια φωτογραφία ενός πλοίου 232 μέτρων, για το οποίο έχει δώσει προκαταβολή 1,5 εκατ. δολαρίων. Σχεδιάζει να το χρησιμοποιήσει για να μεταφέρει μετανάστες, σχεδόν 400 τη φορά, από την επαρχία Μερσίν στη μεσογειακή ακτή της Τουρκίας, σε ένα ταξίδι τεσσάρων ή πέντε ημερών προς ένα σημείο ανοικτά της Ιταλίας όπου ψαράδες θα αναλάβουν τους πρόσφυγες κατά τα τελευταία λίγα χιλιόμετρα.
Όχι πολύ μακριά από εκεί, ένας μυώδης Σύρος γνωστός ως Bodybuilder, ανοίγει ένα μεγάλο ατσάλινο χρηματοκιβώτιο για να αποκαλύψει τα άδεια ράφια του. Μέχρι πρόσφατα έστελνε τουλάχιστον μια βάρκα με ανθρώπους στην Ελλάδα κάθε βράδυ. Τότε, έξι μήνες πριν, ένας άνδρας με ένα μικρό περίστροφο τον επισκέφθηκε και του ζήτησε να πληρώνει στη μαφία 40.000 δολάρια το μήνα για να συνεχίσει τις επιχειρήσεις του. Εκείνος πλήρωσε.
«Έπειτα, ένα μήνα πριν, η τιμή αυξήθηκε -1.000 δολάρια παραπάνω το άτομο σε κάθε βάρκα. «Είμαι τελειωμένος», είπε. Εκτιμά πως τουλάχιστον άλλοι 20 που κάνουν μικροεπιχειρήσεις έχουν επίσης εκδιωχθεί από τη δουλειά. Ένας εισαγωγέας βαρκών στην Κωνσταντινούπολη αντιμετώπισε παρόμοιες δυσκολίες. Η άδεια εισαγωγών του τού επέτρεπε να εισάγει σκάφη κινεζικής κατασκευής και να τα πουλάει μέχρι και 10.000 δολάρια την καθεμία.
Για τρεις μήνες η επιχείρησή του ευημερούσε μέχρι που δύο καλοντυμένοι Τούρκοι σε ένα μαύρο αυτοκίνητο πολυτελείας επισκέφθηκαν το σπίτι του στα τέλη Οκτωβρίου, τοποθέτησαν ένα περίστροφο στην τραπεζαρία του και του είπαν να σταματήσει την επιχείρησή του. Το έκανε, μαθαίνοντας αργότερα από τους φίλους του τους λαθρέμπορους πως η μαφία γίνεται η μεγαλύτερη πηγή βαρκών. Εκείνος και άλλοι, υποστηρίζουν πως οι ομάδες που πληρώνουν τη μαφία μπορούν να αγοράζουν βάρκες από ένα μικρό εργοστάσιο έξω από την Άγκυρα για περίπου 400 δολάρια, ενώ όσοι δεν το κάνουν, πληρώνουν μέχρι και 6.000 δολάρια για μικρότερα σκάφη. Έχει γίνει πολύ δύσκολο να βρεθούν εισαγόμενα σκάφη, λένε.
Στο Τσέσμε, η ύφεση και η ροή της ενοποίησης των επιχειρήσεων από μικρούς διαχειριστές σε οργανωμένες καλά χρηματοδοτούμενες ομάδες που συνδέονται με τη μαφία, είναι εμφανής. Έπειτα από 10 μέρες στην παραλία, μια νέα ομάδα λαθρεμπόρων προσφέρθηκε να μεταφέρει τους πρόσφυγες απέναντι. Η νέα τιμή: 1.000 δολάρια.