Συνταρακτικές αποκαλύψεις για τις δραματικές ώρες του ναυαγίου ανοικτά της Πύλου και πώς θα μπορούσαν να έχουν σωθεί εκατοντάδες πρόσφυγες που αυτή τη στιγμή θεωρούνται ακόμη αγνοούμενοι, έρχονται στο φως.
Μετά την επιβεβαίωση αυτοπτών μαρτύρων πάνω στο σαπιοκάραβο που μετατράπηκε σε φέρετρο, ότι το Λιμενικό τους είχε προσεγγίσει και μάλιστα του πέταξε και σχοινί, ενώ στην αρχή διέψευδαν οποιαδήποτε προσέγγιση, νέα στοιχεία καταδεικνύουν τα λάθη που έγιναν εκείνη τη νύχτα.
Λάθη, παραλείψεις ή παντελής έλλειψη βούλησης για να ενεργοποιηθεί ένα σχέδιο διάσωσης το οποίο θα μπορούσε να αποτρέψει ή τουλάχιστον να περιορίσει το μέγεθος της τραγωδίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο λιμάνι του Γυθείου βρισκόταν ένα υπερσύγχρονο ναυαγοσωστικό σκάφος 90 μέτρων, το Aigaion Pelagos, το οποίο θα μπορούσε να κληθεί για να συνδράμει στη διάσωση των προσφύγων που βρίσκονταν πάνω στο πλοίο, προτού αυτό «μπατάρει», αρχίσει να βάζει νερά και να βουλιάζει παρασύροντας εκατοντάδες στο θάνατο.
Οι δραματικές ώρες
Σύμφωνα με τις πληροφορίες και τις επίσημες ανακοινώσεις των λιμενικών αρχών, η ενημέρωση του Κέντρου Συντονισμού Ερευνας και Διάσωσης ενημερώθηκε για το αλιευτικό στις 11 το πρωί της Τρίτης.
Η πληροφορία ακτιβίστριας που ενημέρωσε και τις ιταλικές αρχές επιβεβαιώθηκε και στις 13.50 απογειώθηκε ελικόπτερο από τη Μυτιλήνη προκειμένου να προσεγγίσει το σημείο που βρισκόταν το πλοίο.
Επίσης, πληροφορίες αναφέρουν ότι η Frontex είχε ενημερωθεί για το δρομολόγιο του θανάτου περίπου στις 12.47 ώρα Ελλάδος και αμέσως έδωσε σχετικές πληροφορίες σε Ελλάδα και Ιταλία.
Το ερώτημα που τίθεται είναι γιατί το Λιμενικό δεν πρόσφερε βοήθεια όλες αυτές τις ώρες. Η επίσημη εκδοχή είναι ότι ήταν σε επικοινωνία με τον καπετάνιο του αλιευτικού και αυτός τους έλεγε ότι δεν θέλει συνδρομή κι ότι θα πάει στην Ιταλία. Ετσι οι λιμενικοί απλώς παρακολουθούσαν διακριτικά την πορεία του σκάφους χωρίς να παρεμβαίνουν, αν κι έβλεπαν ότι λόγω του μεγάλου αριθμού ατόμων που ήταν πάνω θα μπορούσε να κινδυνεύσει
Στη συνέχεια αποκαλύφθηκε ότι υπήρξε προσέγγιση του πλοίου από το Λιμενικό, έριξαν μάλιστα και σχοινί.
Όμως, αφού όλες αυτές τις ώρες η παρακολούθηση του σκάφους γινόταν διακριτικά, παρά το γεγονός ότι είχε επιβεβαιωθεί πως είχε εκατοντάδες άτομα πάνω, γιατί κανείς δεν ειδοποίησε το υπερσύγχρονο ναυαγοσωστικό Aigaion Pelagos;
Αφού το ελικόπτερο έφτασε στο δουλεμπορικό γύρω στις 3 το μεσημέρι και διαπίστωσε την κατάσταση, γιατί κανείς δεν ειδοποίησε το ναυαγοσωστικό;
Θα ήταν εκεί ώρες πριν βουλιάξει
Το συγκεκριμένο πλοίο θα μπορούσε να φτάσει στην περιοχή μετά από 4 με 4,5 ώρες, επομένως θα μπορούσε να βοηθήσει (ακόμη κι αν δεν το ήθελαν οι δουλέμποροι) γύρω στις 8 με 8.30 το βράδυ, τουλάχιστον 5 με 6 ώρες προτού το αλιευτικό βουλιάξει.
To Aigaion Pelagos βρίσκονταν εδώ και μερικές εβδομάδες στο λιμάνι του Γυθείου και θα μπορούσε, εφόσον έδινε εντολή το Κέντρο Επιχειρήσεων, να προσεγγίσει το σημείο που βρισκόταν το αλιευτικό και να προχωρήσει σε διάσωση, ώρες προτού αυτό πάρει κλίση και βουλιάξει.
