Στο όριο της κατάρρευσης βρίσκεται το σύστημα ψυχικής υγείας σύμφωνα με τον Αναπληρωτή Υπουργό Υγείας, Ανδρέα Ξανθό. Μιλώντας από το βήμα του συνεδρίου Mental Health Conference Health, ο Αν. Υπουργός προανήγγειλε ριζικές αλλαγές στην ψυχική υγεία προς την κατεύθυνση τομεοποίησης και αποκέντρωσης των υπηρεσιών, αλλά και επανεξέταση του θεσμικού πλαισίου των ακούσιων εισαγωγών.
Σύμφωνα με την “Ημερησία”, ο σημαντικός αυτός τομέας παρουσιάζει πλήρη αποδιοργάνωση, την ώρα που οι ανάγκες αυξάνονται. Οι εισαγγελικές εντολές και ακούσιες νοσηλείες αγγίζουν το 60% των νοσηλειών στα ψυχιατρικά τμήματα και καθημερινά χρειάζονται 4 κλίνες για κάθε εκατομμύριο πληθυσμού για ακούσιες νοσηλείες, ενώ μόνο στην Αττική εκτιμάται ότι χρειάζονται 20 κλίνες για τη νοσηλεία ασθενών κατόπιν εισαγγελικής εντολής.
Η ανάπτυξη των σχετικών δομών προσκρούει στην οικονομική ασφυξία που έχει επιβληθεί στη χώρα μας και αυτό τη στιγμή που ο αριθμός των ατόμων που παρουσιάζουν ψυχιατρικά προβλήματα αυξάνεται διαρκώς και δημιουργούνται συνεχώς και νέες ανάγκες, κυρίως ως αποτέλεσμα της ανθρωπιστικής κρίσης και του κοινωνικού αποκλεισμού.
Ο Αναπληρωτής Υπουργός μίλησε για επιβεβλημένη ανάγκη επανασχεδιασμού της πολιτικής για την ψυχική υγεία, θέσπιση νέων στόχων, ενίσχυση των δημόσιων δομών παροχής υπηρεσιών ψυχικής υγείας, ουσιαστικό έλεγχο των ΜΚΟ και των ιδιωτικών ψυχιατρικών κλινικών, πραγμάτωση, της τομεοποίησης και επαναδιαπραγμάτευση των δεσμεύσεων της χώρας με τους κοινοτικούς εταίρους.
Σε αυτό το πλαίσιο, υποστήριξε, ότι αδήριτη είναι η ανάγκη ενεργοποίησης και στελέχωσης των δομών που υπάρχουν, ο επανασχεδιασμός της χωροθέτησής τους με βάση τις ανάγκες του πληθυσμού και μετά από εκτίμηση και αξιολόγηση της λειτουργικότητάς τους, αλλά και η ανάπτυξη νέων (όπως π.χ. Υπηρεσίες Ψυχικής Υγείας Παιδιών και Εφήβων), όπου οι πραγματικές ανάγκες το επιτάσσουν. Στις άμεσες προτεραιότητες του Υπουργείου, είναι ο επανασχεδιασμός των Τομέων Ψυχικής Υγείας και η εκχώρηση αποφασιστικών αρμοδιοτήτων στις Τομεακές Επιτροπές Ψυχικής Υγείας, με στόχο την ενίσχυση της κοινοτικής φροντίδας και της πρωτοβάθμιας περίθαλψης και πρόληψης. «Το σύστημα πρέπει να λειτουργήσει πλέον στη βάση ενός Δικτύου και η φορά της κατεύθυνσης των περιστατικών θα πρέπει να είναι φυγόκεντρη και όχι κεντρομόλος».
Μελέτη του Πανεπιστημίου Αθηνών, δείχνει πως ο επιπολασμός (σσ. αριθμός ατόμων με ένα κλινικό συμβάν) της Μείζονος Κατάθλιψης έχει αυξηθεί από το 3.3% που ήταν το 2008 στο 8.2% το 2011 και στο 12% το 2013. Επίσης, μια μεγάλη διεθνής μελέτη που δημοσιεύτηκε πρόσφατα σε ένα από τα εγκυρότερα ιατρικά περιοδικά, το BMJ, έδειξε με πολύ καλή τεκμηρίωση ότι στα χρόνια των μνημονίων αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός αυτοκτονιών στη χώρα μας και, το σημαντικότερο, η αύξηση αυτή του αριθμού των αυτοκτονιών συνδέθηκε με συγκεκριμένες χρονικές περιόδους κατά τις οποίες εφαρμόστηκαν συγκεκριμένα μέτρα λιτότητας.
Μελέτη της ερευνητικής ομάδας του Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, επίσης, δείχνει πως το 40% των ανθρώπων που πάσχουν από κάποιο χρόνιο σωματικό νόσημα και που αναζητούν φροντίδα στα Τμήματα Επειγόντων Περιστατικών των Γενικών Νοσοκομείων πάσχει από κάποια Μείζονα Ψυχιατρική Διαταραχή, με το 1/3 να παρουσιάζει Μείζονα Κατάθλιψη και το ¼ να παρουσιάζει κάποιου βαθμού κίνδυνο αυτοκτονίας.