15 δευτερόλεπτα μεταξύ ζωής και θανάτου: Σε Kibbutz (Κιμπούτς) Ισραηλινών δίπλα στη Λωρίδα της Γάζας
«Έχεις μόνο 15 δευτερόλεπτα για να σωθείς». Με αυτή τη φράση εντυπωμένη στο μυαλό τους μεγαλώνουν τα παιδιά στη μικρή κοινότητα του Kibbutz (Κιμπούτς) Nahal Oz (Ναχάλ Οζ), το οποίο βρίσκεται στο βορειοδυτικό άκρο της ερήμου Νεγκέβ, μόλις 800 μέτρα από τα σύνορα με τη Γάζα και πολύ κοντά στις αναπτυσσόμενες πόλεις Sderot και Netivot στο Ισραήλ. Αυτή τη φράση ακούν μικροί και μεγάλοι που ζουν στο νότιο Ισραήλ. Το μόνο που αλλάζει είναι ο χρόνος. Τα λίγα δευτερόλεπτα που έχουν για να προστατευτούν μπαίνοντας στα καταφύγια πριν χτυπήσουν στο έδαφος οι ρουκέτες της Χαμάς.
Οι 300 κάτοικοι της μικρής αυτής κοινότητας, η οποία λειτουργεί υπό καθεστώς συλλογικής οργάνωσης, όπως όλα τα Kibbutz, βασιζόμενο στην αγροτική παραγωγή και το συγκεκριμένο στην παραγωγή γάλακτος από αγελαδοτροφεία, έζησαν εφιαλτικές στιγμές πολέμου το καλοκαίρι του 2014.
Ο τετράχρονος Ντάνιελ Τράγκερμαν δεν κατάφερε να φτάσει στο καταφύγιο του σπιτιού του. Το ωστικό κύμα και τα θραύσματα της ρουκέτας που εκτόξευσαν οι άνδρες της Χαμάς από τη Γάζα, τον πέτυχαν στην κουζίνα του σπιτιού του και τα τραύματά του ήταν θανατηφόρα. Από την ημέρα που ξέσπασαν οι εχθροπραξίες η οικογένεια του Ντανιέλ είχε απομακρυνθεί από τη ζώνη πυρός. Αποφάσισαν όμως να επιστρέψουν διότι πίστεψαν ότι η ένταση θα αποκλιμακωθεί. Δεν φανταζόντουσαν ότι μια από τις 5.000 ρουκέτες που εκτόξευσε η Χαμάς εναντίον κατοικημένων περιοχών του Ισραήλ θα έπεφτε κοντά στο δικό τους σπίτι.
(Στη φωτογραφία είναι απομεινάρια των ρουκετών που συνέλεξε η αστυνομία στην πόλη Σρεντότ).
Ο Ντάνιελ είχε πάει κι άλλες φορές στο καταφύγιο του σπιτιού του με τους γονείς του και είχε ακούσει να του λένε ότι από τη στιγμή που θα χτυπήσουν οι σειρήνες, έχει μόνο 15 δευτερόλεπτα μέχρι να πάει σε ασφαλές σημείο για να σωθεί. Εκείνη τη μέρα δεν τα κατάφερε. Το Kibbutz Nahal Oz είναι από τα πιο κοντινά σημεία στη Γάζα. Με την απόσταση ο χρόνος προειδοποίησης αλλάζει. Λίγο μακρύτερα οι κάτοικοι έχουν 30 δευτερόλεπτα διορία για να καλυφθούν ενώ στις πιο απομακρυσμένες περιοχές ο χρόνος αντίδρασης φτάνει και τα τρία λεπτά.
Η Yael Raz Lachyani γεννήθηκε σε αυτό το Kibbutz. Μας υποδέχτηκε με φόντο τα ψηλά σύρματα του φράχτη που οριοθετεί τα σύνορα της κοινότητας και παράλληλα προσδίδει ασφάλεια στους κατοίκους. Από εκείνο το σημείο φαίνεται καθαρά το σύνορο με τη Γάζα σε απόσταση 800 μέτρων. Ένα από τα τούνελ που έσκαψαν οι άνδρες της Χαμάς για να αιφνιδιάσουν τους Ισραηλινούς, ανακαλύφθηκε πέρυσι λίγα μέτρα μακριά από αυτό το σημείο που μας υποδέχτηκε η Γιαέλ δίπλα στο φράχτη. Θυμάται ότι πριν το 1993 για την ίδια και τους συγκατοίκους της η Γάζα σήμαινε διασκέδαση και κυρίως μπάνιο στη Μεσόγειο, το οποίο τώρα της λείπει. Μεγαλώνει τα τρία παιδιά της, 10, 8 και 4 ετών και συγκλονίστηκε μετά από το περυσινό χτύπημα της Χαμάς και την απώλεια του μικρού Ντάνιελ. Θέλει να συνεχίσει τη ζωή της στον τόπο που μεγάλωσε και να ζήσουν όλοι με ειρήνη όπως τότε στα παιδικά της χρόνια.
