Για σημαντικές παραλείψεις, σοβαρές καθυστερήσεις στον σχεδιασμό της εναέριας επιτήρησης της Αττικής στις 23 Ιουλίου 2018, ημέρα της φονικής πυρκαγιάς στο Μάτι, που άφησε πίσω της 104 νεκρούς και δεκάδες εγκαυματίες, έκανε λόγο σήμερα ο πραγματογνώμονας Δημήτρης Λιότσιος, συνεχίζοντας την κατάθεσή του ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου.
Το αίτημα για εναέρια επιτήρηση, όπως κατέθεσε ο κ. Λιότσιος, αποστέλλεται από το Ενιαίο Συντονιστικό Κέντρο Επιχειρήσεων (ΕΣΚΕ) στο ΓΕΑ ή την προηγούμενη ημέρα για την επόμενη ή μέχρι τις 8 το πρωί της ίδιας ημέρας. Στην εν λόγω περίπτωση όμως το αίτημα δεν απεστάλη εγκαίρως και εστάλη τελικά στις 9.59 της 23ης Ιουλίου 2018. Αίτημα απεστάλη και στο Λιμενικό Σώμα, αλλά το αεροσκάφος που διαθέτει τύπου Τσέσνα δεν μπορούσε να πετάξει λόγω καιρικών συνθηκών.
Τελικά, το ΓΕΑ απευθύνθηκε σε ιδιωτική αερολέσχη που “σήκωσε” ένα αεροσκάφος μετά τις 2 το μεσημέρι. Απαντώντας μάλιστα σε σχετικές ερωτήσεις της προέδρου της έδρας ο κ. Λιότσιος έδειξε ως υπεύθυνο του σχεδιασμού εναέριας επιτήρησης τον τότε διοικητή του ΕΣΚΕ.
Πρόεδρος: Για την εναέρια επιτήρηση που λέτε ότι δεν πραγματοποιήθηκε. Ποιος από τους κατηγορούμενους έπρεπε να δώσει εντολή;
Λιότσιος: Από τη στιγμή που ο βαθμός επικινδυνότητας είναι 4 τη διαταγή όφειλε να τη δώσει το ΕΣΚΕ στην πολεμική αεροπορία ή την προηγούμενη ή την επόμενη ημέρα έως τις 8 το πρωί.
Πρόεδρος: Ποιος δηλαδή είναι υπεύθυνος από τους κατηγορούμενους;
Λιότσιος: Ο διοικητής του ΕΣΚΕ.
Η πρόεδρος επέμεινε στο ποιος εκ των κατηγορουμένων έχει την ευθύνη του σχεδιασμού εναέριας επιτήρησης.
Λιότσιος: Ο διοικητής του ΕΣΚΕ έχει μεν το γενικό πρόσταγμα, αλλά δεν ενεργεί αυτοβούλως. Πρέπει να πάρει άδεια από τη φυσική ηγεσία, να την έχει ενημερώσει.
Πρόεδρος: Με ποιον έπρεπε να συνεννοηθεί για τα αεροσκάφη της εναέριας επιτήρησης;
Λιότσιος: Το αίτημα είναι υπό την ευθύνη και την εποπτεία του υπαρχηγού επιχειρήσεων.
Πρόεδρος: Ο υπαρχηγός έπρεπε να δώσει την εντολή;
Λιότσιος: Μπορούσε και μόνος του να το κάνει. Ο υπαρχηγός μπορεί να ελέγχει το ΕΣΚΕ και να πει “έγιναν αυτά”.
Πρόεδρος: ο Αρχηγός;
Λιότσιος: Ο Αρχηγός οφείλει να είναι ενήμερος για τα πάντα, ότι όλες οι προβλεπόμενες ενέργειες έγιναν.
Πρόεδρος: Από μόνος του ο Αρχηγός έχει υποχρέωση;
Λιότσιος: Έχει όλη την ευθύνη του Πυροσβεστικού Σώματος. Οφείλουν όλοι να τον ενημερώνουν.
Πρόεδρος: Στις 23/7/18 έγινε εναέρια επιτήρηση στην Αττική;
Λιότσιος: Ναι, αλλά με αεροσκάφη ιδιωτικής αερολέσχης. Επειδή άργησε το αίτημα να σταλεί από το ΕΣΚΕ. Αντί για τις 8.00 το χαρτί έφτασε στις 9.59. Δεν ξέρω γιατί έγινε αυτή η καθυστέρηση.
