15 Μαρτίου 1943…
Το πρώτο τρένο θανάτου με προορισμό το στρατόπεδο του Άουσβιτς αναχωρούσε από τον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό της Θεσσαλονίκης, μεταφέροντας περίπου 2.800 Εβραίους της πόλης.
Η ατμομηχανή με τα χαρακτηριστικά στοιχεία Λβ 964, 72 χρόνια μετά επιστρέφει στη Θεσσαλονίκη και την ερχόμενη Κυριακή θα βρεθεί -μαζί με τέσσερα βαγόνια- εκεί όπου ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση για τον αφανισμό της άλλοτε ακμάζουσας εβραϊκής κοινότητας της Θεσσαλονίκης (στον παλαιό σιδηροδρομικό σταθμό) κι εκεί όπου θα καταλήξει η σιωπηρή πορεία μνήμης του Δήμου Θεσσαλονίκης, της Ισραηλιτικής Κοινότητας και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου για τα θύματα του Ολοκαυτώματος. Η ατμήλατη μηχανή Λβ 964 μεταφέρθηκε από τη Δράμα στο αμαξοστάσιο της Θεσσαλονίκης, ενώ τις επόμενες μέρες αναμένονται στην πόλη και τα βαγόνια, στα οποία οι Γερμανοί στοίβαξαν άνδρες, γυναίκες και παιδιά και τους οδήγησαν, υπό απάνθρωπες συνθήκες, στο στρατόπεδο θανάτου των ναζί.
Ο Πρόεδρος της Ισραηλιτικής Κοινότητας Θεσσαλονίκης, Δαυίδ Σαλτιέλ, δήλωσε στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων: «Η ατμομηχανή και τα βαγόνια χρησιμοποιήθηκαν για τη μεταφορά χιλιάδων Εβραίων στα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο πρόεδρος της ΓΑΙΟΣΕ κ. Σχίζας έδωσε εντολή να μεταφερθούν στη Θεσσαλονίκη και στον παλιό σταθμό για την επέτειο των εκδηλώσεων μνήμης» .
Χαρακτηριστική είναι και η δήλωση του 85χρονου συνταξιούχου σιδηροδρομικού, και προέδρου του Συλλόγου «Φίλοι του Σιδηροδρόμου Θεσσαλονίκης» Ευθύμη Κοντόπουλου:
«Ήμουν 13 χρονών όταν είδα τους Γερμανούς να συγκεντρώνουν τους Εβραίους στη Θεσσαλονίκη, με προορισμό τα στρατόπεδα συγκέντρωσης. Ο πατέρας μου είχε φίλους Εβραίους από την Καστοριά και πήγαμε μαζί στην οδό Μοναστηρίου για να τους αποχαιρετίσουμε»
«Κάποια από αυτά τα βαγόνια, μετά που τελείωσε το πογκρόμ των Εβραίων, έγιναν πρόδρομοι ειρήνης. Έγιναν νοσοκομειακά βαγόνια που κατέβαζαν τους τραυματίες του πολέμου από τη Φλώρινα. Οι πιο σοβαρά τραυματισμένοι από το μέτωπο μεταφέρονταν στην Αθήνα και οι υπόλοιποι στη Θεσσαλονίκη»
«Ποτέ Ξανά. 72 χρόνια μετά την αναχώρηση του πρώτου συρμού για το στρατόπεδο Άουσβιτς – Μπίρκεναου» είναι ο τίτλος για τις εκδηλώσεις μνήμης για τα θύματα του ολοκαυτώματος όπου διοργανώνονται, από την ερχόμενη Παρασκευή 13 Μαρτίου έως και την Δευτέρα 16 Μαρτίου, στη Θεσσαλονίκη.
Συγκινητική στιγμή των εκδηλώσεων είναι η σιωπηρή πορεία, που θα πραγματοποιηθεί την ερχόμενη Κυριακή (15 Μαρτίου), στις 11:30 το πρωί, με αφετηρία την Πλατεία Ελευθερίας και τερματισμό τον παλιό σιδηροδρομικό σταθμό.
