Νέα δεδομένα στο ζήτημα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα, φέρνει η δήλωση που έκανε ο πρόεδρος του Βρετανικού Μουσείου, Τζορτζ Όσμπορν.
Συγκεκριμένα, μιλώντας σε ραδιοφωνική εκπομπή, ο Όσμπορν, δήλωσε πως πρέπει να γίνει μία συμφωνία με την Ελλάδα για την επιστροφή τους και την κοινή τους χρήση.
Σε μια συνέντευξη στον ραδιοφωνικό σταθμό LBC είπε ότι «πρέπει να γίνει μια συμφωνία όπου μπορούμε να πούμε και τις δύο ιστορίες στην Αθήνα και στο Λονδίνο, εάν και οι δύο το προσεγγίσουμε αυτό το θέμα χωρίς πολλές προϋποθέσεις, χωρίς ένα φορτίο, χωρίς κόκκινες γραμμές… Οι λογικοί άνθρωποι θα μπορούσαν να κανονίσουν κάτι που να αξιοποιεί στο έπακρο τα μάρμαρα του Παρθενώνα, αλλά αν οποιαδήποτε πλευρά πει ότι δεν υπάρχει καμία προσφορά, τότε δεν θα υπάρξει συμφωνία», είπε.
Όταν ερωτήθηκε εάν μερικά από τα γλυπτά θα μπορούσαν «να μεταφερθούν στην Ελλάδα τουλάχιστον για λίγο και μετά θα επέστρεφαν στο Λονδίνο», ο Όσμπορν είπε ότι «αυτό το είδος της διευθέτησης» μπορεί να είναι κατάλληλο, αν και δεν μπορεί «να μιλήσει εκ μέρους όλων των διαχειριστών του Βρετανικού Μουσείου».
«Δεν τα πήραμε βίαια»
Υπενθυμίζεται πάντως ότι πρόσφατα το Βρετανικό Μουσείο επιχείρησε για ακόμη μία φορά να αρνηθεί το γεγονός πως τα Γλυπτά εκλάπησαν βίαια από τον Λόρδο Έλγιν. «Μεγάλο μέρος των αγαλμάτων που φιλοξενούνται στο Μουσείο και το οποίο αφαιρέθηκε με εντολή του λόρδου Έλγιν, ανασύρθηκε από «τα χαλάσματα» γύρω από το μνημείο και δεν αποκόπηκαν όλα από τον Παρθενώνα», είχε δηλώσει το Μουσείο.
Ο ισχυρισμός αυτός, σημείωνε ο Guardian, που διατυπώθηκε σε συνεδρίαση της UNESCO, προσέθεσε μια νέα τροπή στη μακροχρόνια πολιτιστική διαμάχη και ήρθε μόλις λίγες ημέρες αφότου έγινε γνωστό πως το Ηνωμένο Βασίλειο ήταν πρόθυμο να συζητήσει το αίτημα της Ελλάδας για επανένωση των γλυπτών του Παρθενώνα.
«Μεγάλο μέρος της ζωφόρου αφαιρέθηκε στην πραγματικότητα από τα ερείπια γύρω από τον Παρθενώνα» δήλωσε ο αναπληρωτής διευθυντής του μουσείου, δρ. Τζόναθαν Γουίλιαμς, στην ετήσια συνεδρίαση της διακυβερνητικής επιτροπής του οργανισμού παγκόσμιας κληρονομιάς για την προώθηση της επιστροφής των πολιτιστικών αγαθών. «Τα αντικείμενα αυτά δεν αποκόπηκαν όλα από το κτίριο, όπως έχει υποστηριχθεί».
Δυναμική υπέρ της επιστροφής τους στην Ελλάδα
Εδώ και μερικούς μήνες το θέμα της επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα έχει αποκτήσει μια ιδιαίτερη δυναμική. Τους τελευταίους μήνες η πυκνότητα των δημοσιευμάτων στα βρετανικά μέσα ενημέρωσης είναι ίσως η μεγαλύτερη από ποτέ. Η πρόταση δε της UNESCO για απευθείας διμερείς συνομιλίες μεταξύ του βρετανικού και του ελληνικού υπουργείου Πολιτισμού έγινε αποδεκτή από την βρετανική κυβέρνηση για πρώτη φορά στην ιστορία της διεκδίκησης των Γλυπτών.
«Μετά την παγκόσμια εκστρατεία της Μελίνας Μερκούρη τη δεκαετία του ’80 για την επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα στην Ελλάδα η καμπάνια στις μέρες μας συνεχίζεται από τον Έλληνα πρωθυπουργό». Αυτό επισημαίνεται μεταξύ άλλων σε εκτενές ρεπορτάζ του τηλεοπτικού δικτύου ITV το οποίο τονίζει τις προσπάθειες που κάνει η ελληνική κυβέρνηση για την επανένωση των Γλυπτών. «Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει θέσει το θέμα όχι μόνο στην πρόσφατη επίσκεψή του στο Λονδίνο, αλλά και στην ομιλία του στο Κογκρέσο, αυξάνοντας έτσι την πίεση προς την Βρετανία», αναφέρει το ITV. Παράλληλα, στο εν λόγω ρεπορτάζ, σημειώνεται η ολοένα και αυξανόμενη υποστήριξη τόσο από την κοινή γνώμη της Βρετανίας όσο και από εξέχουσες προσωπικότητες του καλλιτεχνικού κόσμου.