Η πρόεδρος του δικαστηρίου ρώτησε εάν το Πετζετέλ θα μπορούσε να έχει ενεργήσει και να σβήσει τη φωτιά της Κινέττας που εκδηλώθηκε το πρωί της ίδιας ημέρας, με τον πραγματογνώμονα να απαντά ότι θα μπορούσε να συνδράμει στον περιορισμό της.
Πρόεδρος: Το Πεντζετέλ θα μπορούσε να σβήσει τη φωτιά στα Γεράνεια;
Λιότσιος: Θα μπορούσε να την καταλαγιάσει, τις φωτιές τις σβήνουν τα επίγεια μέσα. Υπήρχαν πιθανότητες να κατασταλεί, θα κερδίζαμε τα πρώτα είκοσι λεπτά που είναι καθοριστικά. Με την πρώτη βολή θα μπορούσε να κερδίσει χρόνο. Πριν από την έναρξη της Κινέττας θα μπορούσε να επιτηρεί ένα Πετζετέλ. Θα μπορούσαν και τα υπόλοιπα, αλλά για λόγους οικονομίας δυνάμεων δεν χρησιμοποιούνται, γιατί μπορεί να αξιοποιηθούν σε δασοπυρόσβεσης.
Πρόεδρος: Από το Λιμενικό Σώμα υπήρχε δυνατότητα για εναέρια;
Λιότσιος: Υπάρχει ένα Τσέσνα μόνο για επιτήρηση. Με αντίστοιχο αίτημα θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί. Το ΕΣΚΕ έκανε αίτημα το πρωί, αλλά δεν απογειώθηκε λόγω καιρικών συνθηκών. Όταν έφτασε το αίτημα στις 09.59 στην Πολεμική Αεροπορία δεν μπορούσε να ανταποκριθεί και απευθύνθηκε στην ιδιωτική αερολέσχη η οποία αποδέχθηκε το αίτημα. Στις 14.04 σηκώθηκε ένα ελαφρού τύπου αεροσκάφος. Δεν αναγράφεται η δεύτερη πτήση του στις 16.16. Η δεύτερη πτήση δεν αναγράφεται στο χειρόγραφο ημερολόγιο, μόνο στο έγγραφο της αεροπορίας.
Πρόεδρος: Η ιδιωτική αερολέσχη με ποιου αρμοδιότητα θα συνέδραμε;
Λιότσιος: Του ΕΣΚΕ
Ο μάρτυρας επεσήμανε ότι την ώρα της δεύτερης απογείωσης αεροσκάφους της ιδιωτικής αερολέσχης στις 16.16 δεν είχε ακόμα εκδηλωθεί η πυρκαγιά στη θέση Νταού Πεντέλης και προσδιόρισε το χρόνο έναρξης περί τις 16.30 με την πρώτη αναγγελία στην Πυροσβεστική να γίνεται στις 16.41. Στη συνέχεια ο πραγματογνώμονας στάθηκε και στην “ατελέσφορη”, όπως τη χαρακτήρισε, απόφαση να τεθούν σε γενική επιφυλακή οι πυροσβεστικές δυνάμεις της Αττικής το απόγευμα της 23ης Ιουλίου 2018, αφού η φωτιά από την Νταου Πεντέλης είχε φτάσει στο Μάτι και στο Νέο Βουτζά.
“Στις 13.30 θα έπρεπε να δοθεί εντολή για γενική επιφυλακή, μιας και είχε αρχίσει η απομάκρυνση πολιτών στην Κινέττα”, υποστήριξε ο κ. Λιότσιος και συνέχισε: “Στις 17.30 που δόθηκε η εντολή για γενική επιφυλακή… σε λιγότερο από μία ώρα κανείς δεν θα προλάβαινε να βρίσκεται στην υπηρεσία του. Στις 7 παρά 10 η φωτιά είχε φτάσει ήδη στη θάλασσα. Όφειλαν οι υπηρεσίες της Αττικής να είναι σε επιφυλακή και να έχουν επανδρωμένα όλα τα οχήματα”.