Η καταστροφική φωτιά σε Βούλα και Βάρη εγείρει ερωτήματα για το κατά πόσο μπορεί ο κρατικός μηχανισμός να είναι αποτελεσματικός για την προστασία της φύσης, των ανθρώπων και των περιουσιών
Αρχές Ιούνη και πριν ακόμα ξεκινήσουν οι καύσωνες, η φωτιά που ξέσπασε στην Άνω Γλυφάδα και επεκτάθηκε στη Βούλα και τη Βάρη «ξύπνησε» τις πιο άσχημες μνήμες του περσινού καλοκαιριού. Ακόμα 6.000 στρέμματα δασικής και θαμνώδους βλάστησης έγιναν στάχτη, ενώ 10 σπίτια υπέστησαν ζημιές. Επιχειρήσεις εκκένωσης στήθηκαν για ακόμα μία φορά, με πανικόβλητους κατοίκους να παίρνουν ό, τι μπορούν μαζί τους και να εγκαταλείπουν τις εστίες τους. Για την χαρτογράφηση της πληγείσας περιοχής έχει ζητηθεί και η ενεργοποίηση του δορυφορικού ευρωπαϊκού Συστήματος Copernicus.
Η φωτιά τέθηκε υπό έλεγχο αργά το βράδυ, και η εικόνα με το πρώτο φως της ημέρας ήταν αποκαρδιωτική. Κάτοικοι καταγγέλλουν ότι οι πυροσβεστικές δυνάμεις άργησαν να φτάσουν στο σημείο, με τον εκπρόσωπο τύπου της υπηρεσίας να δηλώνει ωστόσο ότι οι πρώτοι πυροσβέστες έφτασαν εντός 12 λεπτών.
«Μπαλάκι» ευθυνών
Την ίδια στιγμή δεν εκλείπουν οι αλληλοκατηγορίες. Δήμαρχοι της περιοχής καταγγέλλουν τη ΔΕΔΔΗΕ ότι η φωτιά ξεκίνησε από περιοχή ελέγχου της καθώς δεν είχε γίνει σωστός καθαρισμός. Η ΔΕΔΔΗΕ από τη μεριά της αρνείται ότι η πυρκαγιά ξέσπασε σε χώρο ευθύνης της. Ορισμένοι ρίχνουν ευθύνες στην Πυροσβεστική, ενώ κάποιοι και στους Δήμους για το κατά πόσο προχώρησε ο καθαρισμός οικοπέδων από εύφλεκτη ύλη, που αποτελεί βασικό και αναγκαίο μέτρο πυροπροστασίας.
Ο καθαρισμός οικοπέδων αφορά και τους ιδιώτες που καλούνται να προχωρήσουν σε φροντίδα των οικοπέδων τους. Πηγές του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας σημειώνουν προς «ΤΑ ΝΕΑ» πως προχώρησε φέτος η «απελευθέρωση» των δήμων από αγκυλώσεις του παρελθόντος, σε ό,τι αφορά τη δυνατότητά τους να προχωρούν άμεσα σε καθαρισμούς οικοπέδων, όπου οι ιδιοκτήτης δεν μεριμνούν ή δεν είναι δυνατό να ανευρεθούν.
«Με νομοθετική ρύθμιση δίνεται πλέον η δυνατότητα στους δήμους να προχωρούν σε αυτεπάγγελτο καθαρισμό και να βεβαιώνουν το κόστος της δαπάνης καθαρισμού σε βάρος των ιδιοκτητών. Πολλοί δήμοι έσπευσαν να αξιοποιήσουν τη δυνατότητα αυτή. Όπου δεν έχει ήδη προχωρήσει η διαδικασία, είναι απολύτως απαραίτητο να προχωρήσει αμέσως. Είναι πραγματικά αδιανόητο να απειλούνται σπίτια και ολόκληροι οικισμοί εξαιτίας ακαθάριστων οικοπέδων. Ήταν εξάλλου και αίτημα της ΚΕΔΕ να διευκολυνθούν οι δήμοι προς αυτή την κατεύθυνση. Αίτημα που το υπουργείο ικανοποίησε αμέσως. Δεν υπάρχει καμία δικαιολογία για ολιγωρία» αναφέρουν χαρακτηριστικά.