Αλλωστε, σύμφωνα με τις επίσημες ανακοινώσεις, το Λιμενικό Σώμα παρακολουθούσε διακριτικά το αλιευτικό. «Στις 22:40 κατέπλευσε πλησίον του αλιευτικού το σκάφος του Λιμενικού Σώματος από την Κρήτη. Παρέμεινε σε απόσταση και το παρατηρούσε διακριτικά, χωρίς να διαπιστώνει πρόβλημα στην πλεύση του, καθώς είχε σταθερή πορεία και ταχύτητα», αναφέρει η ανακοίνωση.
Σύμφωνα με νεότερη ενημέρωση: Στις 02:04 π.μ. «ο κυβερνήτης του παραπλέοντος σκάφος του Λ.Σ. ενημέρωσε το Κέντρο Επιχειρήσεων ότι είδε το αλιευτικό να παίρνει μια δεξιά στη συνέχεια μια απότομη αριστερή κλίση και μετά άλλη μια δεξιά κλίση τόσο μεγάλη που είχε ως αποτέλεσμα την ανατροπή του αλιευτικού». Λίγο αργότερα το σκάφος βούλιαξε και χάθηκε κάθε ελπίδα για εκατοντάδες πρόσφυγες και μετανάστες.
Τίθεται, λοιπόν το ερώτημα γιατί το ναυαγοσωστικό δεν ειδοποιήθηκε να αποπλεύσει από λιμάνι του Γυθείου… ακόμη και για προληπτικούς λόγους; Ακόμη κι αν χρειαζόταν να επέμβει, όχι όταν το σκάφος του Λιμενικού είχε παρακολουθούσε το δουλεμπορικό, αλλά από την ώρα που το ελικόπτερο είχε πλήρη εικόνα του τι γινόταν πάνω σ’ αυτό;
Στην ιστοσελίδα Myshiptracking.com, αν αναζητήσει κανείς το στίγμα του Aigaion Pelagos θα διαπιστώσει ότι ήταν στο λιμάνι του Γυθείου από τα μέσα Μαίου.
Δύο ώρες προτού βουλιάξει το αλιευτικό δηλαδή στις 12 τα μεσάνυχτα, φαίνεται να αποπλέει από το λιμάνι αλλά επέστρεψε τελικά στις 4.45 το πρωί της 14ης Ιουνίου, αφού πλέον όλα είχαν χαθεί.
Τι λένε οι ειδικοί
Ο εμπειρογνώμονας, κ. Νίκος Σπανός, μιλώντας στην ΕΡΤ είπε ότι το συγκεκριμένο ναυαγοσωστικό είναι ενδεδειγμένο για τέτοιες καταστάσεις και θα μπορούσε να παρέμβει.
Τα όσα περιγράφει είναι συγκλονιστικά:
«Το σκάφος αυτό βρίσκεται σε κίνδυνο. Άσχετα ότι είναι μπουνάτσα. Γιατί είναι σε κίνδυνο; Γιατί είναι ένα πλοίο αναξιόπλοο, δεν έχει πιστοποιητικά, οι άνθρωποι είναι κρεμασμένοι σαν τα σταφύλια και είναι και ακυβέρνητο. Άρα, πρέπει να δράσει άμεσα η ελληνική πολιτεία δια των οργάνων της.
Θα πρέπει να οργανώσει τον επιχειρησιακό σχεδιασμό που είναι πλωτά – χερσαία μέσα που πρέπει να σπεύσουν στην περιοχή ώστε να μπορέσουν να αποβιβάσουν τον κόσμο σε άλλα σκάφη. Είναι σαν να μου λέτε ότι σας βλέπω να πνίγεστε και δε θα σας βοηθήσω και δε θέλετε βοήθεια. Τι είναι αυτά που λέτε; Είμαστε υποχρεωμένοι…»
Και εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο γίνεται μία τέτοια επιχείρηση: «Προσεγγίζουν σκάφη και παραπλέοντα πλοία και πλοία του Λιμενικού Σώματος. Για να βρούμε το σκάφος στην ανοιχτή θάλασσα διανύουμε κάποια ναυτικά μίλια. Κάποιες ώρες για να το βρούμε. Όμως το σκάφος το βρήκαμε εγκαίρως και το παρακολουθήσαμε και όντως, και αυτό πρέπει να έγινε, είπαν αν χρειάζονται βοήθεια.
Φυσικά αυτοί απάντησαν ότι δεν χρειάζονται βοήθεια. Μα, δε ρωτάμε τώρα το προσωπικό που κινδυνεύει σε ένα ακυβέρνητο σκάφος αν χρειάζονται βοήθεια. Βοήθεια χρειάζονται και με το παραπάνω. Όχι για να φάνε και να πιούνε. Βοήθεια γιατί το σκάφος είναι ακυβέρνητο, δηλαδή σε κίνδυνο. Που σημαίνει πως πρέπει να κάνω τα δέοντα έτσι το σκάφος να πάει σε ασφαλές αγκυροβόλι. Τι έπρεπε να κάνουμε στην προκειμένη φάση; Ήταν και πολύ εύκολο».
