Σήμερα συμπληρώνονται 74 χρόνια από τις 27 Σεπτεμβρίου του 1941, όταν σε ένα μικρό σπίτι, λίγο πιο πάνω από το τέρμα της οδού Ιπποκράτους, οι εκπρόσωποι του ΚΚΕ, του Σοσιαλιστικού Κόμματος Ελλάδας, της Ένωσης Λαϊκής Δημοκρατίας και του Αγροτικού Κόμματος Ελλάδας, υπογράφουν το ιδρυτικό κείμενο του Εθνικού Απελευθερωτικού Μετώπου (ΕΑΜ), το οποίο θα εξελισσόταν σε ένα από τα μεγαλύτερα και ηρωικότερα αντιστασιακά κινήματα της Ευρώπης εναντίον του κατακτητή.
Σκοπός του ΕΑΜ, όπως αναφερόταν στο κείμενο, ήταν «η απελευθέρωση του Έθνους από τον ξένο ζυγό…» και «…η κατοχύρωση του κυριαρχικού δικαιώματος του ελληνικού λαού, όπως αποφανθεί περί του τρόπου της διακυβερνήσεώς του…». Στο Ιδρυτικό επίσης αναφερόταν ότι «…το ΕΑΜ θα ασχοληθεί με την διατήρηση ακμαίου του απελευθερωτικού πνεύματος του ελληνικού λαού […] με την εξασφάλιση κατά το δυνατόν μιας συνεργασίας με τους άλλους λαούς οι οποίοι αγωνίζονται κατά των δυνάμεων του Άξονος…».
Επίσης, μέσα από το Ιδρυτικό, οι ηγέτες του ΕΑΜ δήλωναν ότι «Εις το ΕΑΜ γίνεται ισοτίμως δεκτόν παν άλλο κόμμα ή Οργάνωση που δέχεται τας αρχάς του παρόντος Ιδρυτικού, ως και να εργασθεί διά την επιτυχίαν των σκοπών του ΕΑΜ…».
Το ΕΑΜ, μέσω και του ένοπλου βραχίωνα του, του ΕΛΑΣ (Εθνικός Λαϊκός Απελευθερωτικός Στρατός), καθώς και από οργανώσεις αλληλεγγύης, επέφερε σημαντικά πλήγματα στον κατακτητή και κράτησε ψηλά το αντιστασιακό φρόνημα του ελληνικού λαού, καθ’ όλη τη διάρκεια της κατοχής.
Μεταξύ άλλων, το ΕΑΜ οργάνωσε τον επισιτισμό του λαού, με αποτέλεσμα να σωθούν χιλιάδες άνθρωποι από την πείνα στην οποία ήταν καταδικασμένοι, τόσο από τα κατοχικά στρατεύματα όσο και από τους ντόπιους μαυραγορίτες, ενώ χάρη στη δράση του ΕΑΜ δε στάλθηκε ούτε ένας εργάτης για να δουλέψει στα γερμανικά εργοστάσια, με εξαίρεση αυτούς που είχαν συλλάβει ομήρους οι Γερμανοί. Επίσης, δεν στάλθηκε ούτε ένας για να πολεμήσει κατά της Σοβιετικής Ενωσης, σε μια κρίσιμη μάλιστα καμπή του πολέμου στο ανατολικό μέτωπο.