Στυλιανίδης: Τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα
Από την πλευρά του, ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Στυλιανίδης προανήγγειλε ότι τα πράγματα το καλοκαίρι δεν θα είναι εύκολα, ενώ μίλησε για εξαιρετικά δύσκολες καιρικές συνθήκες: «Αντιμετωπίσαμε μια πολύ δύσκολη πυρκαγιά, εδώ στην Αττική, εξαιτίας των δύσκολων καιρικών συνθηκών, αλλά και του ανάγλυφου της περιοχής. Είμαστε ακόμα στην αρχή του καλοκαιριού και ο στόχος, όπως τον έχουμε θέσει από την αρχή, είναι να μετριάσουμε τις σκληρές επιπτώσεις όλων αυτών των νέων φαινομένων που προέρχονται από την κλιματική κρίση. Το καλοκαίρι θα είναι σκληρό, όπως ήδη είπα, γιατί όλες οι μετεωρολογικές προγνώσεις δείχνουν ότι στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που θεωρείται hotspot της κλιματικής κρίσης, δυστυχώς, τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα».
Ο υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Ευάγγελος Τουρνάς, έκανε λόγο για τρεις διαφορετικές εστίες και για δεκάδες πυρκαγιές σε όλη τη χώρα: «Η πυρκαγιά ξεκίνησε τις μεσημεριανές ώρες στην Ανω Γλυφάδα και λόγω των ισχυρών ανέμων που έπνεαν στην περιοχή, με ριπές που έφταναν τα οκτώ μποφόρ, γρήγορα επεκτάθηκε και προς την περιοχή της Ανω Βούλας. Ενώ λίγο αργότερα εκδηλώθηκαν ακόμα δύο πυρκαγιές, στην περιοχή της Βάρης και στην περιοχή του Κουβαρά. Η αποστολή των πυροσβεστικών δυνάμεων ήταν πολύ δύσκολη. Ας μην ξεχνάμε ότι ταυτόχρονα σε όλη τη χώρα είχαμε χθες (σημ. Σάββατο) 61 δασικές πυρκαγιές».
Πυρά από την αντιπολίτευση
Η πυρκαγιά στην Αττική ανέβασε και το πολιτικό θερμόμετρο, με την αντιπολίτευση να κατηγορεί την κυβέρνηση για ανετοιμότητα, ανεπάρκεια και ψεύτικες δικαιολογίες παρά τις υποσχέσεις ότι ο κρατικός μηχανισμός είναι καθόλα έτοιμος.
«Το φετινό καλοκαίρι ξεκίνησε άσχημα. Μια στην αρχή μικρής έκτασης πυρκαγιά, μέσα στον αστικό ιστό, κατέστρεψε δεκάδες κατοικίες και λίγο έλλειψε να πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Η δικαιολογία του αιφνιδιασμού της κρατικής μηχανής απέναντι στη μόνιμη απειλή της κλιματικής κρίσης δεν μπορεί πλέον να αποτελεί άλλοθι μιας χώρας που θέλει να πηγαίνει μπροστά», δήλωσε ο Αλέξης Τσίπρας που κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι πίσω από τις βαρύγδουπες εξαγγελίες κρύβει την ανεπάρκειά της.
«Το 2021 σημαδεύθηκε από τις εκτεταμένες πυρκαγιές του καλοκαιριού, με τις καμένες εκτάσεις 10 φορές πάνω από το 2020.Πρέπει να εκσυγχρονίσουμε τα εθνικά σχέδια αντιμετώπισης. Δυστυχώς, όπως φαίνεται από την χθεσινή πυρκαγιά στη Βούλα, μας περιμένει ένα δύσκολο καλοκαίρι», έγραψε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ο Νίκος Ανδρουλάκης.