Μετά την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στο Λονδίνο τον Νοέμβριο, όπου έθεσε το θέμα στον Βρετανό ομόλογό του, Μπόρις Τζόνσον, η ελληνική θέση φαίνεται πως κερδίσει συνεχώς νέους σημαντικούς υποστηρικτές. Χαρακτηριστικότερη όλων είναι ίσως η αλλαγή «γραμμής» των Times του Λονδίνου που πλέον έχουν ταχθεί υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα. Η βρετανική εφημερίδα άλλαξε γραμμή «μετά από 50 χρόνια» όπως επισημαίνει στο κύριο άρθρο της 11ης Ιανουαρίου. «Καλλιτέχνες και πολιτικοί υποστήριζαν για πολλά χρόνια ότι αυτά τα τεχνουργήματα θα πρέπει να επιστρέψουν στην Ελλάδα. Το μουσείο και η βρετανική κυβέρνηση, με την υποστήριξη των Times, αντιστάθηκαν στην πίεση. Όμως οι καιροί και οι συνθήκες αλλάζουν. Τα γλυπτά ανήκουν στην Αθήνα. Τώρα πρέπει να επιστρέψουν», τόνιζε η βρετανική εφημερίδα.
Η ισχυρή δυναμική που έχει αναπτυχθεί υπέρ της ελληνικής θέσης αποτυπώνεται και στις δημοσκοπήσεις. Έτσι στην τελευταία που πραγματοποίησε η εταιρεία YouGov το 59% των βρετανών απάντησε πως πιστεύει ότι τα Γλυπτά «ανήκουν στην Ελλάδα». Μόλις το 18% υποστήριξε το αντίθετο ενώ το 22% των ερωτηθέντων δήλωσε ότι δεν έχει άποψη.
Αλλά και κορυφαίες προσωπικότητες του Ηνωμένου Βασιλείου τάσσονται πλέον δημοσίως, πολύ πιο συχνά, υπέρ της επανένωσης των Γλυπτών.
Μεταξύ αυτών ένας από τους διασημότερους βρετανούς σκηνοθέτες, ο Κεν Λόουτς που πρόσφατα δήλωσε ξεκάθαρα, για μια ακόμη φορά, πως κατά την άποψή του τα γλυπτά είναι κλεμμένα και πρέπει να επιστρέψουν άμεσα στην Ελλάδα. «Μια λεπτομέρεια που δείχνει την αλαζονεία του κλέφτη είναι ότι στην Βρετανία τα αποκαλούν τα Μάρμαρα του Έλγιν. Και αυτός είναι ο κλέφτης. Η ιδέα ότι εμείς, όχι εμείς, αυτοί που έχουν την εξουσία είναι τόσο αναίσθητοι από το έγκλημα τους που ονομάζουν τη λεία τους με το όνομα του ανθρώπου τα έκλεψε, λέει τα πάντα για την αλαζονεία των ιμπεριαλιστών. Τα Γλυπτά του Παρθενώνα φυσικά θα πρέπει να επιστρέψουν και άμεσα. Καθένας με υγιές μυαλό το καταλαβαίνει αυτό», τόνισε ο πολυβραβευμένος σκηνοθέτης.
Ο Στίβεν Φράι, ο διακεκριμένος βρετανός ηθοποιός και συγγραφέας που εδώ και πολλά χρονιά έχει ταχθεί υπέρ της επιστροφής των Γλυπτών στην Ελλάδα , πριν από μερικές μέρες επανέλαβε σε συνέντευξη του ότι οι Βρετανοί πια δεν έχουν κανένα ουσιαστικό επιχείρημα. «Σκεφτείτε οι Αμερικάνοι να είχαν “αγοράσει” τον Πύργο του ‘Αιφελ από τους Γερμανούς το 1941 και μετά την απελευθέρωση της Γαλλίας το 1945 να υποστήριζαν ότι, επειδή τα αγοράσαμε από τους ναζί, τώρα είναι δικός μας. Είναι εξωφρενικό», τόνισε μεταξύ άλλων ο Φράι στο ρεπορτάζ του ITV. Διευκρινίζοντας παράλληλα, πως «ο Παρθενώνας είναι μακράν πιο σημαντικός για την Αθήνα από ότι είναι ο πύργος του ‘Αιφελ για τους Παριζιάνους».
Στο ίδιο μήκος κύματος και η καθηγήτρια κλασικών σπουδών και αρχαίας ιστορίας στο Πανεπιστήμιο του Ντάραμ, Ήντιθ Χολ η οποία δήλωσε πως πολύ απλά «οι περισσότεροι πολίτες σε όλο το κόσμο δεν κατανοούν τα επιχειρήματα του Βρετανικού Μουσείου. Ακούγονται ξεπερασμένα, σαν να ανήκουν στον 19ο και όχι στον 21ο αιώνα».
Όπως τόνισε τέλος στο ΑΠΕ- ΜΠΕ βρετανός δημοσιογράφος που ασχολείται χρόνια με το θέμα «αν συνεχιστεί με μεθοδικότητα και επιμονή η πίεση της εκάστοτε ελληνικής κυβέρνησης τότε είναι βέβαιο ότι κάποια στιγμή τα Γλυπτά θα επιστρέψουν στην Ελλάδα».