Και συνεχίζει λέγοντας: «Στο Γύθειο υπήρχε ένα μεγάλο ναυαγοσωστικό το «Αιγαίο Πέλαγος» το οποίο είναι στην περιοχή. Όταν οργανώνεις τον επιχειρησιακό σου σχεδιασμό, γιατί είναι ειδική επιχειρησιακή κατάσταση εδώ, οφείλουμε να πούμε σε αυτό το ναυαγοσωστικό να τρέξει στην περιοχή. Ή και οποιοδήποτε άλλο ρυμουλκό. Γιατί είχαμε τον χρόνο να το κάνουμε αυτό…
Το «ακυβέρνητο» σημαίνει πως δεν έχει μηχανή, δεν έχει πηδάλιο. Είναι σε κίνδυνο το πλοίο και παρασύρεται από τα ρεύματα ή από τον άνεμο. Που σημαίνει ότι χρίζει άμεσης βοήθειας. Δεν μπορεί το σκάφος του Λιμενικού, ένα παραπλέον πλοίο να κάνει όλη τη δουλειά. Χρειαζόμαστε ναυαγοσωστικά. Ήταν ένα στο Γύθειο. Ογδόντα μέτρα σκάφος το οποίο μπορεί να βάλει όλο τον κόσμο πάνω. Έχει νοσοκομείο να περιθάλψει ανθρώπους και αυτονομία μεγάλη να βοηθήσει τον κόσμο. Ένα ή δύο τέτοια σκάφη θα μπορούσαν να είχαν συγκρατήσει το σκάφος».
Το συγκεκριμένο ναυαγοσωστικό έχει πάρει μέρος σε αρκετές διασώσεις, κυρίως σε κρουαζιερόπλοια. Οπως διαφημίζει στη σελίδα του «μπορεί να αναλάβει οποιαδήποτε διάσωση 24 ώρες το 24ωρο, 365 ημέρες το χρόνο».
Τι λέει το Λιμενικό
Ο εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού Νίκος Αλεξίου έδωσε διευκρινίσεις για τα σενάρια αναφορικά με το τι προκάλεσε την κλίση και τελικά το βύθισμα του σκάφους. «Δεν έγινε καμία προσπάθεια πρόσδεσης τους σκάφους» υπογράμμισε μιλώντας για το πολύνεκρο ναυάγιο ανοιχτά της Πύλου.
Μιλώντας στην εκπομπή της ΕΡΤ «Συνδέσεις» με τον Κώστα Παπαχλιμίντζο και τη Χριστίνα Βίδου ο Νίκος Αλεξίου υποστήριξε πως η βύθιση του σκάφους των διακινητών, παρουσία παραπλέοντων σκαφών του λιμενικού σώματος έγινε όταν οι μετανάστες από τις αφρικανικές χώρες, άγνωστο για ποιο λόγο, μετακινήθηκαν προς μια κατεύθυνση αλλάζοντας την ευστάθεια του πλοίου με τους 750 ανθρώπους.
«Δεν υπήρχε ένδεια μέσων. Υπηρεσιακά ήμασταν εκεί» απάντησε ο εκπρόσωπος Τύπου του Λιμενικού για το ότι στο σημείο δεν έσπευσε για βοήθεια τις κρίσιμες ώρες το ναυαγοσωστικό Aigaion Pelagos που βρισκόταν αγκυροβολημένο στο Γύθειο.
Σχολιάζοντας την πληροφορία για το εάν έχουν χρησιμοποιηθεί σχοινιά στο πλοίο εξήγησε ότι το λιμενικό δεν έκανε κάτι τέτοιο αλλά τα σχοινιά τα είχαν πετάξει ναύτες από το εμπορικό πλοίο που τους πέταξαν εφόδια.
Λίγο αργότερα βεβαίως υπήρξε αλλαγή γραμμής καθώς το σχοινί δεν ρίχθηκε από κάποιο εμπορικό αλλά από το σκάφος του Λιμενικού.
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, κ. Σιακαντάρης σε συνέντευξή του ανέφερε σε σχετική ερώτηση για τα όσα λένε οι πρόσφυγες ότι: «Δεν έχει δώσει σχοινί προσέγγισης το Λιμενικό. Σχοινί χρησιμοποιείται στη θάλασσα για ρίψη εφοδίων από τα δύο παραπλέοντα εμπορικά. Σχοινί, όχι ρυμούλκησης, χρησιμοποίησε για λίγα λεπτά και το λιμενικό κατά την προσέγγισή του από απόσταση. Στη συνέχεια το πήραν οι επιβάτες στο αλιευτικό για λίγα λεπτά. Στη συνέχεια το πέταξαν στη θάλασσα και συνέχισαν την πορεία τους».
Στη συνέχεια προσθέτει: «Δεν υπήρχε σχοινί πρόσδεσης. Ήταν σχοινί προκειμένου να σταθεροποιηθούν, να πλησιάσουν, να δουν αν θέλουν οποιαδήποτε βοήθεια. Την αρνήθηκαν έλεγαν «No help…Go Italy» και συνέχισαν την πορεία τους».