Για τραγικές ελλείψεις στην Πυροσβεστική και τη Δασική Υπηρεσία έκανε λόγο το ΚΚΕ, σημειώνοντας ότι «για μια ακόμη χρόνια δίνεται μόλις το 0,04% του προϋπολογισμού για τη διαχείριση και προστασία των δασών, για μια ακόμη χρόνια υπάρχει πλήρης απουσία ενός συνολικού, σύγχρονου, επιστημονικού σχεδίου αντιπυρικής προστασίας.
Κατά τα αλλά θα φταίνε οι «ακραίες καιρικές συνθήκες», η «κλιματική κρίση», το «ανάγλυφο» των καμένων περιοχών. Ντροπή σας!».
Ενίσχυση της πυροπροστασίας ζήτησε το ΜέΡΑ25 που κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι κρύβεται πίσω από την κλιματική αλλαγή και τις δεδομένες συνέπειές της. «Η αντιπυρική προστασία, χρειάζεται μόνιμο ανθρώπινο δυναμικό, οχήματα και εναέρια μέσα και σύγχρονο εξοπλισμό, όχι ευχές. Αντί λοιπόν για δικαιολογίες από το “άριστο” επιτελικό κράτος της Μητσοτάκης Α.Ε. που στην πρώτη πυρκαγιά, στον πρώτο χιονιά ή στην πρώτη πλημμύρα ξεδιπλώνει όλο το εύρος της “αριστείας” του, χρειάζεται εδώ και τώρα μια πραγματική ενίσχυση της πυροπροστασίας, που αποψιλώθηκε όλα αυτά τα χρόνια των μνημονίων».
Θερμότερο από το κανονικό και “δύσκολο” το καλοκαίρι
Σύμφωνα με τον μετεωρολόγο της ΕΡΤ Παναγιώτη Γιαννόπουλο το κοινό πόρισμα στο οποίο κατέληξαν οι μετεωρολογικές υπηρεσίες των Βαλκανίων αλλά και εκπρόσωποι μεγάλων παγκόσμιων προγνωστικών κέντρων η χώρα μας έχει αυξημένη πιθανότητα να βιώσει φέτος ένα θερμότερο καλοκαίρι από τα συνηθισμένα δηλαδή από το μέσο όρο των καλοκαιριών 1981-2010.
Ήδη οι υψηλές θερμοκρασίες έκαναν πρεμιέρα το Σαββατοκύριακο μαζί δυστυχώς και με τις πρώτες καταστροφικές πυρκαγιές.
«Το καλοκαίρι θα είναι σκληρό γιατί όλες οι μετεωρολογικές προγνώσεις δείχνουν ότι στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου που θεωρείται hotspot της κλιματικής κρίσης τα πράγματα δεν θα είναι εύκολα».
Όπως εξηγεί στην ΕΡΤ ο ομότιμος καθηγητής φυσικής Χρήστος Ζερεφός «το καλοκαίρι οι καύσωνες και η θερμοκρασία του εδάφους μπορεί να οδηγήσουν μαζί με τον άνεμο σε δασικές πυρκαγιές. Η Ανατολική Μεσόγειος είναι στο κόκκινο, είναι μια περιοχή ευάλωτη στην ανθρωπογενή κλιματική αλλαγή για αυτό καλό είναι όλοι να προσέχουμε». Με δεδομένες τις κλιματολογικές συνθήκες, παραμένει ζητούμενο κατά πόσο θα μπορέσει να ανταποκριθεί ο κρατικός μηχανισμός στον αυξημένο κίνδυνο πυρκαγιάς, τόσο προληπτικά όσο και κατασταλτικά.