Τώρα τα παιδιά παίζουν σε παιδικές χαρές περικυκλωμένες από ψηλά τσιμεντένια τείχη τα οποία έχουν ζωγραφίσει για να δώσουν χρώμα και ελπίδα στη ζωή τους.
Κάθε λίγα βήματα, από το σχολείο έως την παιδική χαρά και από την παιδική χαρά έως τα μικροσκοπικά διαμερίσματα τους, έχουν τοποθετήσει μικρά καταφύγια ώστε να μπορέσουν να μπουν εκεί τα παιδιά αν δεν καταφέρνουν να φτάσουν σε άλλο ασφαλή χώρο ή στα καταφύγια των σπιτιών τους.
Είναι φτιαγμένα από σκυρόδερμα πολύ ενισχυμένο ώστε να αντέχει τα χτυπήματα των ρουκετών και οι μεγάλοι σε πλάτος τοίχοι του να παραμένουν αδιαπέραστοι. Όλα έχουν ζωγραφιές ή μηνύματα γραμμένα στο εξωτερικό τους. Το συγκεκριμένο γράφει «ο ουρανός είναι το όριο».
Η Γιαέλ με μια απίστευτη φλόγα στο βλέμμα, την καρδιά και την ψυχή μας ξεναγεί στους χώρους της κοινότητας και μας δείχνει τα συντρίμμια που άφησε πίσω της μια από τις ρουκέτες της Χαμάς που έπεσαν πέρυσι στα σπίτια τους.
Ήταν το μοναδικό οίκημα που βρήκαμε σε αυτή την κατάσταση.
Οι περισσότερες από τις ζημιές έχουν αποκατασταθεί. Οι κάτοικοι έχουν στήσει πρόχειρα σαλόνια στην αυλή τους καθώς μέσα στα μικρά διαμερίσματά τους δεν διαθέτουν ούτε αυτή την πολυτέλεια.
Στους εξωτερικούς τοίχους οι ζωγραφιές αποδεικνύουν ότι οι άνθρωποι όσο δύσκολα και αν περνούν δεν σταματούν να κάνουν πολύχρωμα όνειρα όσο μακρινά κι αν μοιάζουν.
Οι πληγές στις ψυχές από τις ανθρώπινες απώλειες όμως παραμένουν ανοιχτές. Παιδιά και μεγάλοι δέχονται ειδική αγωγή από ψυχολόγους μετά το θανατηφόρο χτύπημα στον τετράχρονο Ντάνιελ. «Θα τα καταφέρουμε» δηλώνει η Γιαέλ και το μόνο που ζητάει είναι ειρήνη. Έχει δύναμη και αποφασιστικότητα η στάση της και αυτά τα χαρακτηριστικά μεταδίδει και στα παιδιά της.
Όταν με τον σύζυγό της σκέφτηκαν να μετακομίσουν σε πιο ασφαλές σημείο, όπως έκαναν άλλοι κάτοικοι μετά τον περυσινό πόλεμο – μεταξύ των οποίων και οι οικογένεια του μικρού Ντάνιελ – η ίδια έπεισε τον άνδρα της να το παλέψουν και να συνεχίσουν τη ζωή τους κανονικά. «Αν φύγουμε εμείς, αν αφήσουμε τη γη μας, τότε είναι σαν να μετακινούμε τα σύνορά μας. Αν δεν θέλει κανείς να μένει κοντά στα σύνορα είναι σαν να παραχωρούμε κομμάτι της πατρίδας μας», μας λέει και το επιχείρημά της είναι καταλυτικό. Ωστόσο από την άλλη μεριά υπάρχει μια καθημερινότητα που δεν μπορείς να αγνοήσεις. Σε μια περιοχή που οι πολεμικές συρράξεις μπορούν να αρχίσουν ανά πάσα στιγμή κάθε μητέρα με τρία μικρά παιδιά στο σπίτι, όταν λείπει ο άντρας της, έχει ένα εφιαλτικό δίλημμα να αντιμετωπίσει: «Έχω τρία παιδιά και μόνο δύο χέρια, ποιο από τα παιδιά μου να αφήσω πίσω όταν χτυπήσει ο συναγερμός και έχω μόνο 15 δευτερόλεπτα να τα σώσω οδηγώντας τα στο καταφύγιο;».
Πίσω από τη βαριά σιδηρόφραχτη πύλη του Kibbutz, μέσα από τον ψηλό φράχτη με στρατιωτικό συρματόπλεγμα, κάτω από το «σιδηρό θόλο» (iron dome) της αεράμυνας του Ισραήλ και υπό τη διαρκή απειλή των μαχητών της Χαμάς, βρίσκει ελευθερία και διάθεση για δημιουργία. Εκεί γεννήθηκε, μεγάλωσε, έκανε οικογένεια και εκεί θέλει να αναθρέψει τα παιδιά της.
Ρεπορτάζ: Του Γιώργου Λαμπράκου
Πρώτη δημοσίευση στο www.zoomnews